Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot

Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot

Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot

Nso ke ikọ Paul ọkọwọrọ ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Adan̄a ini nte ẹdadia uyo emi ẹnyụn̄ ẹn̄wọn̄ cup emi”?

Ke etịn̄de aban̄a ntọn̄ọ Editi n̄kpa Jesus, Paul ekewet ete: “Adan̄a ini nte ẹdadia uyo emi ẹnyụn̄ ẹn̄wọn̄ cup emi, mbufo ẹkwọrọ n̄kpa Ọbọn̄ tutu Enye edi.” (1 Corinth 11:25, 26) Ndusụk owo ẹkere ke ikọ oro ẹdade mi, “adan̄a ini” owụt nte ke ẹkpenyene nditi n̄kpa Christ ndien ndien. Ntak edi oro mmọ ẹsinịmde enye ebe ini kiet ke isua. Ndi se ikọ Paul ọkọwọrọde edi oro?

Ekpere ndisịm isua 2,000 idahaemi tọn̄ọ nte Jesus ọkọtọn̄ọ Editi n̄kpa esie. Mmọdo, ndinịm Editi emi idem ini kiet ke isua ọwọrọ nte ke ẹnenịm enye ediwak ini toto ke isua 33 E.N. Nte ededi, ke udọn̄ikọ eke 1 Corinth 11:25, 26, Paul iketịn̄ke iban̄a adan̄a ediwak ini oro ẹkpenịmde Editi, edi eketịn̄ aban̄a nte ẹkpenịmde enye. Enye ikadaha akpasarade ikọ Greek oro, pol·laʹkis, emi ọwọrọde “ediwak ini” m̀mê “ndien ndien.” Utu ke oro, enye akada ikọ oro ho·saʹkis, emi ọwọrọde “adan̄a ini nte,” kpa ebetọ ikọ oro ọwọrọde “ini ekededi,” “kpukpru ini oro.” Paul mi ọkọdọhọ: ‘Kpukpru ini oro ẹnamde emi, mbufo ẹkaiso ẹkwọrọ n̄kpa Ọbọn̄.’ *

Do, adan̄a ediwak ini didie ke ẹkpenịm Editi n̄kpa Jesus? Odot ẹnịm enye ini kiet kpọt ke isua. Enye enen̄ede edi editi, ndien ẹsinịm editi ini kiet ke isua. Ke adianade do, Jesus akakpa ke usen Passover mme Jew, emi ẹkesinịmde ini kiet ke isua. Nte odotde, Paul okokot Jesus “passover nnyịn, kpa Christ,” koro n̄kpa uwa Jesus ama eberede usụn̄ ọnọ Israel eke spirit ndinyene uwem, kpa nte akpa uwa Passover ekenịmde akpan nditọ Israel eke obụk uwem ke Egypt onyụn̄ eberede usụn̄ ọnọ idụt oro ndiwọrọ ke ufịn. (1 Corinth 5:7; Galatia 6:16) Ebuana emi odude ke ufọt Editi ye Passover mme Jew eke isua ke isua edi uyarade efen nte ke ẹkpenyene ndinịm Editi n̄kpa Jesus ini kiet kpọt ke isua.

Ke adianade do, Paul ama abuan n̄kpa Jesus ye edinam eke isua ke isua efen oro mme Jew ẹkesinamde, kpa Usen Usio-Isop. Ke Mme Hebrew 9:25, 26, nnyịn ikot ite: “[Jesus] inyụn̄ idụkke man Enye awa Idem Esie ediwak ini, nte emi akwa oku adade iyịp eke mîdịghe esiemọ odụk ke Edisana Ebiet ke isua ke isua [ke Usen Usio-Isop]; . . . edi ke emi, ke ukperedem eyo emi, ẹmeyarade Enye ini kiet kpọt, man Enye emen mme idiọk-n̄kpọ efep ke ediwa emi Enye awade Idem Esie.” Sia uwa Jesus akadade itie uwa Usen Usio-Isop oro ẹkesiwade ini kiet ke isua, nte enende, Editi n̄kpa esie enyene ndidi ini kiet ke isua. Ntak N̄wed Abasi ndomokiet idụhe ndinịm Editi emi mbe ini kiet ke isua.

Ke n̄kemuyo ye emi, ewetmbụk oro John Laurence von Mosheim obụk ete ke mme Christian eke ọyọhọ isua ikie iba ke Asia Minor ẹkesiwak ndinịm Editi n̄kpa Jesus ke “ọyọhọ usen 14 ke akpa ọfiọn̄ mme Jew [Nisan].” Ekedi n̄kukụre ke mme ukperedem isua ke akakabade edi ido Christendom ndisinịm enye mbe ini kiet ke isua.

[Ikọ idakisọn̄]

^ ikp. 4 Men se ẹwetde ke 1 Samuel 1:3, 7 domo. Do, “adan̄a ini nte” (ke edikabade usem Hebrew eyomfịn) etịn̄ aban̄a mme n̄kpọntịbe oro ẹkesidade itie “ke isua ke isua,” m̀mê ini kiet ke isua, ke ini Elkanah ye iban esie iba ẹkesikade ataya ke Shiloh.