Ifụre Ifụre Ido—Ata Akpan Edu Christian
Ifụre Ifụre Ido—Ata Akpan Edu Christian
“Ẹsịne . . . ifụre-ifụre ido.”—COLOSSAE 3:12.
1. Nso inam ifụre ifụre ido edi n̄wọrọnda edu?
KE INI owo etiede ifụre ifụre, m̀mê enyenede ifụre ifụre ido, esinem ndidu ye enye. Kpa ye oro, enyene-ọniọn̄ Edidem Solomon ọkọdọhọ ete: “Mmem-mmem [“ifụre ifụre,” NW] edeme onyụn̄ obụn̄ ọkpọ.” (Mme N̄ke 25:15) Ifụre ifụre ido edi n̄wọrọnda edu emi enemde onyụn̄ ọnọde odudu.
2, 3. Nso ebuana idu ke ufọt ifụre ifụre ido ye edisana spirit, ndien nso ke nnyịn idikere iban̄a ke ibuotikọ emi?
2 Apostle Paul ama esịn ifụre ifụre ido ke otu n̄kpọ oro enye akasiakde nte “mbun̄wụm Spirit,” emi ẹkụtde ke Galatia 5:22, 23. Ẹsiwak ndikabade ikọ Greek oro ẹkabarede “ifụre-ifụre ido” ke Ga 5 ufan̄ikọ 23 ke Edisana Ŋwed Abasi Ibom nte “sụn̄sụn̄ ido” ke mme edikabade Bible efen. Se idude edi nte ke ọsọsọn̄ ndinyene ata ukem ukem ikọ nnọ ikọ Greek emi ke ata ediwak usem efen koro ikọ Greek oro itịn̄ke iban̄a nte owo etiede sụn̄sụn̄ ke enyọn̄ enyọn̄, edi etịn̄ aban̄a ifụre ifụre ido ye eti ido esịtidem; itịn̄ke iban̄a nte owo esinamde n̄kpọ, edi etịn̄ aban̄a idaha ekikere ye esịt owo.
3 Man an̄wam nnyịn inen̄ede ifiọk se ifụre ifụre ido ọwọrọde ye ufọn esie, ẹyak ikere iban̄a uwụtn̄kpọ Bible inan̄. (Rome 15:4) Ke ndinam ntre, nnyịn idikpepke se edu emi edide kpọt edi iyekpep n̄ko nte nnyịn ikemede ndinyene enye nnyụn̄ n̄wụt enye ke kpukpru edinam nnyịn.
“Se Isọn̄de Urua ke Enyịn Abasi”
4. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke Jehovah ada ifụre ifụre ido ke akpan n̄kpọ?
4 Sia ifụre ifụre ido edide ubak mbun̄wụm spirit Abasi, owụt ifiọk enye ndinyene n̄kpet n̄kpet ebuana ye utịbe utịbe edu Abasi. Apostle Peter ekewet ete ke “sụn̄-sụn̄ [“ye ifụre ifụre,” NW] spirit” edi “se isọn̄de urua ke enyịn Abasi.” (1 Peter 3:4) Ke nditịm ntịn̄, ifụre ifụre ido edi edu Abasi; Jehovah abat enye ke ata akpan n̄kpọ. Ke akpanikọ, ntak enye emi ikpọn̄ ekem kpukpru mme asan̄autom Abasi ndikọri ifụre ifụre ido. Nte ededi, didie ke Ata Ọkpọsọn̄ Abasi, kpa n̄kon̄n̄kan Odudu Ukara ke ekondo, esiwụt ifụre ifụre ido?
5. Ke ntak ifụre ifụre ido Jehovah, nso idotenyịn ke nnyịn inyene?
5 Akpa owo iba oro, Adam ye Eve, ẹkekokoi ẹtre ndinịm in̄wan̄-in̄wan̄ ewụhọ Abasi oro akakpande mmọ ndidia mfri eto ifiọk eti ye idiọk. (Genesis 2:16, 17) Edikokoi nsọn̄ ibuot oro akada ekesịm idiọkn̄kpọ, n̄kpa, ọkọrọ ye mmọ ye nditọ mmọ oro ẹdimanade ndidian̄ade n̄kpọn̄ Abasi. (Rome 5:12) Okposụkedi Jehovah ekenen̄erede enen ke ndinọ ubiereikpe oro, enye ikọsọn̄ke ido ye ekpụk ubonowo ida mmọ nte n̄kpọ eke owo mîkemeke ndinen̄ede m̀mê ndinyan̄a. (Psalm 130:3) Utu ke oro, ke ntak mbọm esie ye enye ndinyịme nditre ndiyom n̄kpọ n̄kaha nto owo—kpa mme edu ifụre ifụre ido—Jehovah ama ọnọ usụn̄ emi anamidiọk ubonowo ekemede ndisan̄a n̄kpere enye nnyụn̄ nnyene mfọn esie. Ih, ebede ke enọ uwa ufak Eyen esie, Jesus Christ, Jehovah anam nnyịn ikeme ndisan̄a n̄kpere edikon̄ ebekpo esie ye unana ndịk.—Rome 6:23; Mme Hebrew 4:14-16; 1 John 4:9, 10, 18.
6. Didie ke ẹkekụt ifụre ifụre ido ke nte Abasi akanamde n̄kpọ ye Cain?
6 Anyan ini mbemiso Jesus ekedide isọn̄, ẹma ẹkụt ifụre ifụre ido Jehovah ke ini nditọ Adam, Cain ye Abel, ẹkewade uwa ẹnọ Abasi. Sia ọkọfiọkde idaha esịt mmọ, Jehovah ama esịn enọ Cain edi “ese Abel ke iso, ye uwa esie.” Abasi ndifọn mfọn ye anam-akpanikọ Abel nnyụn̄ mbọ uwa esie ama anam Cain ofụt esịt. Mbụk Bible oro ọdọhọ ete: “Cain ofụt esịt eti eti, iso onyụn̄ okpụhọde enye.” Jehovah akanam n̄kpọ didie? Ndi idiọk edu Cain ama ayat enye esịt? Baba. Enye ama ada ifụre ifụre ido obụp Cain ntak emi esịt okofụtde enye ntre. Jehovah ama akam anam an̄wan̄a Cain se enye akpanamde man ‘iso ekpenen̄ede’ enye. (Genesis 4:3-7) Ke akpanikọ, Jehovah edi mfọnmma uwụtn̄kpọ ifụre ifụre ido.—Exodus 34:6.
Ifụre Ifụre Ido Odụri Owo Ada Onyụn̄ Ọnọ Nduọkodudu
7, 8. (a) Didie ke nnyịn ikeme ndidi ndifiọk ifụre ifụre ido Jehovah? (b) Nso ke mme ikọ Matthew 11:27-29 ẹyarade ẹban̄a Jehovah ye Jesus?
7 Kiet ke otu mfọnn̄kan usụn̄ ndifiọk mme anana-mbiet edu Jehovah edi ndikpep mban̄a uwem ye utom Jesus Christ. (John 1:18; 14:6-9) Ke ini okodude ke Galilee ke udiana isua ubịnikọt ukwọrọikọ esie, Jesus ama anam ekese utom odudu ke Chorazin, Bethsaida, Capernaum, ye n̄kann̄kụk oro. Edi, ata ediwak owo ẹkedi mbon n̄kohodeidem ẹnyụn̄ ẹnana udọn̄, ndien mmọ ikamaha ndinịm ke akpanikọ. Jesus akanam n̄kpọ didie? Ke adan̄aemi enye ọkọsọn̄ọde eti mmọ aban̄a mme utịp unana mbuọtidem mmọ, enye ama okop mbọm aban̄a idiọk idaha eke spirit mme ʽam ha·ʼaʹret, kpa mme usụhọde owo ke otu mmọ.—Matthew 9:35, 36; 11:20-24.
8 Mme n̄kpọ oro Jesus akanamde ke oro ebede ẹma ẹwụt nte ke enye enen̄ede ‘ọfiọk Ete’ onyụn̄ ekpebe enye. Jesus ama ọnọ mme usụhọde owo ikot emi: “Ẹtiene Mi, kpukpru mbufo emi ẹkpade mba ẹnyụn̄ ẹbiomde edidobi mbiomo, ndien Ami nyọnọ mbufo nduọk-odudu. Ẹmen ọkpọnọ Mi ẹkọn̄ọ ke itọn̄ mbufo, ẹnyụn̄ ẹkpebe Mi; koro mmenyene ifụre-ifụre ido nnyụn̄ nsụhọde idem ke esịt; ndien mbufo ẹyekụt nduọk-odudu ẹnọ ukpọn̄ mbufo.” Mme ikọ oro ẹkenọ mbon oro ẹkefịkde ndọn̄esịt ye nduọkodudu didie ntem! Mmọ ẹkam ẹnọ nnyịn ndọn̄esịt ye nduọkodudu mfịn. Edieke nnyịn inen̄erede imen ifụre ifụre ido isịne, nnyịn iyesịne ke otu mbon “eke Eyen amade ndiyarade” Ete esie nnọ.—Matthew 11:27-29.
9. Ewe edu ye ifụre ifụre ido ẹdi itai ye aban̄, ndien didie ke Jesus edi eti uwụtn̄kpọ ke afan̄ emi?
9 Edu emi enyenede n̄kpet n̄kpet ebuana ye ifụre ifụre ido edi nsụhọdeidem, emi edide ‘ndisụhọde idem ke esịt.’ Ke n̄kan̄ eken, ntan̄idem esida esịm iseri ndien ediwak ini ekeme ndinam owo anam n̄kpọ ye mbon en̄wen ke nsọn̄ido ye unana esịtmbọm. (Mme N̄ke 16:18, 19) Jesus ama owụt nsụhọdeidem ke ofụri ini utom ukwọrọikọ esie ke isọn̄. Idem ke ini enye akawatde odụk Jerusalem ke n̄kpọ nte usen itiaita mbemiso n̄kpa esie, ẹkenyụn̄ ẹdarade enye nte Edidem mme Jew, Jesus ama enen̄ede okpụhọde ye mme andikara ererimbot. Enye ama osu ntịn̄nnịm ikọ Zechariah oro aban̄ade Messiah ete: “Sese, Edidem fo ke edi ke ọtọ fo, osụhọde idem, onyụn̄ odoro ke ass, ke abak ass, eyen uman ass.” (Matthew 21:5; Zechariah 9:9) Anam-akpanikọ prọfet Daniel ama okụt ke n̄kukụt nte Jehovah ọnọde Eyen Esie odudu edikara. Ndien ke ntịn̄nnịm ikọ emi ekebemde iso, enye okokot Jesus ‘ata ekpri owo.’ Ke akpanikọ ifụre ifụre ido ye nsụhọdeidem ẹdi itai ye aban̄.—Daniel 4:17; 7:13, 14.
10. Ntak emi ifụre ifụre ido Christian mîwọrọke mmeme?
10 Edinem ifụre ifụre ido oro Jehovah ye Jesus ẹwụtde an̄wam nnyịn ndisan̄a n̄kpere mmọ. (James 4:8) Nte ededi, ifụre ifụre ido iwọrọke mmeme. N̄wan̄ansa-o! Jehovah, Ata Ọkpọsọn̄ Abasi, esiwụt ọkpọsọn̄ odudu ye ukeme. Enye esinen̄ede ayat esịt aban̄a idiọkido. (Isaiah 30:27; 40:26) Kpasụk ntre, Jesus ama enen̄ede ebiere nditre ndikan̄ mbuọtidem, idem ke ini Satan kpa Devil akan̄wanade ye enye. Enye ikọyọhọ ndiọi edinam unyamurua eke mme adaiso ido ukpono eyo esie. (Matthew 4:1-11; 21:12, 13; John 2:13-17) Kpa ye oro, enye ama aka iso enyene nsụhọde-esịt ke ini akanamde n̄kpọ aban̄a mme ndudue mbet esie, ndien enye ama ọyọ mme mmeme mmọ ke ime. (Matthew 20:20-28) Eyen ukpepn̄kpọ Bible kiet ama etịn̄ aban̄a ifụre ifụre ido nte enende ete: “Odudu emi ọsọn̄de nte ukwak odu ke edem sụn̄sụn̄ ido.” Nnyịn ikpakam iwụt edu Christ emi—kpa ifụre ifụre ido.
Owo Emi Ekenyenede Ifụre Ifụre Ido Akan ke Eyo Esie
11, 12. Ke ikerede iban̄a nte ẹkebọkde enye, nso ikanam ifụre ifụre ido Moses edi n̄wọrọnda?
11 Ọyọhọ uwụtn̄kpọ ita oro nnyịn iyomde ndikere mban̄a edi eke Moses. Bible etịn̄ aban̄a enye nte “owo emi ekenyenede ifụre ifụre ido akan ke ofụri iso isọn̄.” (Numbers 12:3, ikọ idakisọn̄ NW) Ẹkeda odudu spirit Abasi ẹwet mme ikọ emi. N̄wọrọnda ifụre ifụre ido Moses akanam enye enyịme ndausụn̄ Jehovah.
12 Ẹkebọk Moses ke esen esen usụn̄. Jehovah ama okụt ete ke ẹnịm eyen anam-akpanikọ ete ye eka Hebrew emi uwem ke ini mbubịk ye uwotowo. Eka Moses, emi eketịn̄de enyịn ekpep enye aban̄a ata Abasi, kpa Jehovah, ekese aban̄a enye ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ isua uwem esie. Ekem, ẹma ẹmen Moses ẹka ẹkedụn̄ ke ata isio isio n̄kann̄kụk. Stephen, akpa Christian oro akakpade n̄kpa usụn̄ Abasi ọkọdọhọ ete: “Ẹkpep Moses ofụri ifiọk nditọ Egypt; enye onyụn̄ edi ọkpọsọn̄ owo ke ikọ-inua ye ke ubọk-utom.” (Utom 7:22) Ẹkekụt mbuọtidem esie ke ini enye okokụtde akpakịp utụk oro mme eteufọk ifịn Pharaoh ẹketụkde nditọete esie. Ke ntak okowotde eyen Egypt emi enye okokụtde nte amiade eyen Hebrew, Moses ekenyene ndifehe n̄wọrọ ke Egypt n̄ka Midian.—Exodus 1:15, 16; 2:1-15; Mme Hebrew 11:24, 25.
13. Nso utịp ke ndidụn̄ isua 40 ke Midian ekenyene ke idem Moses?
13 Ke ini ekedide isua 40, Moses ekenyene ndise mban̄a idemesie ke wilderness. Enye ama osobo ye nditọ Reuel iban itiaba ke Midian onyụn̄ an̄wam mmọ ndikoi mmọn̄ nnọ akwa udịmerọn̄ ete mmọ. Ke ẹnyọn̄de ẹdisịm ufọk, n̄kaiferi emi ẹma ẹtịn̄ ke idatesịt ẹnọ Reuel ẹte ke “Eyen Egypt kiet” okosio mmimọ mme ekpemerọn̄ ke ubọk. Reuel ama okot Moses, enye onyụn̄ okodụn̄ ye ubon oro. Mme afanikọn̄ oro enye okosobode ikayatke enye esịt; mmọ ikonyụn̄ ikpanke enye ndikpep ndikpụhọde usụn̄ uwem esie n̄kekem ye obufa n̄kann̄kụk esie. Udọn̄ esie ndinam uduak Jehovah ikedehede isehede. Ke ofụri isua 40 oro enye ekekpemede erọn̄ Reuel, ọdọde Zipporah, onyụn̄ ọbọkde nditọ esie, Moses ama ọkọri onyụn̄ ofori edu oro ẹkedidade ẹdiọn̄ọ enye. Ih, Moses ama ọkọri ifụre ifụre ido ebe ke ndiyọ afanikọn̄.—Exodus 2:16-22; Utom 7:29, 30.
14. Bụk n̄kpọ kiet emi eketịbede ke ini Moses akadade Israel usụn̄, emi okowụtde ifụre ifụre ido esie.
14 Ke Jehovah ama ekemek enye nte adausụn̄ idụt Israel, Moses okosụk enyenyene ifụre ifụre ido. Akparawa kiet ama aka eketịn̄ ọnọ Moses ete ke Eldad ye Medad ke ẹtịn̄ ntịn̄nnịm ikọ ke nna—idem okposụkedi mmọ mîkodụhe ke ini Jehovah akadade spirit esie esịn mbiowo 70 ke idem emi akanade ẹnam n̄kpọ nte mme andin̄wam Moses. Joshua ama ọdọhọ ete: “Ọbọn̄ mi Moses, kpan mmọ.” Moses ama ọbọrọ ke ifụre ifụre ido ete: “Nte afo efịbe ufụp ọnọ mi? Ofụri ikọt Jehovah ẹkpekam ẹkabade ẹdi prophet: Jehovah akpakam ọnọ mmọ spirit esie!” (Numbers 11:26-29) Ifụre ifụre ido ama etehede ube ọkpọsọn̄ idaha oro.
15. Okposụkedi Moses ekedide anana-mfọnmma owo, ntak emi odotde ikpebe uwụtn̄kpọ esie?
15 Isan̄ kiet, etie nte Moses ikowụtke ifụre ifụre ido. Ke Meribah, ekperede Kadesh, enye ikadaha ubọn̄ isọk Jehovah, Anam Utịben̄kpọ. (Numbers 20:1, 9-13) Okposụkedi Moses ekedide anana-mfọnmma owo, mbuọtidem esie oro n̄kpọ mîsehekede ama ọsọn̄ọ enye idem ke ofụri eyouwem esie, ndien n̄wọrọnda ifụre ifụre ido esie osụk ededi se ikpekpebede mfịn.—Mme Hebrew 11:23-28.
Nsọn̄ido ye Ifụre Ifụre Ido
16, 17. Nso ntọt ke nnyịn ida ito mbụk aban̄ade Nabal ye Abigail?
16 Se iketịbede ke eyo David esisịt ini ke Samuel prọfet Abasi ama akakpa, edi ntọt uwụtn̄kpọ. Enye abuana ebe ye n̄wan, Nabal ye Abigail. Owo iba emi ẹkekpụhọde didie ntem! Ke adan̄aemi Abigail ‘ekenyenede eti ibuot,’ ebe esie ama “ọsọn̄ ido, onyụn̄ ọdiọk ido.” Nabal ama ọsọn̄ ido esịn ndinọ udia oro ikọt David emi ẹken̄wamde ndikpeme akwa udịm ufene Nabal nsio mme inọ ke ubọk, ẹkeben̄ede. Ke ayatde esịt nte enende, David ye ikọt esie ẹma ẹbọbọ ofụt mmọ ẹdaha ẹka ndin̄wana ye Nabal.—1 Samuel 25:2-13.
17 Ke ini Abigail okokopde se iketịbede, enye ama awara ada uyo, wine, unam, ye inịn̄e inịn̄e uyo fig aka ndisobo ye David. Enye ama ekpe David ubọk ete: “Ọbọn̄ mi, yak idiọk ido emi obiomo mi ke idem yak ofụn an̄wan fo onyụn̄ ọdọhọ fi ke utọn̄, mbọk, nyụn̄ kop uyo ofụn an̄wan fo.” N̄kpeubọk Abigail oro akasan̄ade ye ifụre ifụre ido ama osụk David esịt. Ke ama akakpan̄ utọn̄ okop ikọ Abigail, David ama ọdọhọ ete: “Ẹkọm Jehovah Abasi Israel, emi ọdọn̄de fi, ete edisobo ye ami mfịn emi: ẹnyụn̄ ẹkọm eti ibuot fo, ẹnyụn̄ ẹkọm fi emi akpande mi, ete n̄kûdue isop iyịp.” (1 Samuel 25:18, 24, 32, 33) Nsọn̄ido Nabal ama owot enye ke akpatre. Nti edu Abigail ama ọnọ enye idatesịt edikabade ndi n̄wan David. Ifụre ifụre ido esie edi uwụtn̄kpọ ọnọ kpukpru mbon oro ẹnamde n̄kpọ Jehovah mfịn.—1 Samuel 25:36-42.
Bịne Ifụre Ifụre Ido
18, 19. (a) Mme ukpụhọde ewe ke ẹkụt nte nnyịn imende ifụre ifụre ido isịne? (b) Nso ikeme ndin̄wam nnyịn itịm idụn̄ọde idem nnyịn?
18 Do, ifụre ifụre ido edi se ẹyomde. Enye akan ikpîkpu edinyene sụn̄sụn̄ ido; enye edi eti edu emi ọnọde mbon en̄wen nduọkodudu. Ke ini edem, ekeme ndidi ama emehe nnyịn ndisitịn̄ ikọ uyat uyat nnyụn̄ nnam n̄kpọ nsọn̄ido nsọn̄ido. Edi, ke ima ikekpep akpanikọ Bible, nnyịn ima ikpụhọde inyụn̄ ikabade itie ifụre ifụre inyụn̄ idi se ẹmade. Paul eketịn̄ aban̄a ukpụhọde emi ke ini enye akakpakde mme ekemmọ Christian ete: “Ẹda ndien esịt mbọm ẹsịne, ye mfọn-ido, ye nsụk-idem, ye ifụre-ifụre ido, ye ime.” (Colossae 3:12) Bible emen ukpụhọde emi odomo ye mme ibak ibak idiọk unam—wolf, ekpe, anawụri ekpe, ebuaikọt, ye ibọm—ndikpụhọde ntie nte mme emem emem ufene—eyenerọn̄, eyenebot, eyenenan̄, ye enan̄. (Isaiah 11:6-9; 65:25) Mme ukpụhọde edu emi ẹsikponi tutu idem akpa mme andikụt. Nte ededi, nnyịn imọfiọk ke spirit Abasi esịn inam mme ukpụhọde emi, koro ifụre ifụre ido esịne ke otu ata n̄wọrọnda mbun̄wụm esie.
19 Ndi emi ọwọrọ ke ndondo oro nnyịn ima ikanam mme ukpụhọde oro ẹyomde inyụn̄ iyak idem nnyịn inọ Jehovah, iyomke nnyịn ika aba iso ikọri ifụre ifụre ido? N̄wan̄ansa-o. Kamse, oyom ẹnọ mbufa ọfọn̄ ntịn̄enyịn man aka iso asana onyụn̄ eye. Ndidụn̄ọde Ikọ Abasi nnyụn̄ ntie n̄kere mme uwụtn̄kpọ oro ẹdude ke enye ẹn̄wam nnyịn ndifiak nse idem nnyịn ke usụn̄ oro enyenede iwụk. Nso ke ukụtiso Ikọ Abasi eke odudu spirit ayarade aban̄a fi?—James 1:23-25.
20. Didie ke nnyịn ikeme ndikụt unen ke ndiwụt ifụre ifụre ido?
20 Mme owo ẹnyene nsio nsio ndammana edu. Emem ndusụk mme asan̄autom Abasi ndiwụt ifụre ifụre ido akan mbon en̄wen. Kpa ye oro, oyom kpukpru mme Christian ẹkọri mbun̄wụm spirit Abasi, esịnede ifụre ifụre ido. Paul ama eteme Timothy ke ima ima usụn̄ ete: “Bịne edinen ido, ye uten̄e Abasi, ye mbuọtidem, ye ima, ye ime, ye nsụhọde-esịt.” (1 Timothy 6:11) Ikọ oro “bịne” ọwọrọ ke oyom ukeme. Edikabade Bible kiet akabade item emi ‘wụk esịt fo ke.’ (New Testament in Modern English, eke J. B. Phillips) Edieke afo esịnde ukeme nditie n̄kere nti uwụtn̄kpọ oro ẹdude ke Ikọ Abasi, mmọ ẹkeme ndinen̄ede nsịne fi ke ekikere nte n̄kpọ eke ẹtọde-tọ mmọ do. Mmọ ẹyediọn̄ ẹnyụn̄ ẹda fi usụn̄.—James 1:21.
21. (a) Ntak emi nnyịn ikpebịnede ifụre ifụre ido? (b) Nso ke ẹdineme ke ibuotikọ nnyịn efen?
21 Nte nnyịn inamde n̄kpọ ye mbon en̄wen owụt adan̄a nte nnyịn iwụtde ifụre ifụre ido. Mbet oro James obụp ete: “Anie ke otu mbufo enyene eti ibuot onyụn̄ edi ọniọn̄? Yak enye ada eti edu esie owụt ubọk-utom esie ke sụn̄-sụn̄ [“ifụre ifụre,” NW] ido eti ibuot.” (James 3:13) Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt edu Christian emi ke ufọk, ke utom ukwọrọikọ Christian, ye ke esop? Ibuotikọ oro etienede ọyọnọ eti ndausụn̄.
Ke Ndidụn̄ọde
• Nso ke afo ekekpep aban̄a ifụre ifụre ido oto uwụtn̄kpọ
• Jehovah?
• Jesus?
• Moses?
• Abigail?
• Ntak emi oyomde nnyịn ibịne ifụre ifụre ido?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 16]
Ntak emi Jehovah ekesede Abel ke iso ye uwa esie?
[Ndise ke page 17]
Jesus ama owụt ke ifụre ifụre ido ye nsụhọdeidem ẹdi itai ye aban̄
[Ndise ke page 18]
Moses ama enịm eti uwụtn̄kpọ ifụre ifụre ido