Ẹdomo Ndikụt Eti ke Idem Kpukpru Owo
Ẹdomo Ndikụt Eti ke Idem Kpukpru Owo
“O Abasi mi, ti mi ke mfọn.”—NEHEMIAH 13:31.
1. Didie ke Jehovah ọfọn ido ye kpukpru owo?
KE ENYỌN̄ ama okofụhọ ke ediwak usen, utịn ndisiaha esida inem inem ukpụhọde edi. Mme owo ẹsiyama, ẹnyụn̄ ẹkop idem inem. Ukem ntre, ke idat idat eyo ama akada ke anyan ini, ekpri m̀mê ọkpọsọn̄ edịm ndidep esinam mme owo ẹkop inem idem. Ima ima Andibot nnyịn, Jehovah, anam isọn̄ nnyịn ekeme ndinyene mme utịbe utịbe ini ntem. Jesus ama anyan ubọk owụt ntatubọk Abasi ke ini enye ekekpepde ete: “Ẹma mme asua mbufo, ẹnyụn̄ ẹbọn̄ akam ẹyom ufọn mmọ eke ẹnamde mbufo isịn-enyịn: man mbufo ẹdi nditọ Ete mbufo emi odude ke heaven; koro Enye anamde utịn Esie asiaha ọnọ mme idiọk owo ye nti owo, onyụn̄ anamde edịm edep ọnọ ndinen owo ye mme anam ukwan̄-ido.” (Matthew 5:43-45) Ih, Jehovah ọfọn ido ye kpukpru owo. Mme asan̄autom esie ẹkpenyene ndikpebe enye ke ndidomo ndikụt eti ke idem mbon en̄wen.
2. (a) Ntak emi Jehovah esifọnde ido? (b) Didie ke Jehovah ese nte nnyịn inamde n̄kpọ iban̄a mfọnido esie?
2 Ntak emi Jehovah esifọnde ido? Tọn̄ọ Adam akanam idiọkn̄kpọ, Jehovah itreke ndikụt eti ke idem mme owo. (Psalm 130:3, 4) Enye anam emi man okopitem ubonowo ẹfiak ẹkedu ke Paradise. (Ephesus 1:9, 10) Mfọnido esie oro owo mîdotke ọnọ nnyịn idotenyịn ndibọhọ idiọkn̄kpọ ye unana-mfọnmma ebe ke Mfri oro ẹken̄wọn̄ọde. (Genesis 3:15, NW; Rome 5:12, 15) Ndinyịme ndutịm ufak emi ayanam ikeme ndifiak n̄kenyene mfọnmma. Ke adianade ye mme n̄kpọ eken, Jehovah ke odụn̄ọde nnyịn owo kiet kiet idahaemi ese nte nnyịn inamde n̄kpọ iban̄a mfọnido esie. (1 John 3:16) Enye ọfiọk se ededi oro nnyịn inamde ndiwụt esịtekọm mban̄a mfọnido esie. Apostle Paul ekewet ete: “Abasi ikwan̄ake nte efrede utom mbufo ye ima enyịn̄ Esie eke mbufo ẹwụtde.”—Mme Hebrew 6:10.
3. Nso mbụme ke oyom ikere iban̄a?
3 Do, didie ke nnyịn ikeme ndikpebe Jehovah ke ndidomo ndikụt eti ke idem mbon en̄wen? Ẹyak nnyịn ineme ibọrọ mbụme emi ke ikpehe inan̄ ke uwem: (1) utom ukwọrọikọ Christian, (2) ubon, (3) esop, ye (4) ebuana nnyịn ye mbon en̄wen.
Ke Ukwọrọikọ ye Edinam Mbet
4. Didie ke ndibuana ke utom ukwọrọikọ Christian owụt ke nnyịn imodomo ndikụt eti ke idem mbon en̄wen?
4 Ke ndibọrọ mme mbụme oro mme mbet esie ẹkebụpde ẹban̄a se n̄ke eti ye idiọk n̄kpasịp ọwọrọde, Jesus ama anam an̄wan̄a ke “in̄wan̄ edi ererimbot.” Nte mme mbet Christ eke eyomfịn, nnyịn imesikụt nte ikọ emi edide akpanikọ ke ini ibuanade ke utom ukwọrọikọ. (Matthew 13:36-38; 28:19, 20) Utom ukwọrọikọ nnyịn abuana ndinam ẹfiọk mbuọtidem nnyịn an̄wan̄wa. Sia ẹtịmde ẹdiọn̄ọ Mme Ntiense Jehovah idahaemi ke ntak utom ukwọrọikọ mmọ eke ufọk ke ufọk ye eke efak, emi ke idemesie edi uyarade nte ke nnyịn imenen̄ede isịn ifịk ndiyom kpukpru mbon oro ẹdotde ẹdi ẹdikop etop Obio Ubọn̄. Ke akpanikọ, Jesus eketeme ete: “Obio ekededi m̀mê obio-in̄wan̄ ekededi eke mbufo ẹdidụkde, ẹyom owo eke odotde ke esịt.”—Matthew 10:11; Utom 17:17; 20:20.
5, 6. Ntak emi nnyịn isikade iso iwaha ufọk mme owo?
5 Ke ini iwahade ibịne mbon oro mîkokotke nnyịn ufọk, nnyịn imesikama enyịn ise nte mmọ ẹnamde n̄kpọ ẹban̄a etop nnyịn. Ndusụk ini nnyịn imesikụt owo kiet ke ubon akpan̄de utọn̄ ọnọ nnyịn, ke adan̄aemi owo efen ke ubon oro ofioride ete, “Nnyịn inyeneke udọn̄,” onyụn̄ ọdọhọde nnyịn inyọn̄. Esidi n̄kpọ mbọm didie ntem ke ini ubiọn̄ọ m̀mê unana udọn̄ owo kiet otụkde nte owo enye eken anamde n̄kpọ! Nso ndien ke nnyịn ikeme ndinam man ika iso idomo ndikụt eti ke idem kpukpru owo?
6 Ndifiak n̄waha ufọk oro ke ini ikwọrọde ikọ ke efakutom oro ekeme ndiberede ifet nnọ nnyịn ndinyene nneme nnennen nnennen ye owo oro ọkọbiọn̄ọde nneme nnyịn ke akpa ediwaha. Nditi se iketịbede ke ini oro ekeme ndin̄wam nnyịn nditịm idem. Ekeme ndidi andibiọn̄ọ oro enyene nti ntak ndinam ntre, ekerede ke akpana imọ ibiọn̄ọ enye oro akakpan̄de utọn̄ ọnọ etop Obio Ubọn̄. Ekeme ndidi nsunsu ntọt oro mme owo ẹsuande ẹban̄a uduak nnyịn akanam enye enyene utọ ekikere oro. Edi oro ikpọbiọn̄ọke nnyịn ndika iso n̄kwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ ke ufọk oro, idade usọ idomo ndinen̄ede mme ukwan̄ ekikere. Nnyịn iyom ndin̄wam kpukpru owo ẹnyene nnennen ifiọk Abasi. Do ekeme ndidi Jehovah oyodụri owo oro ada.—John 6:44; 1 Timothy 2:4.
7. Nso ikeme ndin̄wam nnyịn ndinyene eti ekikere ke ini ikade ibịne mme owo?
7 Item oro Jesus ọkọnọde mme mbet esie ama esịne n̄ko ubiọn̄ọ oro ẹdisobode ke ubon. Ndi enye ikọdọhọke ite: “N̄kedi ndinam owo an̄wana ye ete esie, ndinyụn̄ nnam eyen-an̄wan an̄wana ye eka, nnyụn̄ nnam n̄wan eyen an̄wana ye eka ebe”? Jesus ama adian do ete: “Mme asua owo ẹyedi mbon ufọk esie.” (Matthew 10:35, 36) Kpa ye oro, mme idaha ye mme edu owo ẹsikpụhọde. Mbabuat udọn̄ọ, n̄kpa iman, afanikọn̄, mfịna eke ntụk, ye anana-ibat n̄kpọ eken ẹsitụk nte mme owo ẹnamde n̄kpọ ẹban̄a ukwọrọikọ nnyịn. Edieke nnyịn ikerede ke mbon oro nnyịn ikwọrọde ikọ inọ idinọhọ n̄kpan̄utọn̄ tutu amama—ndi oro ekpedi edidomo ndikụt eti ke idem mmọ? Ntak emi mûfiakke uka ufọk mmọ idara idara ini efen? Mmọ ẹkeme ndinọ n̄kpan̄utọn̄. Ndusụk ini isidịghe sụk se nnyịn itịn̄de edi nte itịn̄de esinam mbon oro mîkakpan̄ke utọn̄ ke akpa ẹkabade ẹkpan̄ utọn̄. Ndibọn̄ akam ke ofụri esịt nnọ Jehovah mbemiso itọn̄ọde ukwọrọikọ eyenen̄ede an̄wam nnyịn ndinyene eti ekikere nnyụn̄ n̄kwọrọ etop Obio Ubọn̄ ke usụn̄ oro edinemde kpukpru owo.—Colossae 4:6; 1 Thessalonica 5:17.
8. Nso ikeme nditịbe ke ini Christian odomode ndikụt eti ke idem mme iman oro mînịmke ke akpanikọ?
8 Ke ndusụk esop, ediwak owo ke ubon kiet ẹnam n̄kpọ Jehovah. Se isiwakde ndidemede udọn̄ ye ukpono n̄kpri owo ke ubon emi esidi nsịnifịk iman oro edide akwa owo ndien eti itie ebuana oro enye enyenede ke ubon ye ke ndọ esinam n̄kpri owo emi ẹkpụhọde uwem mmọ. Ndida item apostle Peter nsịn ke edinam an̄wam ediwak ibanndọ Christian ndidụri mme ebe mmọ nda “itoho ke ukwọrọikọ.”—1 Peter 3:1, 2.
Ke Ubon
9, 10. Didie ke Jacob ye Joseph ẹkedomo ndikụt eti ke idem mbonubon mmọ?
9 N̄kpet-n̄kpet itie ebuana oro ọbọpde ubon adian kiet ọnọ nnyịn ifet efen ndidomo ndikụt eti ke idem mbon en̄wen. Kere ban̄a se ikemede ndikpep nto usụn̄ oro Jacob akanamde n̄kpọ ye nditọiren esie. Ke Genesis ibuot 37, ufan̄ikọ 3 ye 4, Bible owụt nte ke Jacob ama enen̄ede ama Joseph. Nditọete Joseph ẹma ẹfịbe ufụp ẹban̄a oro, idem ẹsịmde udomo oro mmọ ẹdụkde odu ndiwot eyenete mmọ. Nte ededi, tịm fiọk nte Jacob ye Joseph ẹkenamde n̄kpọ nte ini akakade ke uwem mmọ. Mmọ mbiba ẹma ẹdomo ndikụt eti ke idem mbonubon mmọ.
10 Ke ini Joseph akanamde utom nte akwa esenyịn udia ke Egypt oro akan̄ ọkọnọmọde, enye ama adara nditọete esie. Okposụkedi enye mîkọsọpke iyarade owo emi enye edide, enye ama anam n̄kpọ ndikụt ke ẹse mmọ enyịn mfọn mfọn ẹnyụn̄ ẹnọ mmọ udia ndida n̄kọnọ akanieren ete mmọ ke ufọk. Ih, kpa ye oro mmọ ẹkesuade enye, Joseph ama anam n̄kpọ ke ufọn mmọ. (Genesis 41:53–42:8; 45:23) Kpasụk ntre, ke ekperede ndikpa, Jacob ama ọnọ kpukpru nditọiren esie ntịn̄nnịm edidiọn̄. Okposụkedi owo mîkọnọhọ mmọ ndusụk unen ke ntak ndiọi edinam mmọ, idụhe owo mmọ ndomokiet oro mîkenyeneke udeme ke obio. (Genesis 49:3-28) Nso utịbe utịbe uyarade ima oro ebịghide ke Jacob okowụt ntem!
11, 12. (a) Ewe ntịn̄nnịm uwụtn̄kpọ ọsọn̄ọ owụt ufọn edidomo ndikụt eti ke idem mbonubon? (b) Nso ke nnyịn ikeme ndikpep nto uwụtn̄kpọ ete oro ke n̄ke Jesus aban̄ade idiọk udọ?
11 Anyanime oro Jehovah okowụtde idụt Israel oro mîkenyeneke mbuọtidem anam ẹnen̄ede ẹfiọk nte enye esidomode ndikụt eti ke idem ikọt esie. Jehovah ama ada idaha oro okodude ke ubon prọfet Hosea owụt nte ima imọ ebịghide. Gomer n̄wan Hosea ama esịn efịbe ediwak ini. Kpa ye oro, Jehovah ama eteme Hosea ete: “Tọn̄ọ ntak ka kama n̄wan emi ufan amade, emi onyụn̄ esịnde efịbe, kpa nte Jehovah amade nditọ Israel, ndien mmọ ẹkabade ẹtiene abasi en̄wen, ẹnyụn̄ ẹma ebok edisat grape.” (Hosea 3:1) Ntak emi ẹkenọde enye utọ item oro? Jehovah ama ọfiọk ete ke ndusụk owo ke otu idụt Israel oro ẹkewahade ẹkpọn̄ usụn̄ ẹyekabade esịt. Hosea ama ọdọhọ ete: “Ndien ke ini edibede, nditọ Israel ẹyetọn̄ọ ntak ẹyom Jehovah Abasi mmọ, ye David edidem mmọ; ẹnyụn̄ ẹbak Jehovah ye mfọn esie ke akpatre usen.” (Hosea 3:5) Ke akpanikọ, emi edi eti uwụtn̄kpọ ndikere mban̄a ke ini isobode mfịna ke ubon. Afo ndika iso ndomo ndikụt eti ke idem mbon eken ke ubon, ke nsụhọde n̄kaha, oyowụt ke afo emenịm eti uwụtn̄kpọ ke ndime ime.
12 N̄ke Jesus aban̄ade idiọk udọ ọnọ ikike efen efen aban̄a nte nnyịn ikpodomode ndikụt eti ke idem mbonubon nnyịn. Idiọk udọ emi ama afiak ọnyọn̄ ufọk ke ama akasuan inyene esie ama. Ete esie ama atua enye mbọm. Didie ke ete akanam n̄kpọ aban̄a n̄kụni oro akpan esie emi akanam mîkọkpọn̄ke ufọk okokụnide? Ete emi ọkọdọhọ akpan esie ete: “Eyen mi, afo odu ye ami kpukpru ini, kpukpru se inyenede mi onyụn̄ enyene fi.” Emi ikedịghe uyat uyat ikọ esuene, edi ọkọsọn̄ọ owụt ima oro ete amade enye. Ete esie ama aka iso ete: “Odot nnyịn ndidara nnyụn̄ nnem esịt, koro eyen-eka fo emi ama akpa, onyụn̄ odu uwem: ama osop, ndien ikụt enye.” Nnyịn n̄ko imekeme ndika iso ndomo ndikụt eti ke idem mbon en̄wen.—Luke 15:11-32.
Ke Esop Christian
13, 14. Nso idi usụn̄ kiet ndinịm ewụhọ edidem aban̄ade ima ke esop Christian?
13 Nte mme Christian, uduak nnyịn edi ndinịm ewụhọ edidem oro edide ima. (James 2:1-9) Ke akpanikọ, ekeme ndidi nnyịn imesidara mme owo ke esop nnyịn oro idaha mmọ ke n̄kan̄ eke obụk ẹkpụhọrede ye eke nnyịn. Edi nte nnyịn ‘imesitọ ubahade’ ye mbon oro mîtoho edem nnyịn, ẹnyenede nsio nsio edu, m̀mê idem mbon oro mîdịghe mbon ido ukpono nnyịn? Ke edide ntre, didie ndien ke nnyịn ikeme ndida item James nsịn ke edinam?
14 Ndidara kpukpru mbon oro ẹdụkde mme mbono esop Christian owụt ke nnyịn imenyene esịt udara isenowo. Ke ini nnyịn ibemde iso itọn̄ọ nneme ye mbufa owo oro ẹdide Ufọkmbono Obio Ubọn̄, ekeme ndidi mmọ idikopke aba nyekidem ye bụt ekededi oro mmọ ẹkekopde ke akpa. Ke akpanikọ, ndusụk owo oro ẹdụkde mbono esop Christian ke ata akpa ini ẹsidọhọ ẹte: “Kpukpru owo ẹketie ufan ufan. Eketie nte kpukpru owo ẹma ẹfọfiọk mi. Ama enem mi ke idem.”
15. Didie ke ẹkeme ndin̄wam n̄kpri owo ke esop ndiwụt udọn̄ ke idem mbonusọn̄?
15 Ke ini mbono esop asuanade ke ndusụk esop, ndusụk uyen ẹsiboho ọtọkiet ke esịt Ufọkmbono Obio Ubọn̄ m̀mê ke an̄wa, imaha ndisan̄a n̄kpere mbonusọn̄. Nso ke ẹkeme ndinam man ẹkan utọ edu emi? Nte ededi, akpa n̄kpọ edidi ete ye eka ndinọ nditọ mmọ ukpep ke ufọk, ẹtịmde mmọ idem ẹnọ mbono esop. (Mme N̄ke 22:6) Ẹkeme ndidọn̄ mmọ ẹyom nsio nsio n̄wed oro ẹdikamade ke mbono esop man kpukpru owo ẹnyene se ẹdikamade ika mbono esop. Mme ete ye eka ẹdu ke mfọnn̄kan idaha ndisịn udọn̄ nnọ nditọ mmọ ndinyene n̄kpri nneme ye mbonusọn̄ ọkọrọ ye mbon n̄kpọnnam ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Ndineme n̄kpọ oro enyenede ufọn ye utọ mbon emi ekeme ndinọ nditọwọn̄ uyụhọ.
16, 17. Didie ke ikpọ owo ẹkpedomo ndikụt eti ke idem n̄kpri owo ke esop?
16 Ikpọ nditọete iren ye iban ẹkpenyene ndiwụt udọn̄ ke idem n̄kpri owo ke esop. (Philippi 2:4) Mmọ ẹkeme ndibem iso ntịn̄ ikọ ye n̄kpri owo emi ke usụn̄ oro ọnọde nsịnudọn̄. Nte ido edide, ẹsineme ndusụk n̄wọrọnda n̄kpọ ke mbono esop. Ẹkeme ndibụp n̄kpri owo m̀mê mbono esop ama enem mmọ n̄ko m̀mê odu akpan n̄kpọ ekededi oro mmọ ẹkenen̄erede ẹma oro ẹkpenyenede ndida nsịn ke edinam. Nte mbon oro ẹdide ubak esop, ẹkpenyene nditoro n̄kpri owo ke n̄kpan̄utọn̄ oro mmọ ẹkenọde ẹnyụn̄ ẹkọm mmọ ke ibọrọ ekededi oro mmọ ẹkenọde ke mbono esop m̀mê ke ikpehe ekededi oro mmọ ẹketienede ẹbuana. Usụn̄ oro mme uyen ẹnamde n̄kpọ ye mbonusọn̄ ke esop ye usụn̄ oro mmọ ẹsede ẹban̄a n̄kpri utom ke ufọk ẹyewụt ke mmọ ẹyekeme ndise mban̄a ikpọ ifetutom ke mmọ ẹma ẹkekponi.—Luke 16:10.
17 Ebede ke ndinyịme ndibiom mbiomo, ndusụk uyen ẹkọri ẹkesịm udomo oro idaha eke spirit mmọ ayakde mmọ ẹkeme ndibọ ikpọ ifetutom. Ndinyene se ẹnamde n̄ko ekeme ndikpan ndisịme edu uwem. (2 Timothy 2:22) Ẹkeme ndida mme utom ntre ‘ndomo’ nditọete oro ẹnyanarede ẹbịne ifetutom nte mme asan̄autom unamutom ‘mfiọk m̀mê mmọ ẹdot.’ (1 Timothy 3:10) Nte mmọ ẹbuanade ke mme mbono esop unyịme unyịme ẹnyụn̄ ẹnyenede ifịk ke utom ukwọrọikọ, ẹnyụn̄ ẹwụtde edikere mban̄a ẹnọ kpukpru owo ke esop, emi ayan̄wam mbiowo ndikụt ukeme oro mmọ ẹnyenede ke ini ẹkerede ẹban̄a ndinọ mmọ mme ifetutom efen efen.
Ndidomo Ndikụt Eti ke Idem Kpukpru Owo
18. Nso afia ke ẹkpenyene ndifep ke ini ẹkpede ikpe, ndien ntak-a?
18 Mme N̄ke 24:24a ọdọhọ ete: “Ifọnke nditen̄e owo enyịn ke ikpe.” Ọniọn̄ emi otode enyọn̄ oyom mbiowo ẹfep nditen̄e owo enyịn ke ini ẹkpede ikpe ke esop. James ọkọdọhọ ete: “Eti ibuot emi otode ke enyọn̄ edi edisana ke mbemiso, onyụn̄ etie emem-emem, onyụn̄ eme ime, awara ndikop n̄kpe-ubọk, onyụn̄ ọyọhọ ye mbọm ye nti mfri; edi se itode ofụri esịt, ye se mînyeneke mbubịk.” (James 3:17) Nte an̄wan̄ade, ke adan̄aemi ẹdomode ndikụt eti ke idem mbon en̄wen, mbiowo ẹnyene ndikụt nte ke ntụk m̀mê ọkpọkpọ itie ebuana oro mmọ ẹnyenede ye owo ikịmke mmimọ enyịn ke ini ikpede ikpe esie. Asaph, andiwet psalm, ọkọdọhọ ete: “Abasi ada ke esop ata n̄kpọsọn̄; ke otu mme ebiereikpe ke enye ekpe ikpe. Adan̄a didie ke mbufo ẹdikpe ukwan̄-ukwan̄, ẹnyụn̄ ẹten̄e mme idiọk owo enyịn?” (Psalm 82:1, 2) Nte odotde, mbiowo Christian ikpeten̄eke ufan m̀mê iman enyịn ke ini ẹkpede ikpe mmọ. Ke utọ usụn̄ emi, mmọ ẹyenam esop aka iso adiana kiet, ẹyenyụn̄ ẹyak spirit Jehovah aka iso odu ke esop.—1 Thessalonica 5:23.
19. Mme usụn̄ ewe ke nnyịn ikpodomo ndikụt eti ke idem mbon en̄wen?
19 Ke ini idomode ndikụt eti ke idem nditọete nnyịn, nnyịn iwụt ukem edu oro Paul ekenyenede ke ini eketịn̄de ikọ ọnọ mbon esop Thessalonica. Enye ọkọdọhọ ete: “Nnyịn imonyụn̄ inyene ọyọhọ mbuọtidem ke Ọbọn̄ iban̄a mbufo, ite mbufo ke ẹnanam se nnyịn itemede, ẹyenyụn̄ ẹnam.” (2 Thessalonica 3:4) Ọyọdọn̄ nnyịn ndifre mban̄a ndudue mbon en̄wen ke ini nnyịn idomode ndikụt eti ke idem mmọ. Nnyịn iyodụn̄ọde iyom mme ikpehe oro nnyịn ikpotorode nditọete nnyịn, inen̄erede ifep edu edikụt ndudue. Paul ekewet ete: “Ẹyom ẹte mme akama-ukpọhọde ẹdi mme anam-akpanikọ.” (1 Corinth 4:2) Edinam akpanikọ mbon oro ẹdide mme akama-ukpọhọde ke esop ọkọrọ ye eke kpukpru nditọete Christian nnyịn anam nnyịn ima mmọ. Emi anam nnyịn itịm isan̄a ikpere mmọ, ọsọn̄ọde mbọbọ itie ufan Christian nnyịn. Nnyịn inyene ukem ekikere oro Paul ekenyenede aban̄a nditọete ke eyo esie. Mmọ ẹdi “mme nsan̄a ke utom Obio Ubọn̄ Abasi,” ye ebiet oro nnyịn isibọde “ndọn̄esịt.” (Colossae 4:11) Ntem ke nnyịn iwụt ukem edu Jehovah.
20. Mme edidiọn̄ ewe ke mbon oro ẹdomode ndikụt eti ke idem kpukpru owo ẹdinyene?
20 Ke akpanikọ, nnyịn itiene ibọn̄ ukem akam Nehemiah ite: “O Abasi mi, ti mi ke mfọn.” (Nehemiah 13:31) Nnyịn ikop idatesịt didie ntem nte ke Jehovah esikụt eti ke idem mme owo! (1 Ndidem 14:13) Nnyịn ikpakam inam ntre ke nte idude uwem ye mbon en̄wen. Ndinam ntre ọnọ nnyịn idotenyịn edinyene ufak ye uwem nsinsi ke obufa ererimbot oro enen̄erede ekpere idahaemi.—Psalm 130:3-8.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
• Ntak emi Jehovah ọfọnde ido ye kpukpru owo?
• Didie ke nnyịn ikpodomo ndikụt eti ke idem mbon en̄wen
• ke utom ukwọrọikọ nnyịn?
• ke ubon nnyịn?
• ke esop nnyịn?
• ke kpukpru itie ebuana nnyịn?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 18]
Kpa ye oro nditọete esie ẹkesuade enye ke mbemiso, Joseph ama odomo ndikụt eti ke idem mmọ
[Ndise ke page 19]
Ubiọn̄ọ ikpanke nnyịn ndidomo ndin̄wam kpukpru owo
[Ndise ke page 20]
Kpa ye se mmọ ẹkenamde ke mbemiso, idụhe eyeneren Jacob oro mîkọbọhọ edidiọn̄
[Ndise ke page 21]
Dara kpukpru owo ke mbono esop Christian