Ido Ukpono Akpanikọ Christian Kiet Odu
Ido Ukpono Akpanikọ Christian Kiet Odu
JESUS CHRIST ọkọtọn̄ọ ufọkabasi m̀mê esop kiet kpọt. Esop oro ekedi eke spirit, kpa ubon eke spirit. Se ikọ nnyịn ọwọrọde edi nte ke mbon oro edisana spirit Abasi ekemekde ẹkenam esop emi—emi Abasi ọkọdiọn̄ọde kpukpru mmọ nte “nditọ” esie.—Rome 8:16, 17; Galatia 3:26.
Jesus ekekpep nte ke Abasi akada usụn̄ kiet kpọt ndida mme owo usụn̄ nsịm akpanikọ ye uwem. Ke ndinam n̄wọrọnda akpanikọ emi an̄wan̄a, Jesus ama emen usụn̄ oro adade owo esịm nsinsi uwem odomo ye ọkpọusụn̄. Enye ọkọdọhọ ete: “Ẹbe ke mfafaha inua-otop ẹdụk: koro inua-otop emi adade owo aka nsobo atara, ọkpọusụn̄ onyụn̄ an̄wan̄a; mme andidụk ke esịt ẹnyụn̄ ẹwak. Koro inua-otop emi adade owo esịm uwem afafaha, usụn̄ onyụn̄ esịre; ndien mme andikụt enye iwakke.”—Matthew 7:13, 14; John 14:6; Utom 4:11, 12.
Esop oro Adianade Kiet
Nnyịn ikpekereke ke esop akpa isua ikie oro eketie nte “n̄ka ofụri ererimbot oro ẹtịmde nte ikụtde mfịn ke ini itịn̄de n̄kpọ iban̄a ufọkabasi catholic,” ntre ke The New Dictionary of Theology ọdọhọ. Ntak-a? N̄wed emi ọdọhọ “ke utọ n̄ka ofụri ererimbot oro ẹtịmde ntem ikodụhe.”
Owo ndomokiet ikemeke ndisọn̄ọ ndọhọ ke esop akpa isua ikie ama ebiet mme akpan ufọkabasi oro nnyịn ikụtde ẹsiakde mfịn. Edi, esop akpa isua ikie ama enyene ndutịm. Mme esop kiet kiet ikadaha ke idem. Kpukpru mmọ ẹketiene ndausụn̄ otu ukara ke Jerusalem. Otu ukara oro—emi mme apostle ye mbiowo ke esop Jerusalem ẹkenamde—ama an̄wam ndinam esop adiana kiet nte “idem kiet” eke Christ.—Ephesus 4:4, 11-16; Utom 15:22-31; 16:4, 5.
Nso iketịbe inọ esop akpanikọ kiet oro? Ndi enye ama akabade edi okopodudu Ufọkabasi
Catholic? Ndi enye ama akabade edi n̄ka ido ukpono Protestant oro abaharede, oro nnyịn ikụtde mfịn? Mîdịghe ndi n̄kpọ efen ama etịbe?“Ibokpot” ye “Idiọk N̄kpasịp”
Man ibọrọ mme mbụme eke enyọn̄ emi, ẹyak nnyịn inen̄ede ikere iban̄a se Jesus ke idemesie ọkọdọhọde ke eyetịbe. Idem ekeme ndikpa fi ndifiọk nte ke Jesus ama ọdiọn̄ọ ke esop imọ oyosop ye nte ke imọ iyayak utọ mfụhọ mfụhọ idaha emi aka iso ke ediwak isua ikie.
Ke abuande esop esie ye “Obio Ubọn̄ Heaven,” enye ama ọdọhọ ete: “Ẹdomo Obio Ubọn̄ Heaven ye owo eke asuande eti n̄kpasịp ke in̄wan̄ esie: edi ke adan̄aemi owo edede idap, owo usua esie edi edisuan idiọk n̄kpasịp esịn ke otu ibokpot, ndien adaha ọnyọn̄. Edi ke ini n̄kpasịp ẹtịbede ẹsion̄o mfri, ke ini oro idiọk n̄kpasịp ẹnyụn̄ ẹwụt idem. Edi mbon-utom enyene-ebiet oro ẹdi ẹdidọhọ enye ẹte, Ete, nte idịghe eti n̄kpasịp [ke afo akasuan] ke in̄wan̄ fo? Enye asan̄a didie ndien etịbe idiọk n̄kpasịp? Enye ọdọhọ mmọ ete, owo-usua akanam emi. Edi mbon-utom ẹte enye, Nte amama nnyịn ika nan̄a ikatan̄ mmọ? Edi enye ete, Baba, mbak ndusụk, ke ini mbufo ẹtan̄de idiọk n̄kpasịp, mbufo ẹdidịbede ibokpot ẹkọrọ ye mmọ. Ẹyak mmọ mbiba ẹkọri ọtọ kiet tutu esịm ini ukpen̄e; ndien ke ini ukpen̄e nyọnọ mbon ukpen̄e uyo, nte, Ẹbem iso ẹtan̄ idiọk n̄kpasịp ẹbọp ke ebek, man ẹfọp ke ikan̄; edi ẹditan̄ ibokpot ẹkenịm ke ubet-udia mi.”—Matthew 13:24-30.
Jesus ama anam an̄wan̄a nte ke imọ ikedi ‘asuan n̄kpasịp.’ “Eti n̄kpasịp” akada aban̄a ata mme mbet esie. “Owo-usua” esie ekedi Satan kpa Devil. “Idiọk n̄kpasịp” ekedi mme abian̄a abian̄a Christian oro ẹkenyọnide ẹdụk akpa esop Christian. Enye ama ọdọhọ ete ke imọ iyayak “ibokpot” ye “idiọk n̄kpasịp” ẹkọri ọtọkiet tutu esịm “ini ukpen̄e,” emi edide “akpatre ini eyo emi.” (Matthew 13:37-43) Nso ke kpukpru emi ọkọwọrọ?
Ẹsabade Esop Christian
Ibịghike ke mme apostle ẹma ẹkekpan̄a, mme andikpep emi ẹdide mbon mfiakedem ẹma ẹdaha ẹda ke esịt esop ẹnyụn̄ ẹtọn̄ọ ndikara esop. Mmọ ẹma “ẹtịn̄ ukwan̄ ikọ, man ẹdụri mbet ẹtiene [idem] mmọ.” (Utom 20:29, 30) Nte utịp, ediwak Christian ‘ẹma ẹfiak edem ẹkpọn̄ mbuọtidem.’ Ẹma ẹnam mmọ “ẹwọn̄ọde ẹbịne ikpîkpu mbụk.”—1 Timothy 4:1-3; 2 Timothy 4:3, 4.
John 17:16; James 4:4) N̄wed oro aka iso ọdọhọ ete ke nte ini akakade, “edimen ukpepn̄kpọ A[kani] T[estament] mbuak ye obufa akwa ifiọk Plato nte mîdotke,” ama enen̄ede okpụhọde ofụri ndutịm ye ido ufọkabasi, ọkọrọ ye ediwak akpan ukpepn̄kpọ esie. Nte Jesus Christ ekebemde iso etịn̄, ata mme mbet esie ẹma ẹsop ke adan̄aemi mme abian̄a abian̄a Christian ẹkekade-ka iso ẹtọt.
Etisịm ọyọhọ isua ikie inan̄ E.N., nte The New Dictionary of Theology ọdọhọde, “Ido Ukpono Roman Catholic ama akabade edi . . . ido ukpono Obio Ukara Rome.” “N̄kaowo ye ido ukpono ẹma ẹkabade ẹdiana kiet”—edibuak Ufọkabasi ye Ukara ntem ama enen̄ede atuaha ye se akpa mme Christian ẹkenịmde ke akpanikọ. (Mme andikpan̄ utọn̄ nnọ Jesus ẹma ẹfiọk nte ọkọsọn̄de ndidiọn̄ọ ukpụhọde oro odude ke ufọt ibokpot ye idiọk n̄kpasịp, utọ nte akama-n̄kpa idet idet idiọk n̄kpasịp ẹkọtde darnel, emi esinen̄erede ebiet ibokpot ke ini enye ọkọride. Ntre Jesus akanam an̄wan̄a ete ke nte ini akade, ọyọsọn̄ ndifiọk ukpụhọde oro odude ke ufọt ata mme Christian ye mme abian̄a abian̄a Christian. Emi iwọrọke ite ke esop Christian ikodụhe aba, koro Jesus ama ọn̄wọn̄ọ ndika iso nda nditọete esie eke spirit usụn̄ “kpukpru ini, tutu esịm utịt ererimbot.” (Matthew 28:20) Jesus ọkọdọhọ ete ke ibokpot ayaka iso ndikọri. Kamse, ke ediwak isua, ata mme Christian—nte owo kiet kiet m̀mê nte otu—nte eyịghe mîdụhe ẹma ẹsịn ofụri ukeme mmọ ndisọn̄ọ nyịre ke mme ukpepn̄kpọ Christ. Mmọ ikedịghe aba ido ukpono m̀mê esop oro ẹkekemede ndisọp ndiọn̄ọ. Ke akpanikọ, mmọ ikebietke ido ukpono mbon mfiakedem emi ke ofụri mbụk adade esuene ọsọk enyịn̄ Jesus Christ.—2 Peter 2:1, 2.
‘Ẹyarade Owo Eke Edide Ata Abiatibet’
Apostle Paul ama ebemiso etịn̄ aban̄a n̄kpọ efen oro ẹdidade ẹdiọn̄ọ nsunsu ido ukpono. Enye ekewet ete: “Ẹkûyak owo abian̄a mbufo ke baba usụn̄ kiet; koro usen [Jehovah] oro ididịghe, tutu mfiak-edem ebem iso odu, owo eke edide ata abiat-ibet onyụn̄ ayarade idem.” (2 Thessalonica 2:2-4) “Owo eke edide ata abiat-ibet” mi idịghe owo efen ikan otu mme ọkwọrọ ederi oro ẹmenerede idemmọ ke enyọn̄ ndikara esop “Christian.” *
Mfiakedem ọkọtọn̄ọ ke eyo apostle Paul. Enye ama ọkọri usọp usọp ke ndondo oro mme apostle ẹma ẹkekpan̄a mîkonyụn̄ idụhe aba ndibiọn̄ọ enye. Paul ama ọdọhọ ete ke mfiakedem ‘edisan̄a ye kpukpru odudu ye mme idiọn̄ọ ye nsunsu mme utịben̄kpọ, ye kpukpru abian̄a.’ (2 Thessalonica 2:6-12) Emi owụt nnennen nnennen didie ntem se ediwak mme adaiso ido ukpono ẹnamde ke ofụri mbụk!
Ke ndisọn̄ọ ikọ mmọ nte ke Ido Ukpono Roman Catholic edi n̄kukụre ufọkabasi akpanikọ, mme adaiso Catholic ẹdọhọ ẹte ke mme bishop mmimọ “ẹkeda itie apostle mmọ nnennen nnennen ke adiana ke adiana ẹto akpa mme apostle toto ke ntọn̄ọ Ido Ukpono Christ.” Ke akpanikọ, mmọ ndidọhọ ke mme bishop mmimọ ẹkeda itie apostle mmọ ke adiana ke adiana ẹto akpa mme apostle inyeneke nsọn̄ọ ndomokiet ke mbụk m̀mê ke N̄wed Abasi. Ata uyarade ndomokiet idụhe ndiwụt nte ke akananam edisana spirit Abasi ama ada ufọkabasi oro ekedide edidu ke mme apostle Jesus ẹma ẹkekpan̄a, usụn̄.—Rome 8:9; Galatia 5:19-21.
Ndien nso kaban̄a mme ufọkabasi eken oro ẹkesiakde usọp usọp ke ini inua-okot Edinam Unam Ukpụhọde? Ndi mmọ ẹma ẹtiene uwụtn̄kpọ akpa esop Christian? Ndi mmọ ẹma ẹnam ẹfiak ẹnyene edisana idaha oro okodude ke akpa esop Christian? Edi akpanikọ nte ke ini Edinam Unam Ukpụhọde oro, Bible ama odu ọnọ ediwak mme usụhọde owo ke usem emana mmọ. Nte ededi, mbụk owụt nte ke mme ufọkabasi emi ẹma ẹka iso ndikpep mme nsunsu ukpepn̄kpọ.—Matthew 15:7-9.
Matthew 13:30, 39) Mme ntịn̄nnịm ikọ Bible oro ẹsude ẹwụt nte ke nnyịn idu uwem idahaemi ke ini oro. (Matthew 24:3-35) Sia emi edide ntre, oyom nnyịn owo kiet kiet ibụp ite, ‘Enye ufọkabasi akpanikọ kiet emi-e?’ Akpana enen̄ede emem utom ndidiọn̄ọ enye.
Edi, tịm fiọk emi. Jesus Christ ama ebem iso etịn̄ in̄wan̄-in̄wan̄ ete ke ẹyefiak ẹwụk esop akpanikọ esie kiet ke akpatre ini eyo emi. (Eyedi afo ekere ke omokokụt ufọkabasi m̀mê esop emi. Edi akpan n̄kpọ afo nditịm ndụn̄ọde mfiọk m̀mê omokụt enye ke akpanikọ. Ntak-a? Koro nte ekedide ke akpa isua ikie, akpana ufọkabasi akpanikọ kiet kpọt odu. Ndi afo amada ini ndidụn̄ọde mfiọk m̀mê ufọkabasi fo enen̄ede etiene uwụtn̄kpọ esop Christian akpa isua ikie onyụn̄ ọsọn̄ọ eyịre ke mme ukpepn̄kpọ Jesus Christ? Ntak mûdụn̄ọkede emi idahaemi? Mme Ntiense Jehovah ẹyekop inemesịt ndin̄wam fi anam oro.—Utom 17:11.
[Ikọ idakisọn̄]
^ ikp. 17 Ẹkeme ndikụt ntọt efen efen kaban̄a se ẹdade ẹdiọn̄ọ “owo eke edide ata abiat-ibet” ke Enyọn̄-Ukpeme, February 1, 1990, page 10-14.
[Mme ndise ke page 5]
Nso ke n̄ke Jesus aban̄ade ibokpot ye idiọk n̄kpasịp ekpep nnyịn aban̄a esop akpanikọ?
[Mme ndise ke page 7]
Ndi ufọkabasi fo etiene uwụtn̄kpọ oro mme Christian akpa isua ikie ẹkenịmde ke ndikwọrọ ikọ nnyụn̄ n̄kpep owo n̄kpọ?