Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot
Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot
Ke Ukwọ ama ekebe, Noah ama osio ibiom ke ubom ayak ndien ibiom oro ama ada “nsek ikọn̄ olive” afiak etiene enye. M̀mọ̀n̄ ke ibiom oro akada ikọn̄ oro?
Bible ọdọhọ nnyịn ke “mmọn̄ [ama] okpon eti-eti ke isọn̄ onyụn̄ ofụk kpukpru edikon̄ obot emi ẹdude ke idak ofụri enyọn̄.” (Genesis 7:19) Ke mmọn̄ Ukwọ oro ama okosụhọde, Noah ama osio ibiom ayak aka utịm ikata ke ufan̄ urua iba. Ọyọhọ ikaba, ibiom oro ama afiak etiene enye ndien “nsek ikọn̄ olive odu enye ke inua. Ndien Noah ọfiọk ete ke mmọn̄ ama etek ọkpọn̄ isọn̄.”—Genesis 8:8-11.
Edi akpanikọ, usụn̄ ndomokiet idụhe idahaemi nditịn̄ adan̄a nte Ukwọ oro okofụkde ndusụk itie ke isọn̄ koro, nte eyịghe mîdụhe, Ukwọ oro ama okpụhọde nte isọn̄ eketiede. Nte ededi, etie nte mmọn̄ ama ofụk ata akamba ikpehe isọn̄ ke anyan ini tutu mme eto ẹkpan̄a. Kpa ye oro, etie nte ndusụk mmọ ẹma ẹka iso ẹdu uwem, anamde mmọ ẹsiaha obufa ke mmọn̄ oro ama okosụhọde.
Kaban̄a olive, The New Bible Dictionary ọkọdọhọ ete: “Edieke ẹsịbede enye ẹduọk, orụn̄ esie esitọn̄ọ ndisehe, ntre ẹkeme ndifiak nnyene n̄kpọ nte mbufa ekpat eto ition. Mme eto olive oro ẹkperede n̄kpa ẹsifiak ẹsehe ke utọ usụn̄ emi n̄ko.” The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge ọdọhọ ke “etie nte owo ikemeke ndisobo eto olive.” Owo ndomokiet mfịn ikemeke ndinọ ọyọhọ mbụk mban̄a udomo unụn̄ oro okodude ke mmọn̄ Ukwọ oro, ye nte mmọn̄ oro okofiopde m̀mê ekebịtde. Ntem nnyịn ikemeke nditịm mfiọk nte mme n̄kpọ emi ẹketụkde eto olive ye mme eto eken.
Nte ededi, olive ikọt ikemeke ndidu uwem ke ini etuep, utọ nte enye oro esidude ke ata edikon̄ obot. Enye esiwak ndikọri ke mme ebeden̄ ebeden̄ ikpehe oro ẹtụn̄ọde ke mita 1,000, emi ẹnyenede uke uke ufiop eyo emi esibede celcius 10. N̄wed oro The Flood Reconsidered ọdọhọ ete: “Ntem, nsek ikọn̄ olive oro ama anam Noah ekeme ndifiọk ke mmọn̄ ama ọtọn̄ọ ndisụhọde ke mme ebeden̄.” Ke Noah afiakde ayak ibiom oro aka ke urua kiet ama ekebe, ibiom emi ikafiakke aba itiene enye, owụtde ke ediwak eto ẹma ẹwọrọ ẹda ndien ke ibiom emi ama ekeme ndikụt itie nsọrọ.—Genesis 8:12.