Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

‘Afo Emenen̄ede Okpon Akan Ikpọ Obot’

‘Afo Emenen̄ede Okpon Akan Ikpọ Obot’

Uyai Edibotn̄kpọ Jehovah

‘Afo Emenen̄ede Okpon Akan Ikpọ Obot’

NDIDA ke enyọn̄ Obot Fuji nse nte utịn asiahade edi ifiọk n̄kpọntịbe oro owo mîkemeke ndifre. Utịn oro uduot esie ebietde edeme ikan̄ esito utịt ikpaenyọn̄ asiaha, un̄wana esie onyụn̄ ọwọrọ ọtọ snow ye ntọn̄ ntọn̄ obot nsụn̄ikan̄. Nte usen efen esierede, mfụt obot emi ọsọsọp ofụk n̄kpri obot ye mme itịghede oro ẹdude ẹyom usụn̄ ke ediwak kilomita.

Ukem nte Obot Fuji—emi inikiet ko ẹkewetde ke idiọn̄ọ oro ọwọrọde “anana-mbiet”—akananam ndiye ikpọ obot itreke ndinyene nnyịn ndyọ. Ke akpanikọ, akwa idaha mmọ ekeme ndiwụt nte nnyịn ikpride! Ikpọ obot ẹnyene uten̄e tutu ediwak owo ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke mme abasi ẹdụn̄ ke mme etịn̄e mmọ oro ntụhube ye obubịt enyọn̄ ẹfụkde.

N̄kukụre Abasi oro mme n̄kokon̄ obot emi ẹtorode edi akakan Andibot mmọ, Jehovah. Enye ikpọn̄ “akanam ikpọ obot.” (Amos 4:13) Ekpere ndidi mbahade isọn̄ kiet ke itie inan̄ edi obot, ndien ke ini Abasi okobotde ekondo nnyịn, enye ama enịm mme odudu oro ẹdision̄ode ndiye n̄kokon̄ udịm udịm ikpọ obot ẹdi ke ukperedem. (Psalm 95:4) Ke uwụtn̄kpọ, ẹdọhọ ke ọkpọsọn̄ unyekisọn̄ ke esịt isọn̄ ye ikpọ itiat ke ndusụk ikpehe esịt isọn̄ ndisịk n̄kpọn̄ itie mmọ, okosion̄o udịm udịm ikpọ obot Himalayas ye Andes ẹdi.

Nnyịn mme owo itịmke ifiọk nte ikpọ obot ẹkesan̄ade ẹdidu ye ntak emi mmọ ẹdude. Ke akpanikọ, nnyịn ikemeke ndibọrọ mme mbụme oro ẹkebụpde edinen Job: “Afo okodu ke m̀mọ̀n̄ ke ini [Ami Jehovah n̄kọtọn̄ọde] ndinam ererimbot? . . . Ukot ibibene esie owụhọ ke nso?”—Job 38:4-6.

Nte ededi, nnyịn imọfiọk ke uwem nnyịn ọkọn̄ọ ke ikpọ obot. Ẹkot mmọ ebiet emi mmọn̄ otode, koro kpukpru akpa mmọn̄ ẹsiaha ẹto ikpọ obot ndien mbahade iba ke otu mme andidụn̄ isọn̄ ẹnyene mmọn̄ ẹto ikpọ obot. (Psalm 104:13) Nte magazine oro New Scientist ọdọhọde, “ke otu mme akpan eto 20 oro ẹnọde ererimbot udia, 6 ke otu mmọ ẹto ikpọ obot.” Ke n̄kann̄kụk oro mme idaha ẹdade ukem ukem ke obufa ererimbot oro Abasi ọn̄wọn̄ọde, “uwak ibokpot ẹyedu ke isọn̄ ke nsom ikpọ obot.”—Psalm 72:16; 2 Peter 3:13.

Ye ediwak owo, nditịn̄ mban̄a ikpọ obot anam mmọ ẹti ikpọ obot Alps eke Europe. Ikpọ obot emi, esịnede Obot Civetta oro ẹwụtde mi, ẹnọ utịbe utịbe ikọ ntiense ẹban̄a Andibot mmọ. (Psalm 98:8) Mmọ ẹtoro Jehovah, enye emi “adade nsọn̄idem esie ọsọn̄ owụk ikpọ obot.”—Psalm 65:6. *

Ke akpanikọ, uyai ikpọ obot Alps, ọkọrọ ye mme etịn̄e mmọ oro ice ofụkde, unaisọn̄ oro snow ofụkde, itịghede ye n̄kpọdiọhọ mmọn̄, ye awawa mbiet mmọ ẹnen̄ede ẹnyene uten̄e. Edidem David ama owụt ke Jehovah edi enye “emi anamde obot etịbe mbiet.”—Psalm 147:8.

Udịm udịm n̄kpri obot—nte n̄kpri obot emi ke Guilin, China—ẹkeme nditre ndidi n̄wọrọnda nte ikpọ obot Alps, edi mmọ ẹnen̄ede ẹye uyai. Mme andika n̄kese ẹsima ndiye udịm udịm etịn̄e ikpọ itiat oro ẹwọrọde ẹda ke mben Akpa Li. Ndise nte edisana mmọn̄ ọfiọrọde ebe ke ufọt ntọn̄ ntọn̄ n̄kpri obot emi ekeme ndinam owo eti mme ikọ andiwet psalm emi: “Enye [Jehovah] anam idịm ewet ke itịghede, mmọ ẹsan̄a ke otu ikpọ obot.”—Psalm 104:10.

Nnyịn imenen̄ede ikop idatesịt iban̄a ikpọ obot emi sia ifiọkde ke mmọ ẹdi ubak ima ima enyene-uten̄e enọ emi Andibot ọnọde kaban̄a ufọn ye inemesịt ubonowo. Nte ededi, okposụkedi mmọ ẹnen̄erede ẹnyene uten̄e, owo ikemeke ndimen ikpọ obot ndomo ye ubom Jehovah. Enye ke akpanikọ ‘enen̄ede okpon akan ikpọ obot.’—Psalm 76:4.

[Ikọ idakisọn̄]

^ ikp. 8 Se 2004 Calendar of Jehovah’s Witnesses, March ye April.

[Ekebe/Ndise ke page 9]

Mbahade duop eke ikie ke otu mme andidụn̄ ererimbot ẹdụn̄ ke mme ikpehe oro ikpọ obot ẹdude. Edi oro idịghe n̄kpọ ubiọn̄ọ emi mbon oro ẹtan̄ade eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi mîkemeke ndikan. Mme asan̄autom Christian emi ke ẹnam utom ọkpọsọn̄ ke ediwak obot obot ikpehe. Ndien “ukot owo eti mbụk eye didie ke enyọn̄ ikpọ obot! ukot owo eke ọkwọrọde emem, eke obụkde eti n̄kpọ, eke ọkwọrọde edinyan̄a!”—Isaiah 52:7.

Andiwet psalm ọkọkwọ ete: “Ikpọ obot ẹnyene ebot ikọt.” (Psalm 104:18) Mme ebot ikọt, utọ nte ebot ikọt Nubia oro enyenede ndiye nnụk mi, ẹdu ke otu mme unam emi ikpat mîkemeke ndisọp mfiọnọde emi ẹdụn̄de ke ikpọ obot. Mmọ ẹsisan̄a ke mben enyọn̄ obot oro enen̄erede ekpri ẹbe. Ẹtịm mme ebot ikọt emi idem ndidụn̄ ke mme ebiet oro owo mîkemeke ndisịm. Emi ke ubak ubak oto nte nnụkikpat mmọ ẹtiede. Udobi idem ebot ikọt ekeme nditiat nsiaha nnụkikpat oro, anamde unam emi ọsọn̄ọ omụm n̄kpọ akama ke ini enye adade m̀mê asan̄ade ke enyọn̄ ubak itiat oro ekpride. Ke akpanikọ, ebot ikọt edi n̄wọrọnda edibotn̄kpọ!

[Ndise ke page 9]

Obot Fuji, Honshu, Japan