Mbụk Eyouwem

N̄kpri N̄waidem Ẹma Ẹda Ikpọ Edidiọn̄ Ẹsọk Nnyịn

NTE GEORGE YE ANN ALJIAN ẸBỤKDE

Akananam ami ye n̄wan mi idabake nte ke usen kiet nnyịn iyemen “andikpep” ikot “usịne.” Akananam nnyịn ikereke ke ini isịmde iduọk isua ata, nnyịn iyọtọn̄ọ ndikpep esen esen abisi man ikeme ndinyene nneme ye mme owo ke Nsannsan Edem Usiahautịn. Edi, se ami ye Ann ikanamde edi oro ke iduọk isua 1980. Ẹyak nnyịn itịn̄ inọ fi nte n̄kpri n̄waidem oro ikanamde ke mme isua emi ẹbede ẹdade ekese edidiọn̄ ẹsọk nnyịn.

N̄KAMANA ke ubon mbon Armenia n̄konyụn̄ n̄ka Ufọkabasi Armenia. Ann ekedi owo Roman Catholic. Nnyịn mbiba ima ibiat ibet ido ukpono nnyịn ke ini ikọdọde ndọ ke 1950. N̄kedi isua 27 ini oro ndien Ann ekedi isua 24. Nnyịn ikodụn̄ ke enyọn̄ ufọkutom uyetọfọn̄ mi ke Jersey City, New Jersey, U.S.A. Etisịm idahaoro mma nyenyene itie mbubehe emi ke n̄kpọ nte isua inan̄.

Ke 1955, nnyịn ima idep ediye ufọkidụn̄, emi ekenyenede ubet ita ke Middletown, New Jersey. Ufọk oro ama oyom usụn̄ ke kilomita 60 ọkpọn̄ itie mbubehe mi, emi n̄kesinamde utom usen itiokiet ke urua. N̄kesinyọn̄ ndisịm ufọk idiọk ini kpukpru okoneyo. N̄kukụre ini oro n̄kesisobode ye Mme Ntiense Jehovah ekedi ke ini mmọ ẹdide ufọkutom mi ke ini ke ini ẹdinọ mi mme n̄wed Bible. Mma nsikot mme n̄wed emi ye ọkpọsọn̄ udọn̄. Okposụkedi mbubehe mi ekesidiade ekese ini ye ntịn̄enyịn mi, mma ntọn̄ọ ndinyene ntotụn̄ọ ukpono nnọ Bible.

Ikebịghike mma ndifiọk ke itieutom ekebe utịn̄ikọ Enyọn̄-Ukpeme, WBBR, esisuan utịn̄ikọ Bible ke ini oro nsiwatde n̄ka itieutom ye ke ini oro nsiwatde nnyọn̄. Mma nsinen̄ede n̄kpan̄ utọn̄ nnọ mme utịn̄ikọ emi, ndien udọn̄  mi ama ọkọri esịm idaha oro n̄kọdọhọde Mme Ntiense ẹdi ẹdise mi. Ke November 1957, George Blanton ama edi ufọk mi editọn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible ye ami.

Ubon Nnyịn Adiana Kiet ke Edisana Utuakibuot

Didie ke Ann ekese kpukpru emi? Yak enye obụk mbụk idemesie.

“Ke akpa, mma mbiọn̄ọ ukpepn̄kpọ emi eti eti. Mma nsinam ekese ntịme ke ini ukpepn̄kpọ Bible George tutu enye ebiere ndikekpep n̄kpọ ke ebiet efen, ndien enye akanam emi ke ọfiọn̄ itiaita. Ke ini oro, George ama ọtọn̄ọ ndidụk mme mbono esop ke Sunday ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Do ke n̄kọfiọk ke enye ada ukpepn̄kpọ Bible esie ke akpan n̄kpọ sia Sunday ekesidide n̄kukụre usen emi enye mîkesikaha utom. Kpa ye ubiọn̄ọ oro, enye okosụk ededi eti ebe ye ete—enye ama akam ọfọn idahaemi akan—ndien edu mi ama ọtọn̄ọ ndikpụhọde. Ke nditịm ntịn̄, ndusụk idaha ke adan̄aemi n̄kwọhọrede okpokoro ke ufọtufọk nnyịn, ke ini owo ndomokiet mîdụhe, mma nsimen magazine Awake! emi George ekesinịmde do, n̄kot. Ke mme idaha eken, George ama esikot mme ibuotikọ ke Awake! emi mîban̄ake ukpepn̄kpọ ido ukpono nnennen nnennen edi emi ẹkesiwakde nditịn̄ mban̄a Andibot, ọnọ mi.

“Ke mbubịteyo usen kiet, ke George ama ọkọwọrọ aka ndikpep Bible ye Brọda Blanton, mma mmen n̄wed emi George, eyen nnyịn isua iba, ekenịmde ke okpokoro emi akanade ekpere bed mi. N̄wed emi eketịn̄ aban̄a idotenyịn mme akpan̄kpa. Okposụkedi n̄kokopde mmemidem, mma ntọn̄ọ ndikot n̄wed oro sia ekaeka mi ndikosụk n̄kpa ekedi oro, ndien mma mfụhọ etieti. Mma nsọsọp n̄kụt nnyụn̄ nnyịme akpanikọ Bible emi nte ke mme akpan̄kpa ibọhọ ufen ke ebiet ndomokiet ndien ke mmọ ẹyeset ke ini ediset ke n̄kpa emi edide ke iso. Ikebịghike mma ndaha ntetie ke bed n̄kot n̄wed emi ye ọkpọsọn̄ udọn̄ nnyụn̄ nda eton̄wed ndụri udịm ke mme akpan n̄kpọ emi n̄koyomde ndiwụt George ke ini enye ọnyọn̄de ukpepn̄kpọ Bible esie edi.

“Ọkọsọsọn̄ ebe mi ndinịm emi ke akpanikọ. Ke ini enye ọkọkpọn̄de ufọk, ami n̄kọbọbiọn̄ọ enye, ndien idahaemi mma n̄kop nduaidem mban̄a mme utịbe utịbe akpanikọ Bible oro n̄kpepde! Nnyịn ima itaba idap tutu n̄kpọusen itie ineme nneme Bible. George ama anam uduak Abasi kaban̄a isọn̄ an̄wan̄a mi. Kpa okoneyo oro ke n̄kobụp m̀mê enye ekeme ndinyene ukpepn̄kpọ esie ke ufọk man n̄kpetiene mbuana.

“Brọda Blanton ama ọnọ ekikere ete nditọ nnyịn ẹtiene ẹbuana ke ukpepn̄kpọ nnyịn. Nnyịn ikekere ke mmọ ẹkpri ẹkaha, sia mmọ ẹkedide isua iba ye isua inan̄ kpọt. Nte ededi, Brọda Blanton ama owụt nnyịn Deuteronomy 31:12, emi ọdọhọde ete: ‘Bon kpukpru owo ọtọ kiet, iren-owo ye iban, ye nditọwọn̄, . . . man mmọ ẹkop, man mmọ ẹnyụn̄ ẹkpep.’ Nnyịn ima ima item oro inyụn̄ idiomi nditọ nnyịn ndibọrọ mbụme ke ini ukpepn̄kpọ Bible emi. Kpukpru nnyịn ikesitie ọtọkiet itịm se iditịn̄de, edi  akananam nnyịn ikasianke mmọ se ẹditịn̄de. Nnyịn ikere ke emi ama an̄wam nditọ nnyịn ndinam akpanikọ edi eke mmọ. Nnyịn iyaka iso ndiwụt esịtekọm mban̄a ndausụn̄ emi Brọda Blanton ọkọnọde nnyịn ndin̄wam ubon nnyịn ndikọri ke n̄kan̄ eke spirit.”

Mme N̄kpọ-Ata Emi Oyomde N̄waidem

Ke emi nnyịn ima ikadiana ọtọkiet ndikpep Bible mi, nnyịn ima isobo mbufa n̄kpọ-ata. Sia itieutom mi okoyomde usụn̄ eti eti, n̄kesiwak ndisịm ufọk ke n̄kanika usụkkiet okoneyo. Emi ama anam mi n̄kûsukeme ndidụk mme mbono esop ke ufọturua okposụkedi n̄kesidụkde eke Sunday. Ke ini oro, Ann ama esidụk kpukpru mbono esop onyụn̄ anam usọp usọp n̄kọri. Ami n̄ko mma nyom ndidụk kpukpru mbono esop nnyụn̄ nnịm inem inem ukpepn̄kpọ ubon. Mma mfiọk ke n̄kenyene ndinam ndusụk n̄waidem. Ntre mma mbiere ndisibabak nnyọn̄ utom, idem okposụkedi nditabade ndusụk mbonurua mi.

Oro ama etịm ọfọn. Nnyịn ikada ukpepn̄kpọ ubon nnyịn ke akpan n̄kpọ ukem nte ukpepn̄kpọ ition eken eke urua ke urua emi isidụkde ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Nnyịn ikokot enye ọyọhọ ukpepn̄kpọ nnyịn itiokiet. Oro ọkọwọrọ ndinyene akpan usen ye ini nnọ ukpepn̄kpọ emi—kpukpru Wednesday ke n̄kanika itiaita okoneyo. Ndusụk ini ke ima ikadia udia mbubịteyo ima, inyụn̄ iyet mme usan ima ke ufọk utemudia, owo kiet ke otu nnyịn esidọhọ ete, “Ini ‘ukpepn̄kpọ’ ọmọn̄ ekem-o!” Ann esitọn̄ọ ukpepn̄kpọ emi edieke nnyọn̄de ndi ke idiọk ini, ndien mmesibọ enye n̄kpep ke ndondo oro nnyọn̄de ndisịm.

N̄kpọ efen emi akanamde ubon nnyịn ọsọn̄ idem onyụn̄ adiana kiet ekedi ndisikot itien̄wed eke usen ke usen ọtọkiet ke usenubọk. Nte ededi, mfịna ama odu ke ndinam emi. Kpukpru nnyịn isidemede idap ke nsio nsio ini. Nnyịn ima ikere iban̄a emi inyụn̄ ibiere nte ke kpukpru nnyịn iyesidemede idap ke ukem ini, idia udia usenubọk ke n̄kanika ebe itiokiet, inyụn̄ ineme itien̄wed eke usen ke usen ọtọkiet. Ndutịm emi ama enen̄ede ọfọn ye nnyịn. Ke ini nditọ nnyịn ẹkekọride ẹwọrọ owo, mmọ ẹma ẹmek ndidụk utom Bethel. Nnyịn ikere ke mme nneme eke usen ke usen emi ẹma ẹn̄wam mmọ ndikọri ke n̄kan̄ eke spirit.

Mme Ifetutom ke Ima Ikana Baptism Ama Oyom N̄kponn̄kan N̄waidem

N̄kana baptism ke 1962, ndien mma nnyam itieutom emi n̄kenyenede ke isua 21 nnyụn̄ nnam ukpekpe utom man ntịm ndu n̄kpere ubon mi, nnyịn inyụn̄ ikeme ndinam n̄kpọ Jehovah ọtọkiet. Emi ama ada ediwak edidiọn̄ edi. Ima inịm utịtmbuba nte ke kpukpru nnyịn iyodụk utom uyọhọ ini. Nnyịn ima itọn̄ọ ndinam emi ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 1970, ke ini Edward, akpan nnyịn, akakabarede edi asan̄autom uyọhọ ini, m̀mê asiakusụn̄ ofụri ini, ke okụrede ufọkn̄wed sekọndri. Ikebịghike, George, udọ nnyịn, ama ọtọn̄ọ usiakusụn̄, ndien Ann ama ọtọn̄ọ n̄ko. Mmọ mbita ẹma ẹsisịn udọn̄ ẹnọ mi ke ndibụk mme ifiọkutom an̄wautom mmọ nnọ mi. Nte ubon, nnyịn ima ineme nte ikemede ndinam uwem nnyịn emem man kpukpru nnyịn ikeme ndinam utom uyọhọ ini. Ima ibiere ndinyam ufọk nnyịn. Ima idụn̄ ke ufọk oro ke isua 18 ndien edi do ke ikọbọk ubon nnyịn. Nnyịn ima inen̄ede ima ufọk nnyịn, edi Jehovah ama ọdiọn̄ ubiere nnyịn ndinyam enye.

Ẹma ẹkot Edward edi Bethel ke 1972, ndien ẹma ẹkot George edi n̄ko ke 1974. Okposụkedi ami ye Ann itabade mmọ, nnyịn iketiehe ikere nte ọkpọkọfọnde mmọ ndidu ye nnyịn, ndọ iban, nnyụn̄ mbon nditọ. Utu ke oro, nnyịn imokop idatesịt nte ke nditọ nnyịn ke ẹnam n̄kpọ Jehovah ke Bethel. * Nnyịn imenyịme ye  Mme N̄ke 23:15, emi ọdọhọde ete: “Eyen mi, esịt fo ama enyene ifiọk, esịt mi, kpa okịmmọ ayadara n̄ko.”

Ndidụk Utom Akpan Asiakusụn̄

Ami ye n̄wan mi ima ika iso inam utom usiakusụn̄ ke adan̄aemi nditọ nnyịn iba ẹdude ke Bethel. Ndien usen kiet ke 1975, nnyịn ima ibọ leta emi ẹnọde nnyịn ikot ndinam utom akpan asiakusụn̄ ke efakutom oro owo mîbahakede inọ owo, emi odude ke Clinton County, Illinois. Nso n̄kpọ n̄kpaidem ke oro ekedi ntem! Emi ọkọwọrọ ke nnyịn ikenyene ndikpọn̄ New Jersey, kpa ebiet emi nnyịn ikodude ikpere nditọ nnyịn ke New York inyụn̄ inyenede mme ufan ye mme iman. Edi nnyịn ikada emi nte utom otode Jehovah ndien nnyịn ima inam n̄waidem emi akadade mbufa edidiọn̄ edi.

Ke ima ikanam utom ke efakutom oro owo mîbahakede inọ owo ke ediwak ọfiọn̄, nnyịn ima itọn̄ọ ndinịm mme mbono esop ke efe obio ke Carlyle, Illinois. Edi nnyịn ima iyom itie emi idisisopde idem kpukpru ini. Ke n̄kann̄kụk oro eyenete kiet ye n̄wan esie ẹma ẹkụt isọn̄ ye ekpri ufọk oro nnyịn ikekemede ndibọ ke ukpeokụk. Nnyịn ima idiọn̄ itie oro—ofụri ufọk oro ye n̄kann̄kụk esie—inyụn̄ inam enye akabade edi ekpri itie usopidem. Nnyịn imeti enan̄ mbakara kiet emi ekesisede nnyịn. Enye ama esiwak ndisịn iso ke window nnyụn̄ọ nse se ikakade iso ke mbono esop!

Nte ini akakade, ẹma ẹsiak Esop Carlyle, ndien nnyịn ima ikop inemesịt ndiketiene mbuana ke ndisiak esop emi. Akparawa ebe ye n̄wan kiet, Steve ye Karil Thompson, emi ẹkedide mme asiakusụn̄, ẹkenyụn̄ ẹdide ndinam utom ke efakutom oro owo mîbahakede inọ owo do ẹma ẹn̄wam nnyịn. Brọda ye sista Thompson ẹma ẹdu do ke ediwak isua ndien ke ukperedem, mmọ ẹma ẹka Ufọkn̄wed Enyọn̄-Ukpeme Ukpep Bible eke Gilead ndien ẹma ẹnọ mmọ ẹka utom isụn̄utom ke Edem Usiahautịn Africa, emi mmọ ẹkenamde utom oro ẹsan̄ade-san̄a.

Ikebịghike mme owo ẹma ẹtọn̄ọ ndiyọhọ ekpri itie emi nnyịn ikesisopde idem, ndien nnyịn ima iyom ufọk oro enen̄erede okpon. Kpa eyenete oro ye n̄wan esie emi ẹken̄wamde nnyịn ke akpa ẹken̄wam nnyịn ndidep isọn̄ emi odotde ndida mbọp Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Nnyịn ikokop inemesịt didie ntem ke ini ẹkekotde nnyịn isua ifan̄ ke ukperedem ndidi ndibuana ke edinam ediyak obufa Ufọkmbono Obio Ubọn̄ nnọ ke Carlyle! Mma nnyene ifet ndinọ utịn̄ikọ ediyak nnọ. Nnyịn ndikanam utom do ama anam inyene utịbe utịbe ifiọkutom, kpa edidiọn̄ otode Jehovah.

Obufa Efakutom Eberede ọnọ Nnyịn

Ke 1979, ẹma ẹnọ nnyịn obufa efakutom, emi ekedi ke Harrison, New Jersey. Nnyịn ima inam utom do ke n̄kpọ nte isua 12. Ini oro ke nnyịn ikọtọn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible ye  n̄wan China kiet, ndien emi ama osụn̄ọ ke nnyịn ndikpep n̄kpọ ye ediwak mbon China. Kan̄a ke emi, nnyịn ima ikop ke ediwak tọsịn nditọ ufọkn̄wed ye ubon mbon China ẹdụn̄ ke n̄kann̄kụk nnyịn. Emi ama esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ndikpep Chinese. Okposụkedi emi ọkọwọrọde ndibiat ini kpukpru usen n̄kpep usem emi, enye ama osụn̄ọ ke ndinyene ediwak inem inem ukpepn̄kpọ Bible ye mbon China ke n̄kann̄kụk nnyịn.

Ke mme isua oro, nnyịn ima isobo ediwak n̄kpọ emi ẹnemde owo imam, akpan akpan ke ini idomode ndisem Chinese. Usen kiet Ann ama ọdọhọ enyeneufọk ke imọ idi “usịne” Bible utu ke ndidọhọ ke idi “andikpep” Bible. Ikọ iba emi ẹtie ata ukem ukem. Enyeneufọk ama atuak inua imam onyụn̄ ọdọhọ ete: “Mbọk dụk di. Akananam nnyeneke nneme ye usịne Bible.” Nnyịn ke isụk in̄wan̄wana ndikpep usem emi.

Ekem ẹma ẹnọ nnyịn ika ebiet efen ke New Jersey emi nnyịn ikekemede ndinam utom ke otu mbon China. Ke ukperedem, ẹma ẹnọ nnyịn ikot ndiwọrọ n̄ka Boston, Massachusetts, emi ẹma ẹketọtọn̄ọ otu emi esemde usem Chinese ke n̄kpọ nte isua ita. Nnyịn ima inyene ifet ndin̄wam otu emi ke isua itiaba emi ẹbede inyụn̄ idat esịt ndikụt nte otu oro akabarede edi esop ke January 1, 2003.

Mme Edidiọn̄ Ẹtode Uwem N̄waidem

Ke Malachi 3:10, nnyịn imokot iban̄a ikot emi Jehovah ọkọnọde ikọt esie ndida mme enọ ye uwa mmọ ndi man imọ in̄wan̄a nti n̄kpọ inọ mmọ, tutu akaha. Nnyịn ima ikpọn̄ mbubehe emi n̄kamade etieti. Nnyịn ima inyam ufọk nnyịn oro ikenen̄erede ima. Ima inyụn̄ itaba mme n̄kpọ eken n̄ko. Edi, n̄waidem oro imenke udomo ye mme edidiọn̄ emi inyenede.

Ke akpanikọ, nso ediwak edidiọn̄ ke Jehovah ọdiọn̄ nnyịn ntem! Nnyịn imenem esịt ndikụt nte nditọ nnyịn ẹnyịmede akpanikọ, imokop idatesịt ndibuana ofụri ini ke utom unyan̄a uwem, ndien nnyịn imokụt nte Jehovah esede aban̄a se nnyịn iyomde. Ke akpanikọ, n̄kpri n̄waidem nnyịn amada ikpọ edidiọn̄ ọsọk nnyịn!

[Ikọ idakisọn̄]

[Ndise ke page 25]

Louise ye George Blanton ye Ann, 1991

[Ndise ke page 26]

Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke Carlyle, emi ẹkeyakde ẹnọ ke June 4, 1983

[Ndise ke page 27]

Ye obufa esop mbon Chinese oro ẹkesiakde ke Boston

[Ndise ke page 28]

Ye Edward, Connie, George, ye Grace