Ikọt Abasi Ẹnyene Ndima Mfọnido
Ikọt Abasi Ẹnyene Ndima Mfọnido
“Nso ke Jehovah oyom ye afo, ke mîbọhọke ndinam se inende, nnyụn̄ mma [“mfọnido,” NW], nnyụn̄ nsụk idem nsan̄a ye Abasi fo?”—MICAH 6:8.
1, 2. (a) Ntak emi mîkpakpaha nnyịn idem nte ke Jehovah oyom nnyịn ifọn ido? (b) Mme mbụme ewe ẹban̄ade mfọnido ke odot nnyịn ikere iban̄a?
JEHOVAH edi Abasi mfọnido. (Rome 2:4; 11:22) Anaedi akpa n̄wan ye eren oro, Adam ye Eve, ẹkewụt esịtekọm didie ntem ẹban̄a mfọnido Abasi! Mmọ ẹma ẹkụt ekese edibotn̄kpọ ke in̄wan̄ Eden oro ẹkewụtde mfọn oro Abasi ọfọnde mme owo, ndien mmọ ẹkpekekop inem mme edibotn̄kpọ oro. Abasi ke osụk ọfọfọn ido ye kpukpru owo, idem ye mbon oro ẹnanade esịtekọm ọkọrọ ye ndiọi owo.
2 Sia ẹkebotde owo ke mbiet Abasi, mmọ ẹnyene ukeme ndiwụt mme edu Abasi. (Genesis 1:26) Do, idịghe n̄kpọ n̄kpaidem Jehovah oyomde nnyịn ifọn ido. Nte Micah 6:8 ọdọhọde, ikọt Abasi ẹnyene ‘ndima mfọnido.’ Edi nso idi mfọnido? Didie ke enye enyene ebuana ye mme edu Abasi eken? Sia mme owo ẹnyenede ukeme ndifọn ido, ntak emi nsọn̄ido ye ibak ẹyọhọde ntem ke ererimbot? Nte mme Christian, ntak emi ikpodomode ndifọn ido ke ini inamde n̄kpọ ye mbon en̄wen?
Nso Idi Mfọnido?
3. Afo ọkpọdọhọ ke nso idi mfọnido?
3 Ẹwụt mfọnido ebe ke ndinen̄ede nnyene udọn̄ ke mfọnọn̄kpọ mbon en̄wen. Ẹnyụn̄ ẹwụt enye ke ndin̄wam mme owo nnyụn̄ ntịn̄ mme ikọ oro ẹwụtde edikere mban̄a. Ndifọn ido ọwọrọ ndinam se ifọnde utu ke ndibak ibak. Owo emi ọfọnde ido etie ufan ufan, sụn̄sụn̄, okop mbọm, onyụn̄ enem itie. Enye atat ubọk onyụn̄ ekere aban̄a mbon en̄wen. Apostle Paul ama eteme mme Christian ete: “Ẹda ndien esịt mbọm ẹsịne, ye mfọn-ido, ye nsụk-idem, ye ifụre-ifụre ido, ye ime.” (Colossae 3:12) Emi ọwọrọ ke mfọnido edi ubak ndamban̄a ọfọn̄idem oro ata mme Christian ẹsịnede.
4. Didie ke Jehovah enịm uwụtn̄kpọ edifọn ido ye ubonowo?
4 Jehovah Abasi enịm uwụtn̄kpọ mfọnido. Nte Paul eketịn̄de, ekedi ke ini “mfọnido Abasi Andinyan̄a nnyịn ama [ọkọbiọn̄ọde], ye ima emi Enye amade nnyịn . . . ke Enye akanyan̄a nnyịn, ọtọn̄ọ ntak obot nnyịn ke ediyet nnyịn isana, onyụn̄ anam nnyịn iwọrọ idi obufa ke odudu Edisana Spirit.” (Titus 3:4, 5) Abasi ‘eyet,’ m̀mê anam mme Christian oro ẹyetde aran ẹsana ke iyịp Jesus, adade ufọn uwa ufak Christ anam n̄kpọ ke ufọn mmọ. Ẹda edisana spirit n̄ko ẹnam mmọ ẹsana, ‘ẹbot mmọ ẹkabade ẹdi mbufa’ nte nditọ Abasi emi ẹbonde ke spirit. (2 Corinth 5:17) Akan oro, mfọnido ye ima Abasi ẹtara ẹsịm “akwa otu owo,” emi “ẹkenyụn̄ ẹyetde ọfọn̄idem mmọ ẹnam afia ke iyịp Eyen-erọn̄.”—Ediyarade 7:9, 14; 1 John 2:1, 2.
5. Ntak emi mbon oro spirit Abasi adade usụn̄ ẹkpefọnde ido?
5 Mfọnido n̄ko edi ubak mbun̄wụm edisana spirit m̀mê anamutom odudu Abasi. Paul ọkọdọhọ ete: “Mbun̄wụm Spirit ẹdi ima, ye idatesịt, ye emem, ye ime, ye mfọn-ido, ye eti ido, ye edinam akpanikọ, ye ifụre-ifụre ido, ye mfara ke idem; baba ibet kiet ibiọn̄ọke orụk edu emi.” (Galatia 5:22, 23) Mmọdo, nte mbon oro spirit Abasi adade usụn̄ ikpọfọnke ido ye mbon en̄wen?
Ata Mfọnido Idịghe Mmeme
6. Ini ewe ke mfọnido ekeme ndidi mmeme, ndien ntak-a?
6 Ndusụk owo ẹkere ke mfọnido edi mmeme. Mmọ ẹkere ke ana owo ọsọn̄ ido m̀mê etie ikaki ikaki ndusụk ini, man mbon en̄wen ẹfiọk ke imọ imenyene odudu. Ke nditịm ntịn̄, ana owo enyene odudu mbemiso enye ekemede ndiwụt ata mfọnido nnyụn̄ mfep ndiwụt ukwan̄ mfọnido. Sia ata mfọnido edide ubak mbun̄wụm spirit Abasi, enye ikemeke ndidi mmeme oro enyịmede idiọk edinam. Ke n̄kan̄ eken, ukwan̄ mfọnido akam edi mmeme oro anamde owo enyịme idiọk edinam.
7. (a) Didie ke Eli akanana uko? (b) Ntak anade mbiowo ẹkpeme mbak ẹdiwụt ukwan̄ mfọnido?
7 Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a Eli emi ekedide akwa oku Israel. Enye ikenen̄ekede itụnọ nditọ esie, Hophni ye Phinehas, emi ẹkenamde utom nte mme oku ke efe esop. Sia mîkoyụhọke ye udeme uwa oro Ibet Abasi ọkọdọhọde ẹnọ mmọ, mmọ ẹma ẹsidọhọ mme asan̄autom ẹbọ mbon oro ẹdide ndifọp ikpọn̄ ke itieuwa ndisi unam ẹnọ mmimọ. Nditọ Eli n̄ko ẹma ẹsinyene oburobụt ebuana idan̄ ye iban oro ẹkenamde utom ke enyịn̄usụn̄ efe esop. Nte ededi, utu ke ndisio Hophni ye Phinehas mfep ke itie, Eli n̄kukụre akasasua ọnọ mmọ ke sụn̄sụn̄ uyo. (1 Samuel 2:12-29) Eyịghe idụhe ‘Jehovah mîkesiwakke nditịn̄ ikọ nnọ mme owo ini oro!’ (1 Samuel 3:1) Ana mbiowo Christian ẹkpeme idem mbak ẹdiwụt anamidiọk oro ekemede ndisịn idaha eke spirit esop ke itiendịk, ukwan̄ mfọnido. Ata mfọnido isifụmike ndiọi ikọ ye mme edinam oro ẹbiatde mme idaha Abasi.
8. Didie ke Jesus okowụt ata mfọnido?
8 Akananam Jesus Christ, kpa enye oro nnyịn ikpebede, iwụtke ukwan̄ mfọnido. Enye ekedi n̄wọrọnda uwụtn̄kpọ ata mfọnido. Ke uwụtn̄kpọ, ‘enye ama enen̄ede atua mme owo mbọm, koro mmọ ẹkedude ke nnanenyịn ẹnyụn̄ ẹsuanade nte mme erọn̄ eke mînyeneke andikpeme.’ Mbon oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹma ẹsinyene ifụre ndisan̄a n̄kpere Jesus, idem ẹdade n̄kpri nditọ mmọ ẹsọk enye. Kam kere nte enye ọkọfọnde ido onyụn̄ owụtde edikere mban̄a ke ini ‘enye ekemende nditọwọn̄ akama, onyụn̄ ọdiọn̄ mmọ.’ (Matthew 9:36; Mark 10:13-16) Kpa ye oro Jesus ọkọfọnde ido, enye ama ọsọn̄ọ eyịre ke se inende ke enyịn Ete esie eke heaven. Akananam Jesus ikenyịmeke idiọkn̄kpọ; Abasi ama ọnọ enye odudu ndisua nnọ mme adaiso ido ukpono oro ẹkedide mbon mbubịk. Nte ẹtịn̄de ke Matthew 23:13-26, enye ama esitan̄a ubiomikpe emi ediwak ini ete: “Ọyọdọdiọk ọnọ mbufo, mme scribe ye mme Pharisee, mbon mbubịk!”
Mfọnido ye Mme Edu Abasi Eken
9. Didie ke mfọnido enyene ebuana ye ime ye eti ido?
9 Mfọnido enyene ebuana ye mbun̄wụm spirit Abasi eken. Ẹsiak enye ẹsịn ke ufọt “ime” ye “eti ido.” Ke akpanikọ, owo oro ọfọnde ido owụt edu emi ke ndime ime. Enye eme ime ye idem mbon oro mîfọnke ido. Mfọnido enyene ebuana ye eti ido koro ẹsiwak ndiwụt mfọnido ebe ke ndinam mme n̄kpọ oro ẹdide ke ufọn mbon en̄wen. Ndusụk ini, ẹkeme ndikabade ikọ Greek oro ẹdade ke Bible ndida nnọ “mfọn-ido” nte “eti ido.” Tertullian ọdọhọ ke mfọnido oro akpa mme Christian ẹkesiwụtde ama enen̄ede otụk mme okpono ndem tutu mmọ ẹkot mme anditiene Jesus ‘mbon mfọnido.’
10. Didie ke mfọnido ye ima ẹnyene ebuana?
10 Mfọnido esisan̄a ye ima. Jesus eketịn̄ aban̄a mme anditiene enye ete: “Mbufo ẹma ẹma kiet eken, kpukpru owo ẹyeda oro ẹfiọk ẹte mbufo ẹdi mbet Mi.” (John 13:35) Ndien Paul ama etịn̄ aban̄a ima ete: “Ima enyenyene anyan ime, onyụn̄ ọfọn ido.” (1 Corinth 13:4) Ke akpasarade ikọ N̄wed Abasi, mfọnido esiwak ndisan̄a ye ima nte ikụtde ke ikọ emi “ima-mfọnido.” Orụk mfọnido emi oto ima akpanikọ. Ikọenyịn̄ usem Hebrew oro ẹkabarede nte “ima-mfọnido” ọwọrọ n̄kpọ akan ikpîkpu ima. Enye edi mfọnido oro ke ima ima usụn̄ adiande idemesie ke n̄kpọ tutu ọyọhọ uduak esie ke ebuana ye n̄kpọ oro. Jehovah esiwụt ima-mfọnido m̀mê ima akpanikọ ke nsio nsio usụn̄. Ke uwụtn̄kpọ, ẹkụt emi ke usụn̄ oro enye anyan̄ade onyụn̄ ekpemede mme owo.—Psalm 6:4; 40:11; 143:12.
11. Nso nsọn̄ọ ke ima-mfọnido Abasi ọnọ nnyịn?
11 Ima-mfọnido Jehovah esinam mme owo ẹsan̄a ẹkpere enye. (Jeremiah 31:3) Ke ini mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi ẹyomde edinyan̄a m̀mê un̄wam, mmọ ẹsifiọk ke enye ke akpanikọ oyowụt mmimọ ima-mfọnido esie. Mmọ ẹfiọk ẹte ke ima-mfọnido esie idikpụhu mmimọ. Ntem, mmọ ẹkeme ndibọn̄ akam ke mbuọtidem nte andiwet psalm ọkọbọn̄de ete: “Edi ami mbuọt idem mi ke [“ima-mfọnido,” NW] fo; esịt ayadat mi ke edinyan̄a fo.” (Psalm 13:5) Sia ima Abasi edide akpanikọ, mme asan̄autom esie ẹkeme ndibuọt idem ye enye ofụri ofụri. Mmọ ẹnyene nsọn̄ọ emi: “Jehovah ididuọkke ikọt esiemmọ, idinyụn̄ ikpọn̄ke udeme esie.”—Psalm 94:14.
Ntak Emi Ibak Ọyọhọde Ntem ke Ererimbot?
12. Ini ewe ndien didie ke ukara ufịk ọkọtọn̄ọ?
12 Ibọrọ mbụme emi enyene ebuana ye se iketịbede ke in̄wan̄ Eden. Esisịt ini ke ẹma ẹkebot owo, edibotn̄kpọ eke spirit kiet emi akakabarede edi owo ibụk ye owo n̄kohodeidem ama aduak ndikabade ndi andikara ererimbot. Uduak emi ama anam enye akabade edi “ọbọn̄ ererimbot emi” abakde ibak. (John 12:31) Ẹma ẹdidiọn̄ọ enye nte Satan kpa Devil, akwa andibiọn̄ọ Abasi ye owo. (John 8:44; Ediyarade 12:9) Esisịt ini ke ẹma ẹkebot Eve, ẹma ẹyarade ibụk ibụk uduak Satan ndidomo idem ye edinen ukara Jehovah. Ntem, idiọk ukara ama ọtọn̄ọ ke ini Adam ekemekde ndida ke idem n̄kpọn̄ ukara Abasi, esịnde mfọnido Esie ofụri ofụri. (Genesis 3:1-6) Utu ke ndinen̄ede nda ke idem, Adam ye Eve ẹkekabade ẹdi ibụk ẹnyụn̄ ẹtan̄ idem nte Devil, ẹnyụn̄ ẹdidu ke idak ukara esie.
13-15. (a) Nso ikedi ndusụk utịp ẹtode edisịn edinen ukara Jehovah? (b) Ntak emi nsọn̄ido odude ke ererimbot?
13 Kere ban̄a ndusụk utịp. Ẹma ẹsiọn̄ọ Adam ye Eve ẹfep ke ikpehe isọn̄ oro ekedide paradise. Mmọ ẹma ẹwọn̄ọ ẹkpọn̄ ediye in̄wan̄ oro ndiye ikọn̄ ye mfri oro ẹnọde nsọn̄ọidem ẹkedude ẹnyụn̄ ẹkesobo n̄kpọsọn̄ idaha oro mîkodụhe ke in̄wan̄ Eden. Abasi ọkọdọhọ Adam ete: “Koro afo okopde uyo an̄wan fo, onyụn̄ adiade mfri eto emi n̄kowụkde fi, nte, Kûdia ke esịt: osụk ọdiọk ọnọ isọn̄ aban̄a fi; ke ukụt ke afo edidia ke esịt ke ofụri ini uwem fo: enye oyonyụn̄ etịbe akpap ye mbara n̄kukwọ-inọ ọnọ fi.” Isụn̄i oro ẹkesụn̄ide isọn̄ ọkọwọrọ ke edidi ata ọkpọsọn̄ utom nditọ n̄kpọ ke esịt. Mme utịp isụn̄i oro ẹkesụn̄ide isọn̄, ye akpap ye mbara n̄kukwọ inọ oro ẹketịbede ẹma ẹnen̄ede ẹtụk nditọ Adam tutu Lamech, ete Noah, etịn̄ aban̄a “ukụt ubọk nnyịn ke isọn̄ emi Jehovah [“osụn̄ide,” NW].”—Genesis 3:17-19; 5:29.
14 Adam ye Eve n̄ko ẹma ẹkabade ẹnyene afanikọn̄ utu ke emem. Abasi ọkọdọhọ Eve ete: “Nyanam ubiak uman fo awawak: ke ubiak ke afo ediman nditọ; oyonyụn̄ osụk idem ọnọ uberi ndien enye ayakan fi.” Ekem, Cain, akpan Adam ye Eve, ama anam ata akwa idiọkn̄kpọ ke ndiwot Abel eyeneka esie.—Genesis 3:16; 4:8.
15 Apostle John ọkọdọhọ ete ke “ofụri ererimbot onyụn̄ esịne ke ubọk andidiọk.” (1 John 5:19) Kpa nte andikara enye, ererimbot mfịn owụt idiọk edu oro esịnede ibụk ye ntan̄idem. Eyịghe idụhe ibak ye nsọn̄ido ẹwakde ntem! Edi n̄kpọ idikaha iso ntem ke nsinsi. Jehovah oyokụt ete ke mfọnido ye mbọm, utu ke nsọn̄ido ye ibak, ẹdiyọhọ Obio Ubọn̄ imọ.
Mfọnido Ediyọhọ Obio Ubọn̄ Abasi
16. Ntak emi ukara oro Abasi edidade Christ Jesus ikara ediyọhọde ye mfọnido, ndien nso ke oro oyom nnyịn inam?
16 Jehovah ye Edidem Obio Ubọn̄ Esie oro enye emekde, kpa Christ Jesus, ẹyom ẹda mfọnido ẹfiọk mbon oro ẹdide ikọt mmimọ. (Micah 6:8) Jesus Christ ama ọfọi ekpri owụt nnyịn nte ukara emi Ete imọ ayakde esịn imọ ke ubọk ediyọhọde ye mfọnido. (Mme Hebrew 1:3) Ẹkeme ndikụt emi ke ikọ oro Jesus akadade ayarade nsunsu mme adaiso ido ukpono, oro ẹkedoride mme owo ndodobi mbiomo. Enye ọkọdọhọ ete: “Ẹtiene Mi, kpukpru mbufo emi ẹkpade mba ẹnyụn̄ ẹbiomde edidobi mbiomo, ndien Ami nyọnọ mbufo nduọk-odudu. Ẹmen ọkpọnọ Mi ẹkọn̄ọ ke itọn̄ mbufo, ẹnyụn̄ ẹkpebe Mi; koro mmenyene ifụre-ifụre ido nnyụn̄ nsụhọde idem ke esịt; ndien mbufo ẹyekụt nduọk-odudu ẹnọ ukpọn̄ mbufo. Koro ọkpọnọ Mi ememem, mbiomo Mi onyụn̄ efefere.” (Matthew 11:28-30) Ata ediwak mme andikara ye mme adaiso ido ukpono ẹsida ekikak ekikak ibet ye ekese mbiomo oro mînyeneke ufọn ẹfịk mme owo. Edi, se Jesus okoyomde oto mme anditiene enye ekedi ke ufọn mmọ ikonyụn̄ ikponke ikan ukeme mmọ. Ke akpanikọ, emi ekedi mfefere mbiomo oro asan̄ade ye mfọnido! Nte oro ikpanamke nnyịn ifọn ido ye mbon en̄wen?—John 13:15.
17, 18. Ntak emi nnyịn ikemede ndinịm nte ke mbon oro ẹdikarade ye Christ ke heaven ye mbon oro ẹdidade ke ibuot esie ke isọn̄, ẹyefọn ido?
17 N̄wọrọnda ikọ oro Jesus eketịn̄de ọnọ mme apostle esie owụt nte ukara Obio Ubọn̄ Abasi enen̄erede okpụhọde ye ukara owo. Bible ọdọhọ ete: “Ndomo-idem onyụn̄ etịbe ke otu mmọ [mme mbet], ẹte, m̀mê ẹkpebat anie ke otu mme imọ nte andikpon-n̄kan. Edi Jesus ọdọhọ mmọ ete, Ndidem mme Gentile ẹkara mmọ; ẹnyụn̄ ẹkot mmọ emi ẹnyenede odudu ndikara mmọ, ẹte Mme anam-ufọn. Edi inyeneke ndidi ntre ye mbufo: yak enye emi okponde akan ke otu mbufo akabade etie nte eyenọwọn̄; enye emi onyụn̄ edide etubom akabade etie nte anam-utom. Koro anie owo edi andikpon-n̄kan? ndi enye emi etiede ke itie-udia, m̀mê enye emi adade mbet? nte idịghe enye emi etiede ke itie-udia okpon akan? edi Ami ndu ke otu mbufo nte enye emi adade mbet.”—Luke 22:24-27.
18 Mme andikara ẹsidomo ndinam mme owo ẹfiọk akwa odudu mmimọ ebe ke ‘ndikara’ mme owo ye ke ndiyom ikpọ udorienyịn̄, nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke mme utọ udorienyịn̄ oro ẹnam mmọ ẹfọn ẹkan mbon oro mmọ ẹkarade. Edi Jesus ọkọdọhọ ke owo oro enen̄erede edi andikpon n̄kan edi enye oro anamde n̄kpọ ọnọ mbon en̄wen—esịnde ifịk inyụn̄ ikpaha mba ke ndidomo ndinam n̄kpọ nnọ mbon en̄wen. Kpukpru mbon oro ẹdikarade ye Christ ke heaven m̀mê oro ẹdidade ke ibuot esie ke isọn̄ ẹnyene ndidomo nditiene uwụtn̄kpọ nsụhọdeidem ye mfọnido esie.
19, 20. (a) Didie ke Jesus okowụt adan̄a nte Jehovah ọfọnde ido? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndikpebe Jehovah ke ndifọn ido?
19 Ẹyak ikere iban̄a ima ima item efen oro Jesus ọkọnọde. Ke owụtde adan̄a nte Jehovah ọfọnde ido, Jesus ọkọdọhọ ete: ‘Ndien edieke mbufo ẹmade mmọ eke ẹmade mbufo, nso itoro ke ẹnyene do? koro kpa mme idiọk owo ẹma owo eke ẹmade mmọ. Onyụn̄ edieke mbufo ẹnamde ufọn ẹnọ mmọ eke ẹnamde ufọn ẹnọ mbufo, nso itoro ke ẹnyene? kpa mme idiọk owo ẹnam ntre. Onyụn̄ edieke mbufo ẹmende ebuọt ẹnọ mmọ eke mbufo ẹdoride enyịn ẹte ẹyesio ẹnọ mme imọ, nso itoro ke ẹnyene? kpa mme idiọk owo ẹbọbuọt mme idiọk owo n̄kpọ, man mmọ ẹtọn̄ọ ntak ẹbọ ekem ye se mmọ ẹkenọde. Edi ẹma mme asua mbufo, ẹnyụn̄ ẹnam ufọn ẹnọ mmọ, ẹnyụn̄ ẹbuọt, ẹkûdori-enyịn ndifiak mbọ; ndien utịp mbufo oyokpon: mbufo ẹyenyụn̄ ẹdi nditọ Andikọn̄-n̄kan: koro Enye ọfọnde ido kpa ye mmọ eke mîkọmke Enye ye mme idiọk owo. Ẹtua owo mbọm ndien, kpa nte Ete mbufo atuade owo mbọm.’—Luke 6:32-36.
20 Mfọnido oro asan̄ade ye mbak Abasi idịghe ibụk. Owo inamke iyom udori, owo inyụn̄ idorike enyịn ndibọ usiene. Jehovah ọfọn ido ke ndinam “utịn Esie asiaha ọnọ mme idiọk owo ye nti owo, onyụn̄ [anam] edịm edep ọnọ ndinen owo ye mme anam ukwan̄-ido.” (Matthew 5:43-45; Utom 14:16, 17) Ke ndikpebe Ete nnyịn eke heaven, nnyịn idisọn̄ke ido ye mbon oro ẹnanade esịtekọm edi iyọfọn ido ye mmọ, idem ifọnde ido ye mme asua nnyịn. Ebede ke ndifọn ido, nnyịn iwụt Jehovah ye Jesus nte ke nnyịn imoyom ndidu uwem ke Obio Ubọn̄ Abasi, ke ini mfọnido ye mme edu Abasi eken ẹdikarade kpukpru itie ebuana owo.
Ntak Ọfọnde Ido?
21, 22. Ntak emi nnyịn ikpọfọnde ido?
21 Ndiwụt mfọnido enen̄ede edi akpan n̄kpọ ọnọ ata Christian. Enye edi uyarade oro owụtde nte ke nnyịn imenyene spirit Abasi. Akan oro, ke ini nnyịn iwụtde ata mfọnido, nnyịn ikpebe Jehovah Abasi ye Christ Jesus. Mfọnido n̄ko edi se ẹyomde ẹto mbon oro ẹdidude ke Obio Ubọn̄ Abasi. Do, ana nnyịn ima mfọnido inyụn̄ ikpep ndiwụt enye.
22 Nso idi ndusụk nti usụn̄ oro nnyịn ikemede ndifọn ido ke uwem ofụri usen nnyịn? Ibuotikọ oro etienede eyeneme oro.
Didie ke Afo Ọbọrọ?
• Nso idi mfọnido?
• Ntak emi nsọn̄ido ye ibak ẹyọhọde ererimbot?
• Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke mfọnido ọyọyọhọ ke ini ukara Abasi?
• Ntak emi mfọnido edide akpan n̄kpọ ọnọ mbon oro ẹyomde ndidu ke Obio Ubọn̄ Abasi?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 13]
Ana mbiowo Christian ẹdomo ndifọn ido ke nte ẹnamde n̄kpọ ye otuerọn̄
[Ndise ke page 15]
Ima-mfọnido Jehovah idikpụhu mme asan̄autom esie ke ini nsọn̄ọn̄kpọ
[Mme ndise ke page 16]
Jehovah ọfọn ido ke ndiyak utịn asiaha, edịm onyụn̄ edem ọnọ kpukpru owo