Ke Ini Ẹnamde Uduak Abasi ke Isọn̄

KE INI Jesus ekekpepde mme mbet esie ndibọn̄ akam nte, “Yak inam uduak Fo; nte ẹnamde ke heaven, yak inam ke isọn̄ kpasụk ntre,” enye eketịn̄ ikọ nte owo emi ama okodu ye Ete esie ke heaven. (Matthew 6:10; John 1:18; 3:13; 8:42) Ini oro Jesus okodude ke heaven mbemiso edide owo, enye ama okụt nte kpukpru n̄kpọ oro ẹketịbede ke heaven ye ke isọn̄ ẹdude ke n̄kemuyo ye uduak Abasi. Oro ẹkedi inem inem ini oro ọkọnọde uyụhọ.—Mme N̄ke 8:27-31.

Akpa n̄kpọ oro Abasi okobotde ẹkedi mme edibotn̄kpọ eke spirit, “mme angel esie, emi ẹdahade uko, emi ẹnamde uyo esie.” Mmọ ẹkedi ndien ke ẹsụk ẹdedi “mme asan̄autom esie, emi ẹnamde [“uduak esie,” NW]. (Psalm 103:20, 21) Ndi mmọ kiet kiet ẹma ẹnyene uduak idemmọ? Ih ẹma ẹnyene, ndien ke ini ẹkebotde isọn̄, ‘nditọ Abasi emi ẹma ẹsio n̄kpo’ idara. (Job 38:7) N̄kpo oro mmọ ẹkesiode okowụt ke mmọ ẹma ẹkop inemesịt ẹban̄a se Abasi akaduakde, ndien mmọ ẹma ẹnam uduak mmọ odu ke n̄kemuyo ye eke Abasi.

Ke ama okobot isọn̄, Abasi ama etịm enye man owo odụn̄ ke esịt ndien ke akpatre enye ama obot akpa eren ye n̄wan. (Genesis, ibuot 1) Ndi emi n̄ko ama odot se ẹsiode n̄kpo idara? Uwetn̄kpọ eke odudu spirit ọdọhọ ete: “Ndien Abasi okụt kpukpru se enye akanamde, ndien, sese ẹfọn eti eti,” ih, ẹnana ndo, ẹfọn ẹma.—Genesis 1:31.

Nso ikedi uduak Abasi kaban̄a akpa ete ye eka nnyịn ye nditọ mmọ? Nte Genesis 1:28 ọdọhọde, emi n̄ko ama ọfọn etieti: “Ndien Abasi ọdiọn̄ mmọ, Abasi onyụn̄ ọdọhọ mmọ ete, Mbufo ẹtọt, ẹnyụn̄ ẹwak, ẹnyụn̄ ẹyọhọ ke isọn̄, ẹnyụn̄ ẹkan enye: ẹnyụn̄ ẹkara iyak ke akamba mmọn̄, ye inuen ke enyọn̄, ye kpukpru n̄kpọ uwem eke ẹnyọnide ke isọn̄.” Man ẹnam utịbe utịbe uduak emi, akpa ete ye eka nnyịn ọkọrọ ye nditọ mmọ ẹkenyene ndidu uwem ke nsinsi. Idụhe n̄kpọ ndomokiet oro owụtde ke n̄kpọ mmọn̄eyet, ukwan̄ikpe, mfụhọ, m̀mê n̄kpa ekenyene ndidu.

Emi ekedi ini oro ẹkenamde uduak Abasi ke heaven ye ke isọn̄. Mbon oro ẹkenamde uduak Abasi ẹma ẹnyene akwa inemesịt ke ndinam ntre. Nso iketịbe?

Eneni oro owo mîkodorike enyịn ama edemede aban̄a uduak Abasi. Nsa-o, eneni oro ikedịghe se owo mîkekemeke ndibiere. Kpa ye oro, emi ama ada mfụhọ oro ebịghide edi, emi mîyakke ẹdiọn̄ọ se idide uduak Abasi kaban̄a ubonowo. Emi ọnọmọ kpukpru nnyịn. Nso ikedi eneni oro?

Uduak Abasi ke Ini Nsọn̄ibuot

Kiet ke otu “nditọ Abasi” eke spirit ama okụt ke imekeme ndibiọn̄ọ uduak Abasi kaban̄a ubonowo, enye akaduak ndinam n̄kpọ ke ufọn idemesie. Nte edibotn̄kpọ eke spirit emi akakade iso ndikere mban̄a n̄kpọ emi, ntre ke eketetịm etie nte ke enye ekeme ndinam uduak esie emi, ndien ntre ke emi eketetịm edemede enye udọn̄. (James 1:14, 15) Ekeme ndidi enye ekekere ke edieke imọ ikpekemede ndinam akpa owo iba oro ẹkop uyo imọ utu  ke eke Abasi, do, emi ayanam Abasi ayak owo efen etiene akara. Eyedi enye ama ekere ke Abasi idiwotke mmọ, koro ndikpanam ntre ọkpọwọrọ uduak Abasi ndikpu. Utu ke oro, enye ekekere ke Jehovah Abasi oyokpụhọde uduak esie, ayakde imọ ikara mme owo oro Abasi okobotde emi idahaemi ẹdisụkde ibuot inọ imọ. Nte odotde, ẹkedikot owo nsọn̄ibuot oro Satan, oro edi, “Andibiọn̄ọ.”—Job 1:6.

Ke anamde n̄kpọ ekekem ye uduak esie, Satan ama aka ebịne n̄wan oro. Satan ama esịn udọn̄ ọnọ enye ndifụmi uduak Abasi nnyụn̄ mbiere ke idemesie se idide eti ye idiọk, ọdọhọde ete: “Mbufo idikpaha: . . . mbufo ẹyenyụn̄ ẹtie nte Abasi, ẹfiọk eti ye idiọk.” (Genesis 3:1-5) Se Satan eketịn̄de eketie n̄wan oro nte ke ekeme ndinọ imọ ifụre, ndien enye ama enyịme se iketiede nte usụn̄ uwem oro ọfọnde akan. Ke ukperedem, n̄wan emi ama ekpek ebe esie ndidiana ye enye.—Genesis 3:6.

Idịghe se Abasi akaduakde ọnọ eren ye n̄wan oro ekedi oro. Emi ekedi uduak idemmọ. Ndien emi ama ada ndiọi utịp ọsọk mmọ. Abasi ama ebebem iso asian mmọ ete ke utọ usụn̄ uwem oro edisụn̄ọ ke n̄kpa. (Genesis 3:3) Owo ikobotke mmọ ndida ke idem n̄kpọn̄ Abasi nnyụn̄ n̄kụt unen. (Jeremiah 10:23) Ke adianade do, mmọ ikedịghe aba mme mfọnmma owo, mmọ ẹma ẹnyụn̄ ẹyak unana mfọnmma ye n̄kpa ẹnọ nditọ mmọ. (Rome 5:12) Satan ikekemeke nditre ndiọi utịp emi.

Ndi se iketịbede emi ama okpụhọde uduak Abasi kaban̄a ubonowo ye isọn̄ ke nsinsi? Baba-o. (Isaiah 55:9-11) Edi emi ama edemede mme mbụme oro okoyomde ẹbọrọ: Nte owo ekeme ‘nditie nte Abasi, mfiọk eti ye idiọk,’ nte Satan ọkọdọhọde? Ke ikọ efen, edieke ẹnọde nnyịn ini oro ọniọn̄de ekem, nte imekeme ndibiere ke idem nnyịn se idide eti ye idiọk ke kpukpru ikpehe uwem? Ndi odot ẹkop uyo ẹnọ Abasi ọyọhọ ọyọhọ, ndi usụn̄ oro enye akarade ọfọn akan? Ndi odot ẹsụk ibuot ọyọhọ ọyọhọ ẹnọ uduak esie? Didie ke afo ọkpọbọrọ?

Usụn̄ kiet kpọt okodu ndibọrọ mme mbụme emi ke iso kpukpru mme enyene-ifiọk edibotn̄kpọ: Ndiyak mbon oro ẹyomde nda-ke-idem ẹda ke idem ẹnyụn̄ ẹse m̀mê mmimọ iyokụt unen. Ndikam n̄wot mmọ ikpọbọrọke mme mbụme oro ẹkedemerede. Ndiyak ekpụk ubonowo aka iso odu ke ini oro ọniọn̄de ekem eyebiere mfịna emi koro mme utịp nda-ke-idem ẹyena in̄wan̄-in̄wan̄. Abasi ama owụt nte ke imọ idibiere mfịna oro ke usụn̄ emi ke ini enye ọkọdọhọde n̄wan oro ke enye ayaman nditọ. Ntem ekpụk ubonowo ama ọtọn̄ọ. Oro anam nnyịn idu uwem mfịn!—Genesis 3:16, 20.

Nte ededi, emi ikọwọrọke ite ke Abasi ayayak mme owo ye mme ọsọn̄ibuot nditọ eke spirit ẹnam ofụri se mmọ ẹduakde. Abasi ikọkpọn̄ke itie edikara esie inọ Satan m̀mê ndifre enyịn mban̄a uduak esie. (Psalm 83:18) Enye ama anam emi an̄wan̄a ke ndikebem iso ntịn̄ nte ke ẹyesobo andikọtọn̄ọ nsọn̄ibuot oro ẹnyụn̄ ẹbiat kpukpru ndiọi utịp oro emi akadade edi. (Genesis 3:15) Ke ntre, toto ke ntọn̄ọ, ẹma ẹn̄wọn̄ọ ke ẹyenyan̄a ekpụk ubonowo.

Kan̄a ke emi, akpa ete ye eka nnyịn ye nditọ oro mmọ ẹdinyenede ididụhe aba ke idak ukara Abasi. Abasi ndikpetre kpukpru ndiọi utịp ẹtode ubiere mmọ ọkpọwọrọ enye ndinyenyịk mmọ ẹnam uduak imọ ke kpukpru  n̄kpọ. Oro ekpeketie ukem nte enye nditre ndiyak mmọ ẹdomo nda-ke-idem ẹse.

Nte ededi, mme owo ẹkeme ndimek m̀mê ida inọ itie edikara Abasi. Mmọ ẹkeme ndikpep se idide uduak Abasi kaban̄a mme owo ke ini emi ẹnyụn̄ ẹnen̄ede ẹdu uwem ekekem ye uduak Abasi. (Psalm 143:10) Kpa ye oro, mmọ idibọhọke mme mfịna adan̄a nte owo mîbiereke eneni aban̄ade edida ke idem n̄kpọn̄ Abasi.

Mme utịp ẹtode owo ndibiere n̄kpọ nnọ idemesie ẹma ẹna in̄wan̄-in̄wan̄ toto ke ntọn̄ọ mbụk ubonowo. Cain, akpa eyen oro akamanade odụk ekpụk ubonowo, ama owot Abel eyeneka esie koro “utom esiemmọ ọdiọkde, edi eke [eyeneka] esie enende.” (1 John 3:12) Emi ikedịghe uduak Abasi, koro Abasi ama odụri Cain utọn̄ aban̄a emi onyụn̄ ọnọ enye ufen ke ukperedem. (Genesis 4:3-12) Cain ama emek ndibiere ke idemesie se idide eti ye idiọk nte Satan akaduakde ndien ke ntem enye ‘ekedi eke andidiọk.’ Mbon en̄wen ẹma ẹnam kpasụk ntre.

Ke se iwakde ibe isua 1,500 tọn̄ọ nte ẹkebot owo, “ererimbot [ama akabade] etie oburobụt ke iso Abasi, afai onyụn̄ ọyọhọ ke ererimbot.” (Genesis 6:11) Ama oyom ẹnam n̄kpọ inikiet inikiet man ẹkpeme isọn̄ mbak ẹdibiat enye. Abasi ama ada ukwọ ofụri ererimbot edi onyụn̄ ekpeme edinen ubon kiet oro okosụk odude—Noah, n̄wan esie, nditọiren esie ye iban mmọ. (Genesis 7:1) Kpukpru nnyịn ito ubon mmọ.

Ọtọn̄ọde ke ini oro, Abasi ọmọnọ mbon oro ẹnen̄erede ẹyom ndifiọk uduak esie, ndausụn̄. Enye ama ọnọ iren oro ẹkenamde akpanikọ odudu spirit esie ndiwet ikọ esie nnịm nnọ owo ekededi oro oyomde ndausụn̄ esie. Ẹwet ikọ esie emi ke Bible. (2 Timothy 3:16) Enye ke ima ima usụn̄ ama enyịme mme owo oro ẹnamde akpanikọ ẹdi ẹdinyene itie ebuana ye imọ, idem ẹkabarede ẹdi mme ufan imọ. (Isaiah 41:8) Ndien enye ama ọnọ mmọ odudu oro mmọ ẹkeyomde man ẹyọ n̄kpọsọn̄ idomo oro ubonowo osobode ke ediwak tọsịn isua oro mme owo ẹdade ke idem mi. (Psalm 46:1; Philippi 4:13) Nnyịn ikpowụt esịtekọm didie ntem iban̄a kpukpru emi!

‘Yak Inam Uduak Fo’—Ọyọhọ Ọyọhọ

Se Abasi anamde ọtọn̄ọde ke ini oro tutu esịm emi idịghe kpukpru se enye akaduakde ndinam nnọ ubonowo. Christian apostle Peter ekewet ete: “Nnyịn itie ibet obufa enyọn̄ ye obufa isọn̄, nte un̄wọn̄ọ Esie edide; ndien edi do ke edinen ido edidụn̄.” (2 Peter 3:13) Ndamban̄a usem emi etịn̄ aban̄a obufa ukara oro edikarade ubonowo ye obufa n̄kaowo oro edidude ke idak ukara oro.

Prọfet Daniel ekewet in̄wan̄-in̄wan̄ ete: “Ke eyo ndidem oro, Abasi enyọn̄ ayanam ubọn̄ eke mîdisoboke ke nsinsi, adaha ada: . . . enye ayanuak onyụn̄ ama kpukpru mme idụt emi, ndien enye ayada ke nsinsi.” (Daniel 2:44) Ntịn̄nnịm ikọ emi etịn̄ aban̄a utịt idiọk editịm n̄kpọ emi ye nte Obio Ubọn̄, m̀mê ukara Abasi edidade itie esie. Nso eti mbụk ke emi edi ntem! En̄wan ye ibụk oro ẹnamde ererimbot mfịn ọyọhọ ye afai onyụn̄ oyomde nditọn̄ọ ntak mbiat isọn̄ ẹyebe ẹfep usen kiet.

Ini ewe ke mme n̄kpọ emi ẹditịbe? Mme mbet Jesus ẹma ẹbụp ẹte: “Sian nnyịn ini eke mme n̄kpọ emi ẹdidide; nso idinyụn̄ idi idiọn̄ọ [“edidu,” NW] Fo, ye eke akpatre ini eyo emi?” Nte ubak ibọrọ esie, Jesus ọkọdọhọ ete: “Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ gospel Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt, ndien adan̄aoro ke utịt eyedi.”—Matthew 24:3, 14.

Ediwak owo ẹtịm ẹdiọn̄ọ nte ke ẹnam utom ukwọrọikọ emi ke ofụri ererimbot. Eyedi afo omokụt nte ẹnamde enye ke n̄kann̄kụk mbufo. Prọfesọ Charles S. Braden ewet ke n̄wed esie oro These Also Believe, ete: “Ke ata ata usụn̄, Mme Ntiense Jehovah ẹmeda ikọ ntiense mmọ ẹyọhọ ofụri isọn̄. . . . Idụhe otu ido ukpono ndomokiet ke ererimbot oro owụtde ọkpọsọn̄ ifịk onyụn̄ ọsọn̄ọde eyịre ke ndidomo ndisuan eti mbụk Obio Ubọn̄ akan Mme Ntiense Jehovah.” Mme Ntiense ke ẹtan̄a eti mbụk emi ifịk ifịk ke se iwakde ibe idụt 230 ye  ke se ikperede ndisịm usem 400. Akanam owo inamke utom oro ẹkebemde iso ẹtịn̄ ẹban̄a mi nte ẹnamde idahaemi ke ofụri ererimbot. Emi edi kiet ke otu ediwak uyarade oro ẹwụtde nte ke ini emi Obio Ubọn̄ edidade itie ukara owo amasan̄a ekpere.

Obio Ubọn̄ oro Jesus ọkọdọhọde ke ẹyekwọrọ edi enye oro enye ekekpepde nnyịn ndibọn̄ mben̄e ke akam uwụtn̄kpọ esie: “Yak Ubọn̄ Fo edi; yak inam uduak Fo; nte ẹnamde ke heaven, yak inam ke isọn̄ kpasụk ntre.” (Matthew 6:10) Ke akpanikọ, Obio Ubọn̄ oro edi n̄kpọutom oro Abasi edidade inam uduak esie kaban̄a ubonowo ye isọn̄.

Nso ke oro ọwọrọ? Yak Ediyarade 21:3, 4 ọbọrọ: “Ndien n̄kop ọkpọsọn̄ uyo nte otode ke ebekpo ọwọrọ ete, Sese, ebiet idụn̄ Abasi omodu ye owo. Enye oyonyụn̄ odụn̄ ye mmọ; ndien mmọ ẹyedi ikọt Esie, Abasi ke Idem Esie oyonyụn̄ odu ye mmọ, onyụn̄ edi Abasi mmọ. Enye ọyọkwọhọde kpukpru mmọn̄eyet ke enyịn mmọ efep. N̄kpa idinyụn̄ idụhe aba; eseme ye ntuan̄a ye ubiak idinyụn̄ idụhe aba; koro ebe-iso n̄kpọ ẹma ẹbe ẹfep.” Adan̄aoro, ẹyenen̄ede ẹnam uduak Abasi ke isọn̄ ye ke heaven—ọyọhọ ọyọhọ. * Nte afo ukpamaha nditiene mbuana ke ndinam emi?

[Ikọ idakisọn̄]

[Ndise ke page 5]

Ndida ke idem n̄kpọn̄ uduak Abasi ama ada n̄kpọ mmọn̄eyet edi