Nte Afo Emeti?

Nte afo ama adara ndikot mme nsiondi Enyọn̄-Ukpeme eke ndondo emi? Ọfọn, se m̀mê afo emekeme ndibọrọ mme mbụme ẹtienede mi:

• Nso iwụt ke Jesus ama enyene nditọeka?

Bible ọdọhọ ntre ke Matthew 13:55, 56 ye Mark 6:3. Ẹda ikọ Greek oro (adelphos), emi ẹkụtde do ẹtịn̄ ẹban̄a “orụk itie ebuana eke obụk m̀mê itie ebuana oro ibet ọbọpde, enye ọwọrọ ata-ata eyeneka m̀mê eyenete.” (The Catholic Biblical Quarterly, January 1992)—12/15, page 3.

• Nso ukpụhọde ke ẹkụt ke nte ẹn̄wanade ekọn̄, ndien nso isiwak ndidi akpan ntak?

Ekọn̄ oro ẹn̄wanade mfịn ẹnen̄ede ẹdi ekọn̄ mbio obio—kpa ekọn̄ oro otu mbio obio ẹdahade en̄wana ye kiet eken ke ukem idụt. Usua ekpụk ye eke orụk, ukpụhọde eke ido ukpono, ukwan̄ikpe, ye ndutịme ukaraidem ẹdi ntak. Ntak efen esidi idiọkitọn̄ kaban̄a odudu ye okụk.—1/1, page 3-4.

• Nso iwụt ke Jesus ikoyomke mme Christian ẹfiak ẹtịn̄ ukem ikọ ke akam uwụtn̄kpọ oro?

Jesus ọkọnọ uwụtn̄kpọ emi ke Ukwọrọikọ Esie Oro ke Obot. Ke n̄kpọ nte isua kiet ye ubak ke ukperedem, Jesus ama afiak etịn̄ mme akpan n̄kpọ eke akam uwụtn̄kpọ esie. (Matthew 6:9-13; Luke 11:1-4) Odot ẹtịm ẹfiọk nte ke enye ikafiakke itịn̄ ukem ikọ ke akam oro, emi owụtde ke enye ikọnọhọ mmọ akam oro ẹnyenede nditịn̄ ke ibuot.—2/1, page 8.

• Ke Ukwọ oro ama ekebe, ibiom oro akada nsek ikọn̄ olive ke m̀mọ̀n̄ afiak edi esịt ubom?

Nnyịn ifiọkke udomo unụn̄ oro okodude ke mmọn̄ Ukwọ oro, ye nte mmọn̄ okofiopde m̀mê ekebịtde. Edi eto olive esifiak esehe, idem ke ẹma ekesịbe enye ẹduọk. Ntre, etie nte ndusụk mmọ ẹma ẹka iso ẹdu uwem ẹnyụn̄ ẹsehe ke mmọn̄ oro ama okosụhọde.—2/15, page 31.

• Kpa ye oro ẹkesịride usụn̄ n̄kan̄ Biafra ke ini ekọn̄ mbio obio ke Nigeria, Mme Ntiense Jehovah ke n̄kan̄ oro ẹkesan̄a didie ẹnyene udia eke spirit?

Ẹma ẹnọ anamutom mbakara kiet akanam utom ke Europe ẹnyụn̄ ẹnọ owo efen akanam utom ke an̄wa ubomofụm Biafra. Mmọ mbiba ẹkedi Mme Ntiense. Mmọ ẹma ẹnyịme ndisịn uwem mmọ ke itiendịk man ẹnọ udia eke spirit ẹka n̄kan̄ Biafra, ntem ẹn̄wamde ediwak nditọete tutu ekọn̄ oro okụre ke 1970.—3/1, page 27.

• Nso utịp ke Emem Westphalia ekenyene, ndien didie ke emi ekebehe ido ukpono?

Edinam Unam Ukpụhọde ama osụn̄ọ ke Edisana Obio Ukara Rome ndinyene ido ukpono ita—Catholic, Lutheran, ye Calvinist. Ẹma ẹsiak N̄ka Protestant ye N̄ka Ediomi Catholic ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ọyọhọ isua ikie 17. Ekem, ekọn̄ ido ukpono ama ọtọn̄ọ ke Bohemia onyụn̄ atara akabade edi ekọn̄ unyan̄a ukara ke ufọt mme idut. Ibụk ye ediyom odudu ẹma ẹnụk mme andikara ẹdide mbon Catholic ye Protestant ẹsịn ke ndimia mbuba nyom akwa odudu ukaraidem ye udori otode unyamurua. Ke akpatre, ẹma ẹnịm mme mbono unam emem ke Westphalia ke Germany. Ke se ikperede ndisịm isua ition ẹma ẹkebe, ẹma ẹsịn ubọk ke Ediomi Westphalia ke 1648, ẹtrede Ekọn̄ Isua Edịp-ye-Duop ẹnyụn̄ ẹtọn̄ọ Europe eyomfịn nte akamba ubak isọn̄ oro enyende mme obio ukara.—3/15, page 20-23.

• Nso ke enyịn̄, m̀mê idiọn̄ọ “unam oro”—666, ọwọrọ?

Ẹtịn̄ ẹban̄a idiọn̄ọ emi ke Ediyarade 13:16-18. Unam oro ada aban̄a ukara owo, unam oro ndinyene “ibat owo” owụt ke mme ukara ẹdu ke idiọk idaha. Ibat oro 6 dian 60 dian 600 owụt unana mfọnmma ke enyịn Abasi. Mbon oro ẹnyenede idiọn̄ọ emi ẹmen utuakibuot oro ẹkpenọde Abasi ẹnọ idụt ukaraidem, mîdịghe mmọ ẹdori enyịn ndinyene edinyan̄a nto enye.—4/1, page 4-7.