Nte Afo Omoyom Ndidu Uwem ke Nsinsi?
Nte Afo Omoyom Ndidu Uwem ke Nsinsi?
AKANIAN̄WAN kiet ke Japan ọkọdọhọ ete: “Ami n̄kopke ndịk n̄kpa. N̄kukụre se isifịnade mi edi nte ke nyakpa n̄kpọn̄ mme flawa emi.” Asan̄autom Christian oro akawahade ekese enye ama ọfiọk se ikọ esie ọkọwọrọde, koro akanian̄wan emi ama enyene ediye in̄wan̄ flawa. Ediwak owo oro ẹsidọhọde ke mmimọ ikopke ndịk n̄kpa ẹsinen̄ede ẹma mme utịbe utịbe n̄kpọ-obot, ndien ekeme nditịm ndọn̄ mmọ ndidu uwem ke nsinsi.
Ndidu uwem ke nsinsi? Ediwak owo idimaha utọ ekikere oro. Ndusụk owo ẹkam ẹkeme ndidọhọ ke mmimọ inyeneke udọn̄ ndomokiet ndidu uwem ke nsinsi. Ntak emi owo ekededi ekpekerede n̄kpọ ke utọ usụn̄ oro?
Nte Nsinsi Uwem Eyefek Owo?
Ndusụk owo ẹkere ke ndidu uwem ke nsinsi eyefek owo. Mmọ ẹkeme ndinyan ubọk n̄wụt uwem ediwak owo oro ẹma ẹkekpọn̄ utom, emi mînyeneke n̄kpọ ndomokiet ndinam ke mîbọhọke nditie nse ekebe ndise. Edieke edide ekikere fo edi oro, kere ban̄a se Robert Jastrow ekpepn̄kpọ mban̄a ikpaenyọn̄ ọkọdọhọde ke ini ẹkebụpde enye m̀mê nsinsi uwem edidi edidiọn̄ m̀mê isụn̄i. Jastrow ọkọbọrọ ete: “Enye edidi edidiọn̄ ọnọ mbon oro ẹnyenede in̄wan̄-in̄wan̄ ekikere ye anana-utịt udọn̄ ndifiọk nnyụn̄ n̄kpep n̄kpọ. Mmọ ẹyenen̄ede ẹkop inemesịt sia ẹfiọkde ẹte ke imenyene ifet ndikọ ifiọk ke nsinsi. Edi, nsinsi uwem edidi ata idiọk isụn̄i ọnọ mbon oro ẹkerede ke imọfiọk kpukpru se anade ẹfiọk, emi mînyụn̄ iyomke ndikpep mbufa n̄kpọ. Mmọ idinyeneke n̄kpọ ndomokiet ndida ini mmọ nnam.”
Edide nsinsi uwem eyefek fi m̀mê idifekke enen̄ede ọkọn̄ọ ke edu fo. Edieke afo enyenede “in̄wan̄-in̄wan̄ ekikere ye anana-utịt udọn̄ ndifiọk nnyụn̄ n̄kpep n̄kpọ,” kam kere se afo ekemede ndikpep mban̄a utomusọ, ikwọ, ubọpufọk, utọin̄wan̄, m̀mê inem inem utom ekededi oro afo amade. Ndidu nsinsi uwem ke isọn̄ ayanam fi enyene utịbe utịbe ifet ndifori ukeme oro afo enyenede ndifiọk nsio nsio utom.
Afo ndikeme ndima owo ke nsinsi, mme owo ẹnyụn̄ ẹma fi n̄ko ayanam nsinsi uwem etetịm ọnọ uyụhọ. Ẹbot nnyịn ye ukeme ndima ima, ndien nnyịn imesikop idem inem ke ini ẹmade nnyịn. Ndinyene ata ima nnọ kiet eken esinen̄ede ọnọ uyụhọ oro ebịghide. Ndidu uwem ke nsinsi ọyọnọ nnyịn anana-utịt ifet ndima mme ekemmọ owo, ndien akpan akpan Abasi. Apostle Paul ọkọdọhọ ete: “Edieke owo amade Abasi, Abasi ọmọfiọk enye.” (1 Corinth 8:3) Nso utịbe utịbe ifet ke emi edidi ntem—ndifiọk Andikara ekondo, enye onyụn̄ ọfiọk nnyịn! N̄ko-n̄ko, edikpep n̄kpọ mban̄a ima ima Andibot nnyịn idinyeneke utịt. Didie ndien ke nsinsi uwem ekpekeme ndifek owo nnyụn̄ ntre ndinọ uyụhọ?
Ndi Uwem Ọsọn̄ Urua Koro Enye Omụhọde?
Ndusụk owo ẹkere ke uwem ọsọn̄ urua sia enye omụhọde. Mmọ ẹkeme ndimen uwem ndomo ye gold, emi mîwakke. Mmọ ẹdọhọ ke edieke gold okpodude ke kpukpru ebiet, ke enye ikpọsọn̄ke urua. Kpa ye oro, gold okposụk eyeye. Ke akpanikọ, ntre ke edi ye uwem.
Nnyịn imekeme ndimen edidu nsinsi uwem ndomo ye ofụm oro odude barasuene.
Ke ini nsụn̄ikan̄ idakmmọn̄ abiarade esịne ke isọn̄ mmọn̄, mme andiwat enye ẹsifiọk nte ofụm enen̄erede ọsọn̄ urua. Ke ini ẹnyan̄ade mmọ ẹsio ke idakmmọn̄, ndi emekere ke mmọ ẹkpenana esịtekọm ẹnyụn̄ ẹyat esịt ke ẹfiak ẹmen mmimọ ẹdi ebiet oro ofụm odude barasuene ndin̄wek? Baba!Ukem nte mme awat nsụn̄ikan̄ idakmmọn̄ oro, ẹkeme ndinyan̄a nnyịn, imonyụn̄ ikam ikeme ndidu uwem ke nsinsi. Apostle Paul ekewet ete: “N̄kpọ-eyen-utom idiọk-n̄kpọ edi n̄kpa, edi enọ Abasi edi nsinsi uwem ke Christ Jesus Ọbọn̄ nnyịn.” (Rome 6:23) Abasi ayada uwa ufak Jesus osio unana mfọnmma ye n̄kpa efep onyụn̄ ọnọ okopitem ubonowo nsinsi uwem. Nnyịn ikpowụt esịtekọm didie ntem iban̄a utọ ima ima ndutịm oro!
Nso Kaban̄a Mbonima Fo?
Ndusụk owo ẹkeme ndikere: ‘Nso kaban̄a mbonima mi? Nsinsi uwem ke isọn̄ idiwọrọke n̄kpọ ndomokiet inọ mi edieke mmọ mîdụhe ye ami.’ Eyedi afo ọmọkọ ifiọk Bible onyụn̄ ekpep ke imọ imekeme ndidu uwem nsinsi ke Paradise isọn̄. (Luke 23:43; John 3:16; 17:3) Edi ndammana n̄kpọ afo ndiyom n̄kpet n̄kpet iman, mbonima, ye ndima ufan fo ẹdu do, ẹnyụn̄ ẹtiene ẹnyene ukem idatesịt oro afo odoride enyịn ndinyene ke edinen obufa ererimbot oro Abasi ọn̄wọn̄ọde.—2 Peter 3:13.
Edi nso edieke mme ufan ye mbonima fo mînyeneke udọn̄ ndidu uwem nsinsi ke Paradise isọn̄? Kûyak oro anam idem emem fi. Ka iso ndikọ nnennen ifiọk N̄wed Abasi nyụn̄ du uwem ekekem ye ifiọk oro. Apostle Paul ekewet ete: “Afo n̄wan, anam didie ọfiọk m̀mê afo edinyan̄a uberi? Afo ebe, onyụn̄ anam didie ọfiọk m̀mê afo edinyan̄a n̄wan fo?” (1 Corinth 7:16) Mme owo ẹkeme ndikpụhọde. Ke uwụtn̄kpọ, eren kiet emi ini kiet ko ọkọbiọn̄ọde Ido Ukpono Christ ama okpụhọde ndien ke ukperedem akabade edi ebiowo ke esop Christian. Enye ọdọhọ ete: “Mmenen̄ede n̄kop inemesịt nte ke edima ubon mi ẹma ẹsọn̄ọ ẹyịre ke mme edumbet Bible mmọ ke ofụri ini oro n̄kọbiọn̄ọde mmọ.”
Abasi enen̄ede ekere aban̄a uwem fo ye eke mbonima fo. Ke akpanikọ, Jehovah “iyomke baba owo kiet atak, edi oyom kpukpru owo ẹtua n̄kpọfiọk ẹkabade esịt.” (2 Peter 3:9) Jehovah Abasi oyom fi ye mbonima fo ẹdu uwem ke nsinsi. Ima esie enen̄ede okpon akan eke mme anana-mfọnmma owo. (Isaiah 49:15) Ntre, ntak mûkọrike eti itie ebuana ye Abasi? Do, afo emekeme ndin̄wam mbonima fo ẹnam kpa ntre. Idem ọkpọkọm mmọ inyeneke idotenyịn edidu uwem ke nsinsi idahaemi, mmọ ẹkeme ndikpụhọde ke ini mmọ ẹkụtde nte afo anamde n̄kpọ ke n̄kemuyo ye nnennen ifiọk Bible.
Nso kaban̄a mbonima oro afo atabade ke n̄kpa? Bible ọnọ ediwak miliọn owo oro ẹma ẹkekpan̄a utịbe utịbe idotenyịn ediset ke n̄kpa ndidu uwem ke Paradise isọn̄. Jesus Christ ama ọn̄wọn̄ọ ete: ‘Ini ke edi eke kpukpru mme andidu ke udi ẹdiwọn̄ọde ẹdi.’ (John 5:28) Ẹyekam ẹnam mbon oro ẹkekpan̄ade emi mîkọfiọkke uduak Abasi ẹfiak ẹdidu uwem, koro Bible ọdọhọ ete: “Nti owo ye mme idiọk owo ẹyeset ke n̄kpa.” (Utom 24:15) Nso idatesịt ke edidi ntem ndifiak ndara mbon oro ẹma ẹkekpan̄a!
Nsinsi Uwem—Inem Inem Idotenyịn
Edieke afo ekemede ndikop inemesịt ye uyụhọ idahaemi kpa ye kpukpru mfịna oro ẹdude ke ererimbot emi, ke akpanikọ afo oyokop inem ndidu uwem ke nsinsi ke Paradise isọn̄. Ke ini kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah akabatde mme edidiọn̄ oro nsinsi uwem edidade edi, nte ededi, n̄wan kiet ama ọdọhọ ete: “Nyomke ndidu uwem ke nsinsi. Ndidu uwem isua 70 m̀mê 80 ekem mi.” Ebiowo Christian emi okodude do ama obụp n̄wan oro ete: “Ndi akanam afo emekere nte ekpetiede nditọ fo ke idem edieke akpakpade?” Mmọn̄eyet ama asiaha enye ke enyịn ke ini enye ekekerede aban̄a mfụhọ oro nditọ esie
ẹkpekopde edieke imọ ikpakpade. N̄wan oro ọdọhọ ete: “Ata akpa ini emi n̄ketịmde mfiọk ke n̄kedi ibụk ekedi emi, mma nnyụn̄ ndifiọk ke nsinsi uwem idịghe ibụk ibụk idotenyịn edi ke enye otụk itie ebuana nnyịn ye mbon en̄wen.”Ndusụk owo ẹkeme ndikere ke owo ndomokiet idọn̄ke enyịn m̀mê mmimọ imodu uwem m̀mê idụhe. Edi Andinọ nnyịn uwem ọdọn̄ enyịn, koro enye ọdọhọ ete: “Ma uwem mi, n̄kpa idiọk owo inemke mi esịt, edi idiọk owo akam akabade ọkpọn̄ usụn̄ esie, ndien odu uwem.” (Ezekiel 33:11) Abasi ndinen̄ede n̄kere mban̄a uwem mme idiọkowo owụt ke enye akam enen̄ede ekere aban̄a mbon oro ẹmade enye.
Edidem David Israel eset ama enyene mbuọtidem ke ima ima usụn̄ oro Jehovah esikerede aban̄a owo. David ama ọdọhọ ini kiet ko ete: “Edieke ete ye eka mi ẹkpọn̄de mi, Jehovah ke idemesie eyemen mi akama.” (Psalm 27:10, NW) Eyedi David ama etịm ọfiọk ke ete ye eka imọ ẹma imọ. Edi idem edieke ete ye eka esie—kpa mbon oro ẹkekperede enye ẹkan—ẹkpekpọn̄de enye, enye ama ọfiọk ke Abasi idikpọn̄ke imọ. Ke ntak oro Jehovah amade onyụn̄ ekerede aban̄a nnyịn, enye ọnọ nnyịn nsinsi uwem onyụn̄ oyom nnyịn idi mme ufan imọ ke nsinsi. (James 2:23) Nte nnyịn ikpadatke esịt ndibọ mme utịbe utịbe enọ emi?
[Ndise ke page 7]
Ima oro imade Abasi ye mbọhọidụn̄ ayanam uwem nsinsi enyene inem