Mme Utịben̄kpọ Oro Afo Okụtde!

“UTỊBEN̄KPỌ” ekeme ndiwọrọ n̄ko “ata n̄wọrọnda m̀mê esen esen n̄kpọntịbe, n̄kpọ, m̀mê ukeme.” Kpukpru nnyịn imesikụt orụk utịben̄kpọ emi ẹtịbede ke idemmọ.

Sia mme owo ẹtịmde ẹnyene ifiọk ẹban̄a mme ibet obot, mmọ ẹnam mme n̄kpọ oro ẹkekerede ini kiet ko ke owo ikpekemeke ndinam. Ke uwụtn̄kpọ, isua ikie ko ke edem, eyedi ediwak owo ikekereke ke ẹkeme ndida kọmputa, ekebe ndise, ifiọk uka ufụm ẹnyọn̄, ye mbufa n̄kpọ eyomfịn eken nnam mme n̄kpọ oro ẹdide ọsọ mfịn.

Sia ntaifiọk ẹdide ẹdidiọn̄ọ ke mmimọ inyene esisịt ifiọk kpọt iban̄a mme utịbe utịbe  n̄kpọ-obot Abasi, ndusụk mmọ ẹdọhọ ke mmimọ idọhọke aba ke tutu amama ke n̄kpọ ikemeke nditịbe. Utu ke oro, mmọ ẹkam ẹnyịme ndidọhọ ke etetie nte ke n̄kpọ ikemeke nditịbe. Ntem, mmọ ẹnyịme ẹte ke ini iso, ntaifiọk ẹkeme ndinam n̄kpọ oro etiede nte utịben̄kpọ idahaemi.

Idem ọkpọkọm nnyịn ineme iban̄a se “utịben̄kpọ” enen̄erede ọwọrọ, ntem itịn̄de iban̄a mme utịben̄kpọ oro “owo emi odudu esie akande eke owo” anamde, nnyịn imekeme ndidọhọ ke kpukpru nnyịn imokụt mme utịben̄kpọ. Ke uwụtn̄kpọ, nnyịn imokụt utịn, ọfiọn̄, ye mme ntantaọfiọn̄—mme n̄kpọ oro “owo emi odudu esie akande eke owo,” kpa Andibot ke idemesie, anamde. Akande oro, anie ekeme ndinen̄ede nnam an̄wan̄a nte idem owo esinamde n̄kpọ? nte mfre esinamde utom? m̀mê nte ọbọn̄eyen esikọride ke idịbi? N̄wed oro The Body Machine ọdọhọ ete: “Idem owo, emi ndutịm usan̄a esịp akarade onyụn̄ ọnọde ndausụn̄, edi masịn emi enyenede awak-n̄kukọhọ waya, enye etie nte ubomisọn̄ emi ekemede ndidiọn̄ idemesie, onyụn̄ etie nte kọmputa oro ekemede ndinam mbiet idemesie—kpa utịbe utịbe n̄kpọ-obot emi enyenede ndyọ ke ediwak usụn̄.” Ke akpanikọ, Abasi oro okobotde “idem owo” akanam utịben̄kpọ, oro akade iso ndinyene nnyịn ndyọ. Odu mme utịben̄kpọ efen oro afo esikụtde, okposụk ekemede ndidi afo ukûdaha mmọ nte mme utịben̄kpọ.

Nte N̄wed Ekeme Ndidi Utịben̄kpọ?

Idụhe n̄wed oro ẹsuande awak nte Bible. Ndi afo amada Bible nte utịben̄kpọ? Ndi nnyịn imekeme ndidọhọ ke “owo emi odudu esie akande eke owo” akanam ẹwet Bible? Edi akpanikọ, mme owo ẹkewet Bible, edi mmọ ẹdọhọ ke ikewet ekikere Abasi idịghe eke idemmọ. (2 Samuel 23:1, 2; 2 Peter 1:20, 21) Kam kere ban̄a emi. N̄kpọ nte owo 40, oro ẹkedude uwem ke se iwakde ibe ufan̄ isua 1,600, ẹkewet Bible. Mmọ ẹma ẹsịne mme ekpemerọn̄, mbonekọn̄, mme ọkọiyak, mme anamutom mbakara, mbiausọbọ, mme oku, ye ndidem. Kpa ye oro, mmọ ẹma ẹwet etop idotenyịn emi odude ke n̄kemuyo, oro edide akpanikọ, onyụn̄ enende.

Sia Mme Ntiense Jehovah ẹtịn̄de enyịn ẹkpep Bible, mmọ idaha enye nte ikọ owo, edi ẹda enye “nte enye ke akpanikọ edide, nte ikọ Abasi,” kpa nte apostle Paul ekewetde. (1 Thessalonica 2:13) Ke ediwak isua emi ẹbede, mme n̄wed mmọ ẹnam ẹn̄wan̄a nte ẹkemede ndinam inua-okot ntuaha oro ẹdude ke Bible ẹdu ke n̄kemuyo ye ofụri etop Bible. N̄kemuyo oro odude ke Bible owụt ke enye oto Abasi. *

Idụhe n̄wed oro ẹsịnde ọkpọsọn̄ ukeme ndisobo nte Bible. Kpa ye oro, se iwakde ibe usem 2000 ke ẹnyenyene ke nsụhọde n̄kaha ubak ubak Bible. Usụn̄ oro ẹdade ẹtịm enye ẹnịm ye unana ẹdikpụhọde se ẹkewetde ke esịt owụt ke enye enen̄ede edi N̄wed Abasi. Ke akpanikọ, Bible edi utịben̄kpọ!

Utịben̄kpọ Oro ‘Enyenede Uwem ye Odudu’

Owo ikọkke aba udọn̄ọ inyụn̄ inamke mme owo ẹset ke utịbe utịbe usụn̄ nte ẹkesinamde ke eset. Edi nnyịn imenyene mbuọtidem nte ke ẹyefiak ẹnam mme utọ utịben̄kpọ oro ke obufa ererimbot Abasi, isan̄ enye emi ke ofụri ererimbot. Mme utịben̄kpọ emi ẹyekọk mfịna nnyịn ke nsinsi ke usụn̄ oro ediyan̄ade nnyịn ifiọk.

 Bible emi nnyịn inyenede ke utịbe utịbe usụn̄ ekeme ndikam nnam se idide utịben̄kpọ mfịn ebe ke ndinụk mme owo ẹkpụhọde mme edu mmọ. (Se uwụtn̄kpọ ke ekebe oro “Odudu Oro Ikọ Abasi Enyenede,” ke page 8.) Mme Hebrew 4:12 ọdọhọ ete: “Ikọ Abasi enyene uwem onyụn̄ enyene odudu onyụn̄ ọsọp akan ofụt iso iba onyụn̄ ekịm abahade ukpọn̄ ye spirit, ye ikek ye ndia esie, onyụn̄ ekeme ndifiọk mme uduak ye ekikere esịt owo.” Ke akpanikọ, Bible emenen̄ede an̄wam ndikpụhọde uwem mme owo oro ẹwakde ẹbe miliọn itiokiet ke ofụri ererimbot, anamde uwem mmọ enyene uduak onyụn̄ ọnọ mmọ utịbe utịbe idotenyịn kaban̄a ini iso.

Ntak mûyakke Bible anam utịben̄kpọ ke uwem fo?

[Ikọ idakisọn̄]

[Ekebe/Ndise ke page 7]

NDI JESUS AMA AKPAKPA M̀MÊ OKOSỤK ODODU UWEM?

Nte John 19:33, 34, ọdọhọde, Jesus ama akpakpa ke ini “owo kiet ke otu mbonekọn̄ [akadade] eduat ekịm enye n̄kan̄, ndien kpa idaha oro iyịp ye mmọn̄ ẹwọn̄ọ.” Nte ededi, Matthew 27:49, 50 owụt ke Jesus okosụk ododu uwem ke ini ẹkedade eduat ẹkịm enye n̄kan̄. Ntak ukpụhọde emi odude?

Ibet Moses ama akpan okpo abiatibet oro ẹkeyịrede ndikọn̄ọ ke eto ke ofụri okoneyo. (Deuteronomy 21:22, 23) Ntem, ke eyo Jesus, edieke abiatibet oro ẹkekọn̄de ke eto okosụk odude uwem tutu esịm ufọt uwemeyo, ẹma ẹsibụn̄ enye ukot man enye ọsọp akpa. Ke ẹma ẹkebụn̄ enye ukot, enye ikekemeke aba ndinen̄ede idem man okot ibifịk ọfọn. Mbonekọn̄ oro ndikobụn̄ ukot mme anamidiọk oro ẹkekọn̄de ẹkpere Jesus edi ibụn̄ke eke Jesus owụt ke mmọ ẹkekere ke enye akpa. Eyedi owoekọn̄ oro ekekịm enye n̄kan̄ man okụt ete ke enye akpa ofụri ofụri, mbak mbet esie ẹdikabian̄a mme owo ke enye ama eset.

Matthew 27:49, 50 owụt ke n̄kpọ emi eketịbe ke isio isio usụn̄. Enye ọdọhọ ete: “Owo en̄wen emen eduat ekịm enye ke n̄kan̄, ndien iyịp ye mmọn̄ ẹwọn̄ọ. Jesus ọtọn̄ọ ntak ofiori ke ọkpọsọn̄ uyo, onyụn̄ ayak spirit esie.” Nte ededi, udịmikọ oro ẹwetde ke sịghisịghi ubọkn̄wed mi idụhe ke kpukpru n̄kani uwetn̄kpọ Bible. Ediwak nditọ ukpepn̄kpọ Bible ẹnịm ke ẹkeda udịmikọ oro ẹto Gospel John nte ini akakade, edi owo ikewetke enye isịn ke nnennen itie ke Gospel Matthew. Ntem, ediwak edikabade Bible ẹsịn udịmikọ oro ke mbak ọsọbọ-inan̄ m̀mê ke idiọn̄ọ ubak ọfiọn̄, ẹda ikọ idakisọn̄ ẹnam enye an̄wan̄a, mîdịghe ẹkam ẹsosio enye ẹfep ofụri ofụri.

Akpan uwetn̄kpọ eke Westcott ye Hort, emi edikabade New World Translation ekenen̄erede ọkọn̄ọ, esịn udịmikọ oro ke adianaiba mbak ọsọbọ-inan̄. Enye owụt ke ikọ idakisọn̄ esie ete ke “enyene ndidi mme osion̄o n̄wed ẹkewet udịmikọ oro ẹsịn.”

Ke ntre, akpakịp uyarade oro ẹdude ẹwụt ke John 19:33, 34 etịn̄ akpanikọ ye nte ke Jesus ama akpakpa ke ini owoekọn̄ Rome akadade eduat ekịm enye n̄kan̄.

 [Ekebe/Ndise ke page 8]

ODUDU ORO IKỌ ABASI ENYENEDE

Nte uyen emi ete ye eka esie ẹkedian̄ade ndọ, Detlef ama esida n̄kpọsọn̄ ibọk, n̄kpọsọn̄ mmịn, onyụn̄ akpan̄ utọn̄ ọnọ ata n̄kpọsọn̄ uyom uyom ikwọ. * Ẹkediọn̄ọ enye nte owo ntịme, ndien ikebịghike afai afai edu uwem esie ama anam enye enyene mfịna ye mme bodisi.

Ke 1992, mbon ntịme 60 ẹma ẹn̄wana idiọk idiọk ye mbon n̄ka ikwọ rọk 35 ke itie unyamudia ye mmịn ke n̄kan̄ ufọt edem edere ye edem usiahautịn Germany. Ẹma ẹmia Thomas, owo n̄ka ikwọ rọk ẹnọ unan ndien unan oro ama owot enye. Ẹma ẹsịn ediwak mbon oro ẹkedade iso ke ntịme oro, esịnede Detlef ke ufọk-n̄kpọkọbi, ndien ẹma ẹsuan ubiereikpe oro ẹkenọde mmọ ntatara ntatara ke ndutịm usuanetop.

Esisịt ini ke Detlef ama ọkọwọrọ ke ufọk-n̄kpọkọbi, Mme Ntiense Jehovah ẹma ẹnọ enye ekpri babru oro ẹkekotde: “Ntak Emi Uwem Ọyọhọde Ntem ye Mme Mfịna?” Ke ndondo oro Detlef okokotde ekpri babru oro, enye ama okụt ke babru oro etịn̄ akpanikọ, ntre enye ama ọtọn̄ọ ndikpep Bible ye Mme Ntiense. Emi ama okpụhọde uwem esie ofụri ofụri. Enye ama akabade edi ifịk ifịk Ntiense Jehovah toto ke 1996.

Siegfried, akani owo n̄ka rọk, ekedi n̄kpet n̄kpet ufan Thomas, akparawa oro ẹkemiade ẹwot; enye n̄ko ama akabade edi Ntiense ndien idahaemi enye edi ebiowo esop. Ke ini Siegfried akakade esop mme Detlef ndikọnọ utịn̄ikọ Bible (emi onyụn̄ edide esop oro eka Thomas esidụkde mbono esop ke ini ke ini), Detlef ama okot enye udia. N̄kpọ nte isua duop emi ẹkebede, ọkpọsọn̄ usua oro mmọ ẹkesuade kiet eken ikpakayakke emi etịbe. Mfịn, ẹnen̄ede ẹkụt ke mmọ ẹma kiet eken.

Detlef ye Siegfried ẹdori enyịn ndidara Thomas ke ini enye edisetde ididu uwem ke Paradise isọn̄. Detlef ọdọhọ ete: “Ndikam n̄kere mban̄a emi anam mmọn̄eyet asiaha mi. Mmenen̄ede nseme mban̄a se n̄kanamde.” Ọdọn̄ Detlef ye Siegfried ndin̄wam Thomas ke ini enye edisetde, kpa nte mmọ ẹn̄wamde mbon en̄wen mfịn, ọfiọk Jehovah onyụn̄ adat esịt ke idotenyịn oro Bible ọnọde.

Ikọ Abasi enyene odudu didie ntem!

[Ikọ idakisọn̄]

[Ndise ke page 6]

Idem owo edi utịbe utịbe edibotn̄kpọ

[Ebiet Ẹdade N̄kpọ Ẹto]

Anatomy Improved and Illustrated, London, 1723, Bernardino Genga