Nso Iditịbe Inọ Ererimbot Emi?

EDIDIANAKIET ERERIMBOT. Nso inem ntem! Nte idịghe kpukpru owo ẹyom enye? Edi akpanikọ ke ẹtịn̄ ediwak n̄kpọ ẹban̄a edidianakiet. Mme adaiso ererimbot ẹsitịn̄ ẹban̄a emi ndien ndien ke mme mbono mmọ. Ke August 2000, se iwakde ibe mme adaiso ido ukpono 1,000 ẹma ẹsop idem ke Esop Edidiana Mme Idụt ke New York kaban̄a Mbono Emem Ererimbot eke Tọsịn Isua. Mmọ ẹma ẹneme nte ẹdisan̄ade ẹtre mme mfịna ererimbot. Nte edidi, mbono emi ke idemesie ọkọyọhọ ye eneni ukem nte enye oro akade iso ke ererimbot. Ebiereikpe kiet emi esitatde Ibet Muslim ke Jerusalem ama esịn ndidụk mbono emi koro andikpep mme Jew okodụkde. Mbon en̄wen ẹma ẹkop idiọkesịt koro owo mîkamaha ndikot oku ido ukpono Buddha mbono emi ke akpa ye udiana usen mbak ẹdiyat mbon China esịt.

Ke mbono Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC) oro ẹkenịmde ke Thailand ke October 2003, mme idụt oro ẹdude ke mben Inyan̄ibom Pacific ẹma ẹneme ẹban̄a ifụre ererimbot. Idụt 21 oro ẹkedụkde ẹma ẹn̄wọn̄ọ ndibiat mme n̄ka edinam oyomonsia mfep ẹnyụn̄ ẹbiere mme n̄kpọ oro ẹdinamde man ẹnyene ifụre ke ofụri  ekondo. Kpa ye oro, ke ini mbono oro okosụk akade iso, ediwak mme andida ke ibuot nsio nsio idụt ẹma ẹkụni ẹban̄a se akpan isụn̄utom ukara kiet eketịn̄de, ẹdọhọde ke ikọ esie ọkọwọrọ ndidori mme Jew ikọ.

Ntak Emi Ererimbot Mîdianake Kiet?

Okposụkedi ẹtịn̄de ekese ẹban̄a ndinam ererimbot adiana kiet, emem isụk idụhe ke ererimbot. Kpa ye ekese ukeme oro ẹsịnde, ntak osụk ọsọn̄de owo ndinam ofụri ererimbot adiana kiet idem tutu esịm ọyọhọ isua ikie 21 emi?

Ẹkụt ibọrọ mbụme emi ubak ubak ke ikọ oro kiet ke otu akpan isụn̄utom ukara oro okodụkde mbono APEC eketịn̄de. Enye ọkọdọhọ ete, “Enyene n̄kpọ emi ẹkotde ufreidụt.” Ih, n̄kaowo enen̄ede ama ufreidụt. Udọn̄ kpukpru idụt ọkọrọ ye ekpụk edi ndinam ubiere idemmọ. Ke ini ukara idụt asan̄ade ye umia mbuba, ye idiọkitọn̄, n̄kpọ esitetịm ọdiọk. Ke ediwak idaha, ke ini se ukara idụt amade atuahade ye se mme owo ẹmade ke ofụri ererimbot, ẹsinam se ukara idụt amade.

Andiwet Psalm enen̄ede etịn̄ aban̄a ufreidụt nte, “udọn̄ọ nsobo.” (Psalm 91:3) Enye etie nte idiọk udọn̄ọ emi ọnọmọde ubonowo, adade ekesịm ndutụhọ emi inua mîkemeke nditịn̄. Ufreidụt esịn usua ke ufọt ediwak owo idahaemi ke ata ediwak isua. Mfịn, ufreidụt aka iso nditọ ubahade ndien mme andikara ererimbot ikemeke nditre enye.

Ediwak ukara ẹfiọk ke ufreidụt ye ibụk ẹdi ntak mfịna ererimbot. Ke uwụtn̄kpọ, akani akwa ewetn̄wed Esop Edidiana Mme Idụt, U Thant ọkọdọhọ ete: “Ukwan̄ edu edi ntak ediwak mfịna oro nnyịn isobode mfịn . . . Kiet ke otu edu emi edi ndinyene ukwan̄ ekikere mban̄a idụt—emi mme owo ẹsidọhọde, ‘ọkpọkọm se idụt mi anamde enen m̀mê inenke, nda nnọ enye.’” Edi, mme idụt mfịn ẹyak idem ofụri ofụri ẹsịn ke ndiyụhọ udọn̄ idemmọ, ẹnamde ọkpọsọn̄ uyom ẹban̄a ukara idụt mmọ. Mbon oro ẹbọde ufọn ẹto emi ẹsiyom ukara emi aka iso. Ke uwụtn̄kpọ, International Herald Tribune eketịn̄ ntem aban̄a N̄ka Europe: “Ndomoidem ye unana mbuọtidem ẹdi akpan edu mbre ukara Europe. Ata ediwak idụt oro ẹbuanade ke  N̄ka Europe isụk inyịmeke idụt kiet ke otu mmọ okop odudu akan onyụn̄ ada usụn̄.”

Ikọ Abasi, kpa Bible, ama enen ke ini eketịn̄de se idide ntak mfịna kpukpru ukara owo: “Owo akara owo tutu ọnọ enye unan.” (Ecclesiastes 8:9, NW) Sia ẹbaharede ererimbot ẹsịn ke nsio nsio idụt, otu mme owo ọkọrọ ye mme owo kiet kiet ẹkụt nte edumbet Bible emi osude: “Owo ido esie ebịne se enye oyomde; ayadada aka iso, ikereke item.”—Mme N̄ke 18:1.

Andibot nnyịn oro ọfiọkde se ifọnde ye nnyịn akananam iyomke mme owo ẹkara idemmọ. Ke ndinam ntre, mme owo ẹfụmi uduak Abasi inyụn̄ inịmke ke kpukpru n̄kpọ ẹto enye. Psalm 95:3-5 ọdọhọ ete: “Koro Jehovah edide akwa Abasi ye akwa edidem akan kpukpru mme abasi. Emi mme nditụn̄ọ ebiet isọn̄ ẹdude enye ke ubọk: odudu ikpọ obot onyụn̄ enyenede enye. Emi inyan̄ edide esiemmọ: koro edide enye akanam enye: ndien ubọk esie okobot obot.” Abasi edi nnennen Andikara emi kpukpru owo ẹkpeyomde. Ke ini mme idụt ẹyomde ukara idemmọ, mmọ ẹbiọn̄ọ uduak esie.—Psalm 2:2.

Nso ke Ẹyom?

N̄kukụre usụn̄ oro ererimbot edidianade kiet edi ndinyene ukara kiet ke ofụri ererimbot, kpa ukara oro edisede aban̄a mfịna kpukpru owo. Mme ekere-n̄kpọ owo ẹfiọk emi. Nte ededi, mbon oro ẹfiọkde emi ẹsitiene ukwan̄ ndausụn̄. Ke uwụtn̄kpọ, ediwak mbon oro ẹtịn̄de n̄kpọ ẹban̄a esop emi ọkọrọ ye mme adaiso ido ukpono ẹsịn udọn̄ ẹnọ mme owo ndidori enyịn ke Edidiana Mme Idụt kaban̄a edidianakiet ererimbot. Nte ededi, inamke n̄kpọ m̀mê nso eti uduak ke esop owo enyene, akananam mmọ ikemeke ndikọk mfịna ofụri ubonowo. Utu ke oro, ata ediwak ke otu mme esop emi ẹsidi ntak emi ediwak idụt mîdianake kiet.

Bible akpan nnyịn ndidori enyịn ke n̄ka owo nte usọbọ mme mfịna, ke ini enye ọdọhọde ete: “Mbufo ẹkûbuọt idem ye mbọn̄, ẹkûbuọt ye eyen owo, emi edinyan̄a mîdụhe enye ke idem.” (Psalm 146:3) Nte emi ọwọrọ ke ererimbot ididianake kiet tutu amama? Baba-o. Usụn̄ odu.

Ediwak owo ifiọkke ke Abasi ama owowụk ukara oro enyenede ukeme ndidian ererimbot ọtọkiet. Bible etịn̄ ntem aban̄a Jehovah Abasi ete: “Ndien edi ami mmenịm edidem mi ke enyọn̄ Zion edisana obot mi. Ben̄e mi, ndien nyọnọ fi mme idụt ke udeme fo, nyọnọ mme utịt ererimbot, nte afo ada enyene.” (Psalm 2:6, 8) Tịm fiọk ete ke itien̄wed oro etịn̄ aban̄a Jehovah Abasi nte ‘enịmde edidem esie,’ oro enye okotde “eyen mi” ke ufan̄ikọ 7. Emi idịghe owo efen ikan akakan Eyen Abasi eke spirit, Jesus Christ, emi ẹnọde odudu ndikara kpukpru idụt.

Nte Ererimbot Edisan̄ade Adiana Kiet

Ata ediwak owo ifiọkke ukara eke heaven emi Abasi owụkde. Mme idụt ke ẹka iso ndisọn̄ọ nyịre ke unen oro mmọ ẹkerede ke imenyene ndikara idem mmimọ. Nte ededi, Abasi idiyọhọ mbon oro ẹsịnde ndidiọn̄ọ itie edikara esie ye ukara oro enye owụkde. Psalm 2:9 etịn̄ ntem aban̄a mbon oro ẹsịnde ndinyịme ndutịm emi ete: “Afo [Eyen Abasi, Jesus Christ] ayanuak mmọ ke esan̄ ukwak; onyụn̄ obom mmọ nte n̄kpọ eke obot-eso anamde.” Edide mmọ ẹfiọk emi m̀mê ifiọkke, mme idụt ke ẹben̄e idem idahaemi ndin̄wana ye Abasi. Akpatre n̄wed Bible ọdọhọ ke ẹtan̄ “ndidem ofụri isọn̄” ẹbok ọtọkiet ẹnọ “ekọn̄ akwa usen Abasi Ata Ọkpọsọn̄.” (Ediyarade 16:14) Ubahade ididụhe aba, mme idụt oro ẹdide ntak ubahade emi idinyụn̄ idụhe. Emi ọyọnọ ukara Abasi ufan̄ ndika iso ke utom esie ye unana ukpan.

Nte Andikara Ekondo, Jehovah Abasi ọyọnọ Eyen esie odudu ye ọniọn̄ ndinam ukpụhọde oro ẹyomde man ererimbot adiana kiet. Ukara Abasi ayada ata edidianakiet edi onyụn̄ ọdiọn̄ kpukpru mme andima edinen ido. Ntak mûdaha minit ifan̄ ukot Psalm 72 ke Bible fo? Ntịn̄nnịm ikọ oro odude do owụt se ukara Eyen Abasi edinamde ọnọ  ubonowo. Mme owo ẹyenen̄ede ẹdiana kiet ke ererimbot ndien kpukpru mfịna mmọ—ufịk, afai, ubuene, ye ntre ntre eken—ididụhe aba.

Ke ererimbot oro mîdianake kiet mfịn mi, ediwak owo ẹkere ke utọ idotenyịn oro idịghe ata idem n̄kpọ. Edi edidi ndudue ndikere ntre. Un̄wọn̄ọ Abasi akananam ikpụhu, ndien mmọ idikpụhu tutu amama. (Isaiah 55:10, 11) Nte akpama ndikụt utọ ukpụhọde emi? Ih, afo emekeme ndikụt. Ke akpanikọ, nnyịn imenyenyene mme owo oro ẹben̄ede idem ẹnọ ini oro. Mmọ ẹto kpukpru idụt, edi utu ke ndin̄wan̄wana, mmọ ke ẹdiana kiet idahaemi ẹsụk idem ẹnọ ukara Abasi. (Isaiah 2:2-4) Mmanie ke mmọ ẹdi? Ẹdiọn̄ọ mmọ nte Mme Ntiense Jehovah. Ntak mûtieneke mmọ uka itie ukpepn̄kpọ mmọ? Afo eyenyene inem inem ebuana ye mme owo oro ẹkemede ndin̄wam fi osụk idem ọnọ ukara Abasi onyụn̄ okụt edidianakiet oro mîditreke tutu amama.

[Mme ndise ke page 7]

Mme owo oro ẹtode kpukpru idụt ke ẹben̄e idem ndidu uwem ke ererimbot oro adianade kiet

[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 4]

Saeed Khan/AFP/Getty Images

[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 5]

N̄wan oro atuade eyet: Igor Dutina/AFP/Getty Images; mbon ntịme: Said Khatib/AFP/Getty Images; mme ubomisọn̄ ekọn̄: Joseph Barrak/AFP/Getty Images