“Ẹka Iso Ẹwụt Se Mbufo ke Idem Mbufo Ẹdide”

“Ẹka iso ẹdomo ẹse m̀mê mbufo ẹdu ke mbuọtidem, ẹka iso ẹwụt se mbufo ke idem mbufo ẹdide.”—2 CORINTH 13:5.

1, 2. (a) Didie ke ndinyene eyịghe mban̄a mme ukpepn̄kpọ nnyịn ekeme ndifịna nnyịn? (b) Nso iketịbe ke Corinth akpa isua ikie emi etiede nte ke ama otụn ndusụk owo usụn̄?

 OWO emi asan̄ade ke usụn̄ esịt obio edisịm isobo. Sia mîfiọkke usụn̄ emi enye okpodụkde, enye obụp mme owo, edi ẹteme enye nsio nsio usụn̄. Sia emi etịmerede enye, enye etre isan̄ esie do. Edieke nnyịn inyenede ukem eyịghe oro iban̄a mme ukpepn̄kpọ nnyịn, nnyịn imekeme nditre n̄ko ndikpep mmọ. Orụk eyịghe oro ekeme ndibiọn̄ọ ukeme nnyịn ndinam ubiere, anamde nnyịn itụn usụn̄.

² Enyene se iketịbede emi akpakanamde ndusụk owo ke esop Christian ke Corinth, ke Greece akpa isua ikie, ẹnyene orụk eyịghe oro. “Mme akakan apostle” ikadaha apostle Paul ke n̄kpọ, ẹdọhọde ẹte: “Leta esie ẹdobi ẹnyụn̄ ẹnyene odudu, edi enye ke idemesie edi mmemmem ndien ikọ esie iwọrọke n̄kpọ.” (2 Corinth 10:7-12; 11:5, 6) Etie nte utọ ekikere oro ama otụn ndusụk owo usụn̄ ke esop Corinth.

3, 4. Ntak emi item oro Paul ọkọnọde mbon Corinth ekpebehede nnyịn?

³ Paul akasiak esop Corinth ke ini enye akakade do ke isua 50 E.N. Enye ama odụn̄ ke Corinth “isua kiet ye ọfiọn̄ itiokiet, ekpep mmọ ikọ Abasi.” Ke akpanikọ, “ediwak mbon Corinth emi ẹkekopde ẹtọn̄ọ ndinịm ke akpanikọ ẹnyụn̄ ẹna baptism.” (Utom 18:5-11) Paul ama enen̄ede enyene udọn̄ aban̄a mfọnọn̄kpọ eke spirit ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ke Corinth. Akan oro, mbon Corinth ẹma ẹwet Paul ẹdọhọ ọnọ mmimọ ndausụn̄ ke ndusụk n̄kpọ. (1 Corinth 7:1) Ntre enye ama ọnọ mmọ ata eti item.

⁴ Paul ekewet ete: “Ẹka iso ẹdomo ẹse m̀mê mbufo ẹdu ke mbuọtidem, ẹka iso ẹwụt se mbufo ke idem mbufo ẹdide.” (2 Corinth 13:5) Edieke nditọete ke Corinth ẹkpekenamde item emi, owo ikpokotụnke mmọ usụn̄. Kpasụk ntre ke ekeme ndidi ye nnyịn n̄ko mfịn. Mmọdo, didie ke ikeme ndinam item Paul emi? Didie ke nnyịn ikeme ndidomo nse m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem? Ndien nso ibuana ke ndika iso n̄wụt se nnyịn idide?

“Ẹka Iso Ẹdomo Ẹse m̀mê Mbufo Ẹdu ke Mbuọtidem”

5, 6. Nso ke nnyịn ida idomo ise m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem, ndien ntak emi enye edide eti n̄kpọ ndida ndomo idem nse?

⁵ Ẹsiwak ndidomo owo m̀mê n̄kpọ nse, ndien ẹsinyene se ẹdade ẹdomo. Ke se inemede mi, idịghe mbuọtidem—ofụri se nnyịn inịmde ke akpanikọ—ke ẹdomo ẹse. Nnyịn ke idem nnyịn ke ẹdomo ẹse. Nnyịn imenyene mfọnmma n̄kpọ ndida ndomo idem nnyịn nse. Ikwọ emi David, andiketiene n̄wet Psalm, ekewetde ọdọhọ ete: “Ido Jehovah ẹfọn ẹma, ẹdemede ukpọn̄; item Jehovah edi akpanikọ, asian mme ọkọi. Mme ewụhọ Jehovah ẹnen, ẹdat owo esịt; mbet Jehovah ẹyama, ẹn̄wan̄a owo enyịn.” (Psalm 19:7, 8) Bible ọdọn̄ọ mfọnmma ido ye ndinen ewụhọ Jehovah, item akpanikọ ye nyayama mbet esie. Etop emi ẹkụtde  do edi nnennen n̄kpọ emi ẹkpedade ẹdomo idem ẹse.

⁶ Apostle Paul eketịn̄ ntem aban̄a etop Abasi oro, emi ẹkedade odudu spirit ewet, ete: “Koro ikọ Abasi enyene uwem onyụn̄ enyene odudu onyụn̄ ọsọp akan ofụt iso iba onyụn̄ ekịm abahade ukpọn̄ ye spirit, ye ikek ye ndia esie, onyụn̄ ekeme ndifiọk mme uduak ye ekikere esịt owo.” (Mme Hebrew 4:12) Ih, ikọ Abasi ekeme ndidụn̄ọde nnyịn esịt—se nnyịn inen̄erede idi ke esịtidem. Didie ke nnyịn ikeme ndida etop emi ọsọpde onyụn̄ enyenede odudu mi nsịn ke edinam? Andiwet psalm ama etịn̄ in̄wan̄-in̄wan̄ nte nnyịn ikemede ndida ikọ Abasi ndụn̄ọde esịt nnyịn. Enye ọkọkwọ ete: “Ọfọfọn ọnọ owo eke . . . mbet Jehovah [adatde] enye esịt; enye onyụn̄ osụk ekere mbet esie ke uwemeyo ye ke okoneyo.” (Psalm 1:1, 2) Ẹkụt “mbet Jehovah” ke Ikọ esie oro ẹwetde-wet, kpa Bible. Ana nnyịn ikop inem ndikot Ikọ Jehovah. Ke akpanikọ, ana nnyịn ida ini ikot inyụn̄ itie ikere enye. Ndien nte inamde emi, oyom nnyịn iyak se ẹwetde do odomo nnyịn.

7. Nso idi mfọnn̄kan usụn̄ ndidomo nse m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem?

⁷ Do, mfọnn̄kan usụn̄ ndidomo nse m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem edi ndida akam n̄kot nnyụn̄ ntie n̄kere Ikọ Abasi nnyụn̄ nse nte edu nnyịn asan̄ade ekekem ye se nnyịn ikpepde. Nso n̄kpọ inemesịt ke edi ntem sia nnyịn inyenede ekese n̄kpọ oro ẹkemede ndin̄wam nnyịn ifiọk Ikọ Abasi!

8. Didie ke mme n̄wed “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ẹkeme ndin̄wam nnyịn idomo ise m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem?

⁸ Jehovah amada mme n̄wed “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄,” emi atatde N̄wed Abasi, ọnọ nnyịn ukpep ye item. (Matthew 24:45) Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a ekebe oro ẹkotde “Mme Mbụme Nditie N̄kere” emi odude ke ata ediwak ibuot ke n̄wed oro San̄a Kpere Jehovah. * Nso nti ifet ke emi ọnọ nnyịn ntem nditie n̄kere n̄kpọ ke idem nnyịn! Ata ediwak ibuotikọ oro ẹnemede ke mme magazine nnyịn, Enyọn̄-Ukpeme ye Awake!, ẹn̄wam nnyịn n̄ko ndidomo nse m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem. Eyenete an̄wan kiet ekewet ntem aban̄a mme ibuotikọ nsiondi Enyọn̄-Ukpeme eke ndondo emi oro ẹnemede n̄wed Mme N̄ke, ete: “Mme ibuotikọ emi ẹfọn etieti. Mmọ ẹn̄wam mi ndụn̄ọde m̀mê ikọ, ido, ye edu uwem mi ẹnen̄ede ẹkem ye ndinen edumbet Jehovah.”

9, 10. Mme ndutịm ewe ke Jehovah anam man an̄wam nnyịn idomo ise m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem?

⁹ Nnyịn imesibọ n̄ko ekese item ye nsịnudọn̄ ke mme mbono esop ọkọrọ ye n̄kpri ye ikpọ mbono. Emi ẹdi ndusụk ndutịm eke spirit oro Abasi anamde ọnọ mbon oro Isaiah ekebemde iso etịn̄ aban̄a ete: “Ama ekem ke utịt eyo, obot ufọk Jehovah oyowụhọ ke enyọn̄ ikpọ obot, onyụn̄ okon̄ akan n̄kpri obot; ndien kpukpru mme idụt ẹyebụn̄ọ ẹdụk ke esịt. Ndien ediwak obio ẹyeka ẹkedọhọ, ẹte, Mbufo ẹdi, nnyịn idọk ke obot Jehovah, . . . ndien enye eyekpep nnyịn ido esiemmọ, nnyịn iyonyụn̄ isan̄a ke usụn̄ esie.” (Isaiah 2:2, 3) Enen̄ede edi edidiọn̄ ndibọ utọ item oro mban̄a usụn̄ Jehovah.

¹⁰ N̄kpọ efen oro ekemede ndin̄wam nnyịn idomo ise m̀mê idu ke mbuọtidem edi item emi mbon oro ẹdotde ke n̄kan̄ eke spirit, esịnede mbiowo Christian, ẹnọde. Bible etịn̄ ntem aban̄a mmọ: “Nditọete, idem okposụkedi owo odụkde idiọk afan̄ mbemiso enye ọfiọkde aban̄a emi, mbufo emi ẹdotde ke n̄kan̄ eke spirit, ẹdomo ndinen̄ede utọ owo oro ke ifụre ifụre ido, nte mbufo owo kiet kiet n̄ko ẹtịn̄de enyịn ke idem mbufo, mbak ẹdidomo mbufo n̄ko.” (Galatia 6:1) Nnyịn iwụt esịtekọm didie ntem iban̄a ndutịm emi ẹnamde mi man ẹnen̄ede nnyịn!

11. Ndidomo nse m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem oyom nso?

 ¹¹ Mme n̄wed nnyịn, mbono esop, iren emi ẹkamade ifetutom—kpukpru emi ẹdi utịbe utịbe enọ ẹtode Jehovah. Nte ededi, ndidomo nse m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem oyom ndụn̄ọde idemowo. Ntem, ke ini ikotde n̄wed nnyịn m̀mê ke ini ikpan̄de utọn̄ ikop utịn̄ikọ N̄wed Abasi, oyom nnyịn ibụp idem nnyịn ite: ‘Ndi emi etịn̄ nte ami ntiede? Ndi mmesinam se ẹtịn̄de emi? Ndi ami ke nsọn̄ọ nyịre ke ofụri ukpepn̄kpọ Christian?’ Nte nnyịn inamde n̄kpọ iban̄a item oro ibọde ke mme afan̄ emi enyene n̄kpọ ndinam ye nsọn̄idem eke spirit nnyịn. “Owo obụkidem ibọhọ mme n̄kpọ eke spirit Abasi, koro mmọ ẹdi ndisịme ẹnọ enye,” ntem ke Bible ọdọhọ. “Edi, owo eke enyenede spirit Abasi odụn̄ọde kpukpru n̄kpọ ese, edi baba owo kiet idụn̄ọkede enye.” (1 Corinth 2:14, 15) Nte nnyịn ikpodomoke ndiwụt esịtekọm mban̄a nnyụn̄ nda enyịn eke spirit nse ikpọ n̄wed, magazine, ye mme n̄wed nnyịn eken ọkọrọ ye se nnyịn isikopde ke mme mbono esop, ye se mbiowo ẹsisiande nnyịn?

“Ẹka Iso Ẹwụt Se Mbufo ke Idem Mbufo Ẹdide”

12. Nso ke nnyịn ndiwụt se nnyịn ke idem nnyịn idide abuana?

¹² Ndiwụt se nnyịn ke idem nnyịn idide abuana ndụn̄ọde idemowo. Ih, ekeme ndidi nnyịn idu ke akpanikọ, edi idaha eke spirit nnyịn etie didie? Ndiwụt se nnyịn ke idem nnyịn idide abuana ediwụt ke imọkọri isịm ọyọhọ idaha, ke imonyụn̄ inen̄ede iwụt esịtekọm iban̄a mme n̄kpọ eke spirit.

13. Nte Mme Hebrew 5:14 ọdọhọde, nso iwụt ke nnyịn imọkọri isịm ọyọhọ idaha?

¹³ Nso uyarade oro owụtde ke nnyịn imọkọri isịm ọyọhọ idaha ke nnyịn ikeme ndiyom ke idem nnyịn? Apostle Paul ekewet ete: “Ọkpọsọn̄ udia enyene mbon oro ẹkọride esịm ọyọhọ idaha, kpa mbon oro ẹnọde ukeme ufiọk n̄kpọ mmọ ukpep ebe ke ndida enye nnam n̄kpọ man ẹdiọn̄ọ se inende ye se idiọkde.” (Mme Hebrew 5:14) Nnyịn iwụt ke imọkọri isịm ọyọhọ idaha ebe ke ndinọ ukeme ufiọk n̄kpọ nnyịn ukpep. Ukem nte oyomde ẹnọ ndusụk esịp ke idem efehe-mbuba ukpep ebe ke edinam ofụri ini, mbemiso enye ekemede ndikan ke mbuba, nnyịn n̄ko inyene ndinọ ukeme ufiọk n̄kpọ nnyịn ukpep ebe ke ndida mme edumbet Bible nsịn ke edinam.

14, 15. Ntak emi nnyịn ikpesịnde ofụri ukeme ndikpep ntotụn̄ọ n̄kpọ oro ẹdude ke Ikọ Abasi?

¹⁴ Nte ededi, oyom nnyịn inyene ukeme ufiọk n̄kpọ mbemiso ikemede ndinọ enye ukpep. Mmọdo, ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ edi ata akpan n̄kpọ. Edieke nnyịn isikpepde n̄kpọ kpukpru ini—akpan akpan ntotụn̄ọ n̄kpọ Ikọ Abasi—ukeme ufiọk n̄kpọ nnyịn ọyọkọri. Ẹmeneme ekese ntotụn̄ọ n̄kpọ ke Enyọn̄-Ukpeme ke mme isua emi ẹbede. Nnyịn isinam n̄kpọ didie ke ini nnyịn ikụtde mme ibuotikọ oro ẹnemede ntotụn̄ọ akpanikọ? Ndi nnyịn imesitre ndikot mmọ sia mmọ ẹdọn̄ọde ‘ndusụk n̄kpọ eke ẹsọn̄de owo ndifiọk’? (2 Peter 3:16) Ke edide isio ye  oro, nnyịn imesịn ofụri ukeme man ifiọk se ẹtịn̄de.—Ephesus 3:18.

¹⁵ Nso ke ikpanam edieke esisọn̄de nnyịn ndikpep n̄kpọ ke idem nnyịn? Enen̄ede oyom nnyịn idomo ndikpep ndima ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ. * (1 Peter 2:2) Man ikọri isịm ọyọhọ idaha, oyom nnyịn ikpep ndidia ọkpọsọn̄ udia, kpa ntotụn̄ọ akpanikọ oro ẹdọn̄ọde ke Ikọ Abasi. Edieke nnyịn mînamke oro, ukeme ufiọk n̄kpọ nnyịn idikọrike. Nte ededi, ndiwụt ke nnyịn imọkọri isịm ọyọhọ idaha esịne n̄kpọ akan edinyene ukeme ufiọk n̄kpọ. Ana nnyịn ida ifiọk oro ikọde ke ifịk ifịk ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ isịn ke edinam ke uwem nnyịn eke usen ke usen.

16, 17. Nso item ke mbet oro James ọnọ aban̄a edidi “mme anam ikọ”?

¹⁶ Utom mbuọtidem nnyịn ẹkeme n̄ko ndiwụt se nnyịn ke idem nnyịn idide. Ke adade okopodudu uwụtn̄kpọ etịn̄ nte nnyịn ikpodụn̄ọrede idem nnyịn ke afan̄ emi, mbet oro James ọdọhọ ete: “Ẹkabade ẹdi mme anam ikọ, ẹkûdi mme andikokop kpọt, ẹbian̄a idem ke nsunsu ekikere. Koro edieke owo ekededi edide andikokop ikọ, ndien mîdịghe andinanam, owo emi ebiet owo emi esede ndammana iso esie ke ukụtiso. Koro enye esede idemesie, ekem adaha ndien kpa idaha oro efre orụk owo eke enye edide. Edi owo eke owụkde enyịn ese mfọnmma ibet oro anamde owo ọwọrọ ufụn onyụn̄ ọsọn̄ọde eyịre ke enye, owo emi, sia enye mîdịghe andikokop eke efrede, edi edide andinanam, oyokop inemesịt ke ndinam enye.”—James 1:22-25.

¹⁷ James ọdọhọ ete: ‘Se idemfo ke ukụtiso ikọ Abasi, nyụn̄ dụn̄ọde idemfo. Sịn ifịk nam emi, nyụn̄ da un̄wana ikọ Abasi dụn̄ọde idemfo. Ndien, kûsọsọp ufre se okụtde. Nam edinen̄ede ke itie oro oyomde.’ Ekeme ndisọn̄ ndinam item emi ndusụk ini.

18. Ntak emi edide n̄kpọ-ata ndinam item James?

¹⁸ Da ke uwụtn̄kpọ, se ẹyomde man ẹbuana ke utom ukwọrọikọ Obio Ubọn̄. Paul ekewet ete: “Owo ada esịt ọbuọt idem enyene edinen ido, edi ada inua atan̄a an̄wan̄wa enyene edinyan̄a.” (Rome 10:10) Oyom inam ediwak ukpụhọde man ikeme ndida inua nnyịn ntan̄a an̄wan̄wa nnyene edinyan̄a. Isimemke ndusụk nnyịn utom ndikwọrọ ikọ. Enen̄ede oyom inam ukpụhọde ye n̄waidem man ikeme ndisịn ifịk nnyụn̄ nnam utom ukwọrọikọ edi akpan n̄kpọ ọnọ nnyịn. (Matthew 6:33) Edi ndondo oro nnyịn ikabarede idi mme anamutom oro Abasi ọnọde mi, nnyịn imesikop inemesịt koro emi adade itoro ọsọk Jehovah. Mmọdo, ndi nnyịn idi ifịk ifịk mme anditan̄a etop Obio Ubọn̄?

19. Nso ke utom mbuọtidem nnyịn akpabuana?

¹⁹ Utom mbuọtidem nnyịn akpatara adan̄a didie? Paul ọdọhọ ete: “Mme n̄kpọ emi mbufo ẹkekpepde ẹnyụn̄ ẹnyịmede ẹnyụn̄ ẹkopde ẹnyụn̄ ẹkụtde ke ebuana ye ami,  ẹnam mme n̄kpọ emi; ndien Abasi emem oyodu ye mbufo.” (Philippi 4:9) Nnyịn iwụt se nnyịn ke idem nnyịn idide ebe ke ndida se nnyịn ikpepde, se inyịmede, se ikopde ye se ikụtde—kpa ofụri se uyakidem Christian ye se utom unam mbet abuanade—nsịn ke edinam. Jehovah ada prọfet Isaiah eteme ete: “Emi edi ọkpọusụn̄, mbufo ẹsan̄a ke esịt.”—Isaiah 30:21.

20. Nso orụk owo ẹdi akwa edidiọn̄ ẹnọ esop?

²⁰ Iren ye iban oro ẹdide ifịk ifịk nditọ ukpepn̄kpọ Ikọ Abasi, oro ẹsịnde ifịk ẹkwọrọ eti mbụk, ẹnamde akpanikọ, ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọde ẹda ẹnọ Obio Ubọn̄ ibetedem, ẹdi akwa edidiọn̄ ẹnọ esop. Mmọ ẹtịp ẹsịn ke nsọn̄idem esop oro mmọ ẹbuanade. Mmọ ẹwụt ke mmimọ idi akwa edidiọn̄, akpan akpan sia ediwak mbufa owo ẹdu oro anade ẹse ẹban̄a. Edieke nnyịn inamde item Paul oro ọdọhọde ‘ika iso idomo ise m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem, ika iso iwụt se nnyịn ke idem nnyịn idide,’ mbon en̄wen ẹyekpebe uwụtn̄kpọ nnyịn.

Ma Ndinam Se Abasi Amade

21, 22. Didie ke nnyịn ikeme ndinam se Abasi amade?

²¹ Edidem David eke Israel eset ọkọkwọ ete: “Mmama ndinam se afo amade, O Abasi mi, mbet fo ẹnyụn̄ ẹdu mi ke esịt.” (Psalm 40:8) David ama ama ndinam se Abasi amade. Ntak-a? Koro mbet Jehovah ẹkedude David ke esịt. David ikenyeneke eyịghe iban̄a usụn̄ oro enye akpasan̄ade.

²² Edieke mbet Abasi odude nnyịn ke esịt, nnyịn idinyeneke eyịghe iban̄a m̀mê ewe usụn̄ ke ikpodụk. Nnyịn imama ndinam se Abasi amade. Mmọdo, ẹyak nnyịn ‘in̄wana ọkpọsọn̄’ nte ikekeme ndinam n̄kpọ Jehovah ke ofụri esịt.—Luke 13:24.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

Nte Afo Emeti?

• Didie ke nnyịn ikeme ndidomo nse m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem?

• Nso ke ndiwụt se nnyịn ke idem nnyịn idide abuana?

• Nso ikeme ndiwụt ke nnyịn idi mme Christian oro ikọride isịm ọyọhọ idaha?

• Didie ke utom mbuọtidem nnyịn an̄wam nnyịn ndidụn̄ọde se nnyịn ke idem nnyịn idide?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 23]

Ndi ọmọfiọk mfọnn̄kan usụn̄ ndidomo nse m̀mê afo odu ke mbuọtidem?

[Ndise ke page 24]

Nnyịn iwụt ke idi mme Christian oro ikọride isịm ọyọhọ idaha ebe ke ndida ukeme ufiọk n̄kpọ nnyịn nnam n̄kpọ

[Mme ndise ke page 25]

Nnyịn iwụt se nnyịn ke idem nnyịn idide ebe ke ndidi ‘mme anam ikọ, idịghe mme andikokop eke ẹfrede’