San̄a ye Abasi ke Ini Afanikọn̄ Emi

“Enoch onyụn̄ asan̄a ye Abasi: ndien idụhe; koro Abasi akadade enye ọnyọn̄.”—GENESIS 5:24.

1. Nso idi ndusụk n̄kpọ oro ẹnamde eyo nnyịn edi ini afanikọn̄?

 INI afanikọn̄! Ikọ oro odot ye mme isua ndutịme ye afai oro ẹdude toto ke ini emi Obio Ubọn̄ Messiah akamanade ke 1914. Ubonowo odu ke “mme akpatre usen” ọtọn̄ọde ke 1914. Mme utọ unọmọ nte akan̄, ndiọi udọn̄ọ, unyekisọn̄, ye ekọn̄ ẹnọmọ mme owo ke anana-mbiet udomo. (2 Timothy 3:1; Ediyarade 6:1-8) Mme n̄kpọ emi ẹnọmọ mme andituak ibuot nnọ Jehovah n̄ko. Ke udomo ekededi, kpukpru nnyịn inyene ndiyọ nsọn̄ọn̄kpọ ye unana idotenyịn oro ẹdude ke ini afanikọn̄ emi. Nsọn̄ọn̄kpọ, ndutịme ukaraidem, ubiatibet, ye udọn̄ọ ẹdi ndusụk n̄kpọ oro ẹnamde uwem ọsọn̄ etieti.

2. Mme mfịna ewe ke mme asan̄autom Jehovah ẹsisobo?

² Ke adianade do, ediwak mme asan̄autom Jehovah ẹyọ uyịre uyịre ukọbọ sia Satan akade iso ndin̄wana ekọn̄ ye mbon “emi ẹnịmde ibet Abasi ẹnyụn̄ ẹnyenede utom editie ntiense nnọ Jesus.” (Ediyarade 12:17) Ndien okposụkedi kpukpru nnyịn mîsoboke kan̄a ọkpọsọn̄ ukọbọ, kpukpru ata mme Christian ẹnyene ndin̄wana mbiọn̄ọ Satan kpa Devil ye edu oro enye esịnde udọn̄ ọnọ mme owo ẹnyene. (Ephesus 2:2; 6:12) Oyom nnyịn idu ke ukpeme kpukpru ini mbak edu emi edibe nnyịn, sia enye esidu ke itieutom, ke ufọkn̄wed, ye ke ebiet ekededi oro isobode ye mme owo oro mînyeneke udọn̄ ke edisana utuakibuot.

San̄a ye Abasi, Kûsan̄a ye Mme Idụt

3, 4. Didie ke mme Christian ẹkpụhọde ye ererimbot?

³ Ko ke akpa isua ikie, mme Christian ẹma ẹn̄wana n̄ko ye edu ererimbot emi, ndien oro ama anam mmọ ẹnen̄ede ẹkpụhọde ye mbon oro mîkodụhe ke esop Abasi. Paul ama etịn̄ ukpụhọde oro ke ini enye ekewetde ete: “Ke ntre, emi ke ndọhọ nnyụn̄ nsọn̄ọ ntịn̄ ke Ọbọn̄, nte mbufo ẹkûka iso aba ẹsan̄a kpa nte mme idụt ẹsan̄ade n̄ko ke ekikere mmọ  eke mîdoroke udori, ke adan̄aemi mmọ ẹdude ke ekịm ke ekikere, ẹnyụn̄ ẹdianade ẹkpọn̄ uwem oro enyenede Abasi, ke ntak unana ifiọk oro esịnede mmọ ke idem, ke ntak isọn̄esịt mmọ. Sia esịt mmọ ama okodoro ufiọn, mmọ ẹyak idem ẹnọ obukpo ido ndinam kpukpru orụk mbubiam ido ke idiọkitọn̄.”—Ephesus 4:17-19.

⁴ Ikọ oro enen̄ede anam an̄wan̄a nte idaha eke spirit ye eke ido uwem ererimbot ọkọdiọkde eketre ke eyo Paul ye nte enye ọdiọkde eketre ke eyo nnyịn! Kpa nte ekedide ke akpa isua ikie, mme Christian mfịn ‘ikaha iso aba isan̄a kpa nte mme idụt ẹsan̄ade.’ Utu ke oro, mmọ ẹnyene utịbe utịbe ifet edisan̄a ye Abasi. Edi akpanikọ, ndusụk owo ẹkeme ndibụp m̀mê owụt ifiọk ndidọhọ ke usụhọde, anana-mfọnmma owo ẹkeme ndisan̄a ye Jehovah. Nte ededi, Bible ọdọhọ ke mmọ ẹkeme ndisan̄a. Akan oro, Jehovah oyom mmọ ẹsan̄a ye imọ. Ke ọyọhọ isua ikie itiaita mbemiso Eyo Nnyịn, prọfet Micah ama ewet ikọ eke odudu spirit oro etienede mi: ‘Nso ke Jehovah oyom ye afo, ke mîbọhọke ndinam se inende, nnyụn̄ mma ima Abasi, nnyụn̄ nsụk idem nsan̄a ye Abasi fo?’—Micah 6:8.

Didie ke Ikpasan̄a ye Abasi, Ndien Ntak-a?

5. Didie ke anana-mfọnmma owo ekeme ndisan̄a ye Abasi?

⁵ Didie ke nnyịn ikeme ndisan̄a ye Ata Ọkpọsọn̄ Abasi oro enyịn mîkwe? Nte an̄wan̄ade, nnyịn ikemeke ndisan̄a ye Jehovah nte isisan̄ade ye ekemmọ owo. Ke Bible, ikọ oro “ndisan̄a” ekeme ndiwọrọ ‘nditiene akpan usụn̄ edinam.’ * Mmọdo, an̄wan̄a nnyịn ke owo oro asan̄ade ye Abasi etiene usụn̄ uwem emi Abasi etemede onyụn̄ enemde Enye esịt. Ndidu orụk uwem oro Abasi etemede anam nnyịn ikpụhọde ye ata ediwak owo. Kpa ye oro, emi edi n̄kukụre usụn̄ uwem oro odotde mme Christian ẹmek. Ntak-a? Ediwak ntak ẹdu.

6, 7. Ntak emi ndisan̄a ye Abasi edide mfọnn̄kan usụn̄ uwem?

⁶ Akpa, Jehovah edi Andibot, Ntọn̄ọ uwem nnyịn, ye Andinọ kpukpru se nnyịn iyomde man ika iso idu uwem. (Ediyarade 4:11) Nte Andibot nnyịn, enye ikpọn̄ enyene unen nditeme nnyịn nte ikpasan̄ade. Ke adianade do, ndisan̄a ye Abasi edi mfọnn̄kan usụn̄ uwem. Jehovah anam ndutịm man ẹfen mme idiọkn̄kpọ mbon oro ẹsan̄ade ye enye, onyụn̄ ọnọ mmọ idotenyịn edidu uwem ke nsinsi. Edima Ete nnyịn eke heaven onyụn̄ ọnọ nti item oro ẹn̄wamde mbon oro ẹsan̄ade ye enye man ẹkụt unen ke uwem idahaemi, kpa ye oro mmọ ẹdide mme anana-mfọnmma ẹnyụn̄ ẹdude ke ererimbot oro esịnede ke idak odudu Satan. (John 3:16; 2 Timothy 3:15, 16; 1 John 1:8; 2:25; 5:19) Ntak efen oro anamde isan̄a ye Abasi edi ke nnyịn ndinyịme ndisan̄a ye enye anam emem ye edidianakiet ẹdu ke esop.—Colossae 3:15, 16.

⁷ Akpatre ntak oro anamde isan̄a ye Abasi, emi onyụn̄ edide ata akpan ntak, edi ke ini nnyịn isan̄ade ye Abasi, nnyịn iwụt n̄kan̄ emi nnyịn idade inọ ke akwa eneni oro ẹkedemerede ko ke In̄wan̄ Eden—eneni aban̄ade m̀mê anie enyene unen ndikara. (Genesis 3:1-6) Nte nnyịn idude uwem owụt ke nnyịn inen̄ede ida inọ Jehovah, nnyịn imonyụn̄ itan̄a uko uko ite ke enye edi n̄kukụre Andikara oro odotde. (Psalm 83:18) Emi owụt ke nnyịn imodu uwem ekekem ye akam oro isibọn̄de ite ẹnam enyịn̄ Abasi asana ẹnyụn̄ ẹnam uduak esie. (Matthew 6:9, 10) Mbon oro ẹmekde ndisan̄a ye Abasi ẹnyene ibuot didie ntem! Mmọ ẹfiọk ke mmimọ idụk nnennen afan̄, sia Jehovah ‘ikpọn̄-ikpọn̄ enyene ọniọn̄.’ Akananam enye inamke ndudue.—Rome 16:27.

8. Didie ke eyo Enoch ye eke Noah ẹkebiet eyo nnyịn?

⁸ Nte ededi, ndi nnyịn imekeme ndidu uwem nte mme Christian ẹkpedude ke ata ini afanikọn̄ emi, emi ata ediwak owo mînyụn̄ inyeneke udọn̄ ndinam n̄kpọ Jehovah? Nnyịn iyokụt ibọrọ mbụme emi nte inemede iban̄a mme anam-akpanikọ iren eset emi ẹkesọn̄ọde  ẹda ke mme ini afanikọn̄. Enoch ye Noah ẹkedi owo iba ke otu mmọ. Mmọ mbiba ẹkedu uwem ke ini afanikọn̄ kpa nte nnyịn idude idahaemi. Idiọkido ama odu ke kpukpru ebiet. Afai ye oburobụt ido ẹkeyọyọhọ isọn̄ ke eyo Noah. Kpa ye oro, Enoch ye Noah ẹma ẹbiọn̄ọ edu ererimbot eyo mmọ ẹnyụn̄ ẹsan̄a ye Jehovah. Didie ke mmọ ẹkekeme ndinam oro? Man ibọrọ mbụme oro, nnyịn iyeneme uwụtn̄kpọ Enoch ke ibuotikọ emi. Iyeneme Noah ke ibuotikọ oro etienede.

Enoch Ama Asan̄a ye Abasi ke Ini Afanikọn̄

9. Nso ke nnyịn ifiọk iban̄a Enoch?

⁹ Enoch edi akpa owo oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke Bible nte akasan̄ade ye Abasi. Bible ọdọhọ ete: “Enoch onyụn̄ asan̄a ye Abasi, ke enye ama okobon Methuselah.” (Genesis 5:22) Ekem, ke ama akasiak isua uwem Enoch—emi okposụkedi ọkọniọn̄de ke ẹmende ẹdomo ye isua uwem nnyịn, edi okomụhọde ke ẹmende ẹdomo ye isua uwem ini oro—mbụk oro aka iso ete: “Enoch onyụn̄ asan̄a ye Abasi: ndien idụhe; koro Abasi akadade enye ọnyọn̄.” (Genesis 5:24) Etie nte Jehovah okokpụhọ Enoch itie, osio enye ke ererimbot man ede ke n̄kpa mbak mme andibiọn̄ọ ẹdinọmọ enye. (Mme Hebrew 11:5, 13) Ke ẹsiode mbio mbio ufan̄ikọ oro ẹfep, ibat ibat itie ke ẹtịn̄ n̄kpọ ẹban̄a Enoch ke Bible. Nte ededi, ọkọn̄ọde ke se ikotde ye mme uyarade eken, enen̄ede enen ndidọhọ ke eyo Enoch ekedi ini afanikọn̄.

10, 11. (a) Mbiara ido uwem akatara didie ke Adam ye Eve ẹma ẹkesọn̄ ibuot? (b) Ewe ntịn̄nnịm ikọ ke Enoch eketịn̄, ndien enen̄ede etie nte mme owo ẹkenam n̄kpọ didie?

¹⁰ Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a nte mbiara ido ọkọsọpde atara esịm ubonowo ke Adam ama akanam idiọkn̄kpọ. Bible asian nnyịn ke Cain akpan Adam ekedi akpa owo emi okowotde owo, ke ini enye okowotde Abel udọeka esie. (Genesis 4:8-10) Ke Abel ama akakpa n̄kpa afai, eyeneren efen ama amana ọnọ Adam ye Eve, mmọ ẹnyụn̄ ẹsio enye enyịn̄ Seth. Nnyịn ikot ntem iban̄a enye: “Eyen-eren onyụn̄ amana ọnọ Seth n̄ko; ndien enye osio enye enyịn̄ Enos. Ke ini oro ẹtọn̄ọ ndikot Jehovah ke enyịn̄ Esie.” (Genesis 4:25, 26) Edi n̄kpọ mfụhọ nditịn̄ ke mmọ ‘ẹkekot enyịn̄ Jehovah’ ke ido mbon mfiakedem. * Ediwak  isua ke Enos ama akamana, eyeyen Cain emi ekekerede Lamech ama ọkwọ ikwọ ọnọ iban esie iba, ndien enye akada ikwọ emi atan̄ ase ke imọ ima iwot akparawa emi ọkọnọde imọ unan. Enye ama ọdọhọ n̄ko ete: “Ẹyesio usiene ẹnọ Cain utịm ikatiaba, ẹnyụn̄ ẹsio ẹnọ Lamech ikaata ye efịteba.”—Genesis 4:10, 19, 23, 24.

¹¹ Ata ata n̄kpọntịbe oro inemede mi mbio mbio ẹwụt ke mbiara ido uwem oro Satan ọkọtọn̄ọde ke In̄wan̄ Eden ama ọsọsọp anam idiọkido atara esịm ofụri nditọ Adam. Ke utọ ererimbot oro ke Enoch ekedi prọfet Jehovah, emi okopodudu ikọ esie eke odudu spirit osụk okopde odudu mfịn. Jude ọdọhọ ke Enoch ama etịn̄ ntịn̄nnịm ikọ ete: “Sese! Jehovah asan̄a ye ndisana akwa udịm esie edi, ndibiere ikpe nnọ kpukpru owo, ndinyụn̄ mbiom kpukpru mbon emi mîten̄eke Abasi ikpe mban̄a kpukpru edinam unana uten̄e Abasi emi mmọ ẹkenamde ke usụn̄ unana uten̄e Abasi, ye kaban̄a kpukpru mbukpo n̄kpọ oro mme anamidiọk oro mîten̄eke Abasi ẹketịn̄de ẹdian enye.” (Jude 14, 15) Ikọ oro edisu ọyọhọ ọyọhọ ke Armageddon. (Ediyarade 16:14, 16) Kpa ye oro, nnyịn imekeme ndinen̄ede nnịm ke idem ke eyo Enoch, ke ama odu ediwak “mme anamidiọk oro mîten̄eke Abasi” emi ẹkeyatde esịt ẹban̄a ntịn̄nnịm ikọ Enoch. Nso ima ke Jehovah okowụt ntem ke ndikpụhọ prọfet oro itie mbak mme anamidiọk ẹdifiomo enye!

Nso Ikọsọn̄ọ Enoch Idem Ndisan̄a ye Abasi?

12. Nso ikanam Enoch edi isio ye mme owo eyo esie?

¹² Ko ke edem ke In̄wan̄ Eden, Adam ye Eve ẹma ẹkpan̄ utọn̄ ẹnọ Satan, Adam ama onyụn̄ ọsọn̄ ibuot ye Jehovah. (Genesis 3:1-6) Abel eyen mmọ ikakpan̄ke utọn̄ inọ Satan, ndien Jehovah ama ọfọn mfọn ye enye. (Genesis 4:3, 4) Edi n̄kpọ mfụhọ nditịn̄ ke ekese nditọ Adam ikebietke Abel. Nte ededi, Enoch, emi akamanade ke ediwak isua ikie ẹma ẹkebe, ama ekpebe Abel. Nso ikedi ukpụhọde ke ufọt Enoch ye ata ediwak nditọ Adam eken? Apostle Paul ama ọbọrọ mbụme oro ke ini enye ekewetde ete: “Oto mbuọtidem ẹkpụhọ Enoch itie mbak enye edikụt n̄kpa, owo ikonyụn̄ ikwe enye aba sia Abasi okokpụhọde enye itie; koro ke ini owo mîkpụhọke enye itie, ẹtie ntiense ẹban̄a enye ẹte enye ama etịm enem Abasi esịt.” (Mme Hebrew 11:5) Enoch ekedi ubak “akwa otu ntiense,” oro ẹkedude mbemiso eyo mme Christian, emi ẹkedide n̄wọrọnda uwụtn̄kpọ mbuọtidem. (Mme Hebrew 12:1) Mbuọtidem akanam Enoch aka iso enyene eti ido uwem ke se ibede isua 300—se iwakde utịm ikata ikan isua uwem ediwak nnyịn mfịn!

13. Nso orụk mbuọtidem ke Enoch ekenyene?

¹³ Paul eketịn̄ aban̄a mbuọtidem Enoch ye eke mme ntiense eken ke ini enye ekewetde ete: “Mbuọtidem edi edisọn̄ọ mbet mme n̄kpọ oro ẹdoride enyịn ẹban̄a, uyarade oro owụtde ke ata idem n̄kpọ odu okposụkedi owo mîkwe.” (Mme Hebrew 11:1) Ih, mbuọtidem edi edibet n̄kpọ ye idotenyịn, emi ọkọn̄ọde ke mme nsọn̄ọ, nte ke mme n̄kpọ oro idoride enyịn iban̄a ẹyesu. Enye abuana idotenyịn oro ọsọn̄de tutu otụk se nnyịn idade nte ata akpan n̄kpọ ke uwem. Orụk mbuọtidem oro akanam Enoch asan̄a ye Abasi idem okposụkedi mme owo eyo esie mîkasan̄ake.

14. Etie nte mbuọtidem Enoch ọkọkọn̄ọ ke nnennen ifiọk aban̄ade nso?

¹⁴ Ata mbuọtidem ọkọn̄ọ ke nnennen ifiọk. Nso ifiọk ke Enoch ekenyene? (Rome 10:14, 17; 1 Timothy 2:4) Nte eyịghe mîdụhe, enye ama ọfiọk se iketịbede ke Eden.  Anaedi Enoch ama okop nte uwem eketiede ke In̄wan̄ Eden—emi nte eyịghe mîdụhe okosụk odude ke eyo esie, okposụkedi ẹkebiọn̄ọde mme owo ndidụk. (Genesis 3:23, 24) Enye ama onyụn̄ ọfiọk ke uduak Abasi edi nditọ Adam ndiyọhọ isọn̄ nnyụn̄ nnam enye ebiet akpasarade Paradise oro. (Genesis 1:28) Ke adianade do, Enoch ama enen̄ede ama un̄wọn̄ọ Jehovah aban̄ade Mfri oro edinuakde Satan ibuot onyụn̄ etre afanikọn̄ oro abian̄a Satan adade edi. (Genesis 3:15) Ke nditịm ntịn̄, ntịn̄nnịm ikọ Enoch eke odudu spirit, oro ẹwetde ẹnịm ke n̄wed Jude, aban̄a nte ẹdisobode mfri Satan. Sia Enoch ekenyenede mbuọtidem, nnyịn imọfiọk ke enye akatuak ibuot ọnọ Jehovah nte Enye emi edide “andinọ mmọ eke ẹsịnde ifịk ẹyom enye utịp.” (Mme Hebrew 11:6) Ntem, okposụkedi Enoch mîkenyeneke ofụri ifiọk oro nnyịn inyenede, enye ama enyene se ikekemde ndida nnyene ọkpọsọn̄ mbuọtidem. Orụk mbuọtidem oro ama anam enye ọsọn̄ọ ada ke ini afanikọn̄.

Kpebe Uwụtn̄kpọ Enoch

15, 16. Didie ke nnyịn ikeme ndikpebe Enoch?

¹⁵ Sia ọdọn̄de nnyịn ndinem Jehovah esịt ke ini afanikọn̄ emi ukem nte Enoch, oyom nnyịn ikpebe uwụtn̄kpọ Enoch. Oyom ikọ inyụn̄ isọn̄ọ inyene nnennen ifiọk iban̄a Jehovah ye uduak esie. Edi imoyom se ikande oro. Oyom nnyịn iyak nnennen ifiọk oro ada nnyịn usụn̄. (Psalm 119:101; 2 Peter 1:19) Oyom ekikere Abasi ada nnyịn usụn̄, idomode kpukpru ini ndiyak ofụri ekikere ye edinam nnyịn ẹnem enye esịt.

¹⁶ Nnyịn inyeneke n̄wetnnịm n̄kpọ oro owụtde ke owo en̄wen ama anam n̄kpọ Jehovah ke eyo Enoch, edi ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke anaedi enye ikpọn̄ akanam n̄kpọ Jehovah m̀mê ekedi kiet ke otu ata ibat ibat owo oro ẹkenamde. Nnyịn n̄ko idi ibat ibat ke ererimbot emi, edi oro inamke idem emem nnyịn. Inamke n̄kpọ m̀mê mmanie ẹbiọn̄ọ nnyịn, Jehovah ada ye nnyịn. (Rome 8:31) Enoch ama ọtọt uko uko aban̄a nsobo oro ekenyenede ndisịm mbon oro mîten̄eke Abasi. Oyom nnyịn n̄ko inyene uko nte ikwọrọde “eti mbụk obio ubọn̄ emi” kpa ye nsahi, ubiọn̄ọ, ye ukọbọ. (Matthew 24:14) Enoch ikodụhe uwem ibịghi nte mbon eyo esie. Kpa ye oro, idotenyịn esie ikodụhe ke ererimbot oro. Enye okodori enyịn ke se itịmde ifọn ikan. (Mme Hebrew 11:10, 35) Nnyịn n̄ko idori enyịn ke un̄wọn̄ọ Jehovah ndisu. Mmọdo, nnyịn idaha ererimbot emi inam n̄kpọ ọyọhọ ọyọhọ. (1 Corinth 7:31) Utu ke oro, nnyịn ida ofụri odudu ye inyene nnyịn inam n̄kpọ Jehovah.

17. Nso n̄kpọ emi Enoch mîkọfiọkke ke nnyịn ifiọk, ntre nso ke nnyịn ikpanam?

¹⁷ Enoch ama enyene mbuọtidem ke Mfri oro Jehovah ọkọn̄wọn̄ọde ọyọwọrọ owụt idem ke edikem ini esie. Ekpere ndisịm isua 2,000 idahaemi tọn̄ọ Mfri oro—kpa Jesus Christ—ọkọwọrọ owụt idem, ọnọ ufak, onyụn̄ ebererede usụn̄ ọnọ nnyịn, ọkọrọ ye mme ntiense eset oro ẹkenyenede mbuọtidem utọ nte Enoch, ndinyene nsinsi uwem. Mfri oro, emi adade ubọn̄ idahaemi nte Edidem Obio Ubọn̄ Abasi, ama osio Satan ke heaven ọduọk ke isọn̄, ndien nnyịn imokụt ukụt otode oro ke kpukpru ebiet. (Ediyarade 12:12) Ke akpanikọ, nnyịn imọfiọk ekese n̄kpọ emi Enoch mîkọfiọkke. Ke ntem, nnyịn ikpakam inyene ọkpọsọn̄ mbuọtidem nte enye ekenyenede! Kpukpru n̄kpọ oro inamde ẹkpekam ẹwụt ke imenyene mbuọtidem ke mme un̄wọn̄ọ Abasi ẹyesu! Nnyịn ikpakam isan̄a ye Abasi ke ini afanikọn̄ emi, kpa nte Enoch akasan̄ade!

[Mme Ikọ idakisọn̄]

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

• Nso ke ndisan̄a ye Abasi ọwọrọ?

• Ntak ndisan̄a ye Abasi edide mfọnn̄kan usụn̄ uwem?

• Nso ikanam Enoch asan̄a ye Abasi kpa ye oro okodude uwem ke ini afanikọn̄?

• Didie ke nnyịn ikeme ndikpebe Enoch?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 15]

Oto mbuọtidem “Enoch onyụn̄ asan̄a ye Abasi”

[Ndise ke page 17]

Nnyịn imenen̄ede inịm ke mme un̄wọn̄ọ Jehovah ẹyesu

[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 13]

N̄wan, utịt utịt nnasia: Foto FAO/B. Imevbore; n̄wụre ufọk: San Hong R-C Picture Company