Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Nyene Ata Nsụhọdeidem

Nyene Ata Nsụhọdeidem

Nyene Ata Nsụhọdeidem

“Afo ayanyan̄a mbon nsụhọdeidem.”—2 SAMUEL 22:28, NW.

1, 2. Nso ke ẹda ẹdiọn̄ọ ediwak mme andikara ererimbot?

 IBOMBOM Egypt ẹnam ẹfiọk mme owo emi ẹkekarade idụt oro ini kiet ko. Mbon en̄wen oro ẹwọrọde etop ke mbụk ẹdi Sennacherib eke Assyria, Akwa Alexander eke Greece, ye Julius Caesar eke Rome. Ẹda n̄kpọ kiet ẹdiọn̄ọ kpukpru mme utọ andikara oro. Owo ikọfiọkke mmọ nte mbon oro ẹkenyenede ata nsụhọdeidem.—Matthew 20:25, 26.

2 Ndi afo emekere ke owo ekededi ke otu mme andikara oro ẹsiakde ke enyọn̄ emi ama esisan̄a ke obio ukara esie oyom mbon ukụt oro ẹyomde ndọn̄esịt? Ekeme ndidi ukereke! Afo ukponyụn̄ ukereke nte mmọ ẹkpekade ntaha ufọk mbon ukụt man ẹkesịn udọn̄ ẹnọ mmọ. Nte mmọ ẹkesinamde n̄kpọ ye mme usụhọde owo okpụhọrede didie ntem ye nte Akakan Andikara ofụri ekondo, kpa Jehovah Abasi, esinamde!

Akakan Uwụtn̄kpọ Nsụhọdeidem

3. Akakan Andikara esinam n̄kpọ didie ye mme owo emi enye akarade?

3 Jehovah okpon onyụn̄ okon̄ nte owo mîkemeke ndifiọk, kpa ye oro ‘enyịn esie ẹsan̄a ke ofụri ererimbot, ete isọn̄ọ imụm mmọ eke ofụri esịt mmọ ẹdude ye imọ ikama.’ (2 Chronicles 16:9) Ndien nso ke Jehovah esinam ke ini enye okụtde mbon nsụhọdeidem oro ẹtuakde ibuot ẹnọ enye, emi idem ememde ke ntak ediwak idomo? Ẹkeme ndidọhọ ke enye ‘odụn̄’ ye mme utọ owo oro ebe ke edisana spirit esie man ‘edemerede spirit mmọ eke ẹsụhọrede idem mmọ ẹnịm, onyụn̄ edemerede esịt mmọ eke ẹtụkde.’ (Isaiah 57:15) Emi esinam mme andituak ibuot nnọ enye, oro enye edemerede, ẹkeme ndifiak nnam n̄kpọ esie ye idatesịt. Abasi osụhọrede idem didie ntem!

4, 5. (a) Andiwet psalm ekese ukara Abasi didie? (b) Nso ke Abasi ‘ndisụhọrede’ man an̄wam “mme ubuene” ọwọrọ?

4 Idụhe owo en̄wen ke ofụri ekondo oro osụhọrede idem ekesịm udomo oro Ọbọn̄ Andikara osụhọrede man an̄wam mme anamidiọk. Andiwet psalm ekewet ete: “Jehovah omokon̄ akan kpukpru mme idụt, ubọn̄ esie akan enyọn̄. Anie ebiet Jehovah Abasi nnyịn, emi odụn̄de ke enyọn̄, emi onyụn̄ osụhọrede ese n̄kpọ ke enyọn̄ ye ke isọn̄? Enye osio mme ubuene ke ntan emen, onyụn̄ ada eyen unana ke ifụm enịm ke enyọn̄.”—Psalm 113:4-7.

5 Tịm fiọk ikọ oro “osụhọrede.” Ke ini ẹdọhọde ke owo osụhọrede, ikọ oro ekeme ndiwọrọ owo ‘ndiseri iseri ke iso mbon oro enye akande m̀mê mbon oro idaha mmọ mîfọnke nte eke esie.’ Tutu amama Jehovah Abasi ikemeke nditie ntre koro enye asana onyụn̄ eden̄i inyụn̄ ‘itan̄ke idem.’ (Mark 7:22, 23) Edi ‘ndisụhọde’ ekeme n̄ko ndiwọrọ ndinịm idem ke itie owo emi mîwọrọke iso m̀mê owo ndisụhọde idaha m̀mê uku esie man anam n̄kpọ ye usụhọde owo. Ntem, ndusụk Bible ẹkabarede Psalm 113:6 ke Abasi osụhọde idem. Oro enen̄erede owụt nte Abasi nnyịn oro ‘osụhọrede idem’ oyụhọde udọn̄ mme anana-mfọnmma owo emi ẹtuakde ibuot ẹnọ enye, onyụn̄ owụt nte enye amade mmọ!—2 Samuel 22:36, NW.

Ntak Emi Jesus Okosụhọrede Idem

6. Ewe ekedi akakan usụn̄ oro Jehovah okosụhọrede idem?

6 Akakan usụn̄ oro Abasi okosụhọrede idem onyụn̄ owụtde ke imama owo ekedi ndinọ edima Akpan esie edimana onyụn̄ ọkọri ke isọn̄ nte owo man anyan̄a ubonowo. (John 3:16) Jesus ama ekpep nnyịn akpanikọ aban̄ade Ete esie eke heaven ndien ekem ọnọ mfọnmma uwem esie man emen “mme idiọkn̄kpọ ererimbot efep.” (John 1:29; 18:37) Sia Jesus ekekpebede Ete esie ke mfọnmma usụn̄, esịnede nsụhọdeidem Jehovah, enye ama enyịme ndinam se Abasi ọkọdọn̄de enye. Oro ekedi akakan uwụtn̄kpọ nsụhọdeidem ye ima oro akanam edibotn̄kpọ Abasi enịmde. Idịghe kpukpru owo ẹkema nsụhọdeidem Jesus, mme asua esie ẹkekam ẹda enye nte ‘ata ekpri owo.’ (Daniel 4:17) Nte ededi, apostle Paul ama ọfiọk ke akpana ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ẹkpebe Jesus ẹnyụn̄ ẹsụhọrede idem ẹnam n̄kpọ ẹnọ kiet eken.—1 Corinth 11:1; Philippi 2:3, 4.

7, 8. (a) Jesus akasan̄a didie ekpep ndisụhọde idem? (b) Ewe ikot ke Jesus ọnọ mbon oro ẹyomde ndidi mbet esie?

7 Paul ama etịn̄ n̄wọrọnda uwụtn̄kpọ Jesus ke ini enye ekewetde ete: “Ẹnyene orụk edu ukere n̄kpọ emi Christ Jesus ekenyenede, emi, okposụkedi okodude ke mbiet Abasi, mîkekereke ndiwamade mbọ, oro edi, oyomde ndidi n̄ka ye Abasi. Baba, edi enye ama asana emi ayak onyụn̄ emen mbiet ofụn esịne onyụn̄ edidu ke mbiet owo. Akan oro, ke ini enye okokụtde idemesie ke mbiet owo, enye osụhọde idem onyụn̄ akabade osụk ibuot tutu osụn̄ọ ke n̄kpa, ih, n̄kpa ke eto ndutụhọ.”—Philippi 2:5-8.

8 Ndusụk owo ẹkeme ndikere ẹte, ‘Jesus akasan̄a didie ekpep ndisụhọde idem?’ Emi ekedi utịbe utịbe ufọn oro enye akadiade oto n̄kpet n̄kpet itie ebuana oro enye ekenyenede ye Ete esie eke heaven ke anana-ibat isua, ke ini emi enye akanamde utom nte “etubom anamutom” Abasi ke ini ẹkebotde kpukpru n̄kpọ. (Mme N̄ke 8:30, NW) Ke ẹma ẹkesọn̄ ibuot ke Eden, Akpan Abasi ama okụt nte Ete esie akadade nsụhọdeidem anam n̄kpọ ye mme anana-mfọnmma owo. Mmọdo, ke ini Jesus okodude ke isọn̄, enye ama osụhọde idem nte Ete esie onyụn̄ ọnọ ikot emi: “Ẹmen ọkpọnọ mi ẹkọn̄ọ ke itọn̄ mbufo ẹnyụn̄ ẹkpebe mi, koro ami mmenyene ifụre ifụre ido nnyụn̄ nsụhọde esịt, ndien mbufo ẹyekụt nduọkodudu ẹnọ ukpọn̄ mbufo.”—Matthew 11:29; John 14:9.

9. (a) Nso ikanam Jesus ama nditọwọn̄? (b) Nso ke Jesus akada ekpri eyenọwọn̄ ekpep?

9 N̄kpri nditọwọn̄ ikokopke ndịk iban̄a Jesus sia enye okosụhọrede idem. Utu ke oro, mmọ ẹma ẹkam ẹnyene ifụre ndisan̄a n̄kpere enye. Enye ke idem esiemmọ akamama nditọwọn̄ onyụn̄ ese aban̄a mmọ. (Mark 10:13-16) Nso ikanam Jesus ama nditọwọn̄ ntre? Kamse, mmọ ẹma ẹnyene ata nti edu emi ndusụk ke otu mbet esie mîkesinyeneke kpukpru ini. Kpukpru owo ẹfiọk ke n̄kpri nditọwọn̄ ẹda ikpọ owo nte mbon oro ẹfiọkde n̄kpọ ẹkan mmimọ. Ekese mbụme oro mmọ ẹsibụpde ẹnam ifiọk emi. Ih, nditọwọn̄ ẹsinyịme ndikpep n̄kpọ isinyụn̄ itan̄ke idem nte ediwak ikpọ owo ẹsitan̄de. Isan̄ kiet, Jesus ama osio eyenọwọn̄ kiet enịm onyụn̄ ọdọhọ mme mbet esiemmọ ete: “Ibọhọke mbufo ẹfiak edem ẹnyụn̄ ẹkabade ẹtie nte n̄kpri nditọ, mbufo idikemeke-keme ndidụk ke obio ubọn̄ heaven.” Enye ama adian do ete: “Owo ekededi eke edisụhọrede idem nte ekpri eyenọwọn̄ emi edi enye emi okponde akan ke obio ubọn̄ heaven.” (Matthew 18:3, 4) Jesus ama etịn̄ edumbet emi: “Owo ekededi eke emenerede idemesie ẹyesụhọde enye ẹnịm, ndien owo eke osụhọrede idemesie ẹyemenede enye.”—Luke 14:11; 18:14; Matthew 23:12.

10. Mme mbụme ewe ke idineme?

10 Edumbet oro edemerede mme akpan mbụme. Idotenyịn nnyịn ndinyene nsinsi uwem ọkọn̄ọ n̄ko ke ata nsụhọdeidem oro nnyịn inyenede. Edi ntak emi esisọn̄de mme Christian ndusụk ini ndisụhọde idem? Ntak emi esisọn̄de nnyịn nditre ntan̄idem nnyụn̄ nsụhọde idem nyọ mme idomo? Ndien nso idin̄wam nnyịn inyene ata nsụhọdeidem?—James 4:6, 10.

Ntak Emi Esisọn̄de Ndisụhọde Idem

11. Ntak emi mîkpaha nnyịn idem ke in̄wan̄wana ndisụhọde idem?

11 Edieke afo an̄wanade-n̄wana ndinyene nsụhọdeidem, fiọk ke idịghe afo ikpọn̄ an̄wana. Ko ke isua 1920, magazine emi ama eneme item Bible aban̄ade nte nsụhọdeidem edide akpan n̄kpọ. Enye ọkọdọhọ ete: “Sia nnyịn ima ikokụt ke Ọbọn̄ ada nsụhọdeidem nte ata akpan n̄kpọ, emi ekpenyene ndisịn udọn̄ nnọ kpukpru ata mme mbet ndinyene edu emi kpukpru usen.” Ekem magazine oro ama enyịme in̄wan̄-in̄wan̄ ete: “Kpa ye ofụri item N̄wed Abasi emi, etie nte unana mfọnmma anam mbon oro ẹdide ikọt Ọbọn̄ ẹnyụn̄ ẹbierede ndisan̄a ke usụn̄ Ọbọn̄, ẹnen̄ede ẹn̄wan̄wana ndinyene nsụhọdeidem akan nte ẹn̄wanade ndinyene nti edu en̄wen.” Oro owụt ntak kiet emi anade ata mme Christian ẹn̄wan̄wana ndisụhọde idem—unana mfọnmma anam nnyịn iyom ubọn̄ ikaha. Emi edi koro nnyịn idi nditọ anamidiọk ebe ye n̄wan oro, Adam ye Eve, emi ẹkeyakde idem ẹnọ idiọkitọn̄ ikpọkidem.—Rome 5:12.

12, 13. (a) Didie ke ererimbot mîyakke mme Christian ẹsụhọde idem? (b) Anie anam enen̄ede ọsọn̄ nnyịn ndisụhọde idem?

12 Ntak en̄wen emi ekemede ndinam ọsọn̄ nnyịn ndisụhọde idem edi koro nnyịn idu uwem ke ererimbot emi esịnde udọn̄ ọnọ mme owo ndikan mbon en̄wen. Kiet ke otu utịtmbuba ererimbot emi edi ndiyom ndiyụhọ “mbumek obụkidem ye mbumek enyịn ye n̄wụtidem ke n̄kpọ eke owo adade odu uwem.” (1 John 2:16) Utu ke ndiyak mme utọ udọn̄ ererimbot oro ẹkan mmọ ubọk, mme mbet Jesus ẹkpenyene ndinam enyịn mmọ ẹnen̄erede ẹse ẹnyụn̄ ẹwụk ntịn̄enyịn ke ndinam uduak Abasi.—Matthew 6:22-24, 31-33; 1 John 2:17.

13 Ọyọhọ ntak ita emi anamde ọsọn̄ ndikpep ndisụhọde idem edi ke Satan kpa Devil, anditọn̄ọ ntan̄idem, akara ererimbot emi. (2 Corinth 4:4; 1 Timothy 3:6) Satan esịn udọn̄ ọnọ ndiọi edu esie. Ke uwụtn̄kpọ, enye ama ọdọhọ Jesus atuak ibuot ọnọ imọ man inọ enye “kpukpru mme obio ubọn̄ ererimbot ye ubọn̄ mmọ.” Sia Jesus osụhọrede idem, enye ama esịn enọ Devil ofụri ofụri. (Matthew 4:8, 10) Satan esidomo mme Christian kpasụk ntre man ẹyom ubọn̄ ẹnọ idemmọ. Edi utu ke oro, mme Christian oro ẹsụhọrede idem ẹsidomo nditiene uwụtn̄kpọ Jesus, ẹnọ Abasi itoro ye ubọn̄.—Mark 10:17, 18.

Ndikpep Nnyụn̄ Nnyene Ata Nsụhọdeidem

14. Nso idi “abian̄a abian̄a nsụhọdeidem”?

14 Ke leta oro apostle Paul ekewetde ọnọ mbon Colossae, enye ama odụri mmọ utọn̄ ọbiọn̄ọ edinyene enyọn̄ enyọn̄ nsụhọdeidem man ẹnem owo esịt. Paul okokot oro “abian̄a abian̄a nsụhọdeidem.” Mbon oro ẹnamde-nam nte imosụhọde idem idịghe mme owo emi ẹkerede n̄kpọ eke spirit. Utu ke oro, mmọ ẹkam ẹwụt ke mmimọ imenen̄ede ‘ikohode idem.’ (Colossae 2:18, 23) Jesus ama etịn̄ aban̄a utọ mbon oro. Enye ama asua ọnọ mme Pharisee ke ntak akam n̄wụtidem mmọ ye ke ntak oro mmọ ẹkesikamade iso mfụhọ mfụhọ ẹtre udia man mme owo ẹkụt. Ke edide isio ye oro, man Abasi okop ọkpọkpọ akam nnyịn, ana ida nsụhọdeidem ibọn̄.—Matthew 6:5, 6, 16.

15. (a) Nso ke nnyịn ikeme ndinam man ika iso isụhọde idem? (b) Mmanie ẹdi ndusụk mbon oro ẹkenịmde eti uwụtn̄kpọ nsụhọdeidem?

15 Mme Christian nditịn̄ enyịn nse mbon oro ẹnịmde mfọnn̄kan uwụtn̄kpọ nsụhọdeidem, kpa Jehovah Abasi ye Jesus Christ, an̄wam mmọ ndika iso nsụhọde idem. Ndinam emi abuana ndika iso n̄kpep Bible ye mme n̄wed un̄wam ukpep Bible emi ẹdade “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄,” ẹnọ. (Matthew 24:45) Utọ ukpepn̄kpọ oro edi ata akpan n̄kpọ ọnọ mme esenyịn Christian, ‘man mmọ ẹdimenede esịt mmọ ẹkan nditọ-ete mmọ.’ (Deuteronomy 17:19, 20; 1 Peter 5:1-3) Tie kere ekese owo oro ẹkediọn̄de ke ntak emi mmọ ẹkesụhọrede idem, utọ nte Ruth, Hannah, Elizabeth, ye ediwak owo eken. (Ruth 1:16, 17; 1 Samuel 1:11, 20; Luke 1:41-43) Kere n̄ko ban̄a ediwak mme ọwọrọiso owo oro ẹkenịmde eti uwụtn̄kpọ ke ndika iso nsụhọde idem nnam n̄kpọ Jehovah, utọ nte David, Josiah, John Andinịm Owo Baptism, ye apostle Paul. (2 Chronicles 34:1, 2, 19, 26-28; Psalm 131:1; John 1:26, 27; 3:26-30; Utom 21:20-26; 1 Corinth 15:9) Ndien nso kaban̄a ediwak mbon oro ẹnịmde eti uwụtn̄kpọ nsụhọdeidem ke esop Christian mfịn? Nditie n̄kere mme uwụtn̄kpọ emi ayan̄wam ata mme Christian “[ndinam] n̄kpọ ke nsụhọdeidem ye kiet eken.”—1 Peter 5:5.

16. Didie ke utom ukwọrọikọ Christian an̄wam nnyịn isụhọde idem?

16 Ndibuana kpukpru ini ke utom ukwọrọikọ Christian ekeme n̄ko ndin̄wam nnyịn isụhọde idem. Nsụhọdeidem ekeme ndinam nnyịn inyene uforo ke ini ikwọrọde ikọ inọ mbon oro nnyịn mîfiọkke ke utom eke ufọk ke ufọk m̀mê ke ebiet en̄wen. Emi esinen̄ede edi ntre ke ini mme enyeneufọk ẹnanade udọn̄ ke etop Obio Ubọn̄ m̀mê ẹnamde n̄kpọ isa isa. Ẹsiwak ndibụp mbụme mban̄a se nnyịn inịmde ke akpanikọ, ndien nsụhọdeidem ekeme ndin̄wam mme Christian ẹka iso ndibọrọ mme mbụme “ke ifụre ifụre ido ye ntotụn̄ọ ukpono.” (1 Peter 3:15) Mme asan̄autom Abasi oro ẹsụhọrede idem ẹmewọrọ ẹka mbufa efakutom ẹnyụn̄ ẹn̄wam mme owo emi ẹdude ke nsio nsio idaha ke uwem. Mme utọ asan̄autom emi ẹkeme ndisụhọde idem nsịn ifịk n̄kpep obufa usem man ẹkpekeme ndinen̄ede n̄n̄wam mbon oro mmọ ẹyomde ndikwọrọ eti mbụk nnọ. Emi enen̄ede odot itoro didie ntem!—Matthew 28:19, 20.

17. Mme utom ewe oro inamde nte mme Christian oyom isụhọde idem?

17 Nsụhọdeidem anam ediwak owo ẹnam mme utom oro mmọ ẹnyenede ndinam nte mme Christian, ẹkerede ẹban̄a ufọn mbon en̄wen ẹkan eke mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, nsụhọdeidem anam ete emi edide Christian osio ini enịm ada etịm idem onyụn̄ enịm uforo uforo ukpepn̄kpọ Bible ye nditọ esie. Nsụhọdeidem an̄wam nditọ n̄ko ẹkpono ẹnyụn̄ ẹkop uyo ẹnọ mme anana-mfọnmma ete ye eka mmọ. (Ephesus 6:1-4) Iban emi mme ebe mmọ mînịmke ke akpanikọ ẹsiwak ndisobo mme idaha oro ẹyomde nsụhọdeidem ke adan̄aemi ẹdomode ndida “edisana edu uwem” ndụri mme ebe mmọ nsịn ke akpanikọ. (1 Peter 3:1, 2) Nsụhọdeidem ye ima n̄waidem ẹnen̄ede ẹnyene ufọn n̄ko ke ini isede iban̄a mme ete ye eka nnyịn oro ẹdọn̄ọde ẹnyụn̄ ẹsọn̄de.—1 Timothy 5:4.

Nsụhọdeidem Esikọk Mfịna

18. Didie ke nsụhọdeidem ekeme ndin̄wam nnyịn ikọk mme mfịna?

18 Kpukpru ikọt Abasi ẹdi mme anana-mfọnmma owo. (James 3:2) Ndusụk ini utọk m̀mê ndutan̄uyo ekeme ndidemede ke ufọt Christian iba. Owo kiet ekeme ndinyene eti ntak nditọhọ ye kiet eken. Nte ido edide, ẹkeme ndikọk mfịna emi ke ndida item emi nsịn ke edinam: “Ẹka iso ẹyọ kiet eken ẹnyụn̄ ẹfen kiet eken ke ofụri esịt edieke owo ekededi enyenede ntak nditọhọ ye kiet eken. Kpa nte Jehovah ekefende mbufo ke ofụri esịt, ẹfen kpasụk ntre n̄ko.” (Colossae 3:13) Edi akpanikọ ke imemke utom ndinam item emi, edi nsụhọdeidem ayan̄wam nnyịn inam enye.

19. Nso ke ana iti ke ini inyenede nneme ye owo oro ekeduede nnyịn?

19 Ndusụk ini Christian ekeme ndikere ke ntak utọk okpon akan se ision̄ode idem ikpọn̄. Do, nsụhọdeidem ayan̄wam enye aka ebịne enye oro enye ekerede ke ama edue imọ man ekesịn emem. (Matthew 18:15) Ntak kiet emi mme mfịna ke ufọt mme Christian ẹsibịghide edi ke kiet ke otu mmọ m̀mê mmọ mbiba ẹsitan̄ idem ẹkaha ndinyịme ndudue mmọ. Mîdịghe, enye emi ebemde iso aka ebịne enye eken ekeme ndinam nte imọ imọfọn ikan owo enye eken, m̀mê okụt ndudue ọnọ enye. Ke edide isio ye oro, ata edu nsụhọdeidem eyenen̄ede an̄wam ndikọk ediwak mfịna.

20, 21. Nso idi akakan n̄kpọ oro ekemede ndin̄wam nnyịn isụhọde idem?

20 Akpan n̄kpọ oro ekemede ndinam nnyịn inyene nsụhọdeidem edi ndibọn̄ akam nyom un̄wam Abasi ye spirit esie. Edi ti ete ke “Abasi . . . ọnọ mbon nsụhọdeidem mfọnido oro owo mîdotke” emi esịnede edisana spirit esie. (James 4:6) Ntre, edieke afo enyenede ndutan̄uyo ye ekemmọ andinịm ke akpanikọ, bọn̄ akam dọhọ Jehovah an̄wam fi osụhọde idem enyịme ndudue ekededi oro afo akanamde. Edieke owo emi ekeduede fi edide edikpe fi ubọk ke ofụri esịt, sụhọde idem fen nọ enye. Edieke esisọn̄de fi ndisụhọde idem mfen nnọ owo, bọn̄ akam yom un̄wam Jehovah man osio ntan̄idem ekededi oro odude fi ke esịt.

21 Ndifiọk ediwak ufọn nsụhọdeidem ekpenyene ndinam nnyịn ikpep inyụn̄ ika iso inyene ata eti edu emi. Nso utịbe utịbe uwụtn̄kpọ ke Jehovah Abasi ye Jesus Christ ẹnịm ntem ẹnọ nnyịn man ikeme ndinam oro! Kûdede ufre un̄wọn̄ọ Abasi emi: “Utịp nsụkesịt [m̀mê, nsụhọdeidem] ye eke uten̄e Jehovah edi inyene, ye ukpono, ye uwem.”—Mme N̄ke 22:4.

Mme Akpan N̄kpọ Nditie N̄kere

• Mmanie ẹnịm mfọnn̄kan uwụtn̄kpọ nsụhọdeidem?

• Ntak emi esisọn̄de ndisụhọde idem?

• Nso ikeme ndin̄wam nnyịn isụhọde idem?

• Ntak edide ata akpan n̄kpọ ndika iso nsụhọde idem?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 26]

Jesus ama enyene ata nsụhọdeidem

[Ndise ke page 28]

Ererimbot esịn udọn̄ ọnọ mme owo ndikan mbon en̄wen

[Ebiet Ẹdade N̄kpọ Ẹto]

Foto WHO emi L. Almasi/K. Hemzǒ osiode

[Ndise ke page 29]

Nsụhọdeidem esinam nnyịn ikwọrọ ikọ inọ mbon oro nnyịn mîfiọkke

[Mme ndise ke page 30]

Ediwak ini, ẹkeme ndibiere ndutan̄uyo ke ndida nsụhọdeidem mfen nnọ owo ke ntak ima

[Mme ndise ke page 31]

Usụn̄ emi mme Christian ẹsisụhọrede idem awawak