Ndi Afo Emenen̄ede Enịm ke Devil Odu?

N̄WED ABASI owụt ke Devil edi ata owo. Owo ikemeke ndikụt enye kpa nte owo mîkemeke ndikụt Abasi. Bible ọdọhọ ke “Abasi edi spirit.” (John 4:24) Devil edi edibotn̄kpọ eke spirit. Nte ededi, Devil enyene ntọn̄ọ, edi Andibot inyeneke ntọn̄ọ.

Jehovah Abasi ama obobot ata ediwak owo eke spirit anyan ini mbemiso enye okobotde mme owo. (Job 38:4, 7) Bible okot mme edibotn̄kpọ eke spirit emi mme angel. (Mme Hebrew 1:13, 14) Kpukpru mmọ ẹma ẹfọn ẹma ke ini Abasi okobotde mmọ—baba owo mmọ kiet ikedịghe Devil, ikonyụn̄ inyeneke idiọk edu. Devil akasan̄a didie ndien edidu? Ke akpasarade usem Bible, ikọ oro “devil” ọwọrọ “ọdọk-edidọk,” ntem enye ada aban̄a owo emi osude ubi ubi nsu odori mbon en̄wen. “Satan” ọwọrọ “Andibiọn̄ọ.” Kpa nte eti owo akabarede edi inọ ke ntak eyịpde n̄kpọ, kpasụk ntre, kiet ke otu mfọnmma nditọ Abasi eke spirit ama ayak idiọk udọn̄ akan enye ubọk enye onyụn̄ akabarede edi Satan kpa Devil. Bible etịn̄ ntem aban̄a se ikemede ndinam owo anam idiọkn̄kpọ: “Idomo esịm owo kiet kiet ke ini udọn̄ idemesie odụride onyụn̄ atapde enye. Ekem ke ini udọn̄ oro oyomode, aman idiọkn̄kpọ; ndien ke ini idiọkn̄kpọ oro ama okokụre utom esie, ada n̄kpa edi.”—James 1:14, 15.

Emi enen̄ede edi se iketịbede. Angel oro ekeben̄ede idem do ndisọn̄ ibuot ye Abasi ama okụt ini oro Jehovah Abasi okobotde akpa eren ye n̄wan oro, Adam ye Eve. Enye ama ọfiọk ke Jehovah ọkọdọhọ Adam ye Eve ẹnam ndinen owo emi ẹdituakde ibuot ẹnọ Andibot ẹtọt ẹyọhọ isọn̄. (Genesis 1:28) Angel oro ama okụt ke imekeme ndinam n̄kpọ man ẹkpono imọ ẹnyụn̄ ẹda imọ ke n̄kpọ. Idiọkitọn̄ ama anam enye enen̄ede oyom mme owo ẹtuak ibuot ẹnọ imọ, kpa n̄kpọ oro ẹkpenọde Andibot ikpọn̄ ikpọn̄. Utu ke ndikosio utọ idiọk udọn̄ oro mfep ke esịt, angel emi ama ayak udọn̄ emi ọkọri tutu anam enye osu nsu ndien ekem ọsọn̄ ibuot. Kere ban̄a se enye akanamde.

 Ọsọn̄ibuot angel oro ama ada urụkikọt etịn̄ ikọ ọnọ Eve. Urụkikọt ama obụp Eve ete: “Nte Abasi ọkọdọhọ ete, Mbufo ẹkûdia baba eto in̄wan̄ emi kiet?” Ke ini Eve akasiande enye ewụhọ Abasi kaban̄a emi, ye utịp edibiat ewụhọ emi, urụkikọt ama ọdọhọ enye ete: “Mbufo idikpaha: koro Abasi ọmọfiọk ete, ke usen eke mbufo ẹdiade ke esịt, ndien enyịn mbufo ẹyetara; mbufo ẹyenyụn̄ ẹtie nte Abasi, ẹfiọk eti ye idiọk.” (Genesis 3:1-5) Ikọ esie ọkọwọrọ ke Abasi okosu nsu ọnọ Adam ye Eve. Edieke Eve adiade mfri eto oro, enye ekeme ndikabade ntie nte Abasi, enyene unen ndibiere se idide eti ye idiọk. Oro ekedi ata akpa nsu. Nsu oro ama anam angel oro akabade edi ọdọk-edidọk. Enye ama akabade n̄ko edi andibiọn̄ọ Abasi. Oro edi ntak Bible okotde asua Abasi emi “akani urụkikọt, enye emi ẹkotde Devil ye Satan.”—Ediyarade 12:9.

“Ẹdu ke Ukpeme”

Nsu oro Devil okosude ọnọ Eve ama anam se Devil akaduakde. Bible ọdọhọ ete: “Ekem n̄wan okụt nte eto oro ọfọnde ke udia, nte onyụn̄ eyede ke enyịn, nte eto onyụn̄ enemde ndise, ndien enye ada mfri esie adia; onyụn̄ ọnọ ebe esie n̄ko, ndien enye adia.” (Genesis 3:6) Eve ama enịm se Satan eketịn̄de onyụn̄ ọsọn̄ ibuot ye Abasi. Eve ama anam Adam n̄ko abiat ibet Abasi. Ntem, Devil ama okụt unen ke ndinam akpa ebe ye n̄wan oro ẹsọn̄ ibuot ye Abasi. Toto ke ini oro, Satan enyene ubọk ke se mme owo ẹnamde okposụkedi mme owo mîkwe enye. Nso idi uduak esie? Enye oyom ndiwọn̄ọde mme owo n̄kpọn̄ utuakibuot ata Abasi nnyụn̄ nnam mmọ ẹtuak ibuot ẹnọ imọ. (Matthew 4:8, 9) Ntak edi oro N̄wed Abasi odụride nnyịn utọn̄ ete: “Ẹnyene mbufiọk, ẹdu ke ukpeme. Asua mbufo, kpa Devil, ke oyoyo asan̄a nte ekpe eke okụnide, oyom owo eke enye editade.”—1 Peter 5:8.

Bible enen̄ede owụt ke Devil edi owo eke spirit—kpa angel oro akakabarede ọdiọk. Akpa n̄kpọ oro ekemede ndin̄wam nnyịn idu ke ukpeme edi ndifiọk ke enye enen̄ede odu. Edi ndinyene mbufiọk nnyụn̄ ndu ke ukpeme abuana ekese n̄kpọ. Edi akpan n̄kpọ n̄ko ndifiọk “mme n̄kukan” Satan ye mme usụn̄ oro enye esidade abian̄a mme owo. (2 Corinth 2:11) Mme usụn̄ ewe ke enye esida atap owo? Didie ke nnyịn ikeme ndisọn̄ọ nda mbiọn̄ọ enye?

Devil Esida Ndammana Udọn̄ Owo Atap Owo

Devil okụt nte mme owo ẹtiede toto ini oro ẹkebotde mmọ. Enye ọfiọk nte mme owo ẹtiede—se owo oyomde, se owo amade, ye se idọn̄de owo. Satan enen̄ede ọfiọk ke ẹkebot owo ye udọn̄ edituak ibuot nnọ Abasi, ndien Devil ada udọn̄ emi anam n̄kpọ ke n̄kari n̄kari usụn̄. Didie? Ebe ke ndida mme nsunsu ukpepn̄kpọ ido ukpono mbian̄a mme owo. (John 8:44) Ediwak ukpepn̄kpọ ido ukpono ẹban̄ade Abasi ẹtatuaha ye kiet eken ẹnyụn̄ ẹtịmerede owo. Anie etịbi mme ukpepn̄kpọ emi edi? Kpukpru mme ukpepn̄kpọ oro ẹtuahade ye kiet eken mi ikemeke ndidi akpanikọ. Mmọdọ, ndi emi iwụtke ke Satan etịbi ediwak ukpepn̄kpọ ido ukpono emi man otụn mme owo usụn̄? Ke nditịm ntịn̄, Bible ọdọhọ ke enye edi “abasi editịm n̄kpọ emi,” emi esịride enyịn ikike mme owo.—2 Corinth 4:4.

Akpanikọ Abasi iyakke ẹda mme nsunsu ukpepn̄kpọ ido ukpono ẹbian̄a owo. Bible emen akpanikọ Ikọ Abasi odomo ye n̄kpaha isịn oro owoekọn̄ eset ekesibọbọde man  ekpeme enye isịn. (Ephesus 6:14) Edieke afo ọkọde ifiọk Bible onyụn̄ adade se ekpepde odu uwem, nte n̄kpọ eke ọbọbọde enye ke isịn fo, Ikọ Abasi idiyakke ẹda mme nsunsu ukpepn̄kpọ ido ukpono ẹbian̄a fi.

Udọn̄ oro owo enyenede ndituak ibuot nnọ Abasi amanam enye oyom ndidiọn̄ọ mme n̄kpọ oro owo mîfiọkke. Satan amada udọn̄ emi abian̄a mme owo. Sia Satan ọdiọn̄ọde ke esinen̄ede ọdọn̄ owo ndifiọk ndịben̄kpọ, enye amada ubụpekpo akara ediwak owo. Kpa nte ọkọkafia esisịnde udia ke afia man atap unam, Satan n̄ko ada utọ n̄kpọ nte editịn̄ ini iso, edisiak ntantaọfiọn̄, editọ owo ibọk, ifọt, edikot n̄wed ekaubọk, ye mfọni atap mme owo ke ofụri ererimbot.—Leviticus 19:31; Psalm 119:110.

Didie ke afo ekeme ndikpeme idem mbak ẹdida ubụpekpo ẹtap fi? Deuteronomy 18:10-12 ọdọhọ ete: “Kûyak ẹkụt owo ke otu fo eke adade eyen-eren esie, m̀mê eyen esie an̄wan esịn ke ikan̄, kûyak ẹkụt abia-idiọn̄, ye abia-inuen, ye abiamfa, ye abia-ibọk, ye abia-ibọk edịm, ye obụp idem, ye owo n̄kukụt, ye obụp ekpo. Koro Jehovah esede kpukpru mmọ eke ẹnamde n̄kpọ emi ke mbubiam; Jehovah Abasi fo onyụn̄ ebịn mmọ efep ke iso fo aban̄a mbubiam emi.”

Item N̄wed Abasi emi edi in̄wan̄-in̄wan̄: Kûnyene n̄kpọ ndomokiet ndinam ye ubụpekpo. Nso edieke edide emesibuana ke ndusụk edinam ubụpekpo onyụn̄ oyom nditre enye idahaemi? Afo emekeme ndikpebe uwụtn̄kpọ akpa mme Christian ke obio Ephesus. Ke ini mmọ ẹkenyịmede “ikọ Jehovah,” Bible ọdọhọ ke “ediwak mmọ emi ẹkesibrede idiọn̄ ẹtan̄ n̄wed mmọ ẹbon ọtọkiet ẹnyụn̄ ẹdifọp mmọ ke iso kpukpru owo.” N̄wed oro ẹma ẹsọn̄ urua etieti. Ekọmurua mmọ ekedi mbak silver 50,000. (Utom 19:19, 20) Kpa ye oro, mme Christian ke Ephesus ikabiatke ini ndifọp mmọ.

Satan Esida Mme Mmeme Owo Atap Owo

Mfọnmma angel ama akabade edi Satan kpa Devil koro enye akatan̄de idem. Enye n̄ko ama anam Eve atan̄ idem oyom ndikabade ntie nte Abasi. Mfịn, Satan aka iso ndikara ediwak owo ebe ke ndinam mmọ ẹtan̄ idem. Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk owo ẹkere ke orụk, ekpụk, m̀mê idụt mmimọ ọfọn akan eke mbon en̄wen. Emi okpụhọrede didie ntem ye se Bible ekpepde! (Utom 10:34, 35) Bible ọdọhọ in̄wan̄-in̄wan̄ ete: “[Abasi] ama anam kpukpru idụt ubonowo ẹwọn̄ọ ẹto owo kiet.”—Utom 17:26.

Nsụhọdeidem edinen̄erede an̄wam nnyịn ikan ntan̄idem oro Satan anamde mme owo ẹnyene. Bible eteme nnyịn ete ‘ikûkere iban̄a idem nnyịn ikan nte ikpekerede.’ (Rome 12:3) Bible aka iso ọdọhọ ete: “Abasi ọbọbiọn̄ọ mbon ntan̄idem, edi enye ọnọ mbon nsụhọdeidem mfọnido oro owo mîdotke.” (James 4:6) Usụn̄ kiet oro afo ekemede ndinen̄ede  mbiọn̄ọ ukeme oro Satan esịnde ndinam mme owo ẹtan̄ idem edi ndisụhọde idem nnyụn̄ nnyene mme edu oro Abasi amade.

Enen̄ede ọdọn̄ Devil ndida n̄ko udọn̄ edinam oburobụt ido ntap nnyịn. Jehovah Abasi akaduak mme owo ẹkop inem uwem. Mme owo ẹsinen̄ede ẹkop inemesịt ke ini mmọ ẹyụhọde udọn̄ obụkidem mmọ nte ekemde ye uduak Abasi. Edi Satan esinam mme owo ẹyụhọ udọn̄ obụkidem mmọ ke oburobụt usụn̄. (1 Corinth 6:9, 10) Etịm ọfọn ndikere mban̄a mme n̄kpọ oro ẹsanade, emi eti ido onyụn̄ odude. (Philippi 4:8) Emi ayan̄wam fi enen̄ede akara mme ekikere ye mme ntụk fo.

Ka Iso Ndibiọn̄ọ Devil

Nte afo emekeme ndikụt unen ke ndibiọn̄ọ Devil? Ih emekeme. Bible ọsọn̄ọ etịn̄ ọnọ nnyịn ete: “Ẹbiọn̄ọ Devil, ndien enye eyefehe ọkpọn̄ mbufo.” (James 4:7) Idem ke ini afo ọbiọn̄ọde Satan, enye ididahake ikpọn̄ fi iwiwa inyụn̄ itre ndika iso mfịna fi nte afo ọkọde ifiọk Abasi. Baba, Devil ayafiak edi “ini efen eke ọfọnde.” (Luke 4:13) Kpa ye oro, ufọn idụhe afo ndikop ndịk mban̄a Devil. Edieke afo akade iso ọbiọn̄ọ enye, enye idikemeke ndiwọn̄ọde fi n̄kpọn̄ ata Abasi.

Nte ededi, man ikeme ndibiọn̄ọ Devil, oyom ifiọk owo emi enye edide ye usụn̄ oro enye esidade abian̄a mme owo; oyom ifiọk n̄ko nte ikemede ndikpeme idem nnyịn mbiọn̄ọ mme n̄kukan esie. Itie kiet kpọt ke nnyịn ikeme ndikụt ifiọk oro—ke Ikọ Abasi kpa Bible. Mmọdo, nen̄ede biere ndikpep Bible, kpa n̄wed oro ẹkedade odudu spirit Abasi ẹwet nyụn̄ nam se afo ekpepde. Mme Ntiense Jehovah ke mbọhọ mbufo ẹyenem esịt ndin̄wam fi ọbọ utọ ukpep oro ke mfọn, ke ini oro ọfọnde ye afo. Mbọk kûmen̄e ndisobo ye mmọ m̀mê ndiwet mme andisio magazine emi.

Nte afo akade iso ekpep Bible, fiọk ete ke Satan ekeme ndida ubiọn̄ọ m̀mê ukọbọ nnam fi etre ndikpep akpanikọ emi odude ke Ikọ Abasi. Ndusụk mbonima fo ẹkeme ndiyat esịt ke ntak emi afo ekpepde Bible. Ntak ekeme ndidi sia mmọ mîfiọkke utịbe utịbe akpanikọ oro ẹkụtde ke Bible. Mbon en̄wen ẹkeme ndisak fi nsahi. Edi, ndi Abasi eyenem esịt edieke afo ayakde mme utọ mfịna emi ẹbiọn̄ọ fi ndikpep Bible? Devil oyom ndinam idem emem fi man etre ndikpep n̄kpọ mban̄a ata Abasi. Ntak akpayakde Satan akan? (Matthew 10:34-39) Afo ukamake enye isọn ndomokiet. Edi uwem fo oto Jehovah. Ke ntre, biere ndibiọn̄ọ Devil nyụn̄ ‘dat Jehovah esịt.’—Mme N̄ke 27:11.

[Ndise ke page 6]

Mbon oro ẹkekabarede ẹdi Christian ẹma ẹfọp n̄wed ubreidiọn̄ mmọ

[Ndise ke page 7]

Nen̄ede biere ndikpep Bible