Nte Eti Edikande Idiọk
Nte Eti Edikande Idiọk
Edidem David ekedi eti owo. Enye ama enen̄ede ama Abasi, ama edinen ikpe, onyụn̄ ama mme usụhọde owo. Kpa ye oro, eti edidem emi ama esịn efịbe ye n̄wan anam-akpanikọ asan̄autom esie. Ke David ama ọkọfiọk ke Bath-sheba n̄wan asan̄autom imọ oyomo, enye ama anam ẹwot ebe esie. Ekem enye ama emen Bath-sheba ọdọ man edịp idiọkn̄kpọ esie.—2 Samuel 11:1-27.
ANA in̄wan̄-in̄wan̄ ke mme owo ẹkeme ndinam nti n̄kpọ. Edi, ntak emi mme owo ẹnamde ekese ndiọi n̄kpọ? Bible owụt mme n̄kpọ oro ẹnen̄erede ẹdi ntak. Bible owụt n̄ko nte Abasi edidade Christ Jesus etre idiọkn̄kpọ ke nsinsi.
Udọn̄ Edinam Idiọk
Edidem David ama asiak ntak kiet oro anamde ẹnam ndiọi n̄kpọ. Ke ẹma ẹkeyararede idiọkn̄kpọ esie, enye ama enyịme nduduọhọ ke se enye akanamde. Ekem enye ama atua n̄kpọfiọk ete: “Sese, n̄kamana ke ukwan̄; eka mi okonyụn̄ oyomo mi ke idiọk.” (Psalm 51:5) Abasi ikaduakke mme eka ẹyomo nditọ oro ẹdinamde idiọkn̄kpọ. Nte ededi, ke ini Eve ndien ekem Adam ẹkekoide-koi ẹsọn̄ ibuot ye Abasi, mmọ ikekemeke aba ndinyene nditọ oro mînamke idiọkn̄kpọ. (Rome 5:12) Nte mme anana-mfọnmma owo ẹketọtde ke isọn̄, ama ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke mmọ ẹnyene udọn̄ ndinam idiọk, koro Genesis 8:21 ọdọhọ ete: “Ekikere esịt owo [ọdiọk] toto ke uyen esie.”
Edieke owo mîkarake udọn̄ emi, enye esida esịm “use, . . . usua, utọk, ufụp, obom obom iyatesịt, ndomoidem, ubahade, isio n̄ka, isịnenyịn,” ye ndiọi edu uwem eken Galatia 5:19-21) Edidem David ama ayak mmeme obụkidem akan enye ubọk tutu enye esịn efịbe, ndien emi ama anam enye odụk afanikọn̄. (2 Samuel 12:1-12) Enye ekpekekeme ndibiọn̄ọ oburobụt udọn̄ esie. Edi utu ke oro, enye ama aka iso ekere nte ikpodude ye Bath-sheba, ntre se iketịbede inọ David etie ukem ukem nte se James ekewetde ke ukperedem ete: “Idomo esịm owo kiet kiet ke ini udọn̄ idemesie odụride onyụn̄ atapde enye. Ekem ke ini udọn̄ oro oyomode, aman idiọkn̄kpọ; ndien ke ini idiọkn̄kpọ oro ama okokụre utom esie, ada n̄kpa edi.”—James 1:14, 15.
oro Bible okotde “utom obụkidem.” (Mme owo oro ẹwotde ke ọkwọkudịm, idan̄ n̄kanubọk, ye n̄wo oro iketịn̄de iban̄a ke ibuotikọ oro ekebemde iso ẹdi enyene-ndịk n̄kpọ oro ẹwụtde se isitịbede ke ini mme owo ẹyakde ndiọi udọn̄ ẹkan mmọ ubọk.
Unana Ifiọk Esidi Ntak Idiọk
Se iketịbede inọ apostle Paul owụt ọyọhọ ntak iba emi mme owo ẹsinamde ndiọi n̄kpọ. Mbemiso Paul akakpade, ẹkediọn̄ọ enye nte owo oro ekenyenede sụn̄sụn̄ ido, emi okonyụn̄ amade mme owo. Enye ama awa idem anam n̄kpọ ọnọ mme Christian. (1 Thessalonica 2:7-9) Nte ededi, ke ini oro ẹkediọn̄ọde enye nte Saul, enye ama “efịme ikọ ndịghe ye ikọ uwotowo” adian mme Christian emi. (Utom 9:1, 2) Ntak emi Paul ekenyịmede ẹnam akpa mme Christian idiọk onyụn̄ etiene anam mmọ idiọk? Enye ọdọhọ ke ‘unana ifiọk’ ekedi ntak. (1 Timothy 1:13) Ih, ke mbemiso, Paul ama ‘enyene ifịk aban̄a Abasi; edi emi ikasan̄ake ikekem ye nnennen ifiọk.’—Rome 10:2.
Ukem nte Paul, ediwak mbon oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹmenam ndiọi n̄kpọ ke ntak oro mmọ mînyeneke nnennen ifiọk iban̄a uduak Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, Jesus ama odụri mme anditiene enye utọn̄ ete: “Ini ke edi emi kpukpru owo eke ẹdiwotde mbufo ẹdikerede ẹte inam edisana utom inọ Abasi.” (John 16:2) Ikọ Jesus emi osu Mme Ntiense Jehovah eyomfịn ke idem. Ke ediwak idụt, mbon oro ẹdọhọde ke inam n̄kpọ Abasi ẹkọbọ ẹnyụn̄ ẹkam ẹwot mmọ. Nte an̄wan̄ade, utọ ukwan̄ ifiopesịt oro inemke ata Abasi esịt.—1 Thessalonica 1:6.
Anditọn̄ọ Idiọk
Jesus ama asiak akpan ntak idiọkn̄kpọ. Enye ọkọdọhọ mme adaiso ido ukpono oro ẹkebierede ndiwot enye ete: “Mbufo ẹto ete mbufo kpa Devil, mbufo ẹnyụn̄ ẹyom ndinam mme udọn̄ ete mbufo. Enye ekedi owotowo ke ini ọkọtọn̄ọde.” (John 8:44) Ibụk ama anam Satan atap Adam ye Eve ẹsọn̄ ibuot ye Abasi. Nsọn̄ibuot oro ama anam idiọkn̄kpọ ye n̄kpa ẹbe ẹsịm kpukpru owo.
Se Satan akanamde Job ama enen̄ede owụt ke enye edi owotowo. Ke ini Jehovah akayakde Satan odomo nsọn̄ọnda Job, Satan ikakam iyụhọke ye edinam Job ataba inyene esie. Enye ama owot n̄ko nditọ esie mboduop. (Job 1:9-19) Ke isua ikie oro ẹbede, ubonowo omokụt nte idiọkn̄kpọ enen̄erede ọtọt ke ntak unana mfọnmma ye unana ifiọk ye ke ntak oro Satan enen̄erede esịn idem ke mbubehe owo. Bible ọdọhọ ke ẹma ẹsio Devil “ẹduọk ke isọn̄, ẹnyụn̄ ẹsion̄o mme angel esie ẹduọn̄ọ ye enye.” Ntịn̄nnịm ikọ oro n̄ko ama ebem iso etịn̄ nnennen nnennen ke ‘isọn̄ eyenen̄ede enyene mbọm’ ke ẹma ẹsio Satan ẹduọk ke isọn̄. Okposụkedi Satan mîkemeke ndinyịk mme owo ẹnam ndiọi n̄kpọ, enye enen̄ede ọfiọk ‘ndida ofụri isọn̄ ntụn usụn̄.’—Ediyarade 12:9, 12.
Ndisio Udọn̄ Edinam Idiọk Mfep
Edieke anade ẹtre idiọk ke ererimbot emi ke nsinsi, ana ẹsio ndammana udọn̄ oro owo enyenede ndinam idiọk ẹfep, ẹnam owo enyene nnennen ifiọk, ẹnyụn̄ ẹbiat odudu Satan. Akpa kan̄a, didie ke ẹkeme ndisio ndammana udọn̄ oro owo enyenede ndinam idiọk mfep ke esịt owo?
Idụhe asiak idem m̀mê ibọkusọbọ ndomokiet oro ekemede ndisio ndammana udọn̄ edinam idiọk mfep ke esịt owo. Nte ededi, Jehovah Abasi enyene usọbọ ndammana idiọkn̄kpọ ye unana mfọnmma, ndien owo ekededi oro amade ekeme ndibọ usọbọ emi. Apostle John ekewet ete: “Iyịp Jesus . . . eyet nnyịn isana ke kpukpru idiọkn̄kpọ.” (1 John 1:7) Ke ini Jesus emi ekedide mfọnmma owo ọkọnọde uwem esie unyịme unyịme, enye “okobiom mme idiọkn̄kpọ nnyịn ke eto, man nnyịn ikeme ndibọhọ idiọkn̄kpọ inyụn̄ idu uwem edinen ido.” (1 Peter 2:24) N̄kpa uwa Jesus ayabiat utịp idiọkn̄kpọ Adam efep. Paul ọdọhọ ke Christ Jesus ama akabade edi “n̄kemn̄kem ufak ke ibuot kpukpru owo.” (1 Timothy 2:6) Ih, n̄kpa Christ ama ebererede usụn̄ ọnọ ofụri ubonowo ndifiak nnyene mfọnmma uwem oro Adam ọkọduọkde.
Nte ededi, afo emekeme ndibụp ete, ‘Edieke n̄kpa Jesus emi akadade itie ke n̄kpọ nte isua 2,000 emi ẹkebede ekemede ndinam ubonowo afiak enyene mfọnmma uwem, ntak emi idiọkn̄kpọ ye n̄kpa ẹsụk ẹdude?’ Ndinyene ibọrọ mbụme oro ekeme ndinam ẹtre ọyọhọ ntak iba oro esinamde ẹnam idiọk—edinana ifiọk mban̄a mme uduak Abasi.
Nnennen Ifiọk Esinam Ẹnam Eti N̄kpọ
Ndinyene nnennen ifiọk mban̄a se Jehovah ye Jesus ẹnamde idahaemi nditre idiọkn̄kpọ ekeme ndikpan owo oro enyenede eti esịt ndinyịme ndiọi edinam ke ntak unana ifiọk, m̀mê ke ọdiọkde akan oro, ndinam n̄kpọ oro owụtde ke enye akam ‘an̄wana ye Abasi.’ (Utom 5:38, 39) Jehovah Abasi enyịme ndifụmi ndiọi n̄kpọ oro owo akanamde ke ntak unana ifiọk. Apostle Paul ọkọdọhọ ntem ke ini enye eketịn̄de ikọ ke Athens: “Abasi ofụmi utọ ini unana ifiọk oro, edi ke emi enye ọdọhọ ubonowo ete kpukpru mmọ ke kpukpru ebiet ẹkabade esịt. Koro enye emenịm usen eke enye aduakde ndikpe ikpe nnọ isọn̄ ke edinen ido ebe ke owo emi enye emekde, ndien enye ọnọ kpukpru owo nsọn̄ọ ke emi enye akanamde owo oro eset ke n̄kpa.”—Utom 17:30, 31.
Se iketịbede inọ Paul ama anam enye ọfiọk ke ẹma ẹnam Jesus eset ke n̄kpa, koro Jesus oro ẹkenamde eset ama etịn̄ ikọ ye Paul onyụn̄ anam enye etre ndikọbọ akpa mme Christian. (Utom 9:3-7) Ke ndondo oro Paul ekenyenede nnennen ifiọk aban̄a mme uduak Abasi, enye ama okpụhọde onyụn̄ akabade edi ata eti owo oro ekpebede Christ. (1 Corinth 11:1; Colossae 3:9, 10) Ke adianade do, Paul ama esịn ifịk ọkwọrọ “eti mbụk obio ubọn̄ emi.” (Matthew 24:14) Ke se ikperede ndisịm isua 2,000 tọn̄ọ Jesus akakpa onyụn̄ eset, enye emek mme owo ke otu ubonowo oro ẹditienede enye ẹkara ke Obio Ubọn̄ esie, kpa nte ekemekde Paul.—Ediyarade 5:9, 10.
Ke isua ikie emi ẹkebede tutu esịm mfịn emi, Mme Ntiense Jehovah ẹnam ewụhọ Jesus emi ifịk ifịk: “Mmọdo ẹka ẹkenam mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet mi, Matthew 28:19, 20) Mbon oro ẹnyịmede etop emi ẹnyene idotenyịn ndidu uwem nsinsi ke isọn̄ ke idak ukara Christ eke heaven. Jesus ọkọdọhọ ete: “Nsinsi uwem ọwọrọ mmọ ndinyene ifiọk mban̄a fi, ata Abasi kierakiet, ye enye emi afo okosiode ọdọn̄, kpa Jesus Christ.” (John 17:3) Ndin̄wam owo enyene ifiọk emi edi mfọnn̄kan n̄kpọ oro owo ekemede ndinam nnọ owo.
ẹnịm mmọ baptism ke enyịn̄ Ete ye Eyen ye edisana spirit, ẹkpep mmọ ẹnam kpukpru n̄kpọ eke n̄ketemede mbufo.” (Mbon oro ẹnyịmede eti mbụk Obio Ubọn̄ emi ẹnyene mme utọ edu nte “ima, idatesịt, emem, anyanime, mfọnido, eti ido, mbuọtidem, ifụre ifụre ido, mfara ke idem,” kpa ye kpukpru ndiọi n̄kpọ oro mme owo ẹnamde mfịn ke ererimbot. (Galatia 5:22, 23) Mmọ ẹkpebe Jesus ke nditre ‘ndida idiọk nsio owo usiene idiọk.’ (Rome 12:17) Kpukpru mmọ ẹdomo ‘ndika iso nda nti n̄kpọ n̄kan idiọk ubọk.’—Rome 12:21; Matthew 5:44.
Se Idikande Idiọk ke Akpatre
Mme owo idikemeke ndikan andikọtọn̄ọ idiọk, Satan kpa Devil. Nte ededi, ibịghike Jehovah ayada Jesus anuak Satan ibuot. (Genesis 3:15; Rome 16:20) Jehovah ọyọdọhọ Christ Jesus n̄ko ‘anuak onyụn̄ ama kpukpru’ ukara, emi ediwak ẹsịnde idem ke ekese idiọkn̄kpọ ke ofụri emana. (Daniel 2:44; Ecclesiastes 8:9) Kpukpru ‘mmọ eke mîsụkke ibuot inọ eti mbụk Ọbọn̄ nnyịn Jesus ẹyebọ ufen ubiomikpe nsinsi nsobo,’ ke usen ikpe oro.—2 Thessalonica 1:8, 9; Zephaniah 1:14-18.
Ke ndondo oro ẹsiode Satan ye kpukpru mbon oro ẹdade ye enye ẹfep ke isọn̄, Jesus eyetie ke heaven an̄wam mbon oro ẹbọhọde nsobo ẹnam isọn̄ afiak okodu ke akpasarade idaha esie. Christ ayanam n̄ko kpukpru mbon oro ẹdotde ndidu uwem ke isọn̄ oro ẹfiakde ẹnam ọfọn, ẹset. (Luke 23:32, 39-43; John 5:26-29) Ndinam emi oyosio ndusụk utịp idiọkn̄kpọ oro ẹnọmọde ubonowo efep.
Jehovah inyịkke-nyịk mme owo ẹsụk ibuot ẹnọ eti mbụk aban̄ade Jesus. Edi enye ọnọ mme owo ifet ndikọ ifiọk oro adade esịm nsinsi uwem. Ọfọn afo ada ifet emi anam n̄kpọ idahaemi! (Zephaniah 2:2, 3) Edieke anamde ntre, afo eyekpep nte ekemede ndidu uwem inamke n̄kpọ m̀mê nso idiọk ọwọrọ fi. Afo oyokụt n̄ko nte Christ edikande idiọk ke akpatre.—Ediyarade 19:11-16; 20:1-3, 10; 21:3, 4.
[Ndise ke page 5]
Saul ama enyịme ndiọi edinam sia enye mîkenyeneke nnennen ifiọk
[Ndise ke page 7]
Ndin̄wam owo enyene nnennen ifiọk Abasi edi mfọnn̄kan n̄kpọ oro owo ekemede ndinam nnọ owo