Ata Uforo ke Obufa Ererimbot Abasi

DAVID, * Christian emi edide ebe ye ete nditọ, ama ọwọrọ aka United States, ekerede ke imọ ikanam eti n̄kpọ. Okposụkedi enye mîkamaha ndidaha n̄kpọn̄ n̄wan ye nditọ esie, enye ama enen̄ede enịm ke imọ iyanam n̄kpọ enen̄ede ọfọn ye mmọ edieke imọ inyenede ediwak okụk. Ntre, ke ini mme iman esie ẹkedọhọde enye edi New York, enye ama enyịme onyụn̄ ọsọp enyene utom do.

Nte ededi, nte ini akakade, idotenyịn David ama ọtọn̄ọ ndikpa mfụhọ. Enye ikesiwakke ndinyene ini nnọ mme n̄kpọ eke spirit. Ayak nsịn̄, mbuọtidem esie ke Abasi akpakakpa. Ekedi ke enye ama ọkọduọ odụk idomo idiọkn̄kpọ ke enye ekedifiọk ke idaha imọ ikọfọnke. Ndisịn ibuot nsịn itọn̄ mbịne inyene obụkidem ama anam enye ọkpọn̄ kpukpru n̄kpọ oro ẹkedide akpan n̄kpọ ẹnọ enye. Enye ekenyene ndinam ukpụhọde.

Ukem nte David, ediwak owo ẹsiwọrọ kpukpru  isua ẹkpọn̄ obio emana mmọ oro ẹbuenede ẹka mme idụt en̄wen ye idotenyịn edifori uwem mmọ. Edi isibịghike, mmọ ẹsikpe akwa utịp ke n̄kan̄ eke spirit. Ndusụk owo ẹsikere ẹte, ‘Ndi Christian ekeme ndibịne inyene obụkidem onyụn̄ enyene inyene ke n̄kan̄ Abasi?’ Mme ọwọrọetop ewet n̄wed ye mme ọkwọrọ ederi ẹdọhọ ke ẹkeme ndinam ntre. Edi nte David ye mbon en̄wen ẹma ẹkekụt, imemke utom ndinyene mbiba.—Luke 18:24.

Okụk Idiọkke

Edi akpanikọ ke owo okosio okụk edi. Okụk ke idemesie idiọkke, kpa nte mme n̄kpọ eken oro mme owo ẹsiode ẹdi mîdiọkke. Ke nditịm ntịn̄, enye edi ikpîkpu n̄kpọ oro ẹdade ẹbọ n̄kpọ en̄wen. Ntem, enye ekeme ndinyene ufọn edieke ẹdade enye ẹnam n̄kpọ ke eti usụn̄. Ke uwụtn̄kpọ, Bible ọdọhọ ke okụk “onyụn̄ edi se ikpemede,” akpan akpan ke ntak mfịna oro ẹsitode ubuene. (Ecclesiastes 7:12) Ke nsụhọde n̄kaha, etie ndusụk owo nte ke “okụk edi usọbọ kpukpru n̄kpọ.”—Ecclesiastes 10:19, New International Version.

N̄wed Abasi akpan ifem edi esịn udọn̄ ọnọ edinam ọkpọsọn̄ utom. Nnyịn inyene ndinọ mbonubon nnyịn se mmọ ẹyomde, ndien edieke inyenede nyọhọ-nsụhọ, nnyịn iyenyene “n̄kpọ ndideme nnọ owo eke odude ke unana.” (Ephesus 4:28; 1 Timothy 5:8) Akan oro, utu ke Bible ndisịn udọn̄ nnọ ntụkidem, enye akam ọdọhọ nnyịn idia se inyenede. Ẹsian nnyịn ẹte ‘ibọ udeme nnyịn’ inyụn̄ idia utịp utom nnyịn. (Ecclesiastes 5:18-20) Ke akpanikọ, ediwak iren ye iban mbuọtidem emi ẹkenyenede inyene ẹdu ke Bible.

Iren Mbuọtidem Oro Ẹkenyenede Inyene

Abraham emi ekedide anam-akpanikọ asan̄autom Abasi ama enyene ekese ufene, sidibe, ye gold, onyụn̄ enyene ata ediwak nditọufọk. (Genesis 12:5; 13:2, 6, 7) Job n̄ko, emi ekedide edinen owo, ama enyene ekese inyene—ufene, ifịn, gold, ye sidibe. (Job 1:3; 42:11, 12) Iren emi ẹma ẹnen̄ede ẹnyene n̄kpọ idem ke ẹmende ẹdomo ye mme enyene-n̄kpọ eyomfịn, edi mmọ ẹma ẹnyene inyene n̄ko ke n̄kan̄ Abasi.

Apostle Paul okot Abraham “ete kpukpru mmọ oro ẹnyenede mbuọtidem.” Abraham ikedịghe owo efam, ikonyụn̄ imaha inyene esie ikaha. (Rome 4:11; Genesis 13:9; 18:1-8) Kpasụk ntre, Abasi ke idemesie ọkọdọhọ ke Job ama “ọfọn ama, onyụn̄ enen.” (Job 1:8) Enye ama esin̄wam mme ubuene ye mbon ukụt kpukpru ini. (Job 29:12-16) Abraham ye Job ikọbuọtke idem ke inyene mmọ edi ẹkebuọt ke Abasi.—Genesis 14:22-24; Job 1:21, 22; Rome 4:9-12.

Edidem Solomon edi uwụtn̄kpọ en̄wen. Nte  enye emi eketiede ke ebekpo Abasi ke Jerusalem, Abasi ikọnọhọ Solomon ọniọn̄ kpọt edi ama ọnọ enye ekese inyene n̄ko. (1 Ndidem 3:4-14) Enye ama anam akpanikọ ke ata ekese ini uwem esie. Edikem ke ini usọn̄ Solomon, “ofụri esịt esie isan̄ake ye Jehovah.” (1 Ndidem 11:1-8) Ke nditịm ntịn̄, se ikọwọrọde enye owụt ndusụk afanikọn̄ oro ẹsisan̄ade ye uforo. Yak ikere iban̄a ndusụk mmọ.

Mme Afanikọn̄ Oro Ẹsisan̄ade ye Uforo

Akakan afanikọn̄ edi ndidi owo emi amade okụk ye se okụk ekemede ndidep. Uforo esinam ndusụk owo ẹnyene udọn̄ oro owo mîkemeke ndiyụhọ tutu amama. Ke ini Solomon akadade ubọn̄ obufa obufa, enye ama okụt ke mbon en̄wen ẹnyene edu emi. Enye ekewet ete: “Owo eke amade silver iyụhọke silver; ndien owo ekededi eke amade inyene idikwe utọt; emi onyụn̄ edi ikpîkpu.” (Ecclesiastes 5:10) Ke ukperedem, Jesus ye Paul ẹma ẹdụri owo utọn̄ ẹban̄a etabi etabi ima inyene.—Mark 4:18, 19; 2 Timothy 3:2.

Ke ini okụk akabarede edi n̄kpọ oro imade utu ke ndidi se idade inyene se iyomde, nnyịn imekeme ndiduọ ndụk kpukpru orụk idomo, esịnede usu nsu, uyịp inọ, ye ubian̄a abian̄a. Judas Iscariot, emi ekedide kiet ke otu mme apostle Christ, ama anyam Eteufọk esie ke mbak silver 30 kpọt. (Mark 14:11; John 12:6) Ndusụk owo ẹkam ẹma okụk ẹkesịm udomo oro ẹtuakde ibuot ẹnọ okụk utu ke Abasi. (1 Timothy 6:10) Ke ntre, mme Christian ẹkpenyene ndidụn̄ọde idemmọ kpukpru ini mfiọk akpan ntak emi mmọ ẹyomde ndinyene ediwak okụk.—Mme Hebrew 13:5.

Edibịne inyene akama mme n̄kpọndịk en̄wen emi ẹnen̄erede ẹtie n̄kari n̄kari. Akpa, etie nte akpakịp inyene anam owo ọbuọt idem ke idemesie. Jesus ama etịn̄ aban̄a emi n̄ko ke ini enye eketịn̄de aban̄a “abian̄a abian̄a odudu inyene.” (Matthew 13:22) James emi eketienede ewet Bible ama odụri mme Christian utọn̄ n̄ko ete ẹkûfre Abasi idem ke ini mmọ ẹdiomide mbubehe mmọ. (James 4:13-16) Sia okụk ekemede ndinam owo ada ke idem, akwa n̄kpọndịk oro odude edi ke mbon oro ẹnyenede okụk ẹkeme ndibuọt idem ke okụk mmọ utu ke ndibuọt ke Abasi.—Mme N̄ke 30:7-9; Utom 8:18-24.

Ọyọhọ iba, nte David oro iketịn̄de iban̄a okokụtde, ndibịne inyene esiwak ndibọ owo ekese ini ye ukeme tutu ọtọn̄ọ ndidụri enye n̄kpọn̄ mme n̄kpọ eke spirit. (Luke 12:13-21) Amaedi mbon inyene, idomo emi akade iso ndisịm mmọ edi ndida okụk mmọ ndia uwem m̀mê ndinam mme ọkpọkpọ n̄kpọ mmọ.

Ndi ẹkeme ndidọhọ ke se iketịpde isịn ke iduọ Solomon ke n̄kan̄ eke spirit edi emi enye akayakde edidu ọkpọmiọk uwem anam esịt esie akabade odobi? (Luke 21:34) Enye ama ọfiọk ibet Abasi emi akakpande edidọ mbon isenidụt. Kpa ye oro, enye ama ọdọ n̄kpọ nte iban tọsịn kiet. (Deuteronomy 7:3) Ke ntak ọkpọsọn̄ udọn̄ oro enye ekenyenede ndinem iban isenidụt emi esịt, enye ama anam mme itie utuakibuot ọnọ mme abasi mmọ onyụn̄ esitiene mmọ atuak ibuot do. Nte ima iketetịn̄, esịt Solomon ama ọwọrọ sụn̄sụn̄ ọkpọn̄ Jehovah.

Mme uwụtn̄kpọ emi ẹwụt in̄wan̄-in̄wan̄ nte item Jesus emi edide akpanikọ: “Mbufo ikemeke ndidụk ufụn nnọ Abasi ye Inyene.” (Matthew 6:24) Didie ndien ke Christian ekeme ndiyọ nsọn̄ọn̄kpọ oro ata ediwak owo ẹsobode idahaemi? Ke edide akpan n̄kpọ akan, ndi idotenyịn odu ke n̄kpọ ọyọfọn akan emi ke ini iso?

Ata Uforo ke Ini Iso

Mme anditiene Jesus ẹnyene utom edinam “mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet,” edi Abraham, Job, ye idụt Israel ikanamke orụk utom emi. (Matthew 28:19, 20) Ndinam utom emi oyom ini ye ukeme oro ẹkpedade ẹbịne mme n̄kpọ obụkidem. Mmọdo, se idinamde nnyịn ikụt unen edi ndinam se Jesus ọkọdọhọde nnyịn inam: “Ẹka iso, ndien, ndibem iso nyom obio ubọn̄ ye edinen ido [Abasi], ndien ẹyedian kpukpru n̄kpọ eken ẹnọ mbufo.”—Matthew 6:33.

Ke David ama ekekpere nditaba ubon esie ye nsọn̄ọidem esie ke n̄kan̄ eke spirit, enye  ama edikụt ndudue esie onyụn̄ ọtọn̄ọ ndifiak ndu uwem nte enende. Kpa nte Jesus ọkọn̄wọn̄ọde, ke ini David akafiakde ọtọn̄ọ ndinam ukpepn̄kpọ Bible, akam, ye utom ukwọrọikọ ẹdi akpa n̄kpọ ke uwem esie, mme n̄kpọ eken ẹma ẹtọn̄ọ ndida ẹfọn. Enye ama ọtọn̄ọ ndifiak nnyene eti itie ebuana ye n̄wan ye nditọ esie, onyụn̄ afiak okop idatesịt ye uyụhọ. Enye ke osụk ananam utom ọkpọsọn̄. Iwọrọke ke enye ama oforo, kpa ye oro, enye ama ekpep n̄kpọ oto se ikọwọrọde enye.

David ama edikụt ke ufọn ikodụhe ndiwọrọ n̄ka United States, onyụn̄ ebiere ke tutu amama imọ idiyakke okụk ada imọ otụn usụn̄ aba. Idahaemi enye ọmọfiọk ke okụk ikemeke ndidep se idide ata akpan n̄kpọ ke uwem—oro edi edima ubon, nti ufan, ye itie ebuana ye Abasi. (Mme N̄ke 17:17; 24:27; Isaiah 55:1, 2) Ke akpanikọ, eti ido uwem enen̄ede ọsọn̄ urua akan inyene obụkidem. (Mme N̄ke 19:1; 22:1) David adiana ye ubon esie ebiere ndinịm n̄kpọ eke spirit ke akpa itie.—Philippi 1:10.

Ukeme oro mme owo ẹsịnde ndisiak obio emi mme owo ẹforode ẹnyụn̄ ẹnyenede mbak Abasi ẹsikpu. Nte ededi, Abasi ọmọn̄wọn̄ọ ke Obio Ubọn̄ imọ ọyọnọ ekese n̄kpọ eke spirit ye eke obụk oro nnyịn iyomde man idu edinem uwem. (Psalm 72:16; Isaiah 65:21-23) Jesus ama ekpep nnyịn ke ana ikere iban̄a unana nnyịn ke n̄kan̄ eke spirit mbemiso inyenede ata uforo. (Matthew 5:3) Ntem, edide nnyịn imenyene n̄kpọ m̀mê inyeneke, ndibem iso nyom mme n̄kpọ eke spirit idahaemi edi mfọnn̄kan usụn̄ oro owo nnyịn ekededi ekemede nditịm idem ndidu ke obufa ererimbot oro edidide ke mîbịghike. (1 Timothy 6:17-19) Ererimbot oro edidi ebiet emi mme owo ẹdinen̄erede ẹforo ke n̄kan̄ eke obụk ye eke spirit.

[Ikọ idakisọn̄]

[Mme ndise ke page 5]

Job ikọbuọtke idem ke inyene esie edi ọkọbuọt ke Abasi

[Mme ndise ke page 7]

Okụk ikemeke ndidep se idide ata akpan n̄kpọ ke uwem