N̄kukụre Se Iditrede N̄kpa!

EREN kiet emi ekerede Lazarus ọkọrọ ye Martha ye Mary nditọeka esie ẹdụn̄ ke Bethany emi edide kilomita ita ọtọn̄ọde ke Jerusalem. Usen kiet, ke ini Jesus ufan mmọ mîdụhe, Lazarus ọdọn̄ọ n̄kpa-n̄kpa. Idem enyek nditọeka esie. Mmọ ẹdọn̄ ẹketobo Jesus. Ke usen iba ẹma ẹkebe tọn̄ọ ẹketobo Jesus etop emi, enye adaha ete ikese Lazarus. Jesus asian mme mbet esie ke usụn̄ ete ke imọ ika ndidemede Lazarus ke idap. Emi in̄wan̄ake mme mbet, edi Jesus anam an̄wan̄a mmọ, ke ndidọhọ ete: “Lazarus ama akpa.”—John 11:1-14.

Ke ini Jesus esịmde udi Lazarus, akpa n̄kpọ oro enye anamde edi ndidọhọ ẹkpat itiat oro eberede ke inua udi ẹsio. Ke ama ọkọbọn̄ akam ke ọkpọsọn̄ uyo, enye ofiori ete: “Lazarus, wọrọ di!” Lazarus onyụn̄ ọwọrọ edi. Owo oro akakpade ke usen inan̄ eset.—John 11:38-44.

Mbụk Lazarus owụt ke ediset ke n̄kpa ekeme nditre n̄kpa. Edi ndi utịben̄kpọ oro aban̄ade edinam Lazarus eset ama enen̄ede etịbe? Bible ọdọhọ ke ama enen̄ede etịbe. Kot mbụk oro ke John 11:1-44, ndien afo oyokụt nte n̄kpọ emi anade in̄wan̄-in̄wan̄. Ndi afo ọdọhọ ke iketịbeke? Ndidọhọ ke Lazarus ikesetke ekeme ndinam fi ọdọhọ ke mme utịben̄kpọ eken oro ẹwetde ke Bible, esịnede Jesus Christ ke idem esiemmọ ndiset, idịghe akpanikọ. Ndien Bible ọdọhọ ke “edieke owo mîkanamke Christ eset, mbuọtidem mbufo inyeneke ufọn.” (1 Corinth 15:17) Ediset ke n̄kpa edi akpan ukpepn̄kpọ N̄wed Abasi. (Mme Hebrew 6:1, 2) Edi, nso ke ikọ oro “ediset ke n̄kpa” ọwọrọ?

Nso ke “Ediset ke N̄kpa” Ọwọrọ?

Ikọ oro “ediset ke n̄kpa” odu utịm ike-40 ke akpasarade N̄wed Abasi Christian Usem Greek. Ẹkabarede enye ẹto ikọ Greek oro ke ata ata usụn̄ ọwọrọde “edifiak ndaha nda.” Ikọ Hebrew oro ẹkabarede ediset ke n̄kpa ọwọrọ “edifiak nsịn uwem.” Nte ededi, ke owo ama akakpa, nso ke ẹdinam eset? Ikemeke ndidi ikpọkidem, emi ama akadiahade afiak akabade ntan isọn̄. Idịghe ikpọkidem emi owo akadade akpa ke ẹnam eset, edi owo oro ke idemesie ke ẹnam eset. Ntem, ediset ke n̄kpa abuana edifiak nnọ owo emi akakpade edu esie—nte enye ekesinamde n̄kpọ, se enye akanamde, ye ọkpọkpọ n̄kpọ emi ẹkedade ẹdiọn̄ọ enye.

Isọn̄ke Jehovah Abasi, emi enyenede mfọnmma ibuot uti n̄kpọ, nditi nte mbon oro ẹkpade ẹkesinamde n̄kpọ. (Isaiah 40:26) Sia edide Jehovah okobot owo, edi mmemmem n̄kpọ enye ndinam owo emi akakpade eset ye obufa ikpọkidem. (Psalm 36:9) Akan oro, Bible ọdọhọ ke Jehovah Abasi ‘enyene udọn̄’—ata ọkpọsọn̄ udọn̄—ndinam mme akpan̄kpa ẹset. (Job 14:14, 15) Adat nnyịn esịt didie ntem ndifiọk ke ikụreke ke Jehovah ndinyene ukeme ndinam mme akpan̄kpa ẹset, edi ke enen̄ede ọdọn̄ enye ndinam mmọ ẹset!

Jesus Christ n̄ko enyene akpan udeme ke ndinam mme akpan̄kpa ẹset. Ke n̄kpọ nte isua kiet ama ekebe tọn̄ọ enye ọkọtọn̄ọ utom ukwọrọikọ esie, enye ama ọdọhọ ete: “Kpa nte Ete anamde mme akpan̄kpa ẹset onyụn̄ anamde mmọ ẹdu uwem, ntre n̄ko ke Eyen anam mbon oro enye amade ẹdu uwem.” (John 5:21) Ndi se iketịbede inọ Lazarus iwụtke ke Jesus Christ enyene odudu onyụn̄ enyene ọkpọsọn̄ udọn̄ ndinam mme akpan̄kpa ẹset?

Nso kaban̄a emi ẹsidọhọde ke n̄kpọ odu owo ke esịtidem oro esikade iso odu uwem ke owo ama akakpa? Ukpepn̄kpọ ediset  ke n̄kpa idụhe ke n̄kemuyo ye edinịm ke ukpọn̄ m̀mê spirit owo ikemeke ndikpa. Edieke n̄kpọ esiwọrọde owo ke idem aka iso odu uwem, ufọn ediset ke n̄kpa? Ke ini Lazarus eyeneka Martha akakpade, Martha ikenịmke ke enye ke odu uwem ke obio mme spirit. Enye ekenyene mbuọtidem ke ediset ke n̄kpa. Ke ini Jesus ọkọn̄wọn̄ọde ọnọ enye ete: “Eyeneka fo eyeset,” Martha ọkọdọhọ ete: “Mmọfiọk nte enye eyeset ke ini ediset ke n̄kpa ke akpatre usen.” (John 11:23, 24) Ndien ke ini ẹkenamde Lazarus eset, enye ikobụkke nte n̄kpọ eketiede ke obio mme spirit. Enye ama akpa. Ndien Bible ọdọhọ ete: “Ama edi mme akpa-n̄kpa, mmọ ifiọkke baba n̄kpọ kiet.” Onyụn̄ adian do ete: “Koro baba edinam, baba uduak, baba ifiọk, baba mbufiọk mîdụhe ke [“Sheol,” NW] emi afo akade do.”—Ecclesiastes 9:5, 10.

Do, nte Bible ọdọhọde, ediset ke n̄kpa edi n̄kukụre n̄kpọ oro editrede n̄kpa. Edi mmanie ke ẹdinam ẹset ke otu akpakịp owo oro ẹkpan̄ade, ndien ẹdinam mmọ ẹset ẹka m̀mọ̀n̄?

Mmanie ke Ẹdinam Ẹset?

Jesus ọkọdọhọ ke “ini ke edi eke kpukpru mme andidu ke udi editi ẹdikopde [imọ] uyo ẹnyụn̄ ẹwọn̄ọ ẹdi.” (John 5:28, 29) Nte ẹn̄wọn̄ọde ke itie N̄wed Abasi emi, ẹdinam mbon oro ẹdude ke udi editi—oro edi mbon oro ẹdude ke ibuot uti n̄kpọ Jehovah—ẹset. Do, mbụme emi idinemede edi, Ke otu kpukpru owo oro ẹkpan̄ade, mmanie ẹnen̄ede ẹdu ke ibuot uti n̄kpọ Abasi ẹbet ediset?

Ke Bible, n̄wed Mme Hebrew ibuot 11 asiak enyịn̄ iren ye iban oro ẹkesọn̄ọde ẹda ẹnam n̄kpọ Abasi. Ẹyenam mmọ ye mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi oro ẹkpan̄ade ke ndondo emi ẹset. Edi nso kaban̄a mbon oro mîkanamke se Abasi okoyomde, eyedi ke ntak unana ifiọk? Ndi mmọ n̄ko ẹdu ke ibuot uti n̄kpọ Abasi? Ih, ediwak mmọ ẹdu, koro Bible ọn̄wọn̄ọ ete: “Ndinen owo ye mme anam ukwan̄n̄kpọ ẹyeset ke n̄kpa.”—Utom 24:15.

Nte ededi, idịghe kpukpru mbon oro ẹkpan̄ade ke ẹdinam ẹset. “Edieke nnyịn ikoide-koi ika iso ndinam idiọkn̄kpọ  ke ima ikọbọ nnennen ifiọk akpanikọ, uwa ndomokiet idụhe aba inọ mme idiọkn̄kpọ, edi idotenyịn ubiomikpe eke enyenede ndịk odu.” (Mme Hebrew 10:26, 27) Ndusụk owo ẹma ẹnam idiọkn̄kpọ emi edifen nnọ mîdụhe. Mmọ idụhe ke Hades (udi ofụri ubonowo) edi ẹdu ke Gehenna, emi adade aban̄a nsinsi nsobo. (Matthew 23:33) Nte ededi, ana ikpeme idem mbak idibiere m̀mê anie ediset m̀mê anie mîdisetke. Abasi enyene ndibiere. Enye ọfiọk owo emi odude ke Hades ye owo emi odude ke Gehenna. Se ibehede nnyịn edi ndidu uwem nte ekemde ye uduak Abasi.

Mmanie ke Ẹdinam Ẹset Ẹka Heaven?

Akakan ke otu ediset ke n̄kpa edi eke Jesus Christ. “[Ẹkewot] enye ke obụkidem edi ẹnam enye odu uwem ke spirit.” (1 Peter 3:18) Idụhe owo oro akanam ẹnamde eset ntre mbemiso ini oro. Jesus ke idem esiemmọ ọkọdọhọ ete: “Baba owo kiet ikọdọkke ikodụk ke heaven ibọhọke enye oro okotode ke heaven osụhọde edi, kpa Eyen owo.” (John 3:13) Ke akpanikọ, Eyen owo edi akpa owo oro ekesetde nte owo eke spirit. (Utom 26:23) Ndien ama odu mbon en̄wen oro ẹkenyenede ndiset nte mme owo eke spirit. N̄wed Abasi ọdọhọ ete: “Owo kiet kiet ke idaha esie: Christ akpa mfri, ekem mmọ eke ẹdide eke Christ ke ini edidu esie.”—1 Corinth 15:23.

Ẹyenam esisịt ibat owo—“mmọ eke ẹdide eke Christ”—ẹset ẹka heaven kaban̄a akpan uduak. (Rome 6:5) Mmọ ẹyediana ye Christ ẹkara “isọn̄ nte ndidem.” (Ediyarade 5:9, 10) Akan oro, mmọ ẹyenam utom nte mme oku, koro mmọ ẹyetiene ẹtre mme utịp idiọkn̄kpọ oro ubonowo akadade amana oto Adam. (Rome 5:12) Ibat mbon oro ẹkarade ye Christ nte ndidem ye mme oku edi 144,000. (Ediyarade 14:1, 3) Nso orụk idem ke ẹnọ mmọ ke ini ẹnamde mmọ ẹset? Bible ọdọhọ ke edi “idem eke spirit.” Ntak edi oro mmọ ẹdikemede ndidụn̄ ke heaven.—1 Corinth 15:35, 38, 42-45.

Ini ewe ke ẹnam mbon oro ẹdikade heaven ẹset? Akpa Corinth 15:23 ọdọhọ ke edi ke ‘ini edidu Christ.’ Mme n̄kpọ oro ẹtịbede ke ererimbot toto ke 1914 ẹnen̄ede ẹwụt ke edidu Christ ye “utịt editịm n̄kpọ emi” ẹketọn̄ọ isua oro. (Matthew 24:3-7) Mmọdo, enen ndidọhọ ke mme anam-akpanikọ Christian oro ẹyetde aran ẹmeseset ẹka heaven, okposụkedi enyịn mîkwe. Oro ọwọrọ ke ẹma ẹnam mme apostle ye akpa mme Christian ẹset ẹka heaven. Edi edieke mme Christian oro ẹyetde aran, emi ẹdoride enyịn ndikara ye Christ ke heaven, ẹkpade idahaemi, ini ewe ke ẹdinam mmọ ẹset? Ẹnam mmọ ẹset “ke ediyịp enyịn,” oro edi ke ndondo oro mmọ ẹkpade. (1 Corinth 15:52) Sia ekpri otu emi ẹdide owo 144,000 ẹdisetde mbemiso anana-ibat owo emi ẹdisetde ẹdidu uwem ke isọn̄, ẹkot ediset ekpri otu oro “akpa ediset.”—Philippi 3:11; Ediyarade 20:6.

Mmanie ke Ẹdinam Ẹset Ẹdidu ke Isọn̄?

N̄wed Abasi ọdọhọ ke ẹdinam ata ediwak owo ẹset ẹdidu ke isọn̄. (Psalm 37:29, Matthew 6:10) Apostle John ekewet ntem aban̄a utịbe utịbe n̄kukụt ediset ke n̄kpa oro enye okokụtde: “Inyan̄ asana mme akpan̄kpa oro ẹdude mmọ ke esịt ayak, n̄kpa ye Hades ẹnyụn̄ ẹsana mme akpan̄kpa emi ẹdude mmọ ke esịt ẹyak, ndien ẹkpe ikpe mmọ owo kiet kiet nte ekemde ye mme edinam mmọ. Ndien ẹtop n̄kpa ye Hades ẹdọn̄ ke n̄kpọdiọhọ ikan̄. Emi ada aban̄a udiana n̄kpa, kpa n̄kpọdiọhọ ikan̄.” (Ediyarade 20:11-14) Mbon oro ẹdude ke Hades, m̀mê Sheol—kpa udi ofụri ubonowo—ẹdu ke ibuot uti n̄kpọ Abasi. N̄kpa ayasana kpukpru mmọ ayak. (Psalm 16:10; Utom 2:31) Ndien ẹyeda se owo kiet kiet anamde ke ama ekeset ẹkpe ikpe ẹnọ enye. Nso iditịbe inọ n̄kpa ye Hades? Ẹyetop mmọ  ẹdọn̄ ke “n̄kpọdiọhọ ikan̄.” Emi ọwọrọ ke mme owo idikpaha aba ke ntak idiọkn̄kpọ Adam.

Kam kere idara idara idotenyịn oro un̄wọn̄ọ ediset ke n̄kpa ọnọde mbon oro ẹtabade owo ima mmọ ke n̄kpa! Anaedi esịt akadat ebeakpa kiet ke Nain didie ntem ke ini Jesus akanamde ikpọn̄-ikpọn̄ eyen esie eset! (Luke 7:11-17) Nyụn̄ kop se Bible etịn̄de aban̄a ete ye eka eyenan̄wan isua 12 emi Jesus akanamde eset: “Kpa idaha oro mmọ ẹkop n̄kpaidem ye akwa idatesịt.” (Mark 5:21-24, 35-42; Luke 8:40-42, 49-56) Edidi ata akwa idatesịt ndifiak nsobo ye mbonima nnyịn ke obufa ererimbot oro Abasi ọn̄wọn̄ọde.

Didie ke ifiọk akpanikọ oro inyenede iban̄a ediset ke n̄kpa otụk nnyịn idahaemi? The World Book Encyclopedia ọdọhọ ete: “Ata ediwak owo ẹbabak n̄kpa inyụn̄ imaha ndikere mban̄a enye.” Ntak-a? Koro ata ediwak owo ẹda n̄kpa nte ndịben̄kpọ oro anade ẹbabak. Sia ifiọkde akpanikọ aban̄ade idaha mme akpan̄kpa inyụn̄ inyenede idotenyịn ediset ke n̄kpa, emi ekeme ndidọn̄ nnyịn esịt edieke etiede nte ke n̄kpa emi edide “akpatre asua,” ọmọn̄ ada nnyịn. (1 Corinth 15:26) Ifiọk emi an̄wam nnyịn n̄ko ikeme ndiyọ ubiak editaba n̄kpet n̄kpet ufan m̀mê iman nnyịn ke n̄kpa.

Ini ewe ke mbon oro ẹdidude ke isọn̄ ẹditọn̄ọ ndiset? Mfịn ẹsabade isọn̄, usua, uduọkiyịp ye afai ẹnyụn̄ ẹyọhọ ke esịt. Ke akpanikọ, edieke mme akpan̄kpa ẹkpesetde ẹdidu ke utọ isọn̄ emi, inemesịt mmọ ikpebịghike. Nte ededi, Andibot ọn̄wọn̄ọ ke imọ iyọsọp isobo ererimbot emi Satan akarade mi. (Mme N̄ke 2:21, 22; Daniel 2:44; 1 John 5:19) Uduak Abasi kaban̄a isọn̄ ọyọsọp ndisu. Ke oro ebede, ata ediwak owo oro ẹdede idahaemi ke n̄kpa ẹyeset ẹdidụk emem emem obufa ererimbot Abasi.

[Ndise ke page 7]

Ata ediwak ke otu mme akpan̄kpa ẹdiset ẹdidu uwem ke isọn̄