‘Ẹka Ẹkenam Mme Mbet, Ẹnịm Mmọ Baptism’
‘Ẹka Ẹkenam Mme Mbet, Ẹnịm Mmọ Baptism’
“Mmọdo ẹka ẹkenam mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet mi, ẹnịm mmọ baptism . . . , ẹkpep mmọ ẹnam kpukpru n̄kpọ eke n̄ketemede mbufo.”—Matthew 28:19, 20.
1. Nso un̄wọn̄ọ ke idụt Israel ekenam ke mben Obot Sinai?
IDỤT Israel ẹma ẹnam un̄wọn̄ọ ẹnọ Abasi n̄kpọ nte isua 3,500 emi ẹkebede. Idụt emi ẹkeda ke mben Obot Sinai ẹtan̄a ẹte: “Iyanam kpukpru se Jehovah ọdọhọde.” Ọtọn̄ọde ke ini oro, Israel ẹma ẹkabade ẹdi idụt oro ẹyakde idem ẹnọ Abasi, kpa “akpan inyene” esie. (Exodus 19:5, 8; 24:3) Ndien mmọ ẹma ẹnyene idotenyịn ke Abasi eyekpeme mmimọ onyụn̄ anam mmimọ idụn̄ ibịghi ke isọn̄ emi “ọfiọrọde mmọn̄-eba ye aran-ọkwọk.”—Leviticus 20:24.
2. Nso itie ebuana ke mme owo ẹkeme ndinyene ye Abasi mfịn?
2 Nte ededi, Asaph emi eketienede ewet psalm ọdọhọ ke nditọ Israel ikenịmke “ediomi Abasi; edi ẹsịn ndisan̄a ke mbet esie.” (Psalm 78:10) Mmọ ikanamke un̄wọn̄ọ oro mme ete ete mmọ ẹken̄wọn̄ọde ẹnọ Jehovah. Nte ini akakade, idụt Israel ẹma ẹtaba san̄asan̄a itie ebuana oro mmọ ẹkenyenede ye Abasi. (Ecclesiastes 5:4; Matthew 23:37, 38) Ntre, Abasi ama ọwọn̄ọrede “ntịn̄enyịn esie ọnọ mme idụt ndisio mme owo ke otu mmọ nnọ enyịn̄ esie.” (Utom 15:14) Ndien ke mme akpatre usen emi, enye ke atan̄ “akwa otuowo, emi baba owo kiet mîkemeke ndibat, eke ẹtode ke kpukpru idụt ye esien ye obio ye usem” obok, emi ẹfioride idara idara ẹte: “Edinyan̄a nnyịn oto Abasi nnyịn, emi etiede ke ebekpo, onyụn̄ oto Eyenerọn̄.”—Ediyarade 7:9, 10.
3. Nso ke ana owo anam man enyene ọkpọkpọ itie ebuana ye Abasi?
3 Man afo etiene esịne ke otu mbon oro ẹnyenede ọsọn̄urua itie ebuana emi ye Abasi, enyene ndiyak idemfo nnọ Jehovah nnyụn̄ nyarade uyakidem emi an̄wan̄wa ke baptism mmọn̄. Emi ediwụt ke amanam ewụhọ oro Jesus ọkọnọde mme mbet esie ete: “Ẹka ẹkenam mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet mi, ẹnịm mmọ baptism ke enyịn̄ Ete ye Eyen ye edisana spirit, ẹkpep mmọ ẹnam kpukpru n̄kpọ eke n̄ketemede mbufo.” (Matthew 28:19, 20) Nditọ Israel ẹma ẹkpan̄ utọn̄ ẹkop nte ẹkotde “n̄wed ediomi.” (Exodus 24:3, 7, 8) Emi ama anam mmọ ẹfiọk se Jehovah oyomde oto mmimọ. Kpasụk ntre mfịn, oyom owo enen̄ede ọfiọk uduak Abasi oro ẹkụtde ke Ikọ Abasi, kpa Bible, mbemiso owo anade baptism.
4. Nso ke ana owo anam man odot ndina baptism? (Sịn ekebe enyọn̄ emi.)
4 Ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke Jesus okoyom mme mbet esie ẹnen̄ede ẹfiọk se mmọ ẹnịmde ke akpanikọ mbemiso ẹnade baptism. Enye ikọdọhọke mme anditiene imọ ẹkenam mme mbet kpọt, edi n̄ko ẹkpep mme mbet emi ‘ẹnam kpukpru se iketemede mmọ.’ (Matthew 7:24, 25; Ephesus 3:17-19) Mmọdo, mbon oro ẹdotde ndina baptism ẹsikpep Bible ke ediwak ọfiọn̄ mîdịghe ke isua kiet m̀mê iba, man ẹnen̄ede ẹfiọk se baptism ọwọrọde ẹnyụn̄ ẹnam nnennen ubiere kaban̄a oro. Enyene akpan mbụme iba oro mmọ ẹsibọrọde ih, mbemiso ẹnade baptism. Sia Jesus ọkọdọhọde ‘yak ikọ nnyịn Ih edi Ih, Ihih nnyịn onyụn̄ edi Ihih,’ ọyọfọn kpukpru nnyịn itịn̄ enyịn idụn̄ọde nte mbụme iba oro ẹdide akpan n̄kpọ.—Matthew 5:37.
Edikabade Esịt ye Uyakidem
5. Akpan n̄kpọ iba ewe ke akpa mbụme baptism enen̄ede owụt?
5 Akpa mbụme oro ẹsibụpde owo oro oyomde ndina baptism edi m̀mê enye akabade esịt ọkpọn̄ akani usụn̄ uwem esie onyụn̄ ayak idem ọnọ Jehovah ndinam uduak Esie. Mbụme emi enen̄ede owụt akpan n̄kpọ iba oro owo enyenede ndinam mbemiso anade baptism, oro edi edikabade esịt ye ediyak idem nnọ Abasi.
6, 7. (a) Ntak anade kpukpru mbon oro ẹyomde ndina baptism ẹkabade esịt? (b) Nso ukpụhọde ke ana owo anam ke ama akakabade esịt?
6 Ntak emi anade owo akabade esịt mbemiso anade baptism? Apostle Paul anam an̄wan̄a ete: “Kpukpru nnyịn ikasan̄a . . . ini kiet ko nte ekemde ye mme udọn̄ obụkidem nnyịn.” (Ephesus 2:3) Mbemiso ikedide idinyene nnennen ifiọk uduak Abasi, nnyịn ikesidu uwem nte mbon ererimbot. Nnyịn ikodu ke idak ukara abasi eyo emi, kpa Satan. (2 Corinth 4:4) Nte ededi, ke ima ikedifiọk uduak Abasi, nnyịn ima ibiere ke nnyịn ididaha aba uwem nnyịn inam ‘se idọn̄de owo, edi ke idida inam uduak Abasi.’—1 Peter 4:2.
7 Obufa usụn̄ uwem emi anam inyene ekese edidiọn̄. Ke edide akpan n̄kpọ akan, enye anam nnyịn inyene ọsọn̄urua itie ebuana ye Jehovah, kpa se David ekemende odomo ye ikot oro ẹnọde owo ẹte edi “tent” ye “edisana obot” Abasi—nso akwa ifet ke emi edi ntem! (Psalm 15:1) Enen̄ede owụt ifiọk ke Jehovah idikotke owo ekededi, edi edikot sụk mbon oro ‘ẹsan̄ade nte ọfọnde ama, ẹnyụn̄ ẹmade edinen ido, ẹnyụn̄ ẹdọhọde akpanikọ ke esịt mmọ,’ ẹdi tent imọ. (Psalm 15:2) Etienede nte ikodude uwem mbemiso ikpepde akpanikọ, ekeme ndiyom inen̄ede inam ukpụhọde ke nte idude uwem man isịm se ẹyomde emi. (1 Corinth 6:9-11; Colossae 3:5-10) Se idin̄wamde nnyịn inam utọ ukpụhọde oro edi edikabade esịt—oro edi edinen̄ede ntua n̄kpọfiọk mban̄a nte ikesidude uwem nnyụn̄ nnen̄ede mbiere ndinam se inemde Jehovah esịt. Emi ọwọrọ ndiwọn̄ọde ofụri ofụri n̄kpọn̄ ibụk ibụk usụn̄ uwem ererimbot nnyụn̄ ndu uwem oro enemde Abasi esịt.—Utom 3:19.
8. Didie ke nnyịn iyak idem inọ Jehovah, ndien nso ebuana ke oro enyene ye baptism?
8 Ọyọhọ n̄kpọ iba ke akpa mbụme oro ẹsibụpde mbon oro ẹyomde ndina baptism edi m̀mê mmọ ẹma ẹyak idem ẹnọ Jehovah ndinam uduak esie. Ediyak idem nnọ Jehovah edi akpan n̄kpọ oro anade owo anam mbemiso owo anade baptism. Ẹsinam emi ke akam; oro edi, ndidọhọ Jehovah ke akam ke imenen̄ede iyom ndiyak idem nnọ enye ebe ke Christ. (Rome 14:7, 8; 2 Corinth 5:15) Toto ke usen oro, Jehovah edidi Eteufọk ye Andinyene nnyịn, ndien nnyịn imama ndinam uduak esie kpa nte Jesus akamade. (Psalm 40:8; Ephesus 6:6) Ẹsinam akpan un̄wọn̄ọ emi ẹnọ Jehovah ini kiet kpọt. Nte ededi, sia nnyịn mîkadaha ke eferife iyak idem inọ Jehovah, ndiyarade uyakidem oro an̄wan̄wa ke usen baptism ayanam kpukpru owo ẹfiọk ke ima iyak idem ukpono ukpono inọ Ete nnyịn eke heaven.—Rome 10:10.
9, 10. (a) Nso ke edinam uduak Abasi abuana? (b) Didie ke idem mbon ukara Nazi ẹkewụt ke mmimọ imọfiọk ke nnyịn iyak idem inọ Jehovah?
9 Nso ke edinam uduak Abasi nte Jesus akanamde abuana? Jesus ọkọdọhọ mme mbet esie ete: “Edieke owo ekededi oyomde nditiene mi, yak enye akan̄ idemesie onyụn̄ emen eto ndutụhọ esie onyụn̄ aka iso etiene mi.” (Matthew 16:24) Mi, Jesus ama asiak n̄kpọ ita oro anade inam. Akpa, ana “ikan̄” idem nnyịn. Ke nditịn̄ ke usụn̄ efen, ana ifep udọn̄ edidu uwem ibụk otode unana mfọnmma nnyịn inyụn̄ inyịme ndausụn̄ ye item Abasi. Ọyọhọ iba, ana ‘imen eto ndutụhọ nnyịn.’ Eto ndutụhọ akada aban̄a esuene ye ndutụhọ ke eyo Jesus. Sia idide Christian, nnyịn imenyịme nditiene mbiom ukụt ke ntak eti mbụk. (2 Timothy 1:8) Okposụkedi ererimbot ekemede ndisak nnyịn nsahi m̀mê ndisuene nnyịn, nnyịn “ibatke esuene ke n̄kpọ,” kpa nte Christ mîkabatke, edi esịt akam enenem nnyịn ndifiọk ke imenem Abasi esịt. (Mme Hebrew 12:2) Ke akpatre, ana ‘ika iso’ itiene Jesus.—Psalm 73:26; 119:44; 145:2.
10 Enen̄ede eye ndikụt ke idem ndusụk mme andibiọn̄ọ nnyịn ẹfiọk ke Mme Ntiense Jehovah ẹyak idem ẹnọ Jehovah ndinam n̄kpọ esie ikpọn̄-ikpọn̄. Ke uwụtn̄kpọ, ẹma ẹdọhọ Mme Ntiense oro mîkamaha ndikan̄ mbuọtidem mmọ ke itienna ekikere ukara Nazi eke Germany ke Buchenwald ẹte ẹsịn ubọk ke n̄wed oro ọkọdọhọde ete: “Ami nsụk ndi ifịk ifịk Eyen Ukpepn̄kpọ Bible, ndinyụn̄ mbiatke un̄wọn̄ọ oro n̄kọn̄wọn̄ọde nnọ Jehovah tutu amama.” Ke akpanikọ, emi enen̄ede owụt nte kpukpru mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi oro ẹyakde idem ẹnọ enye ẹsinamde n̄kpọ!—Utom 5:32.
Anam Ẹdiọn̄ọ Nnyịn nte Kiet ke Otu Mme Ntiense Jehovah
11. Nso ukpono ke owo oro anade baptism enyene?
11 Ọyọhọ mbụme iba oro ẹsibụpde owo oro oyomde ndina baptism edi m̀mê enye ọfiọk ke baptism anam ẹdiọn̄ọ imọ nte kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah. Ke ẹma ẹkebụk enye ke mmọn̄, enye akabade edi asan̄autom oro ẹdoride ubọk, emi ekerede enyịn̄ adian Jehovah. Emi edi ata akamba ukpono oro asan̄ade ye akwa mbiomo. Emi onyụn̄ anam owo oro anade baptism enyene idotenyịn nsinsi uwem, ama akam edi enye aka iso anam akpanikọ ọnọ Jehovah.—Matthew 24:13.
12. Ukpono oro ẹnọde nnyịn ndikere enyịn̄ ndian Jehovah asan̄a ye nso mbiomo?
12 Ke akpanikọ, edi ata akwa ukpono ndikere enyịn̄ ndian Ata Ọkpọsọn̄ Abasi, Jehovah. Prọfet Micah ọkọdọhọ ete: “Kpukpru mme idụt ẹyesan̄a ke enyịn̄ abasi mmọ; nnyịn iyonyụn̄ isan̄a ke enyịn̄ Jehovah Abasi nnyịn ke nsinsi-nsinsi.” (Micah 4:5) Nte ededi, ukpono oro ẹnọde nnyịn mi asan̄a ye mbiomo. Ana nnyịn idomo ndidu uwem ke usụn̄ oro edidade ukpono ọsọk Enye emi ikerede enyịn̄ idian. Kpa nte Paul eketide mme Christian ke Rome, edieke nnyịn mînamke se ikwọrọde, mme owo ‘ẹyesụn̄i,’ m̀mê ẹsuene enyịn̄ Abasi.—Rome 2:21-24.
13. Ntak emi obiomode mme asan̄autom Jehovah oro ẹyakde idem ẹnọ Abasi nditie ntiense mban̄a Abasi mmọ?
13 Ke owo ama akakabade edi kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah, enye n̄ko enyene mbiomo ndinọ ikọ ntiense mban̄a Abasi esie. Jehovah ọkọdọhọ idụt Israel oro ẹma ẹkeyak idem ẹnọ enye ete ẹdi ntiense imọ man ẹnam mme owo ẹfiọk ke imọ idi nsinsi Abasi. (Isaiah 43:10-12, 21) Edi idụt oro ẹma ẹkpu ndinam se Abasi ọkọdọn̄de mmọ, ndien nte ini akakade, mmọ ẹma ẹtaba mfọn Jehovah ofụri ofụri. Mfịn, ata mme Christian ẹkop inemesịt ẹban̄a ifet oro mmọ ẹnyenede nditie ntiense mban̄a Jehovah. Nnyịn inam emi koro imama Jehovah imonyụn̄ inen̄ede iyom ẹnam enyịn̄ esie asana. Ntak emi nnyịn mîkpan̄wamke mme owo ẹtịm ẹfiọk Ete nnyịn eke heaven ye uduak esie? Etie nnyịn ke idem nte eketiede apostle Paul emi ọkọdọhọde ete: “Utom [emi] obiomo mi ndinam. Mbọm mi edieke mmentan̄ake eti mbụk!”—1 Corinth 9:16.
14, 15. (a) Didie ke esop Jehovah an̄wam nnyịn ikọri ke n̄kan̄ eke spirit? (b) Mme ndutịm ewe ẹn̄wam nnyịn ke n̄kan̄ eke spirit?
14 Ọyọhọ mbụme iba oro onyụn̄ eti owo oro oyomde ndina baptism ke enye enyene ndisan̄a ikpat kiet ye esop Jehovah oro Enye adade spirit Esie ọnọ ndausụn̄. Nnyịn ikemeke nditie ikpọn̄ nnam n̄kpọ Abasi, ntre nnyịn imoyom un̄wam, ibetedem, ye nsịnudọn̄ “ofụri otu nditọete.” (1 Peter 2:17; 1 Corinth 12:12, 13) Esop Abasi enen̄ede an̄wam nnyịn ikọri ke n̄kan̄ eke spirit. Enye ọnọ nnyịn akpakịp n̄wed oro ẹkọn̄ọde ke Bible man an̄wam nnyịn ika iso inyene nnennen ifiọk, inam n̄kpọ ke ọniọn̄ ke ini isobode afanikọn̄, inyụn̄ inyene n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Abasi. Kpa nte eka oro esikụtde ete ke imọnọ eyen imọ eti udia kpukpru ini inyụn̄ itịm ise enye enyịn, “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ọmọnọ akpakịp udia eke spirit ke edikem ini man ikọri ke n̄kan̄ eke spirit.—Matthew 24:45-47; 1 Thessalonica 2:7, 8.
15 Ikọt Jehovah ẹsibọ ukpep ye nsịnudọn̄ ke mme mbono esop kpukpru urua man an̄wam mmọ ẹka iso ẹdi Mme Ntiense Jehovah oro ẹnamde akpanikọ. (Mme Hebrew 10:24, 25) Ufọkn̄wed Utom Ukara Abasi ekpep nnyịn ndida ke iso owo ntịn̄ ikọ, ke adan̄aemi Esoputom ekpepde nnyịn ndikwọrọ ikọ edifọn edifọn. Nnyịn imesikụt uyarade oro owụtde ke spirit Jehovah ada esop Esie usụn̄ ke ini idụkde mme mbono esop ye ke ini idade mme n̄wed oro ẹkọn̄ọde ke Bible inam ukpepn̄kpọ idem nnyịn. Abasi ada ndutịm oro ẹnamde kpukpru ini mi anam nnyịn ifiọk mme n̄kpọndịk oro ẹdude ke ererimbot, ekpep nnyịn ndidi mme asan̄autom oro ẹnyenede uforo, onyụn̄ anam nnyịn idu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit.—Psalm 19:7, 8, 11; 1 Thessalonica 5:6, 11; 1 Timothy 4:13.
Se Inamde Ibiere Ndina Baptism
16. Nso inam nnyịn iyak idem nnyịn inọ Jehovah?
16 Mbụme iba oro ẹsibụpde mbon oro ẹyomde ndina baptism ẹsiti mmọ nte baptism mmọn̄ edide akpan n̄kpọ ye mbiomo oro asan̄ade ye enye. Nso ndien ikpanam mmọ ẹbiere ndina baptism? Owo inyịkke-nyịk nnyịn ikabade idi mme mbet Jesus oro ẹnade baptism, edi inam ntre koro Jehovah “odụri” nnyịn ada. (John 6:44) Sia ‘Abasi edide ima,’ enye akara ekondo ke ima, inyụn̄ idaha odudu esie inyịk mme owo ẹkop uyo esie. (1 John 4:8) Nti edu Jehovah ye nte enye anamde n̄kpọ ye nnyịn ẹnam nnyịn isan̄a ikpere enye. Jehovah ama ọnọ nnyịn ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie, onyụn̄ anam ikeme ndinyene ata eti ini iso. (John 3:16) Oro anam nnyịn n̄ko ibiere ndiyak idem nnyịn nnọ enye.—Mme N̄ke 3:9; 2 Corinth 5:14, 15.
17. Nso ke nnyịn mîyakke idem inọ?
17 Nnyịn iyakke idem nnyịn inọ n̄kpọ ekededi m̀mê utom ekededi, edi iyak inọ Jehovah ke idemesie. Utom oro Abasi ọnọde ikọt esie oyokpụhọrede, edi uyakidem mmọ idikpụhọkede. Ke uwụtn̄kpọ, se Abasi ọkọdọhọde Abraham anam ama enen̄ede okpụhọde ye se enye ọkọdọhọde Jeremiah anam. (Genesis 13:17, 18; Jeremiah 1:6, 7) Edi mmọ mbiba ẹma ẹnam se Abasi ọkọdọn̄de mmọ sia mmọ ẹma ẹma Jehovah ẹnyụn̄ ẹyom ndisọn̄ọ nda nnam uduak esie. Ke utịt ini emi, kpukpru mme anditiene Christ oro ẹma ẹkena baptism ẹdomo ndinam ewụhọ oro Christ okowụkde ete ẹkwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ ẹnyụn̄ ẹnam mme mbet. (Matthew 24:14; 28:19, 20) Edieke inamde utom emi ke ofụri esịt, oro eyenen̄ede owụt ke imama Ete nnyịn eke heaven, inyụn̄ iyak idem ofụri ofụri inọ enye.—1 John 5:3.
18, 19. (a) Nso ke nnyịn itan̄a an̄wan̄wa ke ini inade baptism? (b) Nso ke idineme ke ibuotikọ oro etienede?
18 Ke akpanikọ, baptism anam owo ekeme ndinyene ekese edidiọn̄, edi owo ikpenyeneke ndida enye mfefere mfefere. (Luke 14:26-33) Enye owụt se owo ebierede ndida ke akpan n̄kpọ n̄kan n̄kpọ ekededi. (Luke 9:62) Ke ini inade baptism, nnyịn itan̄a an̄wan̄wa ite: “Abasi emi [edi] Abasi nnyịn ke nsinsi: enye ayada nnyịn usụn̄ tutu esịm ke n̄kpa.”—Psalm 48:14.
19 Ibuotikọ oro etienede ọyọbọrọ mme mbụme efen oro ẹkemede ndibụp mban̄a baptism mmọn̄. Ndi odu eti ntak oro akpanamde owo okûna baptism? Ndi isua emana ekeme ndibiọn̄ọ owo ndina baptism? Didie ke kpukpru owo ẹkeme nditiene nnam edinam emi enyene uku?
Nte Afo Emekeme Ndinam An̄wan̄a?
• Ntak emi anade Christian kiet kiet akabade esịt mbemiso anade baptism?
• Nso ke ediyak idem nnọ Abasi abuana?
• Ukpono oro ẹnọde nnyịn ndikere enyịn̄ ndian Jehovah asan̄a ye nso mbiomo?
• Nso ikpanam nnyịn ibiere ndina baptism?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ekebe/Ndise ke page 22]
Mbụme Ịba Oro Ẹsibụpde Mbon Baptism
Ke isọn̄ uwa Jesus Christ, nte afo amakabade esịt ọkpọn̄ mme idiọkn̄kpọ fo onyụn̄ ayak idem fo ọnọ Jehovah ndinam uduak esie?
Nte afo ọmọfiọk ke uyakidem fo nnọ ye baptism ẹnam ẹdiọn̄ọ fi nte kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah emi abuanade ye esop oro spirit Abasi ọnọde ndausụn̄?
[Ndise ke page 23]
Ediyak idem nnọ Abasi edi akpan un̄wọn̄ọ oro owo adade akam anam ọnọ Jehovah
[Ndise ke page 25]
Utom ukwọrọikọ oro inamde owụt ke imayak idem inọ Abasi