Abasi Ekere Aban̄a N̄kani Owo

IKPAHA OWO IDEM ndikụt edidiọk n̄kani owo ukama edide ọsọ n̄kpọ mfịn. Bible ama ebem iso etịn̄ anyan ini ko ete ke “mme akpatre usen” eke editịm n̄kpọ emi owo mîten̄eke Abasi mi, ke mme owo ẹyedi “mme ama idem, . . . inyeneke ndammana ima.” (2 Timothy 3:1-3) Ikọ Greek oro ẹkabarede “ndammana ima” ekeme ndibuana ima oro esiwakde ndidu ke ubon. Kpa nte Bible ekebemde iso etịn̄, ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke utọ ima oro anana mfịn.

Jehovah Abasi enen̄ede okpụhọde ye mbon oro ẹdiọkde n̄kani owo ukama, enye enen̄ede ada n̄kani owo ke ọsọn̄urua onyụn̄ ekere aban̄a mmọ. Se nte Bible ọsọn̄ọde emi.

“Ebiereikpe Mme Ebe-Akpa”

N̄wed Abasi Usem Hebrew owụt ke Jehovah Abasi ekere aban̄a n̄kani owo. Ke uwụtn̄kpọ, David okot Abasi ke Psalm 68:5, “ebiereikpe mme ebe-akpa,” emi ẹsiwakde ndidi n̄kani owo. * Mme edikabade Bible eken ẹkabarede ikọ emi “ebiereikpe” nte “andida nnọ,” “andikpeme,” ye “andin̄wana nnọ.” Ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke Jehovah ekere aban̄a mme ebeakpa. Kamse, Bible ọdọhọ ke enye esiyat esịt edieke ẹdiọkde mmọ ukama. (Exodus 22:22-24) Abasi ye mme asan̄autom esie ẹnen̄ede ẹda mme ebeakpa—ye kpukpru n̄kani owo oro ẹnamde akpanikọ—ke ọsọn̄urua. Mme N̄ke 16:31 owụt nte Jehovah Abasi ye ikọt esie ẹdade n̄kani owo, ke ini enye ọdọhọde ete: “Iwat edi anyanya ubọn̄, ke usụn̄ eti ido ke ẹdikụt enye.”

Ikpaha owo idem ndikụt ke edikpono  n̄kani owo ekedi akpan ubak Ibet oro Jehovah ọkọnọde Israel. Ẹma ẹwụk nditọ Israel ẹte: “Daha da ke iso owo iwat, nyụn̄ kpono ebio-owo iso, nyụn̄ bak Abasi fo: ami ndi Jehovah.” (Leviticus 19:32) Ntem, ke Israel, edikpono n̄kani owo ekedi itai ye aban̄ ye itie ebuana owo ye Jehovah Abasi. Owo oro ọkọdiọkde n̄kani owo ukama ikekemeke ndidọhọ ke imama Abasi.

Mme Christian idụhe ke idak Ibet Moses. Nte ededi, mmọ ẹdu ke idak “ibet Christ,” ndien ibet emi enen̄ede akara edu uwem ye ido mmọ, esịnede edima nnyụn̄ nse mban̄a mme ete ye eka mmọ ọkọrọ ye n̄kani owo. (Galatia 6:2; Ephesus 6:1-3; 1 Timothy 5:1-3) Ndien mme Christian imaha ima n̄kukụre sia ẹwụkde mmọ ẹte ẹma ima edi koro otode mmọ esịt. Apostle Peter ama eteme ete ‘inyene ufiop ufiop ima emi otode esịt inọ kiet eken.’—1 Peter 1:22.

Mbet oro James asiak ntak en̄wen oro anamde nnyịn ise iban̄a n̄kani owo. Enye ekewet ete: “Orụk utuakibuot oro asanade mînyụn̄ isabakede ke enyịn Abasi Ete nnyịn edi: ndise mban̄a nditọakpa ye mme ebeakpa ke ukụt mmọ, ndinyụn̄ n̄kpeme idem nnana ntọi ke ererimbot.” (James 1:27) James etịn̄ akpan n̄kpọ oro anamde owo ekere n̄kpọ. Enye eti nnyịn adan̄a nte Jehovah adade mmọ ke ọsọn̄urua.

Mmọdo, ikam ikemke ndikama n̄kani owo nte ọfọnde. Utu ke oro, nnyịn ikpenyene ndinen̄ede nse mban̄a mmọ ebe ke ndinam ufọn nnọ mmọ. (Se ekebe oro “Ata Ima,” ke page 6-7.) James ekewet ete: “Mbuọtidem eke mîsan̄ake ye utom akpa.”—James 2:26.

Ẹdọn̄ Mmọ Esịt “ke Ukụt Mmọ”

Odu akpan n̄kpọ en̄wen oro ikemede ndikpep nto ikọ James. Ti ke James akasian mme Christian ete ẹse ẹban̄a mme ebeakpa “ke ukụt mmọ.” Ikọ Greek oro ẹkabarede “ukụt” enen̄ede ọwọrọ nnanenyịn, afanikọn̄, m̀mê ndutụhọ oro otode mfịghe uwem. Eyịghe idụhe ke utọ nnanenyịn emi esiwọrọ ediwak n̄kani owo. Ndusụk mmọ ẹkop ndobo. Mbon en̄wen ẹfụhọ ke ntak emi usọn̄ mîyakke mmọ ẹnam se ẹkesinamde. Idem n̄kani owo oro ẹnamde n̄kpọ Abasi ifịk ifịk ẹkeme ndikop mmemidem. Kere ban̄a John, * anam-akpanikọ anditan̄a Obio Ubọn̄ Abasi ke se iwakde ibe isua 40, emi onyụn̄ adade isua 30 oro ẹbede mi anam san̄asan̄a utom uyọhọ ini. Idahaemi John odu ke iduọk isua 80, onyụn̄ ọdọhọ ke imọ imesikop mmemidem ndusụk ini. Enye ọdọhọ n̄ko ete: “Mmesiwak nditie n̄kere mban̄a mme isua oro ẹkebede ndien mmesiti ata ediwak ndudue oro n̄kanamde. Mmesika iso ndikere ke akpakana nnam ọfọn akan oro.”

Utọ mbon oro ẹkeme ndikop ndọn̄esịt ndifiọk ke okposụkedi Jehovah ọfọnde ama, enye iyomke mfọnmma ito owo. Kpa ye oro enye ọfiọkde ndudue nnyịn, Bible ọdọhọ ete: “O Jehovah, afo ekpese mme idiọk ido, O Ọbọn̄, anie ekpekeme ndida?” (Psalm 130:3) Ih, Jehovah isisehe ndudue nnyịn edi esise esịt. Nnyịn isan̄a didie ifiọk emi?

 Abasi ama ọnọ Edidem David—emi ekedide anamidiọk ye anana-mfọnmma owo—odudu spirit ndiwet ikọ oro ẹdude ke Psalm 139:1-3 mi: “O Jehovah, afo [omodụn̄ọde] mi, omonyụn̄ ọfiọk. Afo ọmọfiọk nte nsụhọrede ntie, ye nte ndahade nda; afo emetịm ọfiọk ekikere mi nsan-nsan. Afo etịm onyụn̄ọ isan̄ mi ye ebiet eke nnade, onyụn̄ ọfiọk kpukpru usụn̄ mi.” Ikọ emi “etịm onyụn̄ọ” ke ata ata usụn̄ ọwọrọ ‘ndisak,’ ukem nte ọtọin̄wan̄ esisakde mbio osion̄o ke ibokpot. Spirit Abasi ama ada David usụn̄ ndisọn̄ọ nnọ nnyịn ke Jehovah ọfiọk ndisak ndudue nnyịn nsion̄o ke ibuot esie nnyụn̄ ntịm nti utom nnyịn nnịm do.

Ete nnyịn eke heaven oro esituade owo mbọm esiti—onyụn̄ ama—nti utom nnyịn amakam edi imaka iso inam akpanikọ inọ enye. Ke akpanikọ, Bible ọdọhọ ke enye edida ke edi ukwan̄ido imọ ndifre utom nnyịn ye ima oro iwụtde iban̄a enyịn̄ imọ.—Mme Hebrew 6:10.

“Mme Akpa N̄kpọ Ẹma Ẹbe Ẹfep”

Bible owụt ke ikedịghe uduak Abasi mme owo ndisọn̄. Ekedi ke akpa ete ye eka nnyịn,  ẹma ẹkesọn̄ ibuot ye Andibot mmọ ke usọn̄ ye mme afanikọn̄ esie ẹketọn̄ọ. (Genesis 3:17-19; Rome 5:12) Emi idikaha iso ke nsinsi.

Nte ima ikeneneme, ediwak ndiọi idaha oro isobode mfịn—esịnede edidiọk n̄kani owo ukama—ẹwụt ke nnyịn idu uwem ke “mme akpatre usen” eke editịm n̄kpọ emi. (2 Timothy 3:1) Abasi aduak ndibiat utịp idiọkn̄kpọ, esịnede ndiọi utịp usọn̄ ye n̄kpa, mfep. Bible ọdọhọ ete: “[Abasi] ọyọkwọhọde kpukpru mmọn̄eyet ke enyịn mmọ efep, n̄kpa idinyụn̄ idụhe aba, mfụhọ m̀mê ntuan̄a m̀mê ubiak idinyụn̄ idụhe aba. Mme akpa n̄kpọ ẹma ẹbe ẹfep.”—Ediyarade 21:4.

Ubiak ini usọn̄ ididụhe aba ke obufa ererimbot Abasi. Owo idinyụn̄ idiọkke aba n̄kani owo ukama. (Micah 4:4) Ẹyenam idem mbon oro ẹma ẹkekpan̄a emi ẹdude ke ibuot uti n̄kpọ Abasi ẹset, man otodo mmọ n̄ko ẹnyene ifet ndidu uwem nsinsi ke Paradise isọn̄. (John 5:28, 29) Ke ini oro, eyenen̄ede ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke Jehovah Abasi ikereke iban̄a n̄kani owo kpọt edi ke ekere n̄ko aban̄a kpukpru mbon oro ẹkopde uyo esie.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

[Ekebe/Mme ndise ke page 6, 7]

Ata Ima

Mbiowo ẹsida iso ke ndise mban̄a n̄kani owo ke esop Mme Ntiense Jehovah. Mmọ ẹnen̄ede ẹda item apostle Peter emi ke akpan n̄kpọ: “Ẹkpeme otuerọn̄ Abasi emi odude ke idak ukpeme mbufo.” (1 Peter 5:2) Ndise mban̄a n̄kani owo ebe ke ndinam ufọn nnọ mmọ edi usụn̄ en̄wen oro mbiowo ẹkpemede otuerọn̄ Abasi. Nte ededi, nso ke emi ekeme ndibuana?

Oyom ime onyụn̄ oyom ẹka ẹkese ẹnyụn̄ ẹneme nneme ye akani owo, iso-ọfọn ediwak ini man ẹkeme ndinen̄ede mfiọk un̄wam oro ẹkpenọde enye. Ekeme ndiyom ẹn̄wam enye ẹdep n̄kpọ ke urua ẹnyụn̄ ẹnịm ufọk asana, ẹmen enye ke ubomisọn̄ ẹka mbono esop ẹnyụn̄ ẹmen ẹnyọn̄, ẹkot Bible ye mme n̄wed Christian eken ẹnọ enye, ẹnyụn̄ ẹn̄wam enye ẹnam ediwak n̄kpọ eken. Edieke ẹkemede, ẹkpenyene ndinam ata eti ndutịm man ẹnọ akani owo un̄wam ẹnyụn̄ ẹkụt ẹte ke ẹtiene ndutịm emi. *

Nte ededi, nso edieke eyenete eren m̀mê eyenete an̄wan oro ọsọn̄de ke esop odude ke akwa nnanenyịn, eyedi oyomde un̄wam okụk? Akpa kan̄a, ọyọfọn ẹdụn̄ọde ẹfiọk m̀mê enye enyene nditọ m̀mê mme iman oro ẹkemede ndin̄wam enye. Emi odu ke n̄kemuyo ye se ẹwetde ke 1 Timothy 5:4, emi ọdọhọde ete: “Edieke ebeakpa enyenede nditọ m̀mê nditọ nditọ, yak mmọ emi ẹkpep ndibem iso nnam uten̄e Abasi ke ufọk mmọ ẹnyụn̄ ẹka iso ẹsio usiene oro ekemde ẹnọ mme ete ye eka ye mme ete ete ye mme eka eka mmọ, koro emi enende Abasi ke enyịn.”

Ekeme ndidi akani owo oyom ẹn̄wam imọ ẹdụn̄ọde m̀mê imodot ndibọ un̄wam ekededi oro ukara ẹnọde n̄kani owo. Eyedi ndusụk owo ke esop ẹkeme ndin̄wam ke afan̄ emi. Edieke ukara mînyeneke un̄wam ndomokiet inọ n̄kani owo, mbiowo ẹkeme ndibiere m̀mê akani owo odot se esop ẹnọde un̄wam. Ke ndusụk idaha, ẹma ẹnyịme esop akpa isua ikie ẹnọ utọ un̄wam emi, koro apostle Paul ekewet ntem ọnọ ẹsọk Timothy nsan̄autom esie: “Yak ẹsịn enyịn̄ ebeakpa emi mîsụhọkede ikan isua ata ke n̄wed, n̄wan emi ọkọdọde ebe kiet, emi ẹtiede ntiense ẹban̄a enye kaban̄a nti utom esie, edieke enye ọkọbọkde nditọ, edieke enye akakamade isenowo, edieke enye ekeyetde ukot ndisana owo, edieke enye akan̄wamde mmọ oro ẹkedude ke ukụt, edieke enye ekesịnde ifịk anam kpukpru nti utom.”—1 Timothy 5:9, 10.

[Ikọ idakisọn̄]

[Ndise ke page 5]

Dorcas ama ese aban̄a mme ubuene ebeakpa.—Utom 9:36-39