Bak Jehovah Nyụn̄ Kop Inemesịt!
Bak Jehovah Nyụn̄ Kop Inemesịt!
“Owo eke abakde Jehovah oyokop inemesịt.”—PSALM 112:1, NW.
1, 2. Nso ufọn ke ikeme ndibọ ke ndibak Jehovah?
IMEMKE utom ndikop inemesịt. Ata inemesịt ọkọn̄ọ ke ndimek se inende, ndinam se inende, nnyụn̄ n̄wọn̄ọde n̄kpọn̄ se idiọkde. Jehovah, kpa Andibot nnyịn, ọnọ nnyịn Ikọ esie, kpa Bible, man ekpep nnyịn nte ikpodude ata eti uwem. Edieke iyomde inyụn̄ itienede ndausụn̄ Jehovah, emi owụtde ke imabak Abasi, nnyịn imekeme ndinen̄ede n̄kop uyụhọ ye inemesịt.—Psalm 23:1; Mme N̄ke 14:26.
2 Ke ibuotikọ emi, nnyịn iyeneme iban̄a mme uwụtn̄kpọ Bible ye eke eyomfịn oro ẹwụtde nte ata mbak Abasi ọnọde nnyịn odudu ndin̄wana ye mfịghe unam idiọk nnyụn̄ nnyene uko ndinam se inende. Nnyịn iyokụt ke mbak Abasi ekeme ndinam ikop inemesịt ke ndinam nnyịn inen̄erede idiọk usụn̄ uwem nnyịn nte Edidem David ekenen̄erede. Nnyịn iyokụt n̄ko ke ndibak Jehovah enen̄ede edi ọsọn̄urua inyene oro mme ete ye eka ẹkemede ndinọ nditọ mmọ. Ke akpanikọ, Ikọ Abasi ọn̄wọn̄ọ ọnọ nnyịn ete: “Owo eke abakde Jehovah oyokop inemesịt.”—Psalm 112:1, NW.
Ndifiak N̄kop Inemesịt
3. Nso ikan̄wam David enen̄ede usụn̄ esie ke ama akanam idiọkn̄kpọ?
3 Nte ikenemede ke ibuotikọ oro ekebemde iso, David ikowụtke ata mbak Abasi ke akpan idaha ita onyụn̄ anam idiọkn̄kpọ. Nte ededi, enye ndikama ndibọ ntụnọ Jehovah ama owụt ke enye ekedi abak-Abasi kpa ye oro enye akanamde idiọkn̄kpọ. Ndinen̄ede mbak nnyụn̄ n̄kpono Abasi ama anam enye enyịme ndudue esie, enen̄ede usụn̄ esie, onyụn̄ afiak enyene eti itie ebuana ye Jehovah. Okposụkedi oro mme ndudue esie ẹkenamde enye ye mbon en̄wen ẹbọ ufen, enye ndikenen̄ede n̄kabade esịt ama anam Jehovah aka iso ebere ye enye onyụn̄ ọdiọn̄ enye. Ke akpanikọ, uwụtn̄kpọ David ekeme ndisịn udọn̄ nnọ mme Christian eyomfịn oro ẹnamde akwa idiọkn̄kpọ ndinen̄ede usụn̄ mmọ.
4. Didie ke mbak Abasi ekeme ndin̄wam owo afiak okop inemesịt?
4 Da se iketịbede inọ Sonja ke uwụtn̄kpọ. * Okposụkedi oro Sonja ekedide ọkwọrọikọ uyọhọ ini, enye ama odụk idiọk nsan̄a, anam n̄kpọ oro Christian mîkpanamke, ndien ẹma ẹsio enye ẹfep ke esop Christian. Ke enyịn ama akan̄wan̄a Sonja, enye ama anam kpukpru se enye ekekemede man afiak enyene itie ebuana ye Jehovah. Nte ini akakade, ẹma ẹfiak ẹda enye ke esop. Ke kpukpru emi, Sonja okosụk enyenyene udọn̄ ndinam n̄kpọ Jehovah. Ekem, enye ama afiak odụk utom usiakusụn̄ uyọhọ ini. Nte ini akakade, enye ama ọdọ ata eti ebiowo Christian, ndien idahaemi mmọ mbiba ẹkop inemesịt ndinam utom ke esop. Okposụkedi oro Sonja atuade n̄kpọfiọk aban̄a nte imọ ikọkpọn̄de usụn̄ uwem Christian ke esisịt ini, enye okop inemesịt ke mbak Abasi ama an̄wam imọ ifiak ibịne Jehovah.
Ọfọn Ndikam N̄kụt Ukụt Akan Ndinam Idiọk
5, 6. Siak ifet iba oro David ekenyenede ndiwot Saul, ye ntak emi enye mîkowotke enye.
5 Nte ededi, enen̄ede ọfọn edieke mbak Abasi ọbiọn̄ọde nnyịn ndinam idiọk ke akpa ifet. Mbak Abasi ama ọbiọn̄ọ David ndinam idiọk. Isan̄ kiet, Saul ama ada mbonekọn̄ tọsịn ita ebịne David onyụn̄ okodụk kpa abaitiat oro David ye ikọt esie ẹkedịbede. Ikọt David ẹma ẹdọhọ enye owot Saul. Kamse, ndi Abasi ikadaha asua David isịn enye ke ubọk? David ama ọnyọni sụn̄sụn̄ ekesịbe utọn̄ ekụra Saul. Sia David akabakde Abasi, esịt ama obiom enye ke enye ndikakam nsịbe utọn̄ ekụra Saul. David ama akpan ikọt esie oro ẹkesịnde nsọk ẹnọ enye ete: “Nsa mi, ma Jehovah, ndinamke n̄kpọ emi ye ete mi emi Jehovah ekeyetde aran.” *—1 Samuel 24:1-7.
6 Ke ini en̄wen, Saul ama osụhọde ana ke okoneyo, ndien Jehovah anam enye ye kpukpru ikọt esie ẹde “ọkpọsọn̄ idap.” David ye Abishai eyen eyeneka esie emi ekedide owo uko, ẹma ẹn̄wọn ẹdụk ata esịt itienna mbonekọn̄ Saul ẹnyụn̄ ẹkeda ke ebiet emi Saul akanade ede. Abishai ama oyom ndiwot Saul. Edi David ama akpan Abishai onyụn̄ obụp enye ete: “Anie edinyan ubọk esie otụk enye emi Jehovah ekeyetde aran, ndien etre ndidue isop?”—1 Samuel 26:9, 12.
7. Nso ikakpan David ndinam idiọkn̄kpọ?
7 Ntak emi David mîkowotke Saul ke ini edide enye ama enyene ifet utịm ikaba ndinam oro? Koro enye ama abak Jehovah akan nte akabakde Saul. Sia David ekenyenede ata mbak Abasi, enye ama eben̄e idem ndikụt ukụt utu ke ndinam idiọkn̄kpọ. (Mme Hebrew 11:25) Enye ama enen̄ede enyene mbuọtidem ke Jehovah eyekpeme ikọt Esie onyụn̄ ekpeme imọ. David ama ọfiọk ke iyokop inemesịt inyụn̄ inyene ediwak edidiọn̄ edieke ikopde uyo Abasi inyụn̄ ibuọtde idem ye enye, ke adan̄aemi edikpa edem n̄wụt Abasi edinamde imọ itaba mfọn Esie. (Psalm 65:4) David ama ọfiọk n̄ko ke Abasi oyosu un̄wọn̄ọ Esie ndinam imọ edidem onyụn̄ odorode Saul efep ke itie edidem ke edikem ini Esie ye ke usụn̄ Esie.—1 Samuel 26:10.
Mbak Abasi Anam Ikop Inemesịt
8. Nso ke nnyịn ikpep ito nte David akanamde n̄kpọ ke ini enye okokụtde ukụt?
8 Sia idide mme Christian, imekeme ndidori enyịn ke ẹyesak nnyịn nsahi, ẹkọbọ nnyịn, inyụn̄ isobo mme idomo eken. (Matthew 24:9; 2 Peter 3:3) Ke ndusụk idaha, imakam ikeme ndinyene mfịna ye nditọete nnyịn eke spirit. Nte ededi, nnyịn imọfiọk ke Jehovah okụt kpukpru n̄kpọ, okop akam nnyịn, ndien ke nnennen ini, enye eyenen̄ede n̄kpọ enịm nte uduak esie edide. (Rome 12:17-21; Mme Hebrew 4:16) Mmọdo, utu ke ndibak mme asua nnyịn, nnyịn ibak Abasi inyụn̄ idori enyịn ke enye ayanyan̄a nnyịn. Ukem nte David, nnyịn isisioho usiene, inyụn̄ ibiatke ndinen edumbet man ibọhọ ufen. Emi ayanam ikop inemesịt ke akpatre. Edi didie?
9. Nọ uwụtn̄kpọ emi owụtde nte edibak Abasi ekemede ndinam owo okop inemesịt kpa ye ukọbọ.
9 Isụn̄utom kiet emi ama akanam utom ke Africa ebịghi ọdọhọ ete: “Mmesikere mban̄a n̄wan kiet ye ekpri eyen esie an̄wan emi ẹkesịnde ndidep kad n̄ka mbre ukara sia mmọ ẹkedade san̄asan̄a nte Christian. Otu n̄kparawa ẹma ẹmia mmọ ibak ibak ẹnyụn̄ ẹdọhọ mmọ ẹnyọn̄ ufọk. Nte mmọ ẹkesụk ẹsan̄ade ẹnyọn̄, eka eyen emi ama an̄wana ndidọn̄ eyen esie emi okosụk atuade esịt, emi mîkọdiọn̄ọke ntak emi ẹkemiade mmimọ. Umia oro ikenemke mmọ, edi mmọ ẹma ẹnyene eti ubieresịt. Ke ukperedem, mmọ ẹma ẹkop inemesịt ke ima ikop uyo Abasi. Otu n̄kparawa oro ẹkpekenem esịt edieke mmọ ẹkpekedepde kad n̄ka mbre ukara oro. N̄kparawa oro ẹkpekenọ mmọ mmịn ẹn̄wọn̄ ẹnyụn̄ ẹnek mmọ ẹkesịm ufọk. Edi eyenan̄wan emi ye eka esie ikpekenemke esịt ndomo esisịt edieke mmọ ẹkpekedepde kad n̄ka mbre ukara oro ẹnyụn̄ ẹtre ndida san̄asan̄a.” Mbak Abasi ama osio mmọ ke kpukpru afanikọn̄ oro.
10, 11. Nso nti utịp ke n̄wan kiet ekenyene ke ndibak Abasi?
10 Ndibak Abasi esida inemesịt edi n̄ko ke ini isobode idomo aban̄ade edida uwem ke edisana. Ke ini Mary okoyomode ọyọhọ eyen esie ita, abiausọbọ ama ọdọhọ enye osion̄o idịbi oro. Abiausọbọ ọkọdọhọ ete: “Idem fo ọdiọk etieti. Idịbi emi ekeme ndiwot fi ini ekededi. Ndien nsekeyen oro ayakpa n̄ko. Ke idaha ekededi, owo ikemeke ndidọhọ ke eyen oro oyokop nsọn̄idem.” Mary ke ekekpep Bible ye Mme Ntiense Jehovah edi ikanaha baptism kan̄a. Mary ọdọhọ ete: “Kpa ye oro, mma mbiere ndinam n̄kpọ Jehovah nnyụn̄ n̄kop uyo esie, inamke n̄kpọ m̀mê nso iditịbe.”—Exodus 21:22, 23.
11 Ke ini Mary okosụk asan̄ade ye idịbi oro, enye ama aka iso ekpep Bible onyụn̄ ese aban̄a ubon esie. Eyen oro ama amana ke akpatre. Mary ọdọhọ ete: “Uman enye emi ama ọsọn̄ akan eke nditọ iba oro n̄kebemde iso mman, edi mfịna uman ikenen̄ekede ikpon. Ndibak Abasi ama an̄wam Mary aka iso enyene eti ubieresịt, ndien ikebịghike enye ama ana baptism. Eyen oro ama ekpep ndibak Jehovah nte enye ọkọkọride okpon, ndien idahaemi enye anam utom ke kiet ke otu n̄kọk itieutom Mme Ntiense Jehovah.
‘Sọn̄ọ Esịt Fo ke Jehovah’
12. Didie ke mbak Abasi ọkọsọn̄ọ David idem?
12 David ndibak Jehovah ama ọbiọn̄ọ enye ndinam idiọk, onyụn̄ ọsọn̄ọ enye idem ndinyene iwụk nnyụn̄ nnam n̄kpọ ye eti ibuot ke ini enye okodude ke nnanenyịn. David ye ikọt esie ẹma ẹkedịbe ke Ziklag obio-in̄wan̄ mbon Philistine ke isua kiet ye ọfiọn̄ inan̄, man ẹbọhọ Saul. (1 Samuel 27:5-7) Ini kiet, mbonekọn̄ Amalek ẹma ẹdifọp obio oro ẹnyụn̄ ẹtan̄ iban, nditọ, ye ufene David ye eke kpukpru ikọt esie ke ini mmọ mîkodụhe. David ye ikọt esie ẹma ẹtua eyet ke ini mmọ ẹkenyọn̄de ẹdi ẹdikụt se iketịbede. Mfụhọ ama ọsọsọp akabade iyatesịt, ndien ikọt David ẹma ẹdọhọ ẹtọn̄ọ enye ke itiat. Okposụkedi oro akanamde David ofụhọ, enye ikọduọkke idotenyịn. (Mme N̄ke 24:10) Mbak Abasi ama anam enye oyom Jehovah onyụn̄ “ọsọn̄ọ esịt esie ke Jehovah.” Abasi ama an̄wam David ye ikọt esie ẹsọp ẹkesịm mbon Amalek ẹnyụn̄ ẹbọ mmọ kpukpru se mmọ ẹkewode.—1 Samuel 30:1-20.
13, 14. Didie ke mbak Abasi akan̄wam Christian kiet anam nti ubiere?
13 Mme asan̄autom Abasi mfịn ẹsobo mme idaha oro oyomde mmọ ẹbuọt idem ye Jehovah ẹnyụn̄ ẹnyene uko ndinam n̄kpọ ye iwụk. Da Kristina ke uwụtn̄kpọ. Kristina ama ekpep Bible ye Mme Ntiense Jehovah ke ini enye ekedide uyen. Edi enye okoyom ndidi ata ebre piano ke edinam kọnsat, ndien enye ama enen̄ede esịn ifịk man ekeme ndinam oro. Akan oro, idem ama enyek enye aban̄a ukwọrọikọ, anamde enye okop ndịk aban̄a edibiom mbiomo oro esisan̄ade ye edina baptism. Nte Kristina akakade iso ekpep Ikọ Abasi, enye ama ọtọn̄ọ ndikụt ke Ikọ Abasi enyene odudu. Nte enye okosụk ekpepde ndibak Jehovah, enye ama okụt ke Jehovah oyom mme asan̄autom imọ ẹma imọ ke ofụri esịt, ekikere, ukpọn̄, ye ukeme mmọ. (Mark 12:30) Emi ama anam enye ayak idem ọnọ Jehovah onyụn̄ ana baptism.
14 Kristina ama eben̄e Jehovah an̄wam imọ inam n̄kọri eke spirit. Enye ọdọhọ ete: “Mma mfiọk ke ata ebre piano esika isan̄ kpukpru ini esinyụn̄ odiomi ndibre piano ke se iwakde isịm kọnsat 400 ke isua. Ntre mma mmek ndidi ekpep n̄wed man nda oro n̄n̄wam idem nnyụn̄ nnam utom nte ọkwọrọikọ uyọhọ ini.” Ke ini oro, ẹma ẹdodiomi akpa kọnsat ẹnọ Kristina ke ufọk kọnsat oro ọkọwọrọde etop akan ke idụt mmọ. Enye ọdọhọ ete: “Kọnsat emi ekedi akpa ye akpatre kọnsat oro n̄kabuanade.” Kristina ọdọ ebiowo Christian ke ediwak isua idahaemi. Mmọ ẹnam utom idahaemi ke kiet ke otu n̄kọk itieutom Mme Ntiense Jehovah. Enye okop inemesịt ke Jehovah ama ọnọ imọ ukeme ndinam nnennen ubiere ndien ke imọ idahaemi imekeme ndida ini ye odudu imọ nnam utom esie.
Ata Ọsọn̄urua Inyene
15. Nso ke David okoyom ndiyak nnọ nditọ esie, ndien didie ke enye akanam oro?
15 David ekewet ete: “Mbufo nditọwọn̄, ẹdi ẹkop uyo mi: nyeteme mbufo ẹten̄e Jehovah.” (Psalm 34:11) Sia David ekedide ete nditọ, enye ama ebiere ndinọ nditọ esie ọsọn̄urua inyene—oro edi ata eti mbak Jehovah. Ikọ ye mme edinam David ẹma ẹwụt ke enye akada Jehovah nte edima Ete emi esikerede aban̄a onyụn̄ efende ọnọ nditọ Esie eke isọn̄, idịghe enyene-ndịk Abasi emi oyomde n̄kpọ akaha oto owo onyụn̄ eben̄ede idem ndinọ owo ekededi oro abiatde ibet Esie ufen. David ama obụp ete: “Anie ekeme ndidiọn̄ọ ndudue esiemmọ?” N̄ko man owụt ke imenịm ke Jehovah isisehe mme ndudue nnyịn kpukpru ini, enye ama adian do ete: “Nam mi nsana mbọhọ mmọ eke ẹdịbede.” David ama ọfiọk ke edieke imọ inen̄erede isịn ukeme, ikọ ye mme ekikere imọ ẹkeme ndinem Jehovah esịt.—Psalm 19:12, 14.
16, 17. Didie ke mme ete ye eka ẹkeme ndikpep nditọ mmọ ẹbak Jehovah?
16 David edi uwụtn̄kpọ ọnọ mme ete ye eka mfịn. Ralph emi enye ye eyeneka esie ẹnamde utom ke kiet ke otu n̄kọk itieutom Mme Ntiense Jehovah, ọdọhọ ete: “Ete ye eka nnyịn ẹkebọk nnyịn ke usụn̄ oro akanamde enem nnyịn ndidu ke akpanikọ. Ke ini ikedide nditọwọn̄, mmọ ẹma ẹsisịn nnyịn ke mme nneme mmọ oro ẹkeban̄ade mme edinam esop, ndien emi ama anam nnyịn ikop nduaidem iban̄a akpanikọ kpa nte mmọ ẹkekopde. Mmọ ẹkebọk nnyịn ke usụn̄ oro akanamde inịm ke imekeme ndinam n̄kpọ Jehovah. Ke nditịm ntịn̄, nnyịn ima idụn̄ ediwak isua ke idụt oro ẹkenen̄erede ẹyom mme asuanetop Obio Ubọn̄, inyụn̄ in̄wam ẹtọn̄ọ mbufa esop.
17 “Idịghe ediwak ibet ẹken̄wam nnyịn ika iso isan̄a ke nnennen usụn̄, edi se ikan̄wamde nnyịn ekedi ke ete ye eka nnyịn ẹma ẹnen̄ede ẹnịm ke Jehovah odu onyụn̄ enen̄ede ọfọn ido. Ama ọdọn̄ mmọ ndinen̄ede mfiọk Jehovah nnyụn̄ nnam se inemde enye esịt, ndien nnyịn ima ikpep n̄kpọ ito ata mbak ye ima oro mmọ ẹkenyenede ẹnọ Abasi. Idem ke ini ikanamde se idiọkde, ete ye eka nnyịn ikanamke nnyịn ikere ke Jehovah imaha nnyịn aba; mmọ ikonyụn̄ idaha iyatesịt ikpan nnyịn ndinam n̄kpọ. Ata ediwak ini, mmọ ẹma ẹsikam ẹsụhọde ẹtie ye nnyịn ẹnyụn̄ ẹtịn̄ ikọ ye nnyịn sụn̄sụn̄. Ndusụk ini mmọn̄eyet ama esisiaha Mama nte enye okodomode ndisịm nnyịn esịt, ndien kpukpru oro ama enyene ufọn. Nnyịn ima ikpep ito ikọ ye mme edinam ete ye eka nnyịn nte ke enen̄ede ọfọn ndibak Jehovah ye nte ke ndidi kiet ke otu Mme Ntiense esie edi n̄kpọ idara ye inemesịt, idobike mbiomo.”—1 John 5:3.
18. Nso ufọn ke idibọ edieke ibakde ata Abasi?
18 Nnyịn ikot ntem ke otu ‘mme akpatre ikọ David,’ ite: “Edinen andikara owo [ama odu], ada uten̄e Abasi akara; Ndien enye eyebiet un̄wana usenubọk, ke utịn asiahade.” (2 Samuel 23:1, 3, 4) Ikọ emi ama an̄wan̄a Solomon eyen David emi akadade itie David, koro enye ama eben̄e Jehovah ọnọ imọ “esịt ọniọn̄” ye ukeme nditịm “mfiọk eti ye idiọk.” (1 Ndidem 3:9) Solomon ama ọfiọk ke ndibak Jehovah anam owo enyene ọniọn̄ ye inemesịt. Ke ukperedem, enye ama ewet ofụri se idude ke n̄wed Ecclesiastes ibio ibio ete: “Yak nnyịn ikop utịt ofụri n̄kpọ emi: bak Abasi, nyụn̄ nịm mbet esie: koro emi edi eke kpukpru owo. Koro Abasi oyokot kpukpru n̄kpọ emi ẹnamde edi ikpe, ọkọrọ ke kpukpru ndịbe-ndịbe n̄kpọ, edide eti, ẹnyụn̄ edide mme idiọk.” (Ecclesiastes 12:13, 14) Edieke inamde item oro, ke akpanikọ nnyịn iyokụt ke “utịp nsụkesịt ye eke uten̄e Jehovah” inọhọ owo ọniọn̄ ye inemesịt kpọt, edi ọnọ n̄ko “inyene, ye ukpono, ye uwem.”—Mme N̄ke 22:4.
19. Nso idin̄wam nnyịn itịm ifiọk “uten̄e Jehovah”?
19 Mme uwụtn̄kpọ Bible ye eke eyomfịn ẹwụt nnyịn nte ata mbak Abasi oforide uwem ata mme asan̄autom Jehovah. Utọ mbak oro ekeme ndibiọn̄ọ nnyịn ndinam se Ete nnyịn eke heaven mîmaha onyụn̄ ọnọ nnyịn uko ndin̄wana ye mme asua nnyịn ọkọrọ ye ukeme ndiyọ mme idomo ye nsọn̄ọn̄kpọ oro isobode. Ntre, ẹyak nnyịn, n̄kpri ye ikpọ, inen̄ede isịn idem ke ndikpep Ikọ Abasi, nditie n̄kere se ikpepde, nnyụn̄ nsan̄a n̄kpere Jehovah ebe ke ndibọn̄ akam ofụri esịt kpukpru ini. Ke inamde ntre, nnyịn ‘iyesịme ifiọk Abasi inyụn̄ itịm ifiọk uten̄e Jehovah.’— Mme N̄ke 2:1-5.
[Mme Ikọ idakisọn̄]
^ ikp. 4 Ẹkpụhọ mme enyịn̄.
^ ikp. 5 Ekeme ndidi emi ekedi kiet ke otu n̄kpọntịbe oro ẹkenamde David ewet Psalm 57 ye 142.
Nte Afo Emekeme Ndinam An̄wan̄a?
Didie ke mbak Abasi ekeme
• ndin̄wam owo enen̄ede usụn̄ esie ke ama akanam akwa idiọkn̄kpọ?
• ndinam owo okop inemesịt ke ini idomo ye ukọbọ?
• ndisọn̄ọ nnyịn idem inam uduak Abasi?
• ndidi ọsọn̄urua inyene nnọ nditọ nnyịn?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 26]
Mbak oro David ekenyenede ọnọ Jehovah ikayakke enye owot Edidem Saul
[Mme ndise ke page 29]
Mbak Abasi edi ata ọsọn̄urua inyene oro mme ete ye eka ẹkemede ndinọ nditọ mmọ