“Ẹsian Abasi Eben̄e Mbufo”

“Ke kpukpru n̄kpọ ẹda akam ye n̄kpeubọk ọkọrọ ye ekọm ẹsian Abasi eben̄e mbufo.”—PHILIPPI 4:6.

1. Nnyịn inyene ifet ndineme nneme ye anie, ndien ntak oro enen̄erede edi akwa ifet?

 EDIEKE afo ekpeben̄ede ete ẹyak imọ ineme nneme ye andikara idụt mbufo, nso ke ẹkpebọrọ fi? Ekeme ndidi mbon oro ẹnamde utom ye enye ikpaduarike fi, edi osụk enen̄ede etie nte owo ikpayakke eneme nneme ye enye. Nte ededi, idụhe owo ndomokiet oro ekemede ndikpan nnyịn ndineme nneme ye Jehovah Abasi, kpa Akakan Andikara ekondo. Nnyịn imekeme ndineme nneme ye enye ke ebiet ye ini ekededi oro imekde. Enye esikop akam oro ẹdotde. (Mme N̄ke 15:29) Oro enen̄ede edi akwa ifet! Nte esịtekọm oro inyenede iban̄a utọ akwa ifet oro ikponụkke nnyịn isibọn̄ akam kpukpru ini inọ ‘Enye emi Okopde akam?’—Psalm 65:2.

2. Nso ke ẹyom man Abasi okop akam nnyịn?

² Nte ededi, owo ekeme ndibụp ete, ‘Orụk akam ewe ke Abasi esikop?’ Bible etịn̄ n̄kpọ kiet oro ẹyomde man ẹkop akam nnyịn, ete: “Ke mbuọtidem mîdụhe owo ikemeke nditịm nnem enye esịt, koro ana owo eke asan̄ade ekpere Abasi enịm ke akpanikọ ete enye odu ye nte ke enye edi andinọ mmọ eke ẹsịnde ifịk ẹyom enye utịp.” (Mme Hebrew 11:6) Nte ima ikeneneme ke ibuotikọ oro ekebemde iso, mbuọtidem edi akpan n̄kpọ oro ẹyomde man ikeme ndisan̄a n̄kpere Abasi. Abasi enyịme ndikop akam mbon oro ẹsan̄ade ẹkpere enye, edi ana mmọ ẹnyene mbuọtidem, ẹnam nti utom ke ofụri esịt, ẹnyụn̄ ẹnyene eti esịt.

3. (a) Nte akam oro mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi ke eset ẹkebọn̄de ẹwụtde, nso idi mme n̄kpọ oro ẹkemede ndiben̄e ke akam? (b) Mme usụn̄ ewe ke ikeme ndibọn̄ akam?

³ Apostle Paul ama esịn udọn̄ ọnọ mme Christian eyo esie ete: “Ẹkûtịmede esịt ke baba n̄kpọ kiet, edi ke kpukpru n̄kpọ ẹda akam ye n̄kpeubọk ọkọrọ ye ekọm ẹsian Abasi eben̄e mbufo.” (Philippi 4:6, 7) Bible ọdọn̄ọ ediwak uwụtn̄kpọ mbon oro ẹkesiande Abasi mfịna mmọ. Ndusụk ke otu mmọ ẹdi Hannah, Elijah, Hezekiah, ye Daniel. (1 Samuel 2:1-10; 1 Ndidem 18:36, 37; 2 Ndidem 19:15-19; Daniel 9:3-21) Nnyịn ikpenyene ndikpebe uwụtn̄kpọ mmọ. Tịm fiọk n̄ko ete ke ikọ Paul ẹwụt ke imekeme ndibọn̄ akam ke nsio nsio usụn̄. Enye ama asiak ekọm, oro edi, ndikọm Abasi ke se enye anamde ọnọ nnyịn. Emi ekeme ndisịne itoro. N̄kpeubọk edi eben̄e ofụri esịt oro ẹnamde ke nsụhọdeidem. Ndien nnyịn imakam ikeme ndiben̄e Abasi se inen̄erede iyom. (Luke 11:2, 3) Ete nnyịn eke heaven ama nnyịn ida ekededi ke otu usụn̄ emi ibọn̄ akam inọ imọ.

4. Okposụkedi Jehovah ọfiọkde mme n̄kpọ oro nnyịn iyomde, ntak emi oyomde isian enye mme eben̄e nnyịn?

⁴ Ndusụk owo ẹkeme ndibụp ẹte, ‘Ndi Jehovah ifiọkke kpukpru se nnyịn iyomde?’ Ih, ọfiọk. (Matthew 6:8, 32) Ndien ntak emi enye osụk eyịrede ete isian imọ se nnyịn iyomde-e? Kere ban̄a uwụtn̄kpọ emi: Enyene ufọkurua oyom ndinọ ndusụk mbonurua esie enọ. Nte ededi, man mbonurua ẹbọ enọ oro, ana mmọ ẹdi ẹbịne enyene ufọkurua oro ẹdibọ. Mbon oro mîmaha ndidi ufọkurua oro ndibọ enọ mmọ inen̄ekede iwụt esịtekọm iban̄a enọ oro. Kpasụk ntre, edieke nnyịn mîsianke Jehovah eben̄e nnyịn ke akam, oro ediwụt ke nnyịn iwụtke esịtekọm iban̄a enọ esie. Jesus ọkọdọhọ ete: “Ẹben̄e ndien mbufo ẹyebọ.” (John 16:24) Ke usụn̄ emi ke nnyịn iwụt ke imọbuọt idem ye Abasi.

 Didie ke Ikpasan̄a Ikpere Abasi?

5. Ntak emi oyomde ibọn̄ akam ke enyịn̄ Jesus?

⁵ Jehovah inọhọ n̄kpọsọn̄ ibet kaban̄a nte ikpọbọn̄de akam. Edi oyom ikpep nnennen usụn̄ oro ikpasan̄ade ikpere Abasi nte ẹtịn̄de ke Bible. Ke uwụtn̄kpọ, Jesus ama ekpep mbet esie ete: “Edieke mbufo ẹben̄ede Ete n̄kpọ ekededi enye ọyọnọ mbufo ke enyịn̄ mi.” (John 16:23) Ntre, oyom nnyịn ibọn̄ akam ke enyịn̄ Jesus, idiọn̄ọde Jesus nte n̄kukụre owo oro Abasi edidade ọdiọn̄ ofụri ubonowo.

6. Ikpada didie ke ini ibọn̄de akam?

⁶ Ikpada didie ke ini ibọn̄de akam? Bible itịn̄ke akpan idaha oro ikpadade man ẹkop akam nnyịn. (1 Ndidem 8:22; Nehemiah 8:6; Mark 11:25; Luke 22:41) Akpan n̄kpọ akam edi ndibọn̄ akam nnọ Abasi ke ofụri esịt nnyụn̄ nnyene eti esịt.—Joel 2:12, 13.

7. (a) Nso ke “amen” ọwọrọ? (b) Nso idi nnennen usụn̄ oro ẹkpesịnde “Amen” ke akam?

⁷ Nso kaban̄a edisịn “amen” ke akam? N̄wed Abasi owụt ke emi edi eti usụn̄ nditre akam, akpan akpan ke akam otuowo. (Psalm 72:19; 89:52) Ikọ Hebrew oro ʼa·menʹ enen̄ede ọwọrọ “edi ntre.” Cyclopedia eke McClintock ye Strong ọdọhọ ke ẹsisịn “Amen” ke utịt akam “ndisọn̄ọ mme n̄kpọ oro ẹketịn̄de, nnyụn̄ mben̄e nte mmọ ẹsu.” Ntre, ke ini ọbọn̄ akam esịnde “Amen” ke ofụri esịt, oro owụt ke enye enen̄ede oyom se enye eben̄ede. Ke ini Christian oro ọbọn̄de akam ke ibuot esop esịnde “Amen,” mbon oro ẹkpan̄de utọn̄ ẹkeme ndisịn “Amen” ke esịt mmọ, mîdịghe ẹtịn̄ uyo ọwọrọ ndiwụt ke imenen̄ede iyom mme n̄kpọ oro ọbọn̄ akam ekeben̄ede.—1 Corinth 14:16.

8. Didie ke ndusụk akam nnyịn ẹkeme ndibiet akam Jacob m̀mê eke Abraham, ndien nso ke emi okpowụt aban̄a nnyịn?

⁸ Ndusụk ini, Abasi ekeme ndiyak nnyịn iwụt adan̄a nte iyomde mme n̄kpọ oro nnyịn iben̄ede ke akam. Ekeme ndiyom nnyịn inam nte Jacob eset, emi akan̄wanade mbọk ye angel tutu eyo esiere man angel oro ọdiọn̄ enye. (Genesis 32:24-26) Mîdịghe ke ndusụk idaha, ekeme ndiyom nnyịn itie nte Abraham emi ekesikpede Jehovah ubọk ediwak ini aban̄a Lot ye ndinen owo ekededi emi ẹkpekedude ke Sodom. (Genesis 18:22-33) Ukem ntre, nnyịn imekeme ndiben̄e Jehovah n̄kpọ oro inen̄erede iyom, ikpe enye ubọk ite ada unenikpe, ima-mfọnido, ye mbọm esie anam n̄kpọ emi ọnọ nnyịn.

Nso ke Ikpeben̄e?

9. Nso ikpenen̄ede ibehe nnyịn ke ini ibọn̄de akam?

⁹ Ti ke Paul ọkọdọhọ ete: “Ke kpukpru n̄kpọ . . . ẹsian Abasi eben̄e mbufo.” (Philippi 4:6) Ntem, ke ini ọbọn̄de akam idemfo, emekeme ndiben̄e n̄kpọ ekededi oro oyomde. Nte ededi, akpa n̄kpọ oro ikpeben̄ede ke akam nnyịn ekpedi ndinam uduak Jehovah. Daniel ama enịm eti uwụtn̄kpọ ke afan̄ emi. Ke ini Israel ẹkebọde ufen ke ntak idiọkn̄kpọ mmọ, Daniel ama ekpe Jehovah ubọk ete atua mmimọ mbọm, ọdọhọde ete: “Kûbịghi, ban̄a idem fo, O Abasi mi: [ke ntak] enyịn̄ fo.” (Daniel 9:15-19) Ndi akam nnyịn ẹsiwụt ke edinam enyịn̄ Jehovah asana ye edinam uduak esie ẹdi akpan n̄kpọ emi ẹbehede nnyịn n̄ko?

10. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke odot iben̄e mme ọkpọkpọ n̄kpọ ke akam?

¹⁰ Nte ededi, odot iben̄e n̄ko mme ọkpọkpọ n̄kpọ oro iyomde. Ke uwụtn̄kpọ, ukem nte andiwet psalm, nnyịn imekeme ndiben̄e ukeme ndifiọk nditụn̄ọ n̄kpọ Abasi. Enye ọkọdọhọ ke akam ete: “Tịm sian mi, ndien nyekpeme ido fo; nnyụn̄ nnịm enye ke ofụri esịt mi.” (Psalm 119:33, 34; Colossae 1:9, 10) Jesus “ama esịn eben̄e onyụn̄ anam n̄kpeubọk n̄ko, . . . ọnọ Enye emi ekemede ndinyan̄a enye nsio ke n̄kpa.” (Mme Hebrew 5:7) Se Jesus akanamde oro ama owụt ke odot iyom un̄wam ke ini isobode n̄kpọndịk m̀mê mme idomo. Ke ini Jesus ekekpepde mme mbet esie ndibọn̄ akam, enye ama esịn mme utọ ọkpọkpọ n̄kpọ nte, edifen ndudue ye udia usen.

11. Didie ke akam ekeme ndin̄wam nnyịn isọn̄ọ ida ke ini ẹdomode nnyịn?

 ¹¹ Ke akam uwụtn̄kpọ oro, Jesus ama eben̄e ete: “Kûnyụn̄ uda nnyịn usịn ke idomo, edi nyan̄a nnyịn sio ke ubọk andidiọk.” (Matthew 6:9-13) Nte ini akakade, enye ama eteme ete: “Ẹdu ke ukpeme ẹnyụn̄ ẹka iso ndibọn̄ akam, mbak mbufo ẹdidụk ke idomo.” (Matthew 26:41) Oyom ibọn̄ akam ke ini isobode idomo. Nnyịn imekeme ndisobo idomo edibiat mme edumbet Bible ke itieutom m̀mê ke ufọkn̄wed. Mbon oro mîdịghe Mme Ntiense ẹkeme ndidọhọ nnyịn itiene inam mme n̄kpọ oro ẹtiede eyịghe eyịghe. Mmọ ẹnyụn̄ ẹkeme ndidọhọ inam n̄kpọ oro atuahade ye ndinen edumbet Abasi. Ke utọ ini oro, ọfọn ibọn̄ akam nte Jesus eketemede—mbemiso isobode idomo ye idem ke ini ẹdomode nnyịn—iben̄e Abasi an̄wam nnyịn ikûduọ ke ini ẹdomode nnyịn.

12. Mme n̄kpọ ewe oro ẹsitịmerede nnyịn esịt ke ikpọbọn̄ akam iban̄a, ndien nso ke nnyịn ikpodori enyịn ndikụt nte Jehovah anamde ọnọ nnyịn?

¹² Mme asan̄autom Abasi ẹsikop nsio nsio mfịghe ye editịmede esịt ke uwem. Udọn̄ọ ye mfịghe ẹdi n̄kpọ oro ẹsinen̄erede ẹnam ediwak owo ẹkop editịmede esịt. Afai oro ọyọhọde ke ererimbot esinam uwem efek nnyịn. Nsọn̄ọn̄kpọ iyakke owo enyene se adade ubọk aka inua. Edi n̄kpọ ndọn̄esịt didie ntem ndifiọk ke Jehovah esibiọn̄ utọn̄ ke ini mme asan̄autom esie ẹsiande enye mme n̄kpọ emi ke akam! Psalm 102:17 etịn̄ aban̄a Jehovah ete: “Enye amakabade ese akam eyen ubuene, inyụn̄ isịnke akam mmọ ke ndek.”

13. (a) Mme ọkpọkpọ mfịna ewe ẹdot ẹben̄e ke akam? (b) Bụk ifiọkutom emi owụtde utọ akam oro.

¹³ Ke nditịm ntịn̄, nnyịn imekeme ndisiak  n̄kpọ ekededi oro enyenede n̄kpọ ndinam ye utom oro inamde inọ Jehovah m̀mê itie ebuana nnyịn ye enye ke ini ibọn̄de akam. (1 John 5:14) Edieke oyomde ndinam mme ubiere ẹban̄ade ndọ, utom, m̀mê nditat utom ukwọrọikọ fo, da mme n̄kpọ emi bịne Abasi ke akam, nyụn̄ ben̄e ndausụn̄ esie. Ke uwụtn̄kpọ, n̄kaiferi kiet ke Philippines okoyom ndinam utom ukwọrọikọ uyọhọ ini. Edi, enye ikenyeneke utom oro ekemede ndin̄wam enye ese aban̄a idemesie. Enye ọdọhọ ete: “Saturday kiet, mma mbọn̄ akam nnọ Jehovah mban̄a utom usiakusụn̄. Usen oro mma nnọ n̄kaiferi kiet n̄wed ke an̄wautom. Ke unana idotenyịn n̄kaiferi oro ama ọdọhọ mi ete: ‘Akpana ababak aka ufọkn̄wed nnyịn usenubọk Monday.’ Mma mbụp enye ntak. Enye ama asian mi ke ẹkeyom ndida owo ke utom do usọp usọp. Mma n̄ka, ndien ẹma ẹda mi ke utom ye unana ubiatini. Kpukpru emi ẹketịbe ke mbuari.” Ata ediwak Mme Ntiense ke ofụri ererimbot ẹsinyene ukem ifiọkutom oro. Ntre, kûmen̄e ndisian Abasi mme eben̄e fo.

Nso Edieke Inamde Idiọkn̄kpọ?

14, 15. (a) Ntak emi owo mîkpetreke ndibọn̄ akam idem edieke enye anamde idiọkn̄kpọ? (b) Ke ẹsiode akam idemowo ẹfep, nso efen idin̄wam owo oro anamde idiọk okop nsọn̄idem?

¹⁴ Didie ke akam ekeme ndin̄wam owo oro anamde idiọk? Ndusụk mme anamidiọk isimaha ndibọn̄ akam ke ntak oro mmọ ẹkopde bụt. Nte ededi, nditre ndibọn̄ akam ke ntak idiọkn̄kpọ iwụtke eti ibuot. Ke uwụtn̄kpọ: Mme awat ubomofụm ẹdiọn̄ọ ke imekeme ndinyene nneme ye mme anditie ke isọn̄ nnọ ubomofụm ndausụn̄ edieke mmimọ isopde usụn̄. Edi nso ikpetịbe edieke awat ubomofụm oro osopde usụn̄ emen̄ede ndinyene nneme ye mme andinọ ubomofụm ndausụn̄ ke ntak emi enye okopde bụt ke imosop usụn̄? Oro ekeme ndida nsịm akwa n̄kpọ mmọn̄eyet! Kpasụk ntre, owo oro mîmaha ndibọn̄ akam nnọ Abasi ke ntak bụt ekeme ndiduọ ndụk akamba afanikọn̄. Ikpanaha bụt oro ikopde ke ntak idiọkn̄kpọ nnyịn anam nnyịn itre ndibọn̄ akam nnọ Jehovah. Ke nditịm ntịn̄, Abasi akam ọdọhọ mbon oro ẹnamde akwa idiọkn̄kpọ ẹkpe imọ ubọk. Prọfet Isaiah ama esịn udọn̄ ọnọ mme anamidiọk ke eyo esie ete ẹkpe Jehovah ubọk “koro Enye ayawak ndidahado.” (Isaiah 55:6, 7) Edi akpanikọ, oyom owo ‘ekpe Abasi ubọk’ ebe ke ndisụhọde idem, n̄kpọn̄ idiọkn̄kpọ esie, nnyụn̄ ntua n̄kpọfiọk ofụri esịt.—Psalm 119:57b; Daniel 9:13.

¹⁵ Odu ntak efen oro oyomde owo ọbọn̄ akam ke ini enye anamde idiọkn̄kpọ. Mbet oro James eketịn̄ ntem aban̄a owo oro oyomde un̄wam eke spirit: “Yak enye okot mbiowo esop, ndien yak mmọ ẹbọn̄ akam ẹnọ enye . . . ndien Jehovah eyemenede enye ke enyọn̄.” (James 5:14, 15) Ih, anamidiọk ekpenyene ndiyarade idiọkn̄kpọ esie nnọ Jehovah ke akam, onyụn̄ ekeme ndidọhọ mbiowo esop ẹbọn̄ akam ke ibuot imọ. Oro ayan̄wam enye afiak okop nsọn̄idem ke n̄kan̄ eke spirit.

Ibọrọ Akam

16, 17. (a) Didie ke Jehovah esibọrọ akam? (b) Mme ifiọkutom ewe ẹwụt ke akam ye utom ukwọrọikọ ẹsan̄a kiet?

¹⁶ Didie ke ẹsibọrọ akam? Ẹkeme ndibọrọ ndusụk akam nnennen nnennen ye unana ubiatini. (2 Ndidem 20:1-6) Ndusụk akam ẹsida ini mbemiso ẹbọrọde, isinyụn̄ imemke utom ndifiọk m̀mê ẹbọrọ mmọ. Nte uwụtn̄kpọ  Jesus aban̄ade ebeakpa kiet oro ekesikade ndien ndien ebịne ebiereikpe owụtde, ekeme ndiyom isibọn̄ akam kpukpru ini inọ Abasi. (Luke 18:1-8) Nte ededi, imekeme nditịm nnịm ke Jehovah ididọhọke nnyịn “kûfịna mi,” ke ini iben̄ede n̄kpọ oro ekemde ye uduak esie.—Luke 11:5-9.

¹⁷ Ikọt Jehovah ẹsikụt nte ẹbọrọde akam mmimọ ke ata ediwak idaha. Emi esiwak nditịbe ke ini inamde utom ukwọrọikọ. Ke uwụtn̄kpọ, nditọete iban iba ẹkesuan mme n̄wed Bible ke esịt esịt Philippines. Mmọn̄eyet ama asiaha n̄wan kiet ke enyịn ke ini mmọ ẹkenọde enye tract. N̄wan oro ọkọdọhọ ete: “Mma mbọn̄ akam mbubịteyo n̄kpọn̄ nnọ Abasi nte ọdọn̄ mme owo ẹdikpep mi Bible, ndien n̄kere ke emi edi ibọrọ akam oro.” Esisịt ini ke oro ebede, n̄wan oro ama ọtọn̄ọ ndidụk mbono esop ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Ke obio efen ke Ufọt Edem Usụk ye Edem Usiahautịn Asia, eyenete eren kiet ama esikop ndịk ndikwọrọ ikọ ke ufọk oro ẹnen̄erede ẹkpeme. Nte ededi, enye ama ọbọn̄ akam ọnọ Jehovah, okot idem ọdọn̄, onyụn̄ odụk ufọk oro. Ke ini enye ọkọkọn̄de usụn̄, n̄kaiferi kiet ama ọwọrọ edi. Ke ini eyenete oro eketịn̄de ntak oro imọ ikawahade, n̄kaiferi oro ama ọtọn̄ọ nditua. Enye ọkọdọhọ ke imọ ima iyom Mme Ntiense Jehovah inyụn̄ ibọn̄ akam iyom un̄wam man ikeme ndikụt mmọ. Eyenete oro ama enem esịt ndin̄wam enye okụt esop Mme Ntiense Jehovah oro odude ke n̄kann̄kụk oro.

18. (a) Nnyịn ikpanam n̄kpọ didie ke ini ẹbọrọde akam nnyịn? (b) Nso ke nnyịn ikeme nditịm mfiọk edieke ibọn̄de akam ke kpukpru idaha?

¹⁸ Akam enen̄ede edi akwa enọ. Jehovah eben̄e idem ndikop nnyụn̄ mbọrọ akam nnyịn. (Isaiah 30:18, 19) Edi, oyom nnyịn inen̄ede itịn̄ enyịn man ifiọk nte Jehovah ọbọrọde akam nnyịn. Ekeme ndidi enye idibọrọke nte ikekerede. Kpa ye oro, nnyịn ikpedehedei ifre ndikọm nnyụn̄ ntoro enye ke ini ikụtde ndausụn̄ esie. (1 Thessalonica 5:18) Akan oro, ti item apostle Paul emi kpukpru ini: “Ke kpukpru n̄kpọ ẹda akam ye n̄kpeubọk ọkọrọ ye ekọm ẹsian Abasi eben̄e mbufo.” Ih, bọn̄ akam nọ Abasi ke kpukpru idaha. Ntem, afo ayaka iso ndikụt nte ikọ emi Paul eketịn̄de mi aban̄a mbon oro Abasi okopde akam mmọ osude fi ke idem: ‘Emem Abasi emi akande kpukpru ekikere eyekpeme esịt ye ukeme ukeren̄kpọ fo.’—Philippi 4:6, 7.

Nte Afo Emekeme Ndibọrọ?

• Nsio nsio usụn̄ ewe ke ikpọbọn̄ akam?

• Didie ke ikpọbọn̄ akam?

• Mme n̄kpọ ewe ke ikpeben̄e ke akam nnyịn?

• Didie ke akam ekeme ndin̄wam owo oro anamde idiọk?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Mme ndise ke page 29]

Akam ofụri esịt isiyakke nnyịn iduọ ke idomo

[Mme ndise ke page 31]

Ke ini ibọn̄de akam, nnyịn imesikọm Abasi, itịn̄ mfịna nnyịn inọ enye, inyụn̄ iben̄e enye n̄kpọ