Yak nte Odude Uwem Owụt ke Emenyene Mbuọtidem

“Mbuọtidem, edieke mîsan̄ake ye utom, akpa ke idemesie.”—JAMES 2:17.

1. Ntak emi akpa mme Christian ẹkewụkde ntịn̄enyịn ke mbuọtidem ye utom?

 KE OFỤRI OFỤRI, nte akpa mme Christian ẹkedude uwem ama owụt ke mmọ ẹnyene mbuọtidem. Mbet oro James ama eteme kpukpru mme Christian ete: “Ẹkabade ẹdi mme anam ikọ, ẹkûdi mme andikokop kpọt.” Enye ama adian do ete: “Kpa nte ikpọkidem eke mînyeneke spirit akpade, ntre ke mbuọtidem eke mîsan̄ake ye utom akpa n̄ko.” (James 1:22; 2:26) N̄kpọ nte isua 35 ke enye ama ekewet n̄kpọ emi, ediwak Christian ẹma ẹka iso ẹda nti utom mmọ ẹwụt ke imenyene mbuọtidem. Edi n̄kpọ mfụhọ nditịn̄ ke ndusụk Christian ikanamke oro. Jesus ama otoro esop Smyrna; edi enye ama ọdọhọ ediwak mbon esop Sardis ete: “Mmọfiọk mme edinam fo, nte ke afo emenyene enyịn̄ nte ke afo ke ododu uwem, edi afo amakpa.”—Ediyarade 2:8-11; 3:1.

2. Mme mbụme ewe ke mme Christian ẹkpebụp idemmọ ẹban̄a mbuọtidem mmọ?

² Mmọdo, Jesus ama esịn udọn̄ ọnọ mme Christian ke Sardis—ndien akpan akpan kpukpru owo oro ẹdikotde ikọ esie emi ke ukperedem—ete ẹfiak ẹnyene akpa ima emi mmọ ẹkenyenede ẹnọ akpanikọ ẹnyụn̄ ẹdu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit. (Ediyarade 3:2, 3) Owo nnyịn kiet kiet ekeme ndibụp idemesie ete: ‘Nso kaban̄a mme edinam mi? Ndi mme edinam mi ẹnen̄ede ẹwụt ke nsụk ndodu uwem ke n̄kan̄ eke spirit? Ndi ke nnen̄ede nsịn ukeme n̄wụt ke mmenyene mbuọtidem, idem ke mme n̄kpọ oro mîtịmke inyene ebuana ye utom ukwọrọikọ m̀mê mbono esop?’ (Luke 16:10) Imekeme ndikere mban̄a ediwak n̄kpọ ke uwem, edi ẹyak ineme n̄kpọ kiet kpọt: mme mboho otu, esịnede usọrọ ndọ Christian.

N̄kpri Mboho Otu

3. Nso idi ekikere Bible kaban̄a edidụk mboho?

³ Ata ediwak nnyịn imesidat esịt ke ini ẹkotde nnyịn itiene ididụk mboho oro mme Christian oro ẹkopde inemesịt ẹdude. Jehovah edi “Abasi inemesịt,” emi oyomde mme asan̄autom esie ẹkop inemesịt. (1 Timothy 1:11) Enye ama anam Solomon ewet ikọ akpanikọ emi ke Bible: “Ndien ami ntoro idara, koro owo mînyeneke eti n̄kpọ ke idak utịn, ke mîbọhọke ndidia n̄kpọ, nnyụn̄ n̄n̄wọn̄, nnyụn̄ ndara: ndien edi emi edidiana ye enye ke utom esie, ke ofụri uwem esie.” (Ecclesiastes 3:1, 4, 13; 8:15) Ẹkeme ndikop orụk idatesịt oro ke ini ubon ẹdiade udia  m̀mê ke n̄kpri mboho en̄wen oro ata mme andituak ibuot nnọ Abasi ẹdude.—Job 1:4, 5, 18; Luke 10:38-42; 14:12-14.

4. Nso ke owo oro odiomide mboho ekpekere aban̄a?

⁴ Edieke edide afo edidiomi onyụn̄ ese aban̄a utọ mboho oro, afo ekpenyene ndinen̄ede n̄kere mban̄a se odiomide, idem ọkpọkọm oyom ndikot ibat ibat mme andinịm ke akpanikọ ẹditiene ẹdia udia ẹnyụn̄ ẹbuana ke inem inem nneme. (Rome 12:13) Kụt ete ke “kpukpru n̄kpọ ẹda itie ke ido nte eyede,” nyụn̄ yak “ọniọn̄ eke otode ke enyọn̄” ada fi usụn̄. (1 Corinth 14:40; James 3:17) Apostle Paul ekewet ete: “Edide mbufo ẹdia n̄kpọ m̀mê ẹn̄wọn̄ n̄kpọ m̀mê ẹnam n̄kpọ ekededi, ẹnam kpukpru n̄kpọ ẹnọ Abasi ubọn̄. Ẹkûnam n̄kpọ ẹdi ntak iduọ” ẹnọ owo. (1 Corinth 10:31, 32) Nso idi ndusụk n̄kpọ oro oyomde ọnọ akpan ntịn̄enyịn? Ndibem iso n̄kere mban̄a mme utọ n̄kpọ oro ẹyen̄wam fi ye mbon oro okotde mboho ẹnam n̄kpọ ke usụn̄ oro owụtde ke mbufo ẹmenyene mbuọtidem.—Rome 12:2.

Nso Orụk Mboho ke Oyom Ndidiomi?

5. Ntak emi andidiomi mboho ekpenen̄erede ekere aban̄a m̀mê iyọnọ n̄kpọsọn̄ mmịn inyụn̄ ibre ikwọ?

⁵ Mfịna ediwak mbon oro ẹsidiomide mboho esidi m̀mê ikpọnọnọ n̄kpọsọn̄ mmịn m̀mê ikpọnọhọ. Idịghe n̄kpọsọn̄ mmịn ẹdodu ke mboho, mboho enem. Ti ke Jesus ama ọnọ ediwak owo oro ẹkedide ẹbịne enye udia—enye ama anam uyo ye iyak ẹwak ẹkem mmọ. Mbụk Bible oro idọhọke ke enye ama anam wine ke utịbe utịbe usụn̄ ọnọ mmọ, kpa ye oro nnyịn ifiọkde ke enye ama ekeme ndinam ntre. (Matthew 14:14-21) Edieke afo ebierede ndinọ n̄kpọsọn̄ mmịn ke mboho, nam ntre ke ufat nyụn̄ kụt ete ke ọmọnọ mbon oro mîmaha n̄kpọsọn̄ mmịn, mmịn en̄wen. (1 Timothy 3:2, 3, 8; 5:23; 1 Peter 4:3) Kûdedei unam ọdọn̄ owo ekededi ndin̄wọn̄ n̄kpọ oro ekemede ndidom “nte urụkikọt.” (Mme N̄ke 23:29-32) Nso kaban̄a edibre ikwọ m̀mê edikwọ ikwọ? Edieke edide eyebre ikwọ ke mboho oro odiomide, nen̄ede sasat mme ikwọ oro edibrede nyụn̄ kere ban̄a n̄kukwak ye mme ikọ ikwọ oro. (Colossae 3:8; James 1:21) Ediwak Christian ẹkụt ke ndibre inem inem ikwọ Obio Ubọn̄ m̀mê ndikam n̄kwọ mme utọ ikwọ emi ọtọkiet esinam mboho enem. (Ephesus 5:19, 20) Kpukpru ini, kụt ete ke ikwọ isọn̄ke uyo ikaha mbak editịmede inem inem nneme oro ẹnemede m̀mê mbak editịmede mme mbọhọidụn̄.—Matthew 7:12.

6. Didie ke andidiomi mboho ekeme ndiwụt ke imenyene odu-uwem mbuọtidem ke se iban̄ade nneme m̀mê mme edinam eken?

⁶ Mme Christian ẹkeme ndineme nsio nsio ibuot nneme, ẹkot n̄wed, m̀mê ẹbụk ndinem ifiọkutom ke mme mboho otu. Edieke nneme odụkde idiọk afan̄, andidiomi mboho ekeme ndida mbufiọk nnam enye afiak odụk nnennen afan̄. Enye ekpenyene ndidu ke edidemede n̄ko man okụt ete ke owo ndomokiet ikarake nneme. Edieke enye okụtde ke owo akara nneme, enye ekeme ndida mbufiọk nsịbe ndụk nnyụn̄ nnam mbon en̄wen ẹtiene ẹbuana, eyedi ọdọhọde  mme uyen ẹtiene ẹbuana m̀mê enemede n̄kpọ oro edidọn̄de ediwak owo nditiene nneme. Utọ nneme oro ayanam n̄kpri ye ikpọ ẹkop inem mboho oro. Edieke afo andidiomi mboho adade ọniọn̄ ye mbufiọk anam n̄kpọ, mbon oro ẹdụkde mboho oro ẹyekụt “eti ibuot” fo. (Philippi 4:5) Mmọ ẹyekụt ke afo emenyene odu-uwem mbuọtidem, kpa mbuọtidem oro otụkde ofụri ikpehe uwem fo.

Edinam Ndọ ye Usọrọ Ndọ

7. Ntak emi ikpekerede iban̄a nte itịmde edinam ndọ ye usọrọ ndọ?

⁷ Ndọ Christian edi akpan edinam kiet oro esinọde mme Christian idatesịt. Mme asan̄autom Abasi eset, esịnede Jesus ye mme mbet esie, ẹma ẹsidụk utọ inem inem edinam ndọ oro ọkọrọ ye usọrọ oro esisan̄ade ye enye. (Genesis 29:21, 22; John 2:1, 2) Nte ededi, mme n̄kpọ oro ẹtịbede ke mme isua ndondo emi ẹnen̄ede ẹwụt ke oyom ẹnen̄ede ẹsịn ukeme edieke anade ẹtịm mme edinam otuowo oro ẹnyenede ebuana ye ndọ ke usụn̄ oro owụtde ke Christian enyene eti ibuot onyụn̄ ada ukem ukem. Kpa ye oro, mme n̄kpọ emi ẹdi ọsọ edinam oro ẹnọde Christian ifet ndiwụt ke imenyene mbuọtidem.

8, 9. Didie ke se ẹnamde ke ediwak itie ndọ ẹsọn̄ọ se ikotde ke 1 John 2:16, 17?

⁸ Ediwak owo oro mîfiọkke m̀mê oro mîdọn̄ke enyịn iban̄a mme edumbet Abasi ẹsida edinam ndọ nte ifet ndinam n̄kpọ mbe ubọk m̀mê ndinam se ẹmama. Obufa n̄wanndọ eketịn̄ ntem ke magazine kiet ke Europe aban̄a ndọ esie oro ekebietde ndọ eyen ọbọn̄: ‘Nnyịn ikawat ke ukpatn̄kpọ oro enan̄-mbakara 4 ẹdụride, ndien ukpatn̄kpọ oro enan̄-mbakara 12 ẹdụride ọkọrọ ye enye oro enan̄-mbakara kiet odụride, emi n̄ka ikwọ ẹkesịnede ẹbre ikwọ, ẹma ẹtiene nnyịn ke edem. Ekem ima idia ata ndinem udia inyụn̄ ikpan̄ utọn̄ ikop ndinem ikwọ; emi ikenyeneke mbiet. Eketie kpa nte n̄koyomde, n̄kebiet ọbọn̄ an̄wan usen oro.’

⁹ Kpa ye edide kwa idụt kwa usem, se obufa n̄wanndọ oro eketịn̄de enen̄ede ọsọn̄ọ ikọ apostle John emi: “Kpukpru se idude ke ererimbot—mbumek obụkidem ye mbumek enyịn ye n̄wụtidem ke n̄kpọ eke owo adade odu uwem—itọn̄ọke ito Ete, edi ọtọn̄ọ oto ererimbot.” Ndi emekere ke eren ye n̄wan oro ẹdide Christian emi ẹma ẹkekọri ẹsịm ọyọhọ idaha ẹkpeyom ndinam ndọ nte eyen ọbọn̄ ọkọrọ ye inua-okot ọkpọmiọk usọrọ ndọ? Utu ke oro, ndutịm ndọ mmọ ekpenyene ndiwụt ke mmọ ẹkere ẹban̄a item emi: “Owo eke anamde uduak Abasi ododu ke nsinsi.”—1 John 2:16, 17.

10. (a) Man ẹnam ndọ oro owụtde eti ibuot, ntak emi ntịmidem edide akpan n̄kpọ? (b) Didie ke ẹkpebiere m̀mê mmanie ke ẹdikot?

¹⁰ Oyom mme Christian oro ẹyomde ndidọ ndọ ẹda ukem ukem ẹnyụn̄ ẹnyene eti ibuot, ndien Bible ekeme ndin̄wam mmọ. Okposụkedi usen ndọ edide akpan usen ọnọ mmọ, mmọ ẹfiọk ke mmimọ mme Christian ikam itọtọn̄ọ uwem nte ebe ye n̄wan emi ẹnyenede idotenyịn ndidu nsinsi uwem. Ufọn idụhe mmọ ndinam akamba usọrọ ndọ. Edieke mmọ ẹmekde ndidiomi mboho, oyoyom mmọ ẹbat se iditakde ẹnyụn̄ ẹkere ẹban̄a orụk mboho oro ẹdidiomide. (Luke 14:28) Ke mmọ ẹma ẹkedọ ndọ nte mme Christian, ebe edidi ibuot ọnọ n̄wan esie nte N̄wed Abasi etemede. (1 Corinth 11:3; Ephesus 5:22, 23) Ntre, ebendọ enen̄ede enyene mbiomo edise mban̄a usọrọ ndọ. Nte ededi, enye oyowụt edikere mban̄a ebe ke ndineme ye n̄wan oro enye oyomde ndidọ mme utọ n̄kpọ nte mbon oro mmọ ẹdikotde m̀mê ibat owo oro mmọ ẹdikemede ndikot usọrọ ndọ. Mmọ idikemeke idinyụn̄ imemke utom ndikot kpukpru ufan ye iman mmọ; ntem oyoyom ẹnam mme ubiere oro ẹwụtde eti ibuot. Mbon oro ẹyomde ndidọ ndọ mi ẹkpenyene nditịm mfiọk ke edieke mmimọ mîkemeke ndikot ndusụk ekemmọ Christian, ke ayan̄wan̄a mmọ ntak oro owo mîkotke mmọ ndien mmọ idiyatke esịt.—Ecclesiastes 7:9.

“Etubom Usọrọ”

11. Nso utom ke “etubom usọrọ” ekeme ndinam ke ndọ?

¹¹ Edieke ebendọ ye n̄wanndọ ẹmekde ndikot mme owo ẹdidia usọrọ ndọ, didie ke mmọ ẹkeme ndikụt ke imanam usọrọ emi enyene uku? Ke ediwak isua oro ẹbede, Mme Ntiense Jehovah ẹkụt ke ọfọn inyene etubom usọrọ nte emi  ẹtịn̄de ẹban̄a ke mboho oro Jesus okodụkde ke Cana. “Etubom usọrọ” ama odu ke ndọ Cana oro, ndien eyịghe idụhe ke enye ekedi ekemmọ andinịm ke akpanikọ oro ẹkekemede ndiberi edem. (John 2:9, 10) Kpasụk ntre, ebendọ oro enyenede eti ibuot eyemek eyenete eren oro ama ọkọkọri esịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke spirit ese aban̄a akpan ifetutom emi. Ke etubom usọrọ ama ọkọfiọk mme n̄kpọ oro ebendọ amade onyụn̄ ọdọhọde ẹnam, enye oyokụt ete ke ẹnam mme n̄kpọ oro ketket mbemiso mboho ọtọn̄ọde ye ke ini mboho.

12. Nso ke ebendọ ekpekere aban̄a ke ini oyomde ndinọ n̄kpọsọn̄ mmịn ke usọrọ ndọ?

¹² Ke n̄kemuyo ye se ikenemede ke ikpehe ekikere 5, ndusụk mbon oro ẹnamde ndọ ẹsimek nditre ndinọ n̄kpọsọn̄ mmịn ke usọrọ ndọ mbak ẹdin̄wọn̄ ẹbe ubọk ẹnyụn̄ ẹbiat inem usọrọ, ẹnamde enye okûwọrọ usụn̄. (Rome 13:13; 1 Corinth 5:11) Nte ededi, edieke mmọ ẹdinọde n̄kpọsọn̄ mmịn, ebendọ ekpenyene ndikụt ete ke ẹnam ntre ke ufat. Wine ama odu ke ndọ oro Jesus okodụkde ke Cana, Jesus n̄ko ama ọnọ eti wine. Edi tịm fiọk se etubom usọrọ oro ọkọdọhọde: “Kpukpru owo eken ẹsibem iso ẹsio eti wine ẹdi, ndien ke ini mme owo ẹma ẹken̄wọn̄ ẹyụhọ, ẹsio enye oro mînemke. Afo omomụm eti wine enịm tutu esịm emi.” (John 2:10) Ke akpanikọ, Jesus ikesịnke udọn̄ inọ ukpammịn ekededi, koro enye ama ọfiọk ke ukpammịn ọdiọk. (Luke 12:45, 46) Ke nditịn̄ nte idem akakpade imọ aban̄a nte wine oro ekenemde, etubom usọrọ oro akakam anam an̄wan̄a ke imọ ima ikụt ediwak ini nte mbon oro ẹdụkde usọrọ ndọ ẹkpade mmịn. (Utom 2:15; 1 Thessalonica 5:7) Mmọdo, ebendọ ọkọrọ ye Christian oro ẹkemede ndiberi edem emi enye emekde nte etubom usọrọ ẹkpenyene ndikụt ẹte ke kpukpru mbon oro ẹdụkde usọrọ ndọ ẹnam in̄wan̄-in̄wan̄ item emi: “Ẹkûkpa mmịn, emi edide etịme etịme ido.”—Ephesus 5:18; Mme N̄ke 20:1; Hosea 4:11.

13. Nso ke ebendọ ye n̄wanndọ ẹkpekere ẹban̄a edieke mmọ ẹdiomide ndibre ikwọ ke usọrọ ndọ, ndien ntak-a?

¹³ Kpa nte edide ye mme mboho eken, edieke edide ẹyebre ikwọ, ẹkpenyene ndinen̄ede n̄kụt nte enye isọn̄ke uyo ikaha man mme owo ẹkeme ndikop se ẹtịn̄de. Ebiowo kiet ọkọdọhọ ete: “Ndusụk ini ikwọ esitọn̄ọ ndisọn̄ uyo ke etịmde ekpere mbubịteyo, kpa ini oro nneme esinen̄erede enem m̀mê ini oro ẹsitọn̄ọde ndinek unek. Ikwọ oro ẹkebrede sụn̄sụn̄ ekeme nditọn̄ọ ndinen̄ede nsọn̄ uyo tutu etịmerede nneme. Usọrọ ndọ esiberede ifet ndinyene inem inem ebuana ọtọkiet. Nso n̄kpọ mfụhọ ke ekpedi ntem edieke ikwọ oro ọsọn̄de uyo akaha akpabiatde utọ ifet emi!” Ke afan̄ emi n̄ko, oyom ebendọ ye etubom usọrọ ẹnam n̄kpọ ke usụn̄ oro owụtde eti ibuot, idehedei iyak mme ebre ikwọ, edide ẹkpekpe mmọ m̀mê owo ikpehe-kpe, ẹbiere orụk ikwọ oro ẹdibrede ye adan̄a nte enye edisọn̄de uyo eketre. Paul ekewet ete: “Se ededi oro mbufo ẹnamde ke ikọ ye ke edinam, ẹnam kpukpru n̄kpọ ke enyịn̄ Ọbọn̄ Jesus.” (Colossae 3:17) Ke ini mbon oro ẹkedụkde usọrọ ndọ ẹsịmde ufọk, ndi mmọ ẹyeti ke ikwọ oro ẹkebrede ama owụt ke ebendọ ye n̄wanndọ ẹkenam kpukpru n̄kpọ ke enyịn̄ Jesus? Se mmọ ẹkpetide edi oro.

14. Ekpenem mme Christian nditi nso mban̄a edinam ndọ oro mmọ ẹkedụkde?

¹⁴ Ih, ẹkeme ndinen̄ede nti edinam ndọ oro ẹketịmde edifọn edifọn. Adam ye Edyta, emi ẹma ẹkedọ ndọ ke isua 30, ẹtịn̄ ntem ẹban̄a ndọ kiet: “Ikọsọn̄ke ndikụt ke emi ekedi edinam ndọ Christian. Ẹma ẹbre mme ikwọ oro ẹketorode Jehovah, nti edinam unọ idem inemesịt en̄wen ẹma ẹdu n̄ko. Unek ye ikwọ ikedịghe ebeiso n̄kpọ. Edinam ndọ oro ama enem onyụn̄ ọbọbọp, ndien kpukpru n̄kpọ ẹkedu ke n̄kemuyo ye mme edumbet Bible.” Ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke ebendọ ye n̄wanndọ ẹkeme ndinam ekese man ẹwụt ke imenyene mbuọtidem etiene nte mmọ ẹnamde n̄kpọ.

 Mme Enọ Ndọ

15. Ewe item Bible ke ẹkeme ndibuan ye mme enọ ndọ?

¹⁵ Edi ido ke ediwak idụt mme ufan ye mme iman ndinọ mbon oro ẹdọde ndọ enọ. Nso ke ekpeti edieke emekde ndinam ntre? Ti se apostle John eketịn̄de aban̄a “n̄wụtidem ke n̄kpọ eke owo adade odu uwem.” Enye akabuan utọ n̄wụtidem oro ye ‘ererimbot oro edibede efep,’ ikabuanke ye mme Christian oro mme edinam mmọ ẹwụtde ke imenyene mbuọtidem. (1 John 2:16, 17) Ke ikerede iban̄a ikọ oro John akadade odudu spirit Abasi ewet mi, ndi akpana mbufa mme ọdọ ndọ ẹnam mme owo ẹfiọk enyịn̄ kpukpru mbon oro ẹnọde mmọ enọ? Mme Christian ke Macedonia ye Achaia ẹma ẹtịp n̄kpọ ẹnọ ẹsọk nditọete ke Jerusalem, edi n̄kpọ ndomokiet idụhe ndiwụt ke ẹma ẹsiak enyịn̄ mmọ ke eferife. (Rome 15:26) Ediwak mme Christian oro ẹnọde mme ọdọ ndọ enọ idimaha ẹsiak mmimọ enyịn̄ mbak ẹdidụri ntịn̄enyịn oro mîdotke ẹnọ idem. Ke afan̄ emi, dụn̄ọde item Jesus oro odude ke Matthew 6:1-4.

16. Didie ke mbufa mme ọdọ ndọ ẹkeme ndifep ndida enọ ndọ nnam mbon en̄wen ẹkop bụt?

¹⁶ Ndisiak enyịn̄ mbon oro ẹnọde enọ ekeme ndinam mme andinọ ‘ẹmia mbuba’ ye kiet eken ẹban̄a m̀mê ewe enọ ọfọn akan, m̀mê ewe onyụn̄ ọsọn̄ urua akan. Mmọdo, mbufa mme ọdọ ndọ oro ẹdide Christian ẹnyụn̄ ẹnyenede eti ibuot idisiakke enyịn̄ mbon oro ẹnọde mmọ enọ. Ndisiak mme andinọ enọ ekeme ndinam bụt anam mbon oro ekemede ndidi ikenyeneke okụk inọ mmọ enọ. (Galatia 5:26; 6:10) Ke nditịn̄ akpanikọ, idiọkke ebendọ ye n̄wanndọ ndifiọk owo emi ọnọde mmọ enọ. Kad oro odotde, emi ẹsidiande ke enọ oro ẹnọde, ekeme ndinam mmọ ẹfiọk andinọ enọ, edi mmọ idikotke enye ke eferife. Ke ini idepde, inọde, inyụn̄ ibọde mme enọ ndọ, kpukpru nnyịn imenyene ifet ndiwụt ke imenyene mbuọtidem idem ke mme ọkpọkpọ mbubehe ntem. *

17. Nso ikpedi utịtmbuba mme Christian kaban̄a mbuọtidem ye utom mmọ?

¹⁷ Ndiwụt ke imenyene mbuọtidem enen̄ede abuana n̄kpọ akan edinyene eti ido uwem, edidụk mme mbono esop Christian, ye edibuana ke utom ukwọrọikọ. Kpukpru nnyịn ikpakam inyene odu-uwem mbuọtidem oro otụkde kpukpru se inamde. Ih, nnyịn imekeme ndiwụt ke imenyene mbuọtidem ebe ke ndinam se Abasi oyomde oto nnyịn “ọyọhọ ọyọhọ,” esịnede mme n̄kpọ oro inemede ke ibuotikọ emi.—Ediyarade 3:2.

18. Didie ke ikpabuan ikọ oro odude ke John 13:17 ye mme edinam ndọ ye mme mboho oro mme Christian ẹtịmde?

¹⁸ Ke Jesus ama ekenịm eti uwụtn̄kpọ ọnọ mme anam-akpanikọ apostle esie ke ndinam usụhọde utom ediyet mmọ ukot, enye ọkọdọhọ ete: “Edieke mbufo ẹfiọkde mme n̄kpọ emi inemesịt edidi eke mbufo edieke ẹnamde mmọ.” (John 13:4-17) Ekeme ndidi idiyomke iyet mbon en̄wen, utọ nte isenowo nnyịn, ukot, sia oro mîdịghe ido nnyịn. Nte ededi, nte ima ikeneneme ke ibuotikọ emi, odu mme ikpehe en̄wen ke uwem oro nnyịn ikemede ndiwụt ke imenyene mbuọtidem ebe ke ndinam n̄kpọ ke usụn̄ oro owụtde ima ye edikere mban̄a, esịnede mme n̄kpọ oro ẹnyenede ebuana ye mboho otuowo ye mme edinam ndọ Christian. Nnyịn imekeme ndiwụt ke imenyene mbuọtidem edide ke ini iyomde ndidọ ndọ m̀mê ke ini ikade edinam ndọ m̀mê ke ini idụkde inem inem mboho oro mme Christian ẹtịmde, kpa mbon emi edinam mmọ ẹwụtde ke imenyene mbuọtidem.

[Ikọ idakisọn̄]

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

Didie ke ekeme ndiwụt ke emenyene mbuọtidem:

• ke ini odiomide mboho otuowo?

• ke ini oyomde ndinam ndọ m̀mê usọrọ ndọ?

• ke ini ọnọde m̀mê ọbọde mme enọ ndọ?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 24]

Idem ke ini okotde ibat ibat owo, yak “ọniọn̄ eke otode ke enyọn̄” ada fi usụn̄