Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Nte Afo Emese Ndisana N̄kpọ nte Jehovah Esede?

Nte Afo Emese Ndisana N̄kpọ nte Jehovah Esede?

Nte Afo Emese Ndisana N̄kpọ nte Jehovah Esede?

“Ẹtịm ẹkpeme . . . mbak anam use m̀mê owo ekededi eke mîwụtke esịtekọm inọ ndisana n̄kpọ edidu.”—MME HEBREW 12:15, 16.

1. Ewe edu oro mme owo ẹnyenede mfịn ke mme asan̄autom Jehovah mînyeneke?

 ERERIMBOT idaha ndisana n̄kpọ ke n̄kpọ. Edgar Morin, eyen France emi edide ekpep n̄kpọ mban̄a itie ebuana owo, ọkọdọhọ ete: “Mme owo idaha aba se inamde owo odu eti uwem—oro edi Abasi, n̄kpọ-obot, obio emana, mbụkeset, n̄kọkibuot—ke n̄kpọ. . . . Mme owo ẹmek se mmọ ẹyomde ndida nte eti ido uwem.” Emi edi “spirit ererimbot,” m̀mê “spirit oro anamde utom ke emi ke esịt nditọ ntụtutọn̄.” (1 Corinth 2:12; Ephesus 2:2) Mbon oro ẹyakde idem ẹnọ Jehovah ẹnyụn̄ ẹnyịmede ndidu ke idak ukara esie inyeneke utọ edu unana ukpono oro. (Rome 12:1, 2) Utu ke oro, mme asan̄autom Abasi ẹfiọk ke enen̄ede edi akpan n̄kpọ ndituak ibuot nnọ Jehovah ke edisana usụn̄. Mme n̄kpọ ewe ke inyene ndida ke ndisana? Ibuotikọ emi eyeneme n̄kpọ ition oro ẹdide ndisana ẹnọ kpukpru mme asan̄autom Abasi. Ibuotikọ oro etienede eyeneme nte mboho Christian nnyịn edide edisana. Edi nso ke ikọ oro “edisana” enen̄erede ọwọrọ?

2, 3. (a) Didie ke N̄wed Abasi owụt ke Jehovah edi edisana? (b) Didie ke ida enyịn̄ Jehovah ke edisana?

2 Ke ikọ Hebrew oro ẹkedade ẹwet Bible, ikọ oro “edisana” ọnọ ekikere aban̄a edinịm n̄kpọ san̄asan̄a. Ke se iban̄ade utuakibuot, enye aban̄a n̄kpọ oro mîdịghe ọsọ. Jehovah edi edisana ke kpukpru usụn̄. Ẹkot enye “Ata Edisana.” (Mme N̄ke 9:10; 30:3) Ke Israel eset, akwa oku ama esiyara uyaraibuot emi ẹkekapde ikọ emi ke gold: “Jehovah edi Edisana.” (Exodus 28:36, 37, NW) N̄wed Abasi owụt nte mme cherub ye seraph emi ẹdude ke ebekpo Jehovah ke heaven ẹtan̄ade ẹte: “Edisana, edisana, edisana Jehovah.” (Isaiah 6:2, 3; Ediyarade 4:6-8) Nditịn̄ emi utịm ikata owụt ke Jehovah edi edisana, ediden̄i, onyụn̄ anana ndo ke mfọnmma udomo. Ke akpanikọ, enye edi Ntọn̄ọ kpukpru se idide edisana.

3 Enyịn̄ Jehovah edi edisana. Andiwet psalm eketịn̄ ete: “Mmọ ẹyetoro akwa enyịn̄ ndịk fo: enye edi edisana.” (Psalm 99:3) Jesus ekekpep nnyịn ibọn̄ akam ite: “Ete nnyịn emi odude ke heaven, yak ẹnam enyịn̄ fo asana.” (Matthew 6:9) Mary eka Jesus ọkọdọhọ ete: “Ukpọn̄ mi okpono Jehovah . . . Enye emi enyenede odudu amanam ikpọ n̄kpọ ọnọ mi, enyịn̄ esie onyụn̄ edi edisana.” (Luke 1:46, 49) Nnyịn emi idide mme asan̄autom Jehovah ida enyịn̄ esie ke edisana inyụn̄ ifep n̄kpọ ekededi oro edinamde ẹtịn̄ idiọk ẹdian edisana enyịn̄ emi. N̄ko-n̄ko, nnyịn imenyene ekikere Jehovah kaban̄a se idide edisana, oro edi, n̄kpọ eke enye esede ke edisana, ke nnyịn ise ke edisana.—Amos 5:14, 15.

Ntak Emi Nnyịn Inen̄erede Ikpono Jesus

4. Ntak emi Bible ọdọhọde ke Jesus edi “Edisana Owo”?

4 Sia Jesus edide “ikpọn̄-ikpọn̄ edibon eyen” edisana Abasi, kpa Jehovah, ẹkebot enye nte edisana. (John 1:14; Colossae 1:15; Mme Hebrew 1:1-3) Ke ntre ẹkot enye “Edisana Owo Abasi.” (John 6:69) Ke ini ẹkesiode uwem Jesus ke heaven ẹdi isọn̄, enye okosụk edi edisana, koro Mary akaman enye ke odudu edisana spirit. Angel ama ọdọhọ Mary ete: “Edisana spirit oyodoro fi ke idem . . . se idimanade edikere edisana, Eyen Abasi.” (Luke 1:35) Ke ini mme Christian ke Jerusalem ẹkebọn̄de akam ẹnọ Jehovah, mmọ ẹma ẹkot Eyen Abasi utịm ikaba, “edisana asan̄autom fo Jesus.”—Utom 4:27, 30.

5. Ewe edisana utom ke Jesus akanam ke isọn̄, ndien ntak emi iyịp esie edide ọsọn̄urua n̄kpọ?

5 Jesus ama enyene edisana utom ndinam mi ke isọn̄. Ẹma ẹmek enye nte Akwa Oku akwa temple Jehovah eke spirit, ke ini enye akanade baptism ke isua 29 E.N. (Luke 3:21, 22; Mme Hebrew 7:26; 8:1, 2) Ke adianade do, enye ekenyene ndikpa n̄kpa uwa. Iyịp esie oro ẹkenyenede ndiduọk ekenyene ndidi ufak oro edinyan̄ade ubonowo emi ẹdide mme anamidiọk. (Matthew 20:28; Mme Hebrew 9:14) Ntre, nnyịn ida iyịp Jesus nte edisana ye “ọsọn̄urua” n̄kpọ.—1 Peter 1:19.

6. Nnyịn ida Christ Jesus didie, ndien ntak-a?

6 Ndiwụt ke nnyịn imenen̄ede ikpono Christ Jesus, kpa Edidem ye Akwa Oku nnyịn, apostle Paul ekewet ete: “Abasi ekemenede [Eyen esie] enịm ke itie emi okon̄de akan onyụn̄ ọnọ enye enyịn̄ oro okon̄de akan kpukpru enyịn̄, man ke enyịn̄ Jesus kpukpru edọn̄ ẹkpetọn̄ọ, mme andidu ke heaven ye mme andidu ke isọn̄ ye mme andidu ke idak isọn̄, kpukpru edeme ẹkpenyụn̄ ẹnyịme an̄wan̄wa ẹte Jesus Christ edi Ọbọn̄, ẹnọ Abasi Ete ubọn̄.” (Philippi 2:9-11) Nnyịn iwụt ke ise ndisana n̄kpọ nte Jehovah esede ke ndisụk ibuot ke idatesịt nnọ Jesus Christ, kpa Adausụn̄ ye Edidem nnyịn emi akarade onyụn̄ edide Ibuot esop Christian.—Matthew 23:10; Colossae 1:18.

7. Didie ke nnyịn iwụt ke imosụk ibuot inọ Christ?

7 Ndisụk ibuot nnọ Christ abuana ndinen̄ede n̄kpono mbon oro enye adade ọnọ ndausụn̄ ke utom oro enye edide adausụn̄. Ikpenyene ndise utom mbon oro ẹyetde aran ke spirit emi ẹnamde Otu Ukara, ye mme esenyịn oro mmọ ẹmekde ke mme n̄kọk itieutom, ke mme district, ke mme circuit, ye ke mme esop nte edisana utom. Oyom inen̄ede iwụt ukpono inyụn̄ isụk ibuot inọ ndutịm emi.—Mme Hebrew 13:7, 17.

Ndisana Ikọt Abasi

8, 9. (a) Nso ikanam nditọ Israel ẹdi ndisana ikọt Abasi? (b) Didie ke Jehovah ekekpep nditọ Israel se idide edisana?

8 Jehovah ama anam ediomi ye Israel. Ediomi emi ama anam obufa idụt oro ẹnyene san̄asan̄a idaha. Emi ama anam mmọ ẹsana, m̀mê ẹdi san̄asan̄a. Jehovah ke idemesie ọkọdọhọ mmọ ete: “Mbufo ẹdidi edisana ikọt mi: koro ami Jehovah ndide edisana, nyonyụn̄ ndianade mbufo ye mme idụt efen, man mbufo ẹdi okịm.”—Leviticus 19:2; 20:26.

9 Jehovah ama ekpep nditọ Israel se idide edisana toto ke ini emi mmọ ẹkekabarede ẹdi idụt. Ẹma ẹwụk mmọ ẹte ẹkûtụk obot emi Jehovah eketiede ọnọ mmọ Ibet Duop kpan̄ mmọ ẹdikpan̄a. Mmọdo, ẹkeda Obot Sinai ke edisana. (Exodus 19:12, 23) Ẹkenyene ndise mme oku, ataya, ye kpukpru se ikesịnede ke esịt, nte edisana. (Exodus 30:26-30) Nso kaban̄a esop Christian?

10, 11. Ntak emi ẹkemede ndidọhọ ke esop Christian oro ẹyetde aran ẹdi edisana, ndien didie ke emi otụk “mme erọn̄ en̄wen”?

10 Esop Christian eke mbon oro ẹyetde aran edi edisana ke enyịn Jehovah. (1 Corinth 1:2) Ke akpanikọ, ẹda otu mme Christian oro ẹyetde aran emi ẹdude ke isọn̄ ke ini ekededi ẹdomo ye edisana temple, okposụkedi mmọ mîdịghe akwa temple Jehovah eke spirit. Jehovah odụn̄ ke temple emi ebe ke edisana spirit esie. Apostle Paul ekewet ete: “Ke ebuana ye [Christ Jesus], ofụri ufọk, emi akpahade adiana kiet, ke ọkọri akabade edi edisana temple ọnọ Jehovah. Ke ebuana ye enye, n̄ko, ke ẹkebọp mbufo ẹdian ọtọkiet ẹte ẹkabade ẹdi itieidụn̄ Abasi ke spirit.”—Ephesus 2:21, 22; 1 Peter 2:5, 9.

11 Paul ama afiak ewet ọnọ mme Christian oro ẹyetde aran ete: “Nte mbufo ifiọkke ite mbufo ẹdi temple Abasi, ye nte ke spirit Abasi odụn̄ mbufo ke esịt? . . . Temple Abasi edi edisana, mbufo ẹnyụn̄ ẹdi temple oro.” (1 Corinth 3:16, 17) Ebede ke spirit esie, Jehovah ‘odụn̄’ ke otu mbon oro ẹyetde aran onyụn̄ ‘asan̄a ke otu mmọ.’ (2 Corinth 6:16) Enye aka iso ada “ofụn” esie emi anamde akpanikọ, usụn̄. (Matthew 24:45-47) “Mme erọn̄ en̄wen” ẹnen̄ede ẹma ifet oro mmọ ẹnyenede ndibuana ye otu “temple” emi, kpa mbon oro ẹyetde aran.—John 10:16; Matthew 25:37-40.

Mme N̄kpọ Oro Nnyịn Mme Christian Isede ke Edisana

12. Mme n̄kpọ ewe ke nnyịn ida ke edisana, ndien ntak-a?

12 Ikpaha nnyịn idem ndifiọk ke mbon oro ẹyetde aran ke esop Christian ye mme nsan̄a mmọ ẹda ediwak n̄kpọ ke uwem mmọ ke edisana. Itie ebuana nnyịn ye Jehovah edi edisana. (1 Chronicles 28:9; Psalm 36:7) Emi enen̄ede edi ata ọsọn̄urua n̄kpọ ọnọ nnyịn, anam nnyịn iyakke n̄kpọ m̀mê owo ndomokiet abiat itie ebuana emi inyenede ye Abasi nnyịn, kpa Jehovah. (2 Chronicles 15:2; James 4:7, 8) Ana nnyịn inen̄ede ibọn̄ akam man ika iso inyene n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Jehovah. Prọfet Daniel akada akam nte ata edisana n̄kpọ tutu enye enyịme nditaba uwem esie utu ke nditre ndibọn̄ akam nnọ Jehovah nte ekesibọn̄de. (Daniel 6:7-11) Ẹda “mme akam ndisana owo,” m̀mê mme Christian oro ẹyetde aran, ẹdomo ye incense oro ẹkesifọpde ke temple. (Ediyarade 5:8; 8:3, 4; Leviticus 16:12, 13) Emi owụt nte akam edide edisana n̄kpọ. Nso ukpono ke edi ntem ndinyene nneme ye Andikara ofụri ekondo! Nte eyịghe mîdụhe, nnyịn ida akam ke edisana.

13. Ewe odudu edi edisana, ndien didie ke ikeme ndiyak enye enyene odudu ke idem nnyịn?

13 Enyene odudu emi mme Christian oro ẹyetde aran ye mme nsan̄a mmọ ẹdade ke ata edisana—oro edi edisana spirit. Spirit oro edi anamutom odudu Jehovah, ndien sia ẹsidade enye ẹnam uduak edisana Abasi, odot ẹkot enye “edisana spirit,” m̀mê “spirit emi edide edisana.” (John 14:26; Rome 1:4) Jehovah ada edisana spirit ọnọ mme asan̄autom esie odudu ndikwọrọ eti mbụk. (Utom 1:8; 4:31) Jehovah esinọ “mbon oro ẹkopde uyo esie nte andikara” spirit esie, kpa mbon oro ‘ẹkade iso ẹsan̄a ke spirit,’ edi mîsan̄ake ke obụkidem. (Utom 5:32; Galatia 5:16, 25; Rome 8:5-8) Ọkpọsọn̄ odudu emi an̄wam mme Christian ẹnyene “mbun̄wụm spirit”—oro edi nti edu—ye ‘edisana ido uwem ye mme edinam uten̄e Abasi.’ (Galatia 5:22, 23; 2 Peter 3:11) Edieke idade edisana spirit ke edisana, nnyịn iyefep idem ke n̄kpọ ekededi oro ekemede ndiyat spirit oro esịt, m̀mê ndibiọn̄ọ enye ndinyene odudu ke idem nnyịn.—Ephesus 4:30.

14. Ewe ifetutom ke mbon oro ẹyetde aran ẹda ke edisana, ndien didie ke mme erọn̄ en̄wen ẹtiene ẹbuana ke ifetutom emi?

14 N̄kpọ en̄wen oro nnyịn idade ke edisana edi ifet oro inyenede ndikere enyịn̄ ndian edisana Abasi, kpa Jehovah, ye ndidi Mme Ntiense esie. (Isaiah 43:10-12, 15) Jehovah anam mme Christian oro ẹyetde aran ẹdot “ndidi mme asan̄autom obufa ediomi.” (2 Corinth 3:5, 6) Ke ntre, ẹnọ mmọ utom edikwọrọ “eti mbụk Obio Ubọn̄” nnyụn̄ nnam “mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet.” (Matthew 24:14; 28:19, 20) Mmọ ke ẹsọn̄ọ ẹda ẹnam utom emi, ndien ediwak miliọn owo oro ẹdide mbon mbieterọn̄ ke ẹdụk esop Abasi, mmọ ẹnyụn̄ ẹdọhọ mbon oro ẹyetde aran ke ndamban̄a usụn̄ ẹte: “Ẹyak nnyịn ika ye mbufo: koro nnyịn imokop ite ke Abasi odu ye mbufo.” (Zechariah 8:23) Mbon mbieterọn̄ emi ẹdara ndinam utom nte “mme ofụn̄-isọn̄” ye “mme ọdiọn̄-vine” eke spirit nnọ mbon oro ẹyetde aran, kpa “mme anam-n̄kpọ Abasi nnyịn.” Ke ndinam ntre, mme erọn̄ en̄wen ẹnen̄ede ẹn̄wam mbon oro ẹyetde aran ndinam utom mmọ ke ofụri ererimbot.—Isaiah 61:5, 6.

15. Ewe utom ke apostle Paul akada ke edisana, ndien ntak emi nnyịn isede utom oro nte enye ekesede?

15 Apostle Paul edi owo kiet emi ekenịmde uwụtn̄kpọ ke ndida an̄wan̄wa utom ukwọrọikọ esie ke edisana. Enye ọkọdọhọ ke imọ idi ‘asan̄autom Christ Jesus inọ mme idụt, emi inamde edisana utom eti mbụk Abasi.’ (Rome 15:16) Ke ini Paul ekewetde leta ọnọ ẹsọk mme Christian ke Corinth, enye ọkọdọhọ ke utom ukwọrọikọ imọ edi “n̄kpọuto.” (2 Corinth 4:1, 7) Nnyịn ida utom an̄wautom inam mme owo ẹfiọk “edisana ikọ Abasi.” (1 Peter 4:11) Mmọdo, edide nnyịn isịne ke otu mbon oro ẹyetde aran m̀mê ke otu mme erọn̄ en̄wen, nnyịn ida ifet oro inyenede ndinọ ikọ ntiense ke edisana.

Ndinam Edisana Idaha Nnyịn Ọfọn Ama ke Ndibak Abasi’

16. Nso idin̄wam nnyịn ikûdi mbon “eke mîwụtke esịtekọm inọ ndisana n̄kpọ”?

16 Apostle Paul ama odụri ekemmọ mme Christian utọn̄ ete ẹkûdi mbon “eke mîwụtke esịtekọm inọ ndisana n̄kpọ.” Utu ke oro, enye eketeme mmọ ete ‘ẹyom edisana idaha,’ “ẹtịm ẹkpeme . . . mbak ndotndot orụn̄ editịbe esịn mfịna, mbak enye edinyụn̄ asabade ediwak owo.” (Mme Hebrew 12:14-16) Ikọ oro “ndotndot orụn̄” ada aban̄a owo ifan̄ emi ẹdude ke esop Christian oro ẹsikụtde ndudue ẹnọ nte ẹnamde n̄kpọ ke esop. Ke uwụtn̄kpọ, mmọ ẹkeme ndineni ke mmimọ inyịmeke emi Jehovah ọdọhọde ke ndọ edi edisana m̀mê ke oyom ẹdu edisana uwem. (1 Thessalonica 4:3-7; Mme Hebrew 13:4) Mîdịghe mmọ ẹkeme nditiene ntịn̄ ikọ mfiakedem, kpa “ikpîkpu ikọ oro ẹsabarede se isanade,” emi ‘mmọ emi ẹma ẹkewọn̄ọrede ẹkpọn̄ akpanikọ’ ẹtịn̄de.—2 Timothy 2:16-18.

17. Ntak anade mbon oro ẹyetde aran ẹnen̄ede ẹsịn ukeme ẹse ndisana n̄kpọ nte Jehovah esede?

17 Paul ekewet ọnọ nditọete esie oro ẹyetde aran ete: “Ndima, ẹyak nnyịn iyet kpukpru se isabarede nnyịn obụkidem ye spirit ifep, inam edisana idaha nnyịn ọfọn ama ke edibak Abasi.” (2 Corinth 7:1) Ikọ emi owụt ke ana mme Christian oro ẹyetde aran, oro edi “mme andibuana ke ikot eke heaven,” ẹnen̄ede ẹsịn ukeme ndiwụt ke imese ndisana n̄kpọ nte Jehovah esede, ke kpukpru usụn̄ uwem mmọ. (Mme Hebrew 3:1) Apostle Peter ama eteme nditọete esie eke spirit kpasụk ntre ete: “Nte nditọ nsụkibuot, ẹtre ndinam n̄kpọ ekekem ye mme udọn̄ oro mbufo ẹkenyenede ke unana ifiọk ke eyo oko, edi, nte ekemde ye Enye emi edide Edisana emi okokotde mbufo, mbufo n̄ko ke idem mbufo ẹkabade ẹsana ke ofụri edu uwem mbufo.”—1 Peter 1:14, 15.

18, 19. (a) Didie ke “akwa otuowo” ẹwụt ke imese ndisana n̄kpọ nte Jehovah esede? (b) Ewe n̄kpọ oro edide edisana ọnọ nnyịn mme Christian ke ẹdineme ke ibuotikọ oro etienede?

18 Nso kaban̄a “akwa otuowo” oro ẹdibọhọde “akwa ukụt”? Mmọ n̄ko ẹnyene ndiwụt ke imese ndisana n̄kpọ nte Jehovah esede. N̄wed Ediyarade owụt ke ndamban̄a usụn̄ nte mmọ ẹnamde “edisana utom” ẹnọ Jehovah ke ikpehe temple esie eke spirit ke isọn̄. Mmọ ẹbuọt idem ke uwa ufak Jesus, “ndien mmọ ẹmeyet ekụra mmọ ẹnam afia ke iyịp Eyenerọn̄” ke ndamban̄a usụn̄. (Ediyarade 7:9, 14, 15) Emi anam mmọ ẹnyene edisana idaha ke iso Jehovah onyụn̄ obiomo mmọ ‘ndiyet kpukpru se isabarede mmọ obụkidem ye spirit mfep, nnam edisana idaha mmọ ọfọn ama ke edibak Abasi.’

19 Ata akpan n̄kpọ ke uwem mme Christian oro ẹyetde aran ye mme nsan̄a mmọ edi ndisop idem kpukpru ini ntuak ibuot nnọ Jehovah nnyụn̄ n̄kpep Ikọ esie. Jehovah ada mboho ikọt esie nte edisana n̄kpọ. Iyeneme ke ibuotikọ oro etienede nte nnyịn ikpesede mme mboho nnyịn nte Jehovah esede ye ntak emi ikpesede mmọ ntre.

Ke Ndidụn̄ọde

• Ewe edu ererimbot ke mme asan̄autom Jehovah mînyeneke?

• Ntak emi Jehovah edide Ntọn̄ọ kpukpru edisana n̄kpọ?

• Didie ke nnyịn iwụt ke imokpono edisana idaha Christ?

• Mme n̄kpọ ewe ke ana nnyịn ise ke edisana?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 23]

Ke Israel eset, ẹkenyene ndise mme oku, ataya, ye kpukpru se ikesịnede ke esịt, nte edisana

[Ndise ke page 24]

Mme Christian oro ẹyetde aran emi ẹdude ke isọn̄ ẹnam edisana temple

[Mme ndise ke page 25]

Akam ye an̄wan̄wa utom ukwọrọikọ nnyịn ẹdi ndisana n̄kpọ