“Akwa Usen Jehovah Emekpere”
“Akwa Usen Jehovah Emekpere”
“Akwa usen Jehovah emekpere, emekpere, oyonyụn̄ ọsọp eti-eti.”—ZEPHANIAH 1:14.
1, 2. (a) Akpan usen ewe ke mme Christian ẹtie ẹbet? (b) Mme mbụme ewe ke inyene ndibụp, ndien ntak-a?
EDIYE n̄kaiferi etetie ebet usen ndọ esie. Enen̄ede ọdọn̄ n̄wan idịbi ndikụt usen oro enye edimande eyen. Owo emi utom akakde esinyụn̄ etetie ebet usen emi nduọkodudu esie editọn̄ọde. Nso ke owo ita emi ẹda ẹbiet kiet eken? Enyene akpan usen kiet emi mmọ ẹtiede ẹbet—ndien se iditịbede usen oro oyotụk uwem mmọ. Enen̄ede ọdọn̄ mmọ ndikụt se mmọ ẹtiede ẹbet, okposụkedi mmọ ẹtiede ẹbet nsio nsio n̄kpọ. Usen oro mmọ ẹtiede ẹbet eyedi, ndien mmọ ẹyeben̄e idem ẹnọ usen oro.
2 Kpasụk ntre, ata mme Christian mfịn ẹnen̄ede ẹtie ẹbet akpan usen kiet. Enye edi akwa “usen Jehovah.” (Isaiah 13:9; Joel 2:1; 2 Peter 3:12) Nso idi “usen Jehovah” emi, ndien didie ke edidi esie editụk ubonowo? Akan oro, didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ke imeben̄e idem inọ usen oro? Enen̄ede oyom inyene ibọrọ mbụme emi idahaemi koro uyarade owụt ke se ẹwetde ke itien̄wed Bible oro etienede mi edi akpanikọ: “Akwa usen Jehovah emekpere, emekpere, oyonyụn̄ ọsọp eti-eti.”—Zephaniah 1:14.
“Akwa Usen Jehovah”
3. Nso idi “akwa usen Jehovah”?
3 Nso idi “akwa usen Jehovah”? Ke ofụri N̄wed Abasi, ikọ oro “usen Jehovah” ada aban̄a mme akpan ini oro Jehovah okosobode mme asua esie onyụn̄ ọnọde enyịn̄ esie ubọn̄. Mbon Judah ye Jerusalem oro mîkanamke akpanikọ ọkọrọ ye mbon Babylon ye Egypt oro ẹkefịkde ikọt Abasi ẹma ẹkụt ‘mme usen Jehovah’ ke ini Jehovah okosobode mmọ. (Isaiah 2:1, 10-12; 13:1-6; Jeremiah 46:7-10) Edi, n̄kponn̄kan “usen Jehovah” edidi ke ini iso. Enye edi “usen” emi Jehovah edisobode mbon oro ẹbiatde enyịn̄ esie. Enye editọn̄ọ ye nsobo “Akwa Babylon,” kpa ukara ererimbot eke nsunsu ido ukpono, onyụn̄ emen ekeberi ye nsobo ofụri idiọk editịm n̄kpọ emi ke ekọn̄ Armageddon.—Ediyarade 16:14, 16; 17:5, 15-17; 19:11-21.
4. Ntak emi ata ediwak owo ẹkpekopde ndịk ẹban̄a usen Jehovah oro etịmde asan̄a ekpere?
4 Edide mmọ ẹfiọk emi m̀mê ifiọkke, ata ediwak owo ẹkpenyene ndikop ndịk mban̄a usen emi etịmde asan̄a ekpere mi. Ntak-a? Jehovah ama ada prọfet Zephaniah ọbọrọ ete: “Usen ifụtesịt edi usen oro: usen ukụt ye nnanenyịn, usen n̄wụre ye nsobo, usen ekịm ye okoneyo, usen obubịt enyọn̄ ye ata ekịm.” Nso enyene-ndịk usen ke emi edidi ntem! Prọfet oro ọdọhọ n̄ko ete: “Nyada ukụt ntiene owo . . . koro mmọ ẹduede Jehovah.”—Zephaniah 1:15, 17.
5. Ntak emi ata ediwak owo ẹkam ẹtiede-tie ẹbet usen Jehovah?
5 Nte ededi, ata ediwak mbon en̄wen ẹkam ẹtetie ẹbet edidi usen Jehovah. Ntak-a? Koro mmọ ẹfiọk ke usen Jehovah edi ini oro ẹdinyan̄ade ndinen owo, kpa usen emi ẹditorode Jehovah ẹnyụn̄ ẹnam ubọn̄ ubọn̄ enyịn̄ esie asana. (Joel 3:16, 17; Zephaniah 3:12-17) Nte mme owo ẹdude uwem idahaemi edibiere m̀mê mmọ ẹkpenyene ndikop ndịk mban̄a usen oro m̀mê ẹkpekam ẹtetie ẹbet enye. Didie ke afo ese usen oro asan̄ade ekpere mi? Ndi emeben̄e idem ọnọ enye? Sia usen Jehovah enen̄erede ekpere, ndi oro anam fi ekpeme kpukpru se anamde idahaemi?
“Mbon Nsahi Ẹyeda Nsahi Mmọ Ẹdi”
6. Didie ke ata ediwak owo ẹse “usen Jehovah,” ndien ntak emi mîkpaha ata mme Christian idem?
6 Kpa ye oro oyomde ẹnam n̄kpọ usọp usọp idahaemi, ata ediwak owo ke isọn̄ idọn̄ke enyịn iban̄a “usen Jehovah” oro asan̄ade ekpere. Mmọ ẹsimiom ẹnyụn̄ ẹsak mbon oro ẹtọtde mmọ ke usen oro ke asan̄a ekpere. Emi ikpaha ata mme Christian idem. Mmọ ẹti item oro apostle Peter ekewetde ete: “Koro mbufo ẹmebem iso ẹfiọk emi, ẹte, ke mme ukperedem usen mbon nsahi ẹyeda nsahi mmọ ẹdi, ẹsan̄ade nte ekemde ye idiọk udọn̄ mmọ ẹnyụn̄ ẹdọhọ ẹte: ‘Edidu esie emi ẹken̄wọn̄ọde, enye? Kamse, tọn̄ọ ke usen emi mme ete ete nnyịn ẹkedede ke n̄kpa, kpukpru n̄kpọ ẹka iso ukem nte ẹketiede toto ke ntọn̄ọ edibot n̄kpọ.’”—2 Peter 3:3, 4.
7. Nso idin̄wam nnyịn ika iso ifiọk ke ini oro ikpanamde n̄kpọ usọp usọp edi emi?
7 Nso idin̄wam nnyịn ifep utọ ukwan̄ ekikere oro, edi ika iso ifiọk ke ini oro ikpanamde n̄kpọ usọp usọp edi emi? Peter ọdọhọ nnyịn ete: “Ndemede in̄wan̄-in̄wan̄ ukeme ukere n̄kpọ mbufo ebe ke ndinam mbufo ẹti n̄kpọ, man mbufo ẹkpeti mme ikọ oro ndisana prọfet ẹkebemde iso ẹtịn̄ ye ewụhọ Ọbọn̄ ye Andinyan̄a emi ẹkenọde ebe ke mme apostle mbufo.” (2 Peter 3:1, 2) Ndikpan̄ utọn̄ nnọ mme ntọt oro mme prọfet ẹkenọde ayan̄wam nnyịn ‘ndidemede in̄wan̄-in̄wan̄ ukeme ukere n̄kpọ nnyịn.’ Eyedi ẹti nnyịn mme n̄kpọ emi ediwak ini, edi oyom ika iso ikpan̄ utọn̄ inọ mme ntọt emi idahaemi ikan nte akanam edide.—Isaiah 34:1-4; Luke 21:34-36.
8. Ntak emi ediwak owo ẹfụmide mme ntọt oro Bible ọnọde?
8 Ntak emi ndusụk owo ẹfụmide mme ntọt emi? Peter aka iso ete: “Mmọ ẹkoi ẹfre ẹte ke enyọn̄ ama odu toto ke eset ye isọn̄ emi ẹkedade ikọ Abasi ẹnam ọwọrọ ke mmọn̄ ọsọn̄ọ ada onyụn̄ odude ke ufọt mmọn̄; ndien ererimbot emi okodude adan̄aoro ama okụt nsobo kpa ke mme usụn̄ emi ke ini ẹkedade ukwọ ẹfụk enye.” (2 Peter 3:5, 6) Ke akpanikọ, odu mbon oro mîyomke usen Jehovah edi. Mmọ iyomke n̄kpọ ndomokiet editịmede uwem mmọ. Mmọ iyomde ndinam ibat nnọ Jehovah kaban̄a idiọk uwem mmọ. Nte Peter ọdọhọde, mmọ ‘ẹsan̄a nte ẹkemde ye idiọk udọn̄ mmọ.’
9. Didie ke mme owo ẹkenam n̄kpọ ke eyo Noah ye Lot?
9 Mbon nsahi emi “ẹkoi” ẹfre ẹte ke Jehovah ama osobo mme idiọkowo ke ini edem. Jesus Christ ye apostle Peter ẹma ẹtịn̄ ẹban̄a iba ke otu nsobo oro: eke “usen Noah” ye eke “eyo Lot.” (Luke 17:26-30; 2 Peter 2:5-9) Mbemiso Ukwọ oro, mme owo ẹma ẹfụmi ntọt oro Noah ọkọnọde. Kpasụk ntre, mbemiso ẹkesobode Sodom ye Gomorrah, Lot ‘eketie nte owo abian̄a’ ke enyịn ukot esie.—Genesis 19:14.
10. Didie ke Jehovah edinam n̄kpọ ye mbon oro ẹfụmide item esie?
10 Ukpụhọde idụhe mfịn. Edi, kop nte Jehovah edinamde n̄kpọ ye mbon oro ẹfụmide item esie: “Nyada . . . ufen nnọ mmọ eke ẹsọrọde ke ntak mmọ: eke ẹdọhọde ke esịt mmọ, ẹte, Jehovah idinamke eti n̄kpọ, idinyụn̄ inamke idiọk. Ndien inyene mmọ ẹyekabade ẹdi se ẹbụmede, mme ufọk mmọ ẹyenyụn̄ ẹwụre: ndien mmọ ẹyebọp ufọk, edi ididụn̄ke; ẹyenyụn̄ ẹtọ in̄wan̄-vine, ndien idin̄wọn̄ke [wine] mmọ.” (Zephaniah 1:12, 13) Mme owo ẹkeme ndika iso ke edinam mmọ eke usen ke usen, edi ọkpọsọn̄ utom mmọ ididaha nsinsi ufọn isọk mmọ. Ntak-a? Koro usen Jehovah edidi ke unana idotenyịn, ndien inyene obụkidem oro mmọ ẹkekọde ẹbon idikemeke ndinyan̄a mmọ.—Zephaniah 1:18.
“Bet Enye”
11. Item ewe ke nnyịn ikpenyene nditi?
11 Utu ke nnyịn ndibiet idiọk ererimbot emi, ana iti item oro prọfet Habakkuk ekewetde ete: “Koro n̄kukụt anade kan̄a ọnọ ini emi ẹnịmde; ndien enye oyosioro uyo ke utịt, idinyụn̄ isụhọ nsu: enye ama ebịghi, bet enye; koro enye mîditreke ndidi, mîdinyụn̄ ibehe ini.” (Habakkuk 2:3) Idem ọkpọkọm nnyịn mme anana-mfọnmma owo ikemede ndikere ke usen oro ebịghi ndidi, ana nnyịn iti ke Jehovah iduọnke ke edinam un̄wọn̄ọ esie. Usen esie eyedi ke edikem ini esie, kpa ini oro mme owo mîdorike enyịn.—Mark 13:33; 2 Peter 3:9, 10.
12. Nso ke Jesus okodụri mme owo utọn̄ aban̄a, ndien didie ke emi okpụhọde ye nte mme anam-akpanikọ anditiene Jesus ẹnamde n̄kpọ?
12 Jesus ama ọsọn̄ọ etịn̄ nte edide akpan n̄kpọ ndibet usen Jehovah, onyụn̄ ọtọt ete ke idem ndusụk mme anditiene imọ ẹyetek ke ifịk. Enye eketịn̄ ntem aban̄a mmọ: “Edieke ofụn oro edikabarede ọdiọk onyụn̄ ọdọhọ ke esịt esie, ‘Eteufọk mi ebịghi ndidi,’ onyụn̄ ọtọn̄ọ ndimia ekemmọ ifịn, adia onyụn̄ ọn̄wọn̄ n̄kpọ ye mbon mmịn, eteufọk ofụn oro eyedi ke usen oro enye mîdorike enyịn ye ke hour oro enye mîdiọn̄ọke, oyonyụn̄ ọnọ enye ata ọkpọsọn̄ ufen.” (Matthew 24:48-51) Edi, otu ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄ aka iso anam akpanikọ inyụn̄ itekke ke ifịk. Otu ofụn emi odu ke ukpeme onyụn̄ owụt ke imeben̄e idem. Jesus emek enye ete “ese aban̄a kpukpru inyene esie” mi ke isọn̄.—Matthew 24:42-47.
Ntak Anade Ẹnam N̄kpọ Usọp Usọp
13. Didie ke Jesus okowụt ke ama oyom ẹnam n̄kpọ usọp usọp?
13 Ama oyom mme Christian akpa isua ikie ẹnam n̄kpọ usọp usọp. Ke ini mmọ ẹkekụtde “mbonekọn̄ ẹkande Jerusalem ẹkụk,” mmọ ẹkenyene ndisọsọp mfehe n̄kpọn̄ Jerusalem. (Luke 21:20, 21) Oro eketịbe ke isua 66 E.N. Kop se Jesus eketịn̄de ndiwụt ke ama oyom mme Christian oro ẹkedude ini oro ẹnam n̄kpọ usọp usọp: “Yak owo emi odude ke enyọn̄ ufọk okûsụhọde edimen mme n̄kpọ ke ufọk esie; ndien yak owo emi odude ke in̄wan̄ okûfiak edi ufọk ndimen ekụra esie.” (Matthew 24:17, 18) Ntak emi mme Christian ẹkenyenede ndisọsọp nnam item Jesus ke isua 66 E.N., ke ini edide mbụk owụt ke ẹkesobo Jerusalem ke 70. E.N.?
14, 15. Ntak akanade mme Christian akpa isua ikie ẹnam n̄kpọ usọp usọp ke ini mmọ ẹkekụtde mbonekọn̄ ẹkande Jerusalem ẹkụk?
14 Okposụkedi udịmekọn̄ Rome ẹkesobode Jerusalem ke isua 70 E.N., ọtọn̄ọde ke isua 66 E.N. emem ikodụhe ke obio. Afai ye uduọkiyịp ọkọyọyọhọ obio ke mme isua emi. Ewetmbụk eset kiet ọdọhọ ke “enyene-ndịk ekọn̄ mbio obio emi akasan̄ade ye uduọkiyịp ye ibak” ama an̄wana ke Jerusalem ke mme isua oro. Ẹma ẹmek n̄kparawa ndidọdiọn̄ n̄kpeme obio, nnyụn̄ ndụk ekọn̄. Mmọ ẹma ẹsikpep ekọn̄ kpukpru usen. Ẹkeda mbon oro mîkamaha nte mmọ ẹkenamde n̄kpọ ẹbe ubọk mi nte mbon mbia. Edieke mme Christian ẹkpekebiatde ini ke obio, mmọ ẹkpekekụt idem mmọ ke idiọk idaha.—Matthew 26:52; Mark 12:17.
15 Tịm fiọk ke Jesus ikọdọhọke ke mbon Jerusalem kpọt ẹkenyene ndifehe, edi ọkọdọhọ ke “mbon oro ẹdude ke Judea” ẹkenyene ndifehe n̄ko. Ama oyom ẹnam item emi koro ke ọfiọn̄ ifan̄ ke udịmekọn̄ Rome ẹma ẹkekpọn̄ Jerusalem, mmọ ẹma ẹfiak ẹkedọn̄ idem ẹdi. Akpa kan̄a, ẹma ẹkan Galilee ke isua 67 E.N., ndien ekem ẹma ẹkan Judea ofụri ofụri ke isua 68 E.N. Emi ama anam n̄kpọ enen̄ede ọsọn̄ ke obio oro. N̄ko, ekenen̄ede edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ọnọ eyen Jew ndifehe n̄kpọn̄ Jerusalem ini oro. Ẹma ẹkpeme inuaotop obio, ndien ẹkeda owo ekededi emi okoyomde ndifehe nte owo emi adade ọnọ mbon Rome.
16. Didie ke mme Christian akpa isua ikie ẹkenyene ndinam n̄kpọ man ẹbọhọ ini nnanenyịn oro?
16 Ofụri se inemede mi anam an̄wan̄a ntak emi Jesus ọkọsọn̄ọde ọdọhọ ẹnam n̄kpọ usọp usọp. Mme Christian ẹkenyene ndiyak n̄kpọ atak mmọ, utu ke ndiyak inyene obụkidem ọwọn̄ọde ntịn̄enyịn mmọ. Mmọ ẹkenyene ‘ndisana kpukpru se mmọ ẹnyenede nyak’ man ẹkeme ndinam item Jesus. (Luke 14:33) Mbon oro ẹkesọpde ẹnam item Jesus ẹnyụn̄ ẹfehe ẹka edem akpa Jordan eken ẹma ẹbọhọ.
Ndika Iso N̄wụt ke Imọfiọk ke Utịt Ekpere
17. Ntak anade inen̄ede inam n̄kpọ usọp usọp idahaemi?
17 Mme ntịn̄nnịm ikọ Bible ẹwụt in̄wan̄-in̄wan̄ ke imenen̄ede ikpere utịt editịm n̄kpọ emi. Ntre, ana nnyịn inam n̄kpọ usọp usọp idahaemi ikan nte akanam inamde. Ke ini emem, owoekọn̄ isikopke nsịn̄ede ye ndịk nte enye esikopde ke ini ekọn̄. Nte ededi, edieke emi anamde enye etre ndidu ke ukpeme, ndien ẹdikot enye ke unana idotenyịn ẹte edika ekọn̄, ekeme ndidi ikot emi edibabuat enye, ndien emi ekeme ndida n̄kosụn̄ọ ke n̄kpa. Ntre ke edi ye ekọn̄ eke spirit. Edieke itekde ke ifịk, ekọn̄ emi ekeme ndibabuat nnyịn, nnyịn idinyụn̄ ikemeke ndin̄wana mbiọn̄ọ mme mfịna oro nnyịn isobode, ndien usen Jehovah ekeme ndibuat nnyịn nte ekpọ. (Luke 21:36; 1 Thessalonica 5:4) Edieke owo ekededi ‘ọkọkpọn̄de Jehovah afiak edem,’ ini edi emi ndifiak nyom enye.—Zephaniah 1:3-6; 2 Thessalonica 1:8, 9.
18, 19. Nso idin̄wam nnyịn iti “usen Jehovah” kpukpru ini?
18 Ntak edi oro apostle Peter eketemede nnyịn ete isọn̄ọ inyene “usen Jehovah” ke ekikere. Didie ke nnyịn ikeme ndinam emi? Usụn̄ kiet edi ndidu “edisana ido uwem” nnyụn̄ mbuana ke “mme edinam uten̄e Abasi.” (2 Peter 3:11, 12) Ndiyọhọ kpukpru ini ke mme utọ edinam oro ayanam inen̄ede itie ibet “usen Jehovah.” Ikọ Greek oro ẹkabarede ‘ndisọn̄ọ nnyene ke ekikere’ ọwọrọ ke ata ata usụn̄, “ndinam ọsọp.” Nnyịn ikemeke ndinam ini oro osụhọde mbemiso usen Jehovah edide ọsọp akan nte ekpedide. Edi, nte nnyịn itiede ibet usen oro, editie nte ini ke ebe usọp usọp edieke iyọhọde kpukpru ini ke utom Abasi.—1 Corinth 15:58.
19 Nditie n̄kere item oro esịnede ke Ikọ Abasi ayanam nnyịn ‘inen̄ede itie ibet inyụn̄ isọn̄ọ iyom edidi’ usen oro. Ke akpanikọ, emi ayanam nnyịn ‘idori enyịn kpukpru ini’ ke usen oro. (2 Peter 3:12, Edisana Ŋwed Abasi Ibom) Mme item emi esịne ediwak ntịn̄nnịm ikọ emi ẹban̄ade edidi usen Jehovah ye ediwak edidiọn̄ oro ẹdinọde mbon oro ‘ẹbetde Jehovah.’—Zephaniah 3:8.
20. Item ewe ke nnyịn ikpenyene ndinam?
20 Ke akpanikọ, ini edi emi kpukpru nnyịn ndinam se Jehovah akadade prọfet Zephaniah eteme ete: “Ke ikan̄ iyatesịt Jehovah mîka-isịmke kan̄a mbufo. Mbufo kpukpru sụn̄-sụn̄ mbio isọn̄ emi ẹnamde ikpe esie, ẹyom Jehovah; mbufo ẹyom edinen ido, ẹyom sụn̄-sụn̄ ido: m̀mê mbufo ẹyedịbe ke usen iyatesịt Jehovah.”—Zephaniah 2:2, 3.
21. Nso ke ikọt Abasi ẹdibiere ndinam ke 2007?
21 Mmọdo, ibuotikọ isua 2007 emi enen̄ede odot: “Akwa Usen Jehovah emekpere.” Ikọt Abasi ẹnịm ke usen oro “emekpere, oyonyụn̄ ọsọp eti-eti.” (Zephaniah 1:14) ‘Enye idinyụn̄ ibehe ini.’ (Habakkuk 2:3) Ntre, nte nnyịn itiede ibet usen oro, ẹyak nnyịn inen̄ede ifiọk ke editịm n̄kpọ emi ọmọn̄ esịm utịt, ifiọkde ke ini oro mme ntịn̄nnịm ikọ emi edisude ọyọhọ ọyọhọ, emenen̄ede ekpere!
Nte Afo Emekeme Ndibọrọ?
• Nso idi “akwa usen Jehovah”?
• Ntak emi ediwak owo ẹnamde n̄kpọ nte utịt ikpereke?
• Ntak emi mme Christian ke akpa isua ikie ẹkenyenede ndinam n̄kpọ usọp usọp?
• Didie ke nnyịn ikeme ndika iso n̄wụt ke imọfiọk ke utịt ekpere?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Se Ẹwetde ke Ikpọ Abisi ke page 19]
Ibuotikọ isua 2007 edidi: “Akwa usen Jehovah emekpere.”—Zephaniah 1:14.
[Mme ndise ke page 16, 17]
Nte ekedide ke eyo Noah, usen Jehovah edibabuat mbon nsahi
[Ndise ke page 18]
Mme Christian ikenyeneke ndibiat ini ke ini mmọ ẹkekụtde “mbonekọn̄ ẹkande Jerusalem ẹkụk”