Ntak Emi Ikpetịn̄de Akpanikọ?

MANFRED ekedi isua 18 ke ini itieutom esie ẹkenọde enye ọkọbọ ukpep. * Itieutom oro ẹma ẹdiomi man enye ye ediwak mbonutom en̄wen ẹsika ẹkebọ ukpep usen iba ke urua ke ufọkn̄wed ukpep ubọkutom. Usen kiet, ufọkn̄wed oro ama abak asuana akan nte esisuanade. Nte ekemde ye mbet itieutom oro, akana mmọ ẹfiak ẹkenam utom ke n̄wed ama akasuana. Utu ke oro, kpukpru mmọ ẹma ẹka ndidia uwem, edi Manfred ama afiak aka itieutom. Ke ebe oro, eteutom mmọ ama ọbiọn̄ọde. Ke ini enye okokụtde Manfred, enye ama obụp ete: “Ntak mûkaha n̄wed mfịn? Mbon eken-e?” Manfred ọkpọbọrọ didie?

Manfred osobo mfịna emi edide ọsọ. Ndi akpana enye etịn̄ akpanikọ, mîdịghe ndi akpana enye osu nsu mbak ediyarade nsan̄a ubet ukpepn̄kpọ esie? Enye nditịn̄ akpanikọ ekpesịn mbon eken ke mfịna, ikponyụn̄ iyakke mmọ ẹma enye. Ndi odot ẹsu nsu ke mme utọ idaha oro? Nso ke afo akpakanam? Iyafiak itịn̄ n̄kpọ iban̄a Manfred, edi akpa kan̄a, ẹyak ineme utịp editịn̄ akpanikọ m̀mê edisu nsu ke ini n̄kpọ etịbede, emi oyomde ibiere m̀mê ikpetịn̄ akpanikọ m̀mê ikposu nsu.

Akwa Ntuaha ke Ufọt Akpanikọ ye Nsu

Kpukpru n̄kpọ ekedi akpanikọ ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ini oro ẹkebotde owo. Owo ikoyụrọkede ikọ m̀mê ndiwọn̄ọde akpanikọ nsịn ke usụn̄ efen. Jehovah, kpa Andibot, edi “Abasi akpanikọ.” Ikọ esie edi akpanikọ; enye ikemeke ndisu nsu, inyụn̄ imaha nsu ye mme osu nsu.—Psalm 31:5; John 17:17; Titus 1:2.

Ke edide ntre, abian̄a okoto m̀mọ̀n̄? Jesus Christ ama ọnọ ata nnennen ibọrọ ke ini enye ọkọdọhọde mme adaiso ido ukpono eyo esie oro ẹkeyomde enye ndiwot, ete: “Mbufo ẹto ete mbufo kpa Devil, mbufo ẹnyụn̄ ẹyom ndinam mme udọn̄ ete mbufo. Enye ekedi owotowo ke ini ọkọtọn̄ọde, enye ikonyụn̄ isọn̄ọke ida ke akpanikọ, koro akpanikọ mîdụhe enye ke esịt. Ke ini enye osude nsu, enye etịn̄ etiene se isịnede enye ke esịt, koro enye edide osu nsu ye ete nsu.” (John 8:44) Jesus mi eketịn̄ aban̄a se iketịbede  ke In̄wan̄ Eden, ke ini Satan akabian̄ade akpa eren ye n̄wan oro anam mmọ ẹsọn̄ ibuot ye Abasi, ndien ke ntem ẹnam idiọkn̄kpọ ẹnyụn̄ ẹkpan̄a.—Genesis 3:1-5; Rome 5:12.

Ikọ Jesus emi owụt in̄wan̄-in̄wan̄ ke Satan edi “ete nsu,” enye emi ọkọtọn̄ọde nsu ye abian̄a. Satan aka iso ndidi akpan owo oro esịnde udọn̄ ọnọ abian̄a. Ke akpanikọ, enye ‘ada ofụri isọn̄ otụn usụn̄.’ Enye edi ntak ekese afanikọn̄ oro ubonowo ẹsobode mfịn ke ntak emi nsu odude ke kpukpru ebiet.—Ediyarade 12:9.

Akwa ntuaha oro odude ke ufọt editịn̄ akpanikọ ye edisu nsu, emi Satan kpa Devil ọkọtọn̄ọde, osụk enenen̄ede okop odudu mfịn. Enye otụk kpukpru se mme owo ẹnamde onyụn̄ otụk owo kiet kiet. Nte owo odude uwem ediwụt m̀mê enye ada ọnọ akpanikọ m̀mê idaha inọ. Mbon oro ẹdade ke n̄kan̄ Abasi ẹdu uwem ekekem ye akpanikọ emi odude ke Ikọ Abasi, kpa Bible. Owo ekededi oro mîsan̄ake ke usụn̄ akpanikọ, edide enye ọfiọk m̀mê ifiọkke, ọduọ odụk ubọk Satan, sia “ofụri ererimbot esịne ke idak odudu andidiọk.”—1 John 5:19; Matthew 7:13, 14.

Ntak Inyenede Udọn̄ Edisu Nsu?

Ndifiọk ke “ofụri ererimbot” esịne ke idak odudu Satan anam ifiọk ntak emi ediwak owo ẹsisude nsu. Edi imekeme ndibụp ite, ‘Ntak emi Satan kpa “ete nsu” okosude nsu?’ Satan ama ọfiọk ke Jehovah enyene unen ndikara kpukpru edibotn̄kpọ esie, esịnede akpa eren ye n̄wan oro. Edi kpa ye oro, Satan ama oyom ndibọ utọ n̄kokon̄ ye san̄asan̄a idaha oro nda, kpa n̄kpọ oro enye mînyeneke unen ndibọ. Ke ntak idiọkitọn̄ ye ibụk ibụk udọn̄ esie, enye ama oyom ndibọ Jehovah itie. Man anam emi, enye ama osu nsu onyụn̄ abian̄a abian̄a.—1 Timothy 3:6.

Nso kaban̄a mfịn? Nte idịghe akpanikọ ke idiọkitọn̄ ye udọn̄ ikpọ n̄kpọ ẹsụk ẹnam mme owo ẹsu nsu? Mbubehe idiọkitọn̄, mbiara ndutịm ukara, ye nsunsu ido ukpono ẹyọhọ ye abian̄a, nsu, n̄kari, ye n̄wo. Ntak-a? Koro idiọkitọn̄ ye udọn̄ edinyene ikpọ n̄kpọ ẹsinam mme owo ẹma ndinyanade mbịne inyene, odudu m̀mê n̄kokon̄ idaha oro mmọ mîdotke ndinyene? Enyene-ọniọn̄ Edidem Solomon eke Israel eset ọkọdọhọ ete: “Owo akpanikọ okụt ediwak ufọn: edi owo eke ọkọde [uwouwo] inyene idibọhọke ufen.” (Mme N̄ke 28:20) N̄ko, apostle Paul ekewet ete: “Ima okụk edi orụn̄ kpukpru orụk idiọkn̄kpọ.” (1 Timothy 6:10) Emi ekeme nditịbe n̄ko nnọ mbon oro ẹyomde odudu ye ikpọ itie ke mbrenyịn.

Ntak efen oro esinamde mme owo ẹsu nsu edi ndịk oro ẹkopde ẹban̄a utịp oro mmọ ẹdibọde m̀mê se mme owo ẹditịn̄de edieke ẹfiọkde se iketịbede. Edi ndammana n̄kpọ mme owo ndiyom ẹma mmimọ. Nte ededi, utọ udọn̄ emi ekeme ndinam mmọ ẹyụrọde akpanikọ ọkpọkọm ata ekpri man ẹkeme ndidịp ndudue mmọ, mbak ẹditịn̄ n̄kpọ oro edisụhọrede mmọ itie, mîdịghe man ẹnyene eti enyịn̄. Solomon ama ewet nte odotde ete: “Uten̄e owo ọkọk afia enịm: edi ẹda owo eke ọbuọtde idem esie ye Jehovah ẹmenede enye ẹnịm ke enyọn̄.”—Mme N̄ke 29:25.

Ndisọn̄ọ Nda ye Abasi Akpanikọ

Nso ke Manfred eketịn̄ ke ini eteutom esie okobụpde enye se iketịbede? Manfred ama etịn̄ akpanikọ. Enye ọkọdọhọ ete: “N̄wed ama abak asuana mfịn, ntre mfiak ndi ndinam utom. Amaedi mbonutom eken, mmọ ẹyetịn̄ ikọ idemmọ. Mbọk ekem afo obụp mmọ.”

Manfred okpokoyụrọde akpanikọ man mbonutom eken ẹma enye. Edi enye ama enyene eti ntak ndisọn̄ọ nda nnọ akpanikọ. Manfred edi kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah. Edinam akpanikọ esie ama anam enye  aka iso enyene eti ubieresịt. Emi n̄ko ama anam eteutom esie ọbuọt idem ye enye. Nte ubak ukpep oro enye ọkọbọde, ẹma ẹmek Manfred akanam utom ke itie oro ẹsinamde n̄kpọmbana idem, emi owo mîsiyakke mbon oro ẹsụk ẹbọde ukpep ẹkenam utom do. Ke n̄kpọ nte isua 15 ẹma ẹkebe, ẹma ẹnọ Manfred akamba itie ke itieutom oro. Ndien eteutom esie oro ama okot enye ke urụk ukopikọ ọkọm enye onyụn̄ afiak etịn̄ aban̄a akpanikọ oro enye eketịn̄de do.

Sia Jehovah edide Abasi akpanikọ, owo ekededi oro oyomde ndinyene ata eti itie ebuana ye enye enyene ‘ndiduọk nsu’ nnyụn̄ ‘ntịn̄ akpanikọ.’ Ana asan̄autom Abasi ama akpanikọ. Enyene-ọniọn̄ Edidem Solomon ekewet ete: “Ntiense akpanikọ idiyokke nyok.” Do, nso idi nsu?—Ephesus 4:25; Mme N̄ke 14:5.

Nso Idi Nsu?

Kpukpru nsu ẹdi abian̄a, edi idịghe kpukpru abian̄a ẹdi nsu. Ntak-a? N̄wed ukabadeikọ kiet ọdọhọ ke nsu ọwọrọ “ndikokoi ntịn̄ ikọ oro mîdịghe akpanikọ man ẹbian̄a owo.” Ih, nsu abuana ndikokoi mbian̄a owo en̄wen. Ke ntre, ndidedue ntịn̄ se mîdịghe akpanikọ—utọ nte edinọ owo ukwan̄ ntọt aban̄ade n̄kpọ m̀mê ibat n̄kpọ—idịghe ukem n̄kpọ ye nsu.

N̄ko-n̄ko, ana ikere m̀mê owo emi obụpde mbụme aban̄a n̄kpọ enyene unen ndifiọk ofụri ofụri se iketịbede. Ke uwụtn̄kpọ, yak idọhọ ke akwa owo ke itieutom efen ekedi edibụp Manfred ukem mbụme oro. Ndi okpokoyom Manfred etịn̄ kpukpru se iketịbede? Baba. Sia utọ owo oro mînyeneke unen ndifiọk kpukpru se iketịbede, ikpoyomke Manfred ọnọ enye ibọrọ. Nte ededi, ikponyụn̄ ifọnke enye osu nsu ke utọ idaha oro.

Nso uwụtn̄kpọ ke Jesus Christ ekenịm ke afan̄ emi? Ini kiet, Jesus ama enyene nneme ye mbon oro mînịmke ke akpanikọ, mmọ ẹma ẹnyụn̄ ẹyom ndifiọk n̄kpọ mban̄a isan̄ esie. Mmọdo, mmọ ẹma ẹdọhọ enye ete: “Daha ke ebiet emi nyụn̄ ka ke Judea.” Nso ke Jesus ọkọbọrọ? “Mbufo ẹdọk ẹka usọrọ [ke Jerusalem]; ami ndidọkke kan̄a n̄ka usọrọ emi, koro ini mi ikemke kan̄a.” Edi ikebịghike ke oro ebede, Jesus ama ọdọk aka Jerusalem ndikodụk usọrọ oro. Ntak emi enye ọkọbọrọde mmọ ntre? Koro mmọ ikenyeneke unen ndifiọk ebiet emi enye odude. Ntre, okposụkedi Jesus mîkabian̄ake–bian̄a mmọ, enye ikọnọhọ mmọ nnennen ibọrọ, man akpan ntịme emi mmọ ẹkpekesịnde ye enye m̀mê ye mme mbet esie. Edi emi ikedịghe nsu, sia apostle Peter ekewet ntem aban̄a Christ: “Enye ikanamke idiọkn̄kpọ, owo ikonyụn̄ ikwe enye abian̄a ke inua.”—John 7:1-13; 1 Peter 2:22.

Nso kaban̄a Peter ke idemesie? Ke okoneyo oro ẹkemụmde Jesus, nte Peter ikosụhu nsu inyụn̄ ikan̄ utịm ikata ke imọ idiọn̄ọke Jesus?  Ke akpanikọ, uten̄e owo ama anam Peter osu nsu. Edi ke ndondo oro, enye ama “atua etieti” onyụn̄ akabade esịt, ẹma ẹnyụn̄ ẹfen enye. Edi enye ama ekpep n̄kpọ oto ndudue esie. Ke usen ifan̄ ẹma ẹkebe, enye ama etịn̄ ikọ ke eferife aban̄a Jesus onyụn̄ enen̄ede ebiere ke imọ iditreke nditịn̄, idem ke ini mme Jew ke Jerusalem ẹkedịghede enye uwem. Ke akpanikọ, ndudue oro Peter akanamde ke ibio ini ye enye ndisọsọp n̄kabade esịt edi eti uwụtn̄kpọ ọnọ kpukpru nnyịn, sia ọkpọsọn̄ mmemidem ekeme ndinam nnyịn idue ke ikọ inua ye ke edinam.—Matthew 26:69-75; Utom 4:18-20; 5:27-32; James 3:2.

Akpanikọ Ayada ke Nsinsi

Mme N̄ke 12:19 ọdọhọ ete: “Inua akpanikọ ọyọsọn̄ọ ada ke nsinsi: edi edeme nsu, [eyebe efep] ke nyịp-enyịn.” Ih, ikọ oro edide akpanikọ esibịghi ke nsinsi. Mme owo ẹsinen̄ede ẹdiana kiet ẹnyụn̄ ẹkop inemesịt ke ini mme owo ẹsịnde ofụri ukeme ẹtịn̄ akpanikọ ẹnyụn̄ ẹnam se mmọ ẹtịn̄de. Ke akpanikọ, editịn̄ akpanikọ esida utịp edi usọp usọp. Emi esịne eti ubieresịt, eti enyịn̄, ọkọrọ ye edinyene eti itie ebuana ke ndọ, ke ubon, ke otu mme ufan, idem ke mbubehe.

Edi nsu esiyarade ke akpatre. Edeme oro osude nsu ekeme ndika iso mbian̄a abian̄a ke ekpri ibio ini, edi ikọ oro mîdịghe akpanikọ isibịghike. N̄ko-n̄ko, Jehovah, kpa Abasi akpanikọ, enịm ini oro enye mîdiyọhọ aba abian̄a ye kpukpru mbon oro ẹsịnde udọn̄ ẹnọ usu nsu. Bible ọn̄wọn̄ọ ke Jehovah eyetre odudu Satan kpa Devil, oro edide ete nsu, emi adade ofụri ererimbot otụn usụn̄. Ibịghike, Jehovah eyetre nsu onyụn̄ osobo mme osu nsu.—Ediyarade 21:8.

Nso ifụre ke idinyene ntem ke ini “inua akpanikọ” edisọn̄ọde ada ke nsinsi!

[Ikọ idakisọn̄]

[Se Ẹwetde ke Ikpọ Abisi ke page 5]

Idiọkitọn̄ ye udọn̄ ikpọ n̄kpọ ẹsinam mme owo ẹsu nsu

[Se Ẹwetde ke Ikpọ Abisi ke page 6]

Kpukpru nsu ẹdi abian̄a, edi idịghe kpukpru abian̄a ẹdi nsu

[Ndise ke page 6]

Nso ke nnyịn ikpep ito Peter ndikakan̄ Christ?

[Ndise ke page 7]

Nditịn̄ akpanikọ esinam mme owo ẹdiana kiet ẹnyụn̄ ẹkop inemesịt