Sọn̄ọ Da ye Christ ye Ofụn Esie Emi Anamde Akpanikọ

“Eteufọk esie . . . eyemek enye ete ese aban̄a kpukpru inyene esie.”—MATTHEW 24:45-47.

1, 2. (a) N̄wed Abasi ọdọhọ ke anie edi Adausụn̄ nnyịn? (b) Nso iwụt ke Christ ada esop usụn̄ nte ọfọnde?

 “ẸKÛYAK ẹkot mbufo ‘mme adausụn̄,’ koro Adausụn̄ mbufo edi kiet, kpa Christ.” (Matthew 23:10) Jesus eketịn̄ mme ikọ emi ọnọ mme mbet Esie ndiwụt ke owo ndomokiet ke isọn̄ ididịghe adausụn̄ mmọ. N̄kukụre Adausụn̄ mmọ edito heaven, kpa Jesus Christ ke idemesie. Edi Abasi ekemek Jesus nte Adausụn̄. Jehovah ‘akanam enye eset ke otu mme akpan̄kpa onyụn̄ anam enye edi ibuot kpukpru n̄kpọ ọnọ esop, emi edide idem esie.’—Ephesus 1:20-23.

² Sia Christ edide “ibuot kpukpru n̄kpọ ọnọ esop,” enye ada usụn̄ ke kpukpru se itịbede ke esịt esop. Enye okụt kpukpru se itịbede ke esịt esop. Enye enen̄ede enyene udọn̄ ke nte otu mme Christian m̀mê esop kiet kiet ẹsọn̄de idem ke n̄kan̄ eke spirit. Ediyarade oro ẹkenọde apostle John ke utịt akpa isua ikie E.N. enen̄ede owụt nte Jesus akanamde emi. Jesus ọkọdọhọ esop mbitiaba oro ẹkedude ke Asia Minor utịm ikotion ete ke imọfiọk mme edinam mmọ, oro edi se mmọ ẹkenamde ọfọn, ye se mmọ mîkanamke ọfọn; onyụn̄ ọnọ mmọ item ye nsịnudọn̄ oro odotde. (Ediyarade 2:2, 9, 13, 19; 3:1, 8, 15) Nnyịn imekeme nditịm nnịm ke Christ ama ọfiọk nte mme esop eken ke Asia Minor, Palestine, Syria, Babylon, Greece, Italy, ye ke mme ebiet en̄wen, ẹkesọn̄de idem ẹketre  ke n̄kan̄ eke spirit. (Utom 1:8) Nso kaban̄a mfịn?

Ofụn Emi Anamde Akpanikọ

3. Ntak emi odotde ndidọhọ ke Christ etie nte ibuot, ndien esop etie nte idem-e?

³ Esisịt ini ke Jesus ama ekeset ke n̄kpa mbemiso ọdọkde ebịne Ete esie ke heaven, enye ama ọdọhọ mme mbet esie ete: “Ẹmenọ mi kpukpru odudu ke heaven ye ke isọn̄.” Enye ama adian do ete: “Sese! Ami ndodu ye mbufo kpukpru usen tutu esịm utịt editịm n̄kpọ emi.” (Matthew 28:18-20) Enye ayaka iso ada mmọ usụn̄ nte Adaibuot mmọ. Ke leta oro Paul ekewetde ọnọ mme Christian ke Ephesus ye Colossae, enye ọkọdọhọ ke esop etie nte “idem,” ndien Christ edi Ibuot. (Ephesus 1:22, 23; Colossae 1:18) N̄wed oro ẹkotde The Cambridge Bible for Schools and Colleges ọdọhọ ete ke ndidọhọ ke esop etie nte idem “owụt ke ana idem oro eyịre ye Ibuot, ye nte ke Ibuot ada kpukpru mbak idem eken usụn̄. Mmọ ẹdi n̄kpọutom Esie.” Mmanie ke Christ ada nte n̄kpọutom esie tọn̄ọ ẹkenam Enye Edidem Obio Ubọn̄ ke 1914?—Daniel 7:13, 14.

4. Ntịn̄nnịm ikọ Malachi ọdọhọ ke nso ke Jehovah ye Jesus Christ ẹkekụt ke ini mmọ ẹkedide ẹdise akwa temple eke spirit?

⁴ Malachi ama ebem iso etịn̄ ke Jehovah, “Ọbọn̄,” ayasan̄a ye “angel ediomi,” oro edi, Eyen esie emi ẹdoride ke ebekpo obufa, kpa Jesus Christ, edi edikpe ikpe ọnọ onyụn̄ ese “temple,” m̀mê ufọk utuakibuot Esie eke spirit. “Ini” oro akanade ‘ikpe ọtọn̄ọ ke ufọk Abasi’ ama edisịm ke 1918. * (Malachi 3:1; 1 Peter 4:17) Ẹma ẹtịm ẹdụn̄ọde mbon oro ẹkedọhọde ke ida inọ Abasi ye utuakibuot akpanikọ Esie ke isọn̄. Ẹma ẹsịn mme ufọkabasi Christendom emi ẹkpepde mme ukpepn̄kpọ emi mînọhọ Abasi ukpono ke ediwak isua ikie, ẹkenyụn̄ ẹtienede ẹbuana ke ndiwot ekese owo ke akpa ekọn̄ ererimbot. Ẹma ẹdomo nsụhọ mme anam-akpanikọ Christian emi ẹyetde aran ke spirit, ẹnam mmọ ẹsana, ẹnyụn̄ ẹnyịme mmọ “man mmọ ẹwa uwa ẹnọ Jehovah nte enende.”—Malachi 3:3.

5. Ke ntịn̄nnịm ikọ oro Jesus eketịn̄de aban̄a ini “edidu” esie, mmanie ẹkewụt ke idi “ofụn” emi anamde akpanikọ?

⁵ Ntịn̄nnịm ikọ Malachi ọdọhọ ke ntan̄ndian idiọn̄ọ oro Jesus ọkọnọde man an̄wam mbet esie ẹfiọk ini “edidu [esie] ye eke utịt editịm n̄kpọ emi” ama esịne n̄ko mmọ ndidiọn̄ọ mbon oro ẹnamde otu “ofụn” esie. Jesus ọkọdọhọ ete: “Anie enen̄ede edi ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄ emi eteufọk esie ekemekde ete ese aban̄a mbonufọk imọ, onyụn̄ ọnọ mmọ udia ke edikem ini? Ofụn oro oyokop inemesịt edieke eteufọk esie ke edide edisịm okụt enye anamde ntre! Ke akpanikọ ke ndọhọ mbufo nte, Enye eyemek enye ete ese aban̄a kpukpru inyene esie.” (Matthew 24:3, 45-47) Ke ini Christ ‘ekedide’ edise “ofụn” oro ke 1918, enye ama okụt nte nsụhọ mme anam-akpanikọ mbet esie emi ẹyetde aran ke spirit, ẹdade Enyọn̄-Ukpeme ye mme n̄wed ukpepn̄kpọ Bible eken, ẹnọ mbonufọk esie ‘udia eke spirit ke edikem ini’ toto ke 1879. Enye ama enyịme mmọ nte n̄kpọutom m̀mê “ofụn” esie, onyụn̄ emek mmọ ke 1919 ẹse ẹban̄a kpukpru inyene esie ke isọn̄.

Ndise Mban̄a Inyene Christ ke Isọn̄

6, 7. (a) Ke ewe usụn̄ en̄wen ke Christ eketịn̄ aban̄a “ofụn” esie emi anamde akpanikọ? (b) Nso ke Jesus ndikot ofụn esie “akama-ukpọhọde” ọwọrọ?

⁶ Ọfiọn̄ ifan̄ mbemiso Jesus eketịn̄de ntịn̄nnịm ikọ aban̄a ini edidu esie, ye “ofụn” emi edidade ke ibuot esie mi ke isọn̄, enye ama etịn̄ aban̄a “ofụn” emi ke usụn̄ en̄wen emi anamde nnyịn idiọn̄ọ utom oro ofụn emi enyenede ndinam. Jesus ọkọdọhọ ete: “Anie enen̄ede edi akama-ukpọhọde emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄, emi eteufọk esie edimekde ete ese aban̄a otu asan̄autom esie onyụn̄ ọnọ mmọ udia ke edikem  ini? Ke akpanikọ ke ndọhọ mbufo nte, Enye eyemek enye ete ese aban̄a kpukpru inyene esie.”—Luke 12:42, 44.

⁷ Ke itien̄wed emi, ẹkot ofụn emi akama-ukpọhọde, kpa ikọ emi ẹkabarede ẹto ikọ Greek emi ọwọrọde “etubom emi esede n̄kpọ aban̄a ufọk m̀mê inyene.” Otu akama-ukpọhọde emi ididịghe sụk ekpri ibat mme ọfiọkn̄kpọ owo emi ẹnamde se Bible etịn̄de an̄wan̄a. Ke adianade ye ndinọ nti udia eke spirit ke “edikem ini,” ẹyemek “akama-ukpọhọde emi anamde akpanikọ” ndise mban̄a ofụri otu mme asan̄autom Christ, ẹyenyụn̄ ẹmek enye nte etubom ndise mban̄a esop Christ m̀mê “kpukpru inyene esie.” Nso idi inyene Christ ke isọn̄?

8, 9. Mme “inyene” ewe ke ẹmek ofụn emi ese aban̄a?

⁸ Utom ofụn emi esịne edise mban̄a mme ufọkutom emi mme anditiene Christ ẹdade ẹnam utom mmọ, utọ nte ibuot itieutom Mme Ntiense Jehovah eke ofụri ererimbot ye mme n̄kọk itieutom mmọ, ye mme itie utuakibuot eken, utọ nte mme Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ye mme Ufọkmbono, ke ofụri ererimbot. Ke akam edide akpan n̄kpọ akan, ofụn emi ese enyịn n̄ko aban̄a mme ndutịm ukpepn̄kpọ Bible ke mme mbono esop eke urua ke urua, ye ke ikpọ ye n̄kpri mbono oro ẹsinịmde ke ini ke ini. Ke mme mboho emi, ẹsineme nte mme ntịn̄nnịm ikọ Bible ẹsude, ẹnyụn̄ ẹnọ nti ndausụn̄ ke nte ẹkpedade mme edumbet Bible ẹsịn ke edinam ke usen ke usen.

⁹ Utom akama-ukpọhọde emi esịne n̄ko edise mban̄a akpan utom ukwọrọ “eti mbụk obio ubọn̄ emi” ye edinam “mme owo ke kpukpru mme idụt ẹdi mbet.” Emi abuana ndikpep mme owo ẹnam kpukpru n̄kpọ eke Christ, kpa Ibuot esop, etemede ete ẹnam ke utịt ini emi. (Matthew 24:14; 28:19, 20; Ediyarade 12:17) Utom ukwọrọikọ ye unọ ukpep amanam “akwa otuowo” emi ẹdide mme anam-akpanikọ nsan̄a nsụhọ oro ẹyetde aran, ẹdụk ẹdi. Nte eyịghe mîdụhe, “n̄kpọuto emi ẹtode kpukpru mme idụt” mi, ẹsịne ke otu ọsọn̄urua “inyene” Christ, emi ofụn emi anamde akpanikọ esede aban̄a.—Ediyarade 7:9; Haggai 2:7, NW.

Otu Ukara Emi Adade ke Ibuot Ofụn Emi Anamde Akpanikọ

10. Ewe otu ekesinam ubiere ke akpa isua ikie, ndien nso ufọn ke emi ekenyene ọnọ mme esop?

¹⁰ Ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke akamba utom oro ofụn emi anamde akpanikọ edinamde ayabuana ndinam ekese ubiere. Ke esop Christian eke akpa isua ikie, mme apostle ye mbiowo ke Jerusalem ẹkeda ke ibuot ofụn emi anamde akpanikọ, ẹnyụn̄ ẹnam mme ubiere ẹnọ kpukpru esop. (Utom 15:1, 2) Otu ukara eke akpa isua ikie emi ẹkesida mme leta ye mme esenyịn oro ẹsan̄ade-san̄a, emi ẹkedade ke ibuot mmọ, ẹnam mme esop ẹfiọk se mmọ ẹbierede. Mme Christian emi ẹma ẹsikop  idatesịt ndibọ in̄wan̄-in̄wan̄ ndausụn̄ emi, ndien mmọ ndikenyịme ndibere ye otu ukara ama anam edidianakiet ye emem ẹdu.—Utom 15:22-31; 16:4, 5; Philippi 2:2.

11. Mmanie ke Christ ada ọnọ esop esie ndausụn̄ mfịn, ndien didie ke nnyịn ikpese otu mme Christian emi ẹyetde aran mi?

¹¹ Kpa nte ekedide ke akpa isua ikie, ekpri otu mme esenyịn oro ẹyetde aran ẹnam Otu Ukara mme anditiene Christ mfịn ke isọn̄. Christ, emi edide Ibuot esop, ada “ubọk nnasia,” emi adade aban̄a odudu esie, ọnọ iren emi ẹnamde akpanikọ mi ndausụn̄, nte mmọ ẹsede ẹban̄a utom Obio Ubọn̄. (Ediyarade 1:16, 20) Albert Schroeder, emi ekedide owo Otu Ukara ke ediwak isua mbemiso okụrede utom esie ke isọn̄, ekewet ke mbụk eyouwem esie ete: “Otu Ukara ẹsisop idem kpukpru Wednesday, ẹbọn̄ akam ẹben̄e ndausụn̄ spirit Jehovah mbemiso ẹtọn̄ọde mbono mmọ. Mmọ ẹsisịn ofụri ukeme ndikụt ke kpukpru n̄kpọ ye ubiere oro ẹnamde ẹdu ke n̄kemuyo ye Ikọ Abasi, kpa Bible.” * Nnyịn imekeme ndibuọt idem ke mme anam-akpanikọ Christian oro ẹyetde aran mi. Nnyịn ikpenyene ndinam n̄kpọ ye mmọ nte Paul etemede mi ete: “Ẹkop uyo mbon oro ẹdade usụn̄ ke otu mbufo ẹnyụn̄ ẹsụk ibuot, sia mmọ ẹkpemede ukpọn̄ mbufo.”—Mme Hebrew 13:17.

Ndinọ Ofụn Emi Anamde Akpanikọ Ukpono Oro Odotde

12, 13. Ntak emi N̄wed Abasi ọdọhọde ikpono otu ofụn Christ?

¹² Ata akpan ntak oro anamde nnyịn inọ ofụn emi anamde akpanikọ ukpono oro odotde edi koro ndinam ntre ọwọrọ ndikpono Eteufọk esie, kpa Jesus Christ. Paul ekewet aban̄a mbon oro ẹyetde aran ete: “Owo emi ẹkekotde ke ini ekedide amanaisọn̄ edi ofụn Christ. Ẹkedep mbufo ke ekọmurua.” (1 Corinth 7:22, 23; Ephesus 6:6) Ntre, ke ini nnyịn isụkde ibuot ke ofụri esịt inọ ofụn emi anamde akpanikọ ye Otu Ukara esie, nnyịn isụk ibuot inọ Eteufọk ofụn oro, kpa Christ. Nnyịn ndinọ ofụn emi Christ adade ese aban̄a inyene esie ke isọn̄ ukpono oro odotde edi usụn̄ kiet emi nnyịn inyịmede ‘an̄wan̄wa ite ke Jesus Christ edi Ọbọn̄, inọ Abasi Ete ubọn̄.’—Philippi 2:11.

¹³ Ntak en̄wen emi N̄wed Abasi ọdọhọde nnyịn ikpono ofụn emi anamde akpanikọ edi koro mme Christian oro ẹyetde aran ẹdi ndamban̄a “temple” emi Jehovah odụn̄de “ke spirit.” Ke ntre, mmọ ẹdi “edisana.” (1 Corinth 3:16, 17; Ephesus 2:19-22) Jesus emek otu ndamban̄a temple emi ete ese aban̄a inyene imọ ke isọn̄, emi ọwọrọde ke odu mme n̄kpọ oro otu ofụn emi ikpọn̄ ikpọn̄ enyenede ọyọhọ unen ye mbiomo ndibiere nte ẹkpenamde ke esop. Ke ntem, kpukpru owo ke esop ẹnyene ndifiọk nte ke edi edisana utom nditiene nnyụn̄ mbere ye kpukpru ndausụn̄ emi ẹtode ofụn emi anamde akpanikọ ye Otu Ukara esie. Ke akpanikọ, mme erọn̄ en̄wen ẹda ifet oro ẹnọde mmọ ndin̄wam otu ofụn emi ndise mban̄a utom Eteufọk mmọ, nte akwa ifetutom.—John 10:16.

Ndinọ Ibetedem ke Ofụri Esịt

14. Nte Isaiah ekebemde iso etịn̄, didie ke mme erọn̄ en̄wen ẹtiene otu ofụn oro ẹyetde aran nte ‘mbonutom oro owo mîkpehe-kpe’?

¹⁴ Prọfet Isaiah ama ebem iso etịn̄ nte mme erọn̄ en̄wen ẹdisụhọrede idem isụk ibuot inọ mbon Israel eke spirit emi ẹyetde aran, ete: “Ntem ke Jehovah ọdọhọ, ete, [“Mbonutom Egypt oro owo mîkpehe-kpe ye mbonurua Ethiopia,” NW] ye eke mme Sabean, nnyan owo, ẹyebe ẹtiene fi, ẹnyụn̄ ẹnyene fi: ẹyetiene fi ẹka: ke n̄kpọkọbi ke mmọ ẹdibe, ẹnyụn̄ ẹnụhọ ẹnọ fi, ẹnyụn̄ ẹkpe fi ubọk, ẹte, Abasi odu ke otu mbufo ikpọn̄: efen inyụn̄ idụhe, Abasi idụhe.” (Isaiah 45:14) Mme erọn̄ en̄wen, ke ndamban̄a usụn̄ mfịn, ẹtiene otu ofụn emi ẹyetde aran ye Otu Ukara esie. Nte ‘mbonutom oro owo mîkpehe-kpe,’ mme erọn̄ en̄wen ẹsịn ofụri ukeme ẹnyụn̄ ẹda inyene  mmọ ẹn̄wam ke utom ukwọrọikọ ofụri ererimbot, oro Christ ọkọnọde mme anditiene enye emi ẹyetde aran.—Utom 1:8; Ediyarade 12:17.

15. Didie ke Isaiah 61:5, 6 ekebem iso etịn̄ aban̄a itie ebuana oro odude ke ufọt mme erọn̄ en̄wen ye Israel eke spirit?

¹⁵ Mme erọn̄ en̄wen ẹkop idatesịt ẹnyụn̄ ẹwụt esịtekọm ndinam n̄kpọ Jehovah ke ndausụn̄ otu ofụn emi ye Otu Ukara esie. Mmọ ẹfiọk ke mbon oro ẹyetde aran ẹdi “Israel Abasi.” (Galatia 6:16) Nte ndamban̄a “isen owo” ye “nditọ idụt” emi ẹnamde utom ye Israel eke spirit, mmọ ẹma ndinam utom nte “mme ofụn̄-isọn̄” ye “mme ọdiọn̄-vine” ke ndausụn̄ “mme oku Jehovah,” kpa “mme anam-n̄kpọ Abasi” oro ẹyetde aran. (Isaiah 61:5, 6) Mmọ ẹbuana ifịk ifịk ke ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ nnyụn̄ nnam mme mbet ke ofụri idụt. Mmọ ẹn̄wam otu ofụn emi ke ofụri esịt ke ndikpeme nnyụn̄ mbọk mbufa mbon mbieterọn̄ oro mmọ ẹyomde ẹkụt.

16. Nso inam mme erọn̄ en̄wen ẹnọ ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄ ibetedem ke ofụri esịt?

¹⁶ Mme erọn̄ en̄wen ẹfiọk akwa ufọn oro mmọ ẹbọde ẹto ukeme oro ofụn emi anamde akpanikọ enen̄erede esịn ke ndinọ mmọ udia eke spirit ke edikem ini. Mmọ ẹnyịme ke mîkpedịghe ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄, mmimọ ikpọfiọkke ọsọn̄urua akpanikọ Bible aban̄ade idaha Jehovah nte Andikara ekondo, edinam enyịn̄ Esie asana, Obio Ubọn̄, obufa enyọn̄ ye obufa isọn̄, ukpọn̄, idaha mme akpan̄kpa, ye enye emi Jehovah ye Eyen esie ẹdide, ye se edisana spirit edide. Mme erọn̄ en̄wen ẹnọ “nditọete” Christ oro ẹyetde aran, emi ẹdude ke isọn̄ ke utịt ini emi, ibetedem ndiwụt esịtekọm ye nsọn̄ọnda mmọ.—Matthew 25:40.

17. Nso akpan n̄kpọ ke Otu Ukara ẹkụt ke odot ẹnam, ndien nso ke ẹdineme ke ibuotikọ oro etienede?

¹⁷ Nsụhọ oro ẹyetde aran ikemeke ndidu ke kpukpru esop man ẹse ẹban̄a inyene Christ sia mmọ ẹkade-ka iso ndisụhọde ke ibat. Ntem, Otu Ukara ẹmek irenowo ke otu mme erọn̄ en̄wen ndida usụn̄ nte mme esenyịn ke mme n̄kọk itieutom, mme district, mme circuit, ye ke mme esop Mme Ntiense Jehovah. Ndi nte nnyịn inamde n̄kpọ ye mme ekpemerọn̄ emi ẹdude ke idak Christ mi enyene ebuana ye nte nnyịn isọn̄ọde ida ye Christ ye ofụn emi anamde akpanikọ? Ẹyeneme mbụme emi ke ibuotikọ oro etienede.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

Ke Ndidụn̄ọde

• Anie edi Adausụn̄ nnyịn, ndien nso iwụt ke enye ọfiọk se itịbede ke esịt esop?

• Mmanie ke ẹkekụt ẹnamde utom nte ofụn emi anamde akpanikọ ke ini ẹkedide ẹdise “temple,” ndien mme inyene ewe ke ẹkemek mmọ ẹse ẹban̄a?

• Ntak emi N̄wed Abasi ọdọhọde inọ ofụn emi anamde akpanikọ ibetedem ke ofụri esịt?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Mme ndise ke page 23]

“Inyene” Christ emi “akama-ukpọhọde” esede aban̄a esịne mme inyene obụkidem, mme ndutịm udia eke spirit, ye utom ukwọrọikọ

[Ndise ke page 25]

Mme erọn̄ en̄wen ẹnọ ofụn emi anamde akpanikọ ibetedem ke ndibuana ifịk ifịk ke utom ukwọrọikọ