Mbụk Eyouwem

Utom Edinam Mbet Enen̄ede Otụk Mme Ubiere Mi

Nte Lynette Peters obụkde

Mmọ ẹkedi nditan̄ nnyịn n̄wọrọ. Owoekọn̄ emi edide ata otop-ikan̄ ama ọdọk okodoro ke ọkọm ufọk oro ikodude. Mbonekọn̄ ẹma ẹna ke mbiet ẹnyụn̄ ẹben̄e idem nditop ikan̄. Ami ye mme isụn̄utom eken ima idomo ndimụm idem n̄kama nte ikefehede ikodụk ekpri ubomofụm oro ekebetde nnyịn ke usenubọk Sunday oro. Ẹma ẹmen nnyịn ẹdaha iwiwa. Ke minit duop ẹma ẹkebe, ẹma ẹmen nnyịn ẹkesịn ke nsụn̄ikan̄ mbonekọn̄ oro ẹkediande ke esụk.

KE NDAN̄NSIERE, ima ikop ke mbon ntịme ẹma ẹduọk bọmb ke ufọkisen oro ikodude okoneyo oro ekesierede usen oro. En̄wan oro ẹken̄wanade ke ediwak isua ke Sierra Leone ama akabade ekọn̄ ke akpatre. Eketie nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ẹte etap oro ẹfiaride ke isọn̄ etisat, kpukpru mbon esenidụt, esịnede nnyịn, imọnyọn̄ọ. Yak ntọn̄ọ ke akpa ntịn̄ nte n̄kasan̄ade ndidu ke utọ idaha oro.

N̄kọkọri n̄kpon ke British Guiana oro ẹkedide ẹdifiọk nte Guyana toto ke 1966. Mma nnyụn̄ n̄kop inem uwem ke iduọk isua 1950, n̄konyụn̄ nnyeneke mfịna. Ata ediwak ete ye eka ẹkenen̄ede ẹda uka n̄wed ke ata akpan n̄kpọ, ndien ẹma ẹyom mme uyen ẹnam ọfọn ke ufọkn̄wed. Mmeti nte owo emi akanamde utom ke ban̄k okobụpde ete mi ini kiet ete, “Ntak emi ekpede utọ ediwak okụk ufọkn̄wed oro ọnọ nditọ fo?” Papa ama ọbọrọ ete, “N̄kukụre se idinamde mmọ ẹkụt unen edi mmọ ndika ata eti ufọkn̄wed.” Ini oro, enye ekekere ke mme ufọkn̄wed oro ẹwọrọde etop ẹkan ẹkpep n̄kpọ ẹkan. Edi ikebịghike enye ama edikpụhọ ekikere.

Ke ini n̄kedide isua 11, eka mi ama ọtọn̄ọ ndikpep Bible ye Mme Ntiense Jehovah.  Enye ama asan̄a ye mbọhọidụn̄ nnyịn kiet aka Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Se mmọ ẹkekopde usen oro ama anam mmọ ẹfiọk ke imokụt akpanikọ. Ekem, eka mi ama asian mbọhọidụn̄ nnyịn en̄wen se ẹkenemede. Ikebịghike, mmọ mbita ẹma ẹtọn̄ọ ndibọ ukpep nto mme isụn̄utom emi, Daphne Harry (emi ekekerede Daphne Baird ke ama ọkọdọ ebe) ye Rose Cuffie. Ikọyọhọke isua kiet, Mama ye ufan esie mbiba ẹma ẹna baptism. Ke isua ition ẹma ẹkebe, ete mi ama ọwọrọ ke Ufọkabasi Seventh-Day Adventist onyụn̄ ana baptism akabade edi kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah.

Ke ini ikedide nditọwọn̄, ami ye n̄kpri nditọeka mi iban iba emi ikokponide ikan ke otu nditọ duop, ima isika ufọkidụn̄ isụn̄utom oro Daphne ye Rose ẹkedụn̄de inyụn̄ iketie ye mmọ ibịghi. Ama esinem nnyịn ndika n̄ketie ye mmọ nnyụn̄ n̄kpan̄ utọn̄ n̄kop mme ifiọkutom mmọ. Ama esinem mme isụn̄utom emi ndise mban̄a mbon en̄wen ke n̄kan̄ eke spirit ye unana edikpa mba. Eti uwụtn̄kpọ mmọ akanam nyom ndidi isụn̄utom.

Nte ededi, nso ikanam nyom ndidi isụn̄utom ke ini edide iman ye nsan̄a ufọkn̄wed mi ẹkenyene udọn̄ uka n̄wed man ẹkpenam eti utom? Ata ediwak ifet ama odu—edide n̄koyom ndikpep ibet, ikwọ, ibọkusọbọ, m̀mê n̄kpọ ekededi. Eti uwụtn̄kpọ ete ye eka mi ọkọnọ mi ndausụn̄ oro n̄koyomde. Mmọ ẹma ẹnam se ẹkekpepde, ẹnen̄ede ẹkpep Bible, ẹnyụn̄ ẹsịn idem ke ndin̄wam mbon en̄wen ẹkpep n̄kpọ ẹban̄a Jehovah. * Ke adianade do, mmọ ẹma ẹsiwak ndikot nditọete oro ẹkenamde utom uyọhọ ini ẹdi ufọk nnyịn. Nditọete emi ẹma ẹwụt ke imokop idatesịt ye uyụhọ ndidi mme asan̄autom uyọhọ ini, ndien oro ọkọsọn̄ọ mme ubiere mi ndinam utom edinam mbet ke ofụri uwem mi.

N̄kana baptism ke ini n̄kedide isua 15. Ndien ke ndondo oro n̄kokụrede n̄wed, mma ndụk utom usiakusụn̄ uyọhọ ini. Philomena emi akanamde utom ke ufọkibọk, ekedi akpa owo oro n̄kan̄wamde ekpep n̄kpọ ana baptism. Idatesịt oro n̄kenyenede ke ini n̄kokụtde nte enye amade Jehovah ama ọsọn̄ọ ubiere mi ndika iso ke utom uyọhọ ini. Esisịt ini ke oro ebede, ẹma ẹnọ mi eti utom ke itieutom ukara oro n̄kanamde utom nte ewetn̄wed. Mma nsịn, nnyụn̄ mbiere ndika iso ke utom usiakusụn̄.

N̄kosụk ndụn̄ ke ufọk nnyịn, ndien mme isụn̄utom ẹma ẹka iso ndisidi ufọk nnyịn. Ifiọkutom mmọ ekesinem mi didie ntem! Kpukpru emi ẹma ẹsọn̄ọ ubiere mi ndidi isụn̄utom, kpa ye oro eketiede nte ke ndikemeke. Ẹma ẹsinọ, ẹnyụn̄ ẹsụk ẹkaka iso ndinọ mme isụn̄utom ẹka Guyana. Usen kiet ke 1969, ama akpa mi idem edi enem mi ndibọ ikot ndika  Ufọkn̄wed Enyọn̄-Ukpeme Ukpep Bible eke Gilead ke Brooklyn ke New York.

Ẹnọ Mi Efakutom Oro Mmen̄kodorike Enyịn

Ikedi nditọ ufọkn̄wed 54 oro ikotode idụt 21 ke ọyọhọ otu 48 eke Gilead. Ikedi nditọete iban 17 oro mîkọdọhọ ndọ. Nsụk nnenen̄ede nti se ikanamde ke ọfiọn̄ ition oro ikọbọde ukpep do, okposụkedi oro isua 37 ẹma ẹkebe. Ima ikpep ekese n̄kpọ ke adianade ye akpanikọ N̄wed Abasi; ẹma ẹnọ nnyịn nti item ke nte ikpanamde utom isụn̄utom. Ke uwụtn̄kpọ, mma n̄kpep ndinam se ẹtịn̄de, ndisịne n̄kpọ nte ọfọnde, nnyụn̄ n̄ka iso nnam utom kpa ye mme idiọk idaha.

Ete ye eka mi ẹma ẹsiwak nditịn̄ ke ọfọn ndidụk mme mbono esop kpukpru ini. Owo ekededi emi akanamde nte idọdọn̄ọ mîkonyụn̄ itieneke idụk mbono esop ke Sunday ikesitieneke idụk edinam kọnsat ke ndan̄nsiere. Nte ededi, ke ndusụk ini n̄kekemeke ndidụk kpukpru mbono esop ke ini Ufọkn̄wed Gilead. Mbubịteyo Friday kiet, mma nnyene nneme ye Don ye Dolores Adams, kpa ebe ye n̄wan emi ẹkedude ke Bethel, emi n̄kesisan̄ade ye mmọ ke ubomisọn̄ mmọ n̄ka mbono esop. Sia mmen̄kekemeke ndidụk mbono esop usen kiet, mma ndomo ndiwụt ke n̄kekemeke ndinyan̄a. N̄kọdọhọ mmọ ke utom ufọk oro ẹkenọde mi ke ufọkn̄wed nnam ẹwak ẹkaha, ndien oro akanam n̄kemeke nditiene ndụk Ufọkn̄wed Utom Ukara Abasi ye Esoputom. Ke Brọda Adams ama ekeneme emi ye ami esisịt, enye ama ọdọhọ ete: “Nam se esịt fo ọdọhọde fi.” Mma nda item esie nnyụn̄ mfiakke mbono esop usen oro ye ke oro ebede. Ke ediwak isua oro ẹbede, nnyakke n̄kpọ ndomokiet akpan mi ndidụk mbono esop Christian, ibọhọke idụhe se n̄kemede ndinam.

Ke ima ikaka n̄wed ke n̄kpọ nte ọfiọn̄ iba ye ubak, nditọ ufọkn̄wed ẹma ẹtọn̄ọ ndikere m̀mê ewe efakutom ke ẹdinọ nnyịn ika. Ke esịt mi, n̄kekere ke ẹyom ndinọ mi n̄ka Guyana, sia ẹma ẹnen̄ede ẹyom un̄wam ke utom ukwọrọikọ do. Idem ama enen̄ede akpa mi ke ini ẹkedọhọde ke ndinyọn̄ke n̄ka do. Utu ke oro, ẹkenọ mi n̄ka Sierra Leone. Mma nnen̄ede n̄kọm Jehovah nte udọn̄ mi ndidi isụn̄utom ke anyan ebiet okosude ke akpatre.

Mma Nnyene Ekese N̄kpọ Ndikpep

Sierra Leone ama eye mi etieti akpa ini oro n̄kesịmde do; enyene ediwak n̄kpri ye ikpọ obot, itụn̄ inyan̄ibom, ye mme esụk. Edi, ata uyai idụt emi akam edi mme andidụn̄, emi ima ye mfọnido mmọ ẹnamde enem idem mbon esenidụt ndidu do. Emi enen̄ede anam emem utom ọnọ mbufa isụn̄utom ndidu inyụn̄ ikereke ke imataba mbonufọk. Mbon Sierra Leone ẹsima ndineme mban̄a ido ye edu edinam mmọ, akpan akpan man ẹn̄wam mbufa owo ẹfiọk Krio, kpa usem emi kpukpru owo ke idụt oro ẹsemde.

Ediwak n̄ke ẹdu ke usem Krio. Ke uwụtn̄kpọ, Ẹbọk anam utom, idiọk adadia; ọwọrọ ke etịm usụn̄ n̄kpọn̄ enyen̄e ibuot ikpîkpu, andidia ke ebebet. Emi enen̄ede owụt nte utụk odude ke ererimbot.—Isaiah 65:22.

Utom ukwọrọikọ ye edinam mbet ẹma ẹsinem mi etieti. Ekesisọsọn̄ ndikụt owo oro mînyeneke udọn̄ ke Bible. Ke mme isua emi ẹbede, mme isụn̄utom ye mme asan̄autom  Jehovah emi ẹma ẹkenam utom ke ediwak isua, ẹn̄wam mme owo—mme uyen ye n̄kani owo—ke nsio nsio idaha, emi ẹnyụn̄ ẹtode nsio nsio ekpụk, ẹbọ akpanikọ.

Erla St. Hill emi ekedide akpa isụn̄utom emi n̄kanamde utom kiet, ama esinam utom ọkpọsọn̄. Ke ẹsiode ifịk esie ke ndikwọrọ ikọ ẹfep, enye ama esinen̄ede esịn ifịk etịm ufọkidụn̄ isụn̄utom nnyịn akama. Enye ama an̄wam mi mfiọk ediwak n̄kpọ, utọ nte ndimehe ye mme mbọhọidụn̄, ndika n̄kese Mme Ntiense ye mbon oro ẹnyenede udọn̄ oro ẹkedọn̄ọde, ye ndibere ye nditọete nte n̄kekeme ke ndutịm oro ẹkenamde ẹban̄a ubụkowo. Enye n̄ko ama anam mfiọk ntak emi edide akpan n̄kpọ ndisiwaha nse nditọete oro ẹdụn̄de ke efakutom ekededi oro n̄kọkwọrọde ikọ mbemiso nnyọn̄de, inamke n̄kpọ m̀mê ntie n̄kpasịp minit ifan̄ kpọt ye mmọ. Emi ama anam nsọsọp nnyene mme eka, nditọeka iren, nditọeka iban, ye mme ufan, ndien efakutom mi ama akabade edi ufọk mi.—Mark 10:29, 30.

Mma nnen̄ede mmehe ye mme isụn̄utom oro n̄kanamde utom kiet. Ndusụk mmọ ẹdi Adna Byrd emi ekedide owo ubet mi, emi akanamde utom ke Sierra Leone ọtọn̄ọde ke 1978 esịm 1981, ye Cheryl Ferguson emi edide owo ubet mi ke se iwakde ibe isua 24.

Ekọn̄ Ada Idomo Edi

Ke n̄kpọ nte ọfiọn̄ kiet ama ekebe tọn̄ọ ẹkeyak obufa n̄kọk itieutom Sierra Leone ẹnọ ke 1997, ekọn̄ ama anam nnyịn ikpọn̄ idụt oro nte n̄ketịn̄de ke akpa. Isua itiokiet mbemiso oro, ama enen̄ede otụk nnyịn ndikụt mbuọtidem oro Mme Ntiense oro ẹtode Liberia ẹkenyenede, emi ekọn̄ akanamde ẹfehe ẹkpọn̄ Liberia ẹdi Sierra Leone. Ndusụk mmọ ẹkesan̄a ubọk ubọk ẹdi. Kpa ye utọ idaha oro, mmọ ẹma ẹsitiene ẹwọrọ an̄wautom kpukpru usen. Ama enen̄ede otụk nnyịn ndikụt nte mmọ ẹmade Jehovah ye mme owo.

Idahaemi nnyịn ke idem nnyịn idide mbon itọk ekọn̄ ke Guinea mi, imekpebe uwụtn̄kpọ nditọete nnyịn oro ẹketode Liberia inyụn̄ ika iso ndibuọt idem ye Jehovah inyụn̄ inịm n̄kpọ Obio Ubọn̄ ke akpa. Ima inyọn̄ọ idi Sierra Leone ke isua kiet ama ekebe, edi ke ufan̄ ọfiọn̄ itiaba, en̄wan ama afiak asiaha ndien ima ifiak ifehe ika Guinea.

Ikebịghike ẹma ẹdidọhọ nnyịn ke otu mme an̄wana en̄wan oro kiet ẹma ẹdụk ẹdụn̄ọ ke ufọkidụn̄ isụn̄utom nnyịn ke Kissy ẹnyụn̄  ẹyịp m̀mê ẹbiat kpukpru inyene nnyịn. Utu ke oro ndinam esịt ọduọ nnyịn, ikakam ikọkọm Abasi ndidu uwem. Ata ekpri n̄kpọ okosụhọ ọnọ nnyịn, edi ima ida oro idu uwem.

Ke ima ikafiak ifehe ika Guinea, ami ye Cheryl owo ubet mi ima ika iso idu do. Oro ọkọwọrọ ke inyene ndikpep usem French. Ndusụk nsan̄a isụn̄utom mi ẹma ẹsọp ndidomo ndisem usem French oro mmọ ẹkekpepde, ibeheke mmọ m̀mê imanam ndudue. Edi ami n̄kamaha nditịn̄ se mmen̄ketịmke mfiọk, ntre n̄kesisem French sụk ke ini eke n̄kọfiọkde ke n̄kemeke ndinyan̄a. Ama abiak mi-e! Kpukpru usen n̄kenyene ndika iso nti ntak oro n̄kodude ke Guinea—oro edi man n̄n̄wam mbon en̄wen ẹkpep n̄kpọ ẹban̄a Jehovah.

Mma ntọn̄ọ ndifiọk usem emi nsịtnsịt ke ndikpekpep, ndikpan̄ utọn̄ nnọ mbon oro ẹsemde enye udọn udọn, ye ke ndisinyene nneme ye nditọwọn̄ ke esop, emi mîsidịpde inua. Ndien ke unana idotenyịn, esop Jehovah ama an̄wam n̄ko. Ọtọn̄ọde ke September 2001, Utom Obio Ubọn̄ Nnyịn aka iso ndiwụt nte ẹkpenịmde mme magazine ọkọrọ ye nte ẹkpenọde mbon oro ẹkade nsio nsio ido ukpono mme n̄wed ye ndiye uduot n̄kpri n̄wed. Mmenen̄ede nnyene uko ke an̄wautom idahaemi, idem ọkpọkọm mmendikemeke nditịn̄ ikọ nte n̄kpetịn̄de ke usem emana mi.

Ke akpanikọ, ndikọri ke ubon oro nditọ ẹwakde ama an̄wam mi mfiọk nte ẹkpedụn̄de ye ediwak owo, ndien ama odu ini oro ikawakde isịm owo 17. Ke isua 37 oro nnamde utom isụn̄utom, mmodụn̄ ye se ibede isụn̄utom 100. Nso ifet ke nnyene ntem ndifiọk ediwak owo, emi ẹnyenede nsio nsio edu, emi ẹnyụn̄ ẹdianade kiet ẹnam utom! Ndien nso n̄kpọ idatesịt ke edi ntem ndidi nsan̄autom Abasi nnyụn̄ ntiene n̄kụt nte mme owo ẹbọde akpanikọ!—1 Corinth 3:9.

Ke ediwak isua emi ẹbede, mmataba ata ekese akpan n̄kpọ oro ubon nnyịn ẹnamde, utọ nte ndọ n̄kpri nditọeka mi. Nsọpke n̄kụt nditọ nditọeka mi nte n̄kpamade ndikụt. Emi edi n̄waidem oro ami ye ubon nnyịn inamde, ndien mmọ ẹsịn udọn̄ ẹnọ mi ndika iso nnam utom isụn̄utom.

Edi se ededi oro ntabade sia mmendụhe ke ufọk, mmenyene ke ikọt isụn̄utom. Okposụkedi oro mmekde nditre ndidọ ndọ, mmenyene ediwak nditọ eke spirit, idịghe sụk mbon oro n̄kpepde Bible, edi n̄ko mbon eken oro nnamde ufan. Adianade do, mmokụt nte nditọ mmọ ẹkọride, ẹdọ ndọ, ẹnyụn̄ ẹkpep nditọ mmọ akpanikọ. Ukem nte ami, ndusụk mmọ ẹyak utom edinam mbet enen̄ede otụk ubiere oro mmọ ẹnamde.

[Ikọ idakisọn̄]

[Mme ndise obio ke page 15]

(Ama oyom ndikụt nte enye enen̄erede etie, se n̄wed)

Ẹkenọ mi n̄ka Sierra Leone

GUINEA

SIERRA LEONE

[Ndise ke page 13]

Nditọeka mi iba emi ikesisan̄ade kiet ika ufọkutom isụn̄utom emi ekesinemde nnyịn nditie mbịghi ke mme iduọk isua 1950

[Ndise ke page 14]

Ami ye ekemmọ nditọ ufọkn̄wed Gilead eke ọyọhọ otu 48

[Ndise ke page 16]

Edinam ediyak n̄kọk itieutom Sierra Leone nnọ