Ndi Ibak Eyetre Tutu Amama?

EDIWAK owo ẹyesọsọp ẹnyịme ke ibụk enen̄ede anam mme owo ẹbak ibak ke ererimbot mfịn. Ibụk emi ẹketọn̄ọde ke ediwak isua emi ẹkebede amanam ererimbot edidi ebiet emi ata ediwak owo ẹkerede ẹban̄a idemmọ kpọt. Ediwak owo ẹkeme ndinam n̄kpọ ekededi man ẹnyene se ẹyomde, ndien emi esiwak ndinam mmọ ẹbak ibak. Idịghe owo kiet kiet kpọt ẹsinam emi, ofụri idụt n̄ko ẹsinam.

Etie nte uwem mbon en̄wen iwọrọke aba n̄kpọ. Esikam enenem ndusụk owo ndibak ibak. Esitie mmọ ke idem ukem nte mme abiatibet oro ẹsidọhọde ke esinenem mmimọ ndifiomo mbon en̄wen. N̄ko-n̄ko, ata ediwak owo emi ẹmade mme vidio emi ẹwụtde afai ye ibak, ẹnam mbon oro ẹsiode utọ vidio oro ẹnen̄ede ẹforo. Edise ndise afai kpukpru ini ke vidio ye ke mbụk n̄kpọntịbe anam esịt mme owo odoro ufiọn.

Mbon oro ẹnamde n̄kpọ ibak ibak ye mmọ ẹsiwak ndinyene mfịna ntụk ẹnyụn̄ ẹyom ndinam n̄kpọ ibak ibak ye mbon en̄wen n̄ko. Noemí Díaz Marroquín, emi ekpepde n̄wed ke ufọkn̄wed ntaifiọk National Autonomous University of Mexico, etịn̄ ntem aban̄a ibak emi ẹnamde ke ntak afai: “Ẹkpekpep afai, enye edi ido nnyịn . . . Nnyịn ikpep ndinam afai ke ini ẹnamde ẹnyụn̄ ẹsịnde udọn̄ ẹnọ afai ke n̄kann̄kụk nnyịn.” Ke ntem, mbon oro ẹkefiomode ẹkeme ndifiomo mbon en̄wen n̄ko, ndien ẹkeme ndifiomo ukem ukem nte ẹkefiomode mmọ.

N̄ko-n̄ko, mbon oro ẹsikpade mmịn ẹnyụn̄ ẹdade n̄kpọsọn̄ ibọk ke idiọk usụn̄ ẹkeme ndibak ibak. Mbon oro mîmaha ukara edem mmọ ke ntak emi ukara mînọhọ se mme owo ẹyomde ẹsibak ibak n̄ko. Ndusụk mmọ ẹsibak ibak man ukara ẹkop ekikere mmọ, ẹnyụn̄ ẹsịn udọn̄ ẹnọ mme owo ẹnam edinam oyomonsia, emi ediwak ini esinọmọde mbon oro mînyeneke ubọk ke mfịna mmọ.

Nte ededi, afo emekeme ndikere ete: ‘Ndi mme owo ẹtie ke idemmọ ẹkpep ndibak ibak? Nso inam mme owo ẹnam n̄kpọ ntem idahaemi?’

Anie Enen̄ede Edi Ntak Ibak?

Bible asian nnyịn ete ke Satan kpa Devil enen̄ede akara ererimbot emi, onyụn̄ okot enye “abasi editịm n̄kpọ emi.” (2 Corinth 4:4) Enye obụk ibụk onyụn̄ abak ibak akan ke ofụri ekondo. Jesus ama enen ndikokot enye “owotowo” ye “ete nsu.”—John 8:44.

 Satan akara ubonowo toto ke ini emi Adam ye Eve ẹkesọn̄de ibuot ye Abasi. (Genesis 3:1-7, 16-19) N̄kpọ nte isua 1,500 ke akpa ebe ye n̄wan oro ẹma ẹkekpa edem ẹwụt Jehovah, mme ọsọn̄ibuot angel ẹma ẹmen idem owo ẹsịne, ẹfiọk iban, ẹnyụn̄ ẹbon nditọ mbuaha-iyịp emi ẹkekotde mme Nephilim. Nso ikedi akpan edu mmọ? Enyịn̄ mmọ ọbọrọ mbụme emi. Enyịn̄ mmọ ọwọrọ “Mme Owotowo.” Ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke mmọ ẹkedi mbon afai emi ẹkenamde orụk ibak ye oburobụt ido emi Ukwọ oro otode Abasi kpọt ekekemede nditre. (Genesis 6:4, 5, 17) Okposụkedi ẹkesobode mme Nephilim ke Ukwọ oro, mme ete mmọ ẹma ẹfiak ẹnyọn̄ọ ebiet emi mmọ ẹketode ẹdi ẹnyụn̄ ẹkabade edi mme demon.—1 Peter 3:19, 20.

Se iketịbede inọ eyen emi ekenyenede demon ke eyo Jesus anam ẹfiọk nte mme ọsọn̄ibuot demon emi ẹsibakde ibak. Mme demon ẹma ẹsinam eyen oro ọduọ ndisi ndien ndien, ẹsisio enye ẹduọk ke ikan̄ ye ke mmọn̄ man ẹwot enye. (Mark 9:17-22) Ke akpanikọ, utọ “odudu ndiọi spirit” oro ẹwụt ke etubom mmọ, Satan kpa Devil, edi ọbọn̄ ibak.—Ephesus 6:12.

Mfịn, odudu mme demon aka iso anam mme owo ẹbak ibak, kpa nte ẹkebemde iso ẹtịn̄ ke Bible ẹte: “Ndiọkeyo ẹyedu ke mme akpatre usen. Koro mme owo ẹyedi mme ama idem, . . . ẹwụt idem, ẹtan̄ idem, . . . ẹnana esịtekọm, inyeneke nsọn̄ọnda, inyeneke ndammana ima, inyịmeke ndidụk ediomi ekededi, mbon edidọk, ẹnana mfara ke idem, ẹtie obom obom, imaha eti ido, mme andida owo nnọ, ẹsọn̄ ibuot, ẹkohode idem, ẹma inemesịt utu ke ndima Abasi, ẹnyene enyọn̄ enyọn̄ ido uten̄e Abasi edi idụhe uwem ekekem ye odudu esie.”—2 Timothy 3:1-5.

Mme ntịn̄nnịm ikọ Bible ẹwụt ke eyo nnyịn enen̄ede ọdiọk, koro ẹma ẹsion̄o Satan ye mme udịm demon esie ke heaven ke ẹma ẹketọn̄ọ Obio Ubọn̄ Abasi, emi Christ Jesus akarade, ke 1914. Bible ọdọhọ ete: “Mbọm isọn̄ ye inyan̄, koro Devil omosụhọde etiene mbufo, asan̄ade ye akwa iyatesịt, sia ọfiọkde ete ini imọ edi ibio.”—Ediyarade 12:5-9, 12.

Ndi emi ọwọrọ ke n̄kpọ idifọnke? Díaz Marroquín, emi ima ikokokot ikọ esie, ọdọhọ ke “mme owo ẹkeme nditre” ndiọi edu oro mmọ ẹkekpepde. Nte ededi, sia odudu Satan enen̄erede okpon mfịn ke isọn̄, etie nte owo idikemeke nditre ndiọi edu oro mmọ ẹkekpepde, ibọhọke mmọ ẹyak odudu en̄wen oro okopde odudu akan eke Satan akara ekikere ye edinam mmọ. Nso idi odudu emi?

Ẹkeme Ndinam Ukpụhọde—Edi Didie?

Edi n̄kpọ inemesịt nditịn̄ ke edisana spirit Abasi edi akakan odudu ke ofụri ekondo, ndien enye ekeme ndikan odudu demon ekededi. Odudu emi anam ẹma ẹnyụn̄ ẹkere ẹban̄a mfọnọn̄kpọ mme owo. Man owo ekededi emi aduakde ndinem Jehovah esịt enyene edisana spirit, ana enye etre idem ọkpọkọm edinam emi ebietde-biet ibak. Emi oyom owo okpụhọrede edu esie man ekekem ye uduak Abasi. Ndien nso idi uduak Abasi? Edi nnyịn ndikpebe Abasi adan̄a nte ikekeme. Emi esịne ndise mbon en̄wen nte Abasi esede mmọ.—Ephesus 5:1, 2; Colossae 3:7-10.

Edieke odụn̄ọrede nte Abasi esinamde n̄kpọ, afo ọyọfiọk ke akananam Jehovah inanake udọn̄ ke idem mbon en̄wen. Akananam enye inamke n̄kpọ ibak ibak ye owo ekededi, inyụn̄ inamke ye unam n̄ko. * (Deuteronomy 22:10; Psalm 36:7; Mme N̄ke 12:10) Enye asasua ibak ye kpukpru mbon oro ẹsibakde ibak. (Mme N̄ke 3:31, 32) Ndimen obufa owo nsịne nte Jehovah ọdọhọde mme Christian ẹmen ẹsịne anam mmọ ẹbat ke owo en̄wen ọfọn akan mmimọ ẹnyụn̄ ẹkpono mmọ. (Philippi 2:2-4) Obufa owo emi ẹtịn̄de ẹban̄a mi esịne “esịt ima emi asan̄ade ye mbọm, mfọnido, nsụhọdeidem, ifụre ifụre ido, ye  anyanime.” Ata akpan n̄kpọ en̄wen edi ima, “koro enye edi mfọnmma mbọbọ edidianakiet.” (Colossae 3:12-14) Mmọn̄ọ, nte afo unyịmeke ke ererimbot emi ọkpọfọn akan emi edieke kpukpru owo ẹkpenyenede utọ edu emi?

Nte ededi, afo emekeme ndikere m̀mê owo ekeme ndikpụhọde edu esie ofụri ofụri. Ọfọn, kere ban̄a n̄kpọ emi ekenen̄erede etịbe mi. Martín * ama esifiori n̄wan esie ke iso nditọ mmọ, esinyụn̄ amia enye etieti. Isan̄ kiet, enye ama amia n̄wan tutu nditọ ẹfehe ẹkekot mme mbọhọidụn̄ ẹdinyan̄a eka mmimọ. Ke ediwak isua ẹma ẹkebe, ubon emi ẹma ẹtọn̄ọ ndikpep Bible ye Mme Ntiense Jehovah. Martín ama edifiọk orụk owo emi imọ ikpedide ye nte imọ ikpanamde n̄kpọ ye mbon en̄wen. Nte enye ama ekeme ndikpụhọde? N̄wan esie ọbọrọ ete: “Ini akpa, ebe mi ama esikpon iyatesịt etieti. Ke ntak emi, uwem nnyịn ikọwọrọke usụn̄ ke ata anyan ini. Mmenen̄ede n̄kọm Jehovah ke emi enye okpụhọde Martín. Idahaemi enye edi eti ete ye ata edima ebe.”

Uwụtn̄kpọ kiet kpọt edi oro. Ata ediwak owo oro ẹkpepde Bible ye Mme Ntiense Jehovah ke ofụri ererimbot ẹmetre ibak. Ih, owo ekeme ndikpụhọde.

Utịt Kpukpru Ibak Emekpere

Ke mîbịghike, Obio Ubọn̄ Abasi—kpa ukara emi ama ọkọtọtọn̄ọ ke heaven, emi Andikara edide owo esịtmbọm, kpa Christ Jesus—ayakara ofụri isọn̄. Enye ama ososio Satan, kpa andikọtọn̄ọ ibak, ye mme demon esie, efep ke heaven. Ke mîbịghike, Obio Ubọn̄ Abasi ọyọnọ se mme ama-emem emi ẹdidude ke idak esie ke isọn̄ ẹdiyomde. (Psalm 37:10, 11; Isaiah 11:2-5) Enye edi n̄kukụre ata usọbọ mfịna ererimbot. Edi ke adan̄aemi etiede ebet Obio Ubọn̄ emi, nso ke akpanam edieke ẹnamde fi ibak?

Ndisio usiene ibak ifọnke. Emi edikam anam ibak ọdọdiọn̄ awak. Bible ọdọhọ nnyịn  ete ibuọt idem ye Jehovah, emi edinọde “kpukpru owo nte ekemde ke usụn̄ mmọ, ye nte ekemde ke mfri utom mmọ” ke ekemini. (Jeremiah 17:10) (Se ekebe oro, “Nte Akpanamde N̄kpọ ke Ini Ẹnamde Fi Ibak.”) Edi akpanikọ ke afo emekeme ndibọ ufen ke ntak emi ẹnen̄erede ẹnam fi ibak. (Ecclesiastes 9:11) Edi Abasi ekeme ndibiat utịp ibak ekededi mfep, ọkpọkọm n̄kpa. Enye ọn̄wọn̄ọ ke mbon oro ẹdude ke ibuot uti n̄kpọ imọ emi ibak akadade uwem mmọ ẹyeset.—John 5:28, 29.

Okposụkedi ẹkemede ndinam nnyịn ibak, nnyịn imekeme ndikop ndọn̄esịt edieke inyenede n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Abasi inyụn̄ isọn̄ọde inyene mbuọtidem ke mme un̄wọn̄ọ esie. Kere ban̄a Sara emi akadade ikpọn̄ ọbọk nditọiren esie iba, onyụn̄ okụtde ete ke mmọ ẹbọ eti ukpep. Ke emi enye ọsọn̄de mi, nditọ esie ẹfehe ẹkpọn̄ enye, inọhọ enye n̄kpọ udu uwem m̀mê ibọk ke ini enye ọdọn̄ọde. Nte ededi, Sara, emi edide Christian idahaemi ọdọhọ ete: “Okposụkedi esisụk abiakde mi, Jehovah ikpọn̄ke mi. Enye ada nditọete mi eke spirit an̄wam mi, ndien mmọ ẹsin̄wam mi kpukpru ini. Mmenen̄ede nnịm ke ibịghike Jehovah ọyọkọk mfịna mi ye eke kpukpru mbon oro ẹnyenede mbuọtidem ke enye ekeme ndinam emi, ẹnyụn̄ ẹnamde ewụhọ esie.”

Mmanie ẹdi nditọete eke spirit oro Sara etịn̄de aban̄a? Mmọ ẹdi nditọete esie eke spirit, emi ẹdide Mme Ntiense Jehovah. Mmọ ẹnam otu nditọete ofụri ererimbot, emi ẹnyenede esịtmbọm, ẹnyụn̄ ẹnịmde ke ibịghike ibak eyetre. (1 Peter 2:17) Akpan owo emi ọkọtọn̄ọde ibak, Satan kpa Devil, ye owo ekededi oro anamde n̄kpọ nte enye ididụhe aba. “Emana ibak” emi, nte ewet n̄wed kiet okotde enye, edidi n̄kpọ eset. Yom usụn̄ kpep ban̄a idotenyịn emi ebe ke ndisobo ye Mme Ntiense Jehovah.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

[Ekebe ke page 6]

Nte Akpanamde N̄kpọ ke Ini Ẹnamde Fi Ibak

Ikọ Abasi ọnọ eti item aban̄a nte akpanamde n̄kpọ aban̄a ibak. Kere ban̄a nte ekemede ndida nti item oro ẹtienede mi nsịn ke edinam:

“Kûdọhọ ete, Nyanam usiene idiọk-n̄kpọ: bet Jehovah, ndien enye ayan̄wam fi.”—Mme N̄ke 20:22.

“Afo ama okụt nte ẹfịkde mme ubuene, ẹnyụn̄ ẹyụtde ikpe . . . , kûyịk orụk n̄kpọ ntem: koro kiet emi okon̄de akan edikon̄ ekpeme,” m̀mê ke ese.—Ecclesiastes 5:8.

“Inemesịt edi eke mme enyene ifụre ifụre ido, koro mmọ ẹyeda isọn̄ ẹnyene.”—Matthew 5:5.

“Kpukpru n̄kpọ eke mbufo ẹyomde mme owo ẹnam ye mbufo, ana mbufo n̄ko ẹnam kpasụk ntre ye mmọ.”—Matthew 7:12.

“Ẹkûda idiọk ẹsio owo usiene idiọk. Ẹnọ se ifọnde ke enyịn kpukpru owo. Edieke usụn̄ odude, adan̄a nte mbufo ẹkekeme, ẹtie ke emem ye kpukpru owo. Ẹkûsio usiene ẹnọ idem mbufo, ndima, edi ẹyak ufan̄ ẹnọ iyatesịt Abasi; koro ẹwet ẹte: ‘Jehovah ọdọhọ ete, usiene enyene mi; ami nyosio usiene.’”—Rome 12:17-19.

“Christ ama akam okụt ukụt kaban̄a mbufo, ọkpọn̄de uwụtn̄kpọ enịm ọnọ mbufo man ẹtiene nde ikpat esie ketket. . . . Ke ini ẹkesụn̄ide enye, enye ikosụn̄ike usiene. Ke ini enye okokụtde ukụt, enye ikesịnke owo ndịk ke idem, edi aka iso ayak idemesie ọnọ enye emi ekpede edinen ikpe.”—1 Peter 2:21-23.

[Mme ndise ke page 7]

Jehovah emekpep ediwak owo ẹtre ibak