Ntak Emi Kpukpru Ndutụhọ Ẹditrede ke Mîbịghike
Ntak Emi Kpukpru Ndutụhọ Ẹditrede ke Mîbịghike
“Akwa itiat, utom esie ọfọn ama.”—DEUTERONOMY 32:4.
1, 2. (a) Ntak emi afo enen̄erede ama idotenyịn uwem nsinsi? (b) Ntak emi ediwak owo mîmaha ndinịm ke Abasi oro anamde mme utịbe utịbe un̄wọn̄ọ ọnọ ini iso odu?
NTE emesima ndikere nte uwem editiede ke Paradise? Ekeme ndidi emesikere nte asan̄ade akanade ediye ekondo emi onyụn̄ okụt anana-ibat nsio nsio odu-uwem edibotn̄kpọ oro ẹdude. Mîdịghe ekeme ndidi emesikere aban̄a inemesịt oro afo edikopde ke ini etienede mbon en̄wen ese aban̄a isọn̄ onyụn̄ odomo ndinam enye akabade ediye ebietidụn̄. Mîdịghe emekeme ndikere mban̄a utom usọ, ubọpufọk, ikwọ, m̀mê mme n̄kpọ eken oro edikpepde, emi mûkemeke ndinam idahaemi ke ntak unana ini. Se ekpededi, afo emenen̄ede ama ndinyene se Bible okotde “ata uwem,” kpa uwem oro Jehovah akaduakde nnyịn idu, ke nsinsi.—1 Timothy 6:19.
2 Nte ndineme idotenyịn oro ọkọn̄ọde ke Bible mi nnọ mbon en̄wen idịghe ata akwa n̄kpọ inemesịt ye ukpono? Edi, ediwak owo imaha ndinyene utọ idotenyịn emi. Mmọ ẹdọhọ ke enye ikemeke nditịbe onyụn̄ edi abian̄a emi ẹbian̄ade mbon oro ẹsinịmde kpukpru n̄kpọ ke akpanikọ. Akam ekeme ndisọn̄ mmọ ndinịm ke Abasi oro ọn̄wọn̄ọde nsinsi uwem ke Paradise odu. Ntak-a? Se isifịnade ndusụk mmọ esidi nte idiọkn̄kpọ akasan̄ade edidu. Mmọ ẹkere ke idụhe se ikpanamde idiọkn̄kpọ ye ndutụhọ ẹdu edieke ata ọkpọsọn̄ Abasi emi enyenede ima odude. Mmọ ẹdọhọ ke idụhe Abasi oro ekemede ndiyak idiọkn̄kpọ odu, idem edieke enye odude, anaedi enye idịghe ata ọkpọsọn̄ mîdịghe enye ikereke iban̄a nnyịn. Ndusụk owo ẹnịm se ẹtịn̄de emi ke akpanikọ. Satan enen̄ede okụt unen ke ndisịri enyịn ikike mme owo.—2 Corinth 4:4.
3. Ewe ọkpọsọn̄ mbụme ke ikeme ndin̄wam mme owo ẹbọrọ, ndien ntak emi nnyịn inyenede n̄wọrọnda ifet ndinam emi-e?
3 Sia idide Mme Ntiense Jehovah, nnyịn imenyene n̄wọrọnda ifet ndin̄wam mbon oro Satan ye ọniọn̄ ererimbot emi ẹbian̄ade. (1 Corinth 1:20; 3:19) Nnyịn imọdiọn̄ọ ntak emi ata ediwak owo mînịmke mme un̄wọn̄ọ Bible ke akpanikọ. Edi koro mmọ ifiọkke Jehovah. Ekeme ndidi mmọ ifiọkke enyịn̄ esie m̀mê se enyịn̄ oro ọwọrọde, onyụn̄ ekeme ndidi mmọ ifiọkke mme edu esie mîdịghe ifiọkke ke enye esinam se enye ọn̄wọn̄ọde. Nnyịn imọfiọk mme n̄kpọ emi. Ke ini ke ini, esifọn idụn̄ọde nte ikemede ndin̄wam mbon oro “ẹdude ke ekịm ke ekikere” ẹnyene ibọrọ ẹnọ kiet ke otu n̄kpọsọn̄ mbụme oro mme owo mîsikemeke ndibọrọ mi: “Ntak emi Abasi ayakde idiọkido ye ndutụhọ ẹdu-o?” (Ephesus 4:18) Akpa, nnyịn imọn̄ ineme nte ẹkpebọrọde mbụme oro uforo uforo. Ekem iyeneme nte usụn̄ oro Jehovah esede aban̄a idiọkido owụtde mme edu esie.
Ndifiọk Nnennen Usụn̄ Oro Ẹkpebọrọde Mbụme Emi
4, 5. Nso idi akpa n̄kpọ oro ikpanamde ke ini owo obụpde mbụme aban̄a ntak oro Abasi ayakde idiọkido odu? Nam an̄wan̄a.
4 Ke ini owo obụpde ntak emi Abasi ayakde ndutụhọ odu, didie ke nnyịn ikpọbọrọ? Nnyịn imekeme nditọn̄ọ ndinọ ọyọhọ mbụk mban̄a nte idiọkido ọkọtọn̄ọde, itịn̄ se iketịbede ke In̄wan̄ Eden. Oro ekeme ndifọn ke ndusụk idaha. Edi oyom ikpeme! Ekeme ndiyom itịm owo oro idem inọ se iyomde nditịn̄. (Mme N̄ke 25:11; Colossae 4:6) Ẹyak ineme n̄kpọ ita oro ikpadade in̄wam enye mbemiso inọde ibọrọ mbụme oro.
5 Akpa, edieke owo oro enen̄erede oyom ndifiọk ntak oro idiọkido odude ke ererimbot, anaedi ẹnam enye m̀mê mbon oro enye amade idiọk. Do, ọkpọfọn ibem iso iwụt ke imenen̄ede ikere iban̄a enye. Apostle Paul eketeme mme Christian ete: “Ẹtuan̄a ye mmọ emi ẹtuan̄ade.” (Rome 12:15) Ndiwụt ke ‘imekere iban̄a’ owo oro ekeme ndinam enye enyene udọn̄. (1 Peter 3:8) Etie nte enye eyenen̄ede ama ndikpan̄ utọn̄ nnọ nnyịn edieke enye ọfiọkde ke imekere iban̄a imọ.
6, 7. Ntak emi nnyịn ikpotorode owo oro enyenede eti esịt emi obụpde mbụme oro afịnade enye?
6 Ọyọhọ iba, imekeme nditoro owo oro enyenede eti esịt do ke mbụme esie. Ndusụk owo ẹsikere ke mmimọ ndibụp utọ mbụme oro edi idiọn̄ọ unana mbuọtidem m̀mê unana uten̄e Abasi. Akam ekeme ndidi se ọkwọrọ ederi eketịn̄de ọnọ mmọ edi oro. Edi mbụme mmọ iwụtke unana mbuọtidem m̀mê unana uten̄e Abasi. Kamse, mbon mbuọtidem oro ẹkedude ke eyo Bible ẹma ẹsibụp mme utọ mbụme oro. Ke uwụtn̄kpọ, David andiwet psalm ama obụp Abasi ete: “O Jehovah, nsinam afo adade anyan ebiet? Nsinam edịbede ke ini nnanenyịn?” (Psalm 10:1) Prọfet Habakkuk n̄ko ama obụp ete: “O Jehovah, adan̄a didie ke ndiseme, ndien afo ukopke! Nditua afai nnọ fi, ndien unyan̄ake! Nsinam afo owụtde mi idiọk ido, onyụn̄ esede ukụt? Nsobo ye afai ẹnyụn̄ ẹdu mi ke iso; utọk onyụn̄ odu, en̄wan onyụn̄ emen idem.”—Habakkuk 1:2, 3.
7 David ye Habakkuk ẹma ẹnyene mbuọtidem ẹnyụn̄ ẹnen̄ede ẹten̄e Abasi. Ndi ẹma ẹsua ẹnọ mmọ ke ndikobụp utọ mbụme oro? Baba-o. Utu ke oro Jehovah ama okụt ke ọfọn ndinam ẹwet mbụme mmọ ẹsịn ke Bible. Mfịn, owo oro enen̄erede ekere aban̄a ntak oro idiọkido odude ekeme ndinyene udọn̄ ke n̄kpọ eke spirit, oyom ibọrọ oro Bible kpọt ekemede ndinọ. Ti ke Jesus ama otoro mbon oro ẹnyenede udọn̄ ke n̄kpọ eke spirit, m̀mê mbon oro “ẹkerede ẹban̄a unana mmọ ke n̄kan̄ eke spirit.” (Matthew 5:3) Nso akwa ifet ke inyene ntem ndin̄wam utọ mbon oro ẹkụt inemesịt oro Jesus ọkọn̄wọn̄ọde!
8. Ewe esuene esuene ukpepn̄kpọ anam mme owo ẹkere ke Abasi esinam mme owo ẹbọ ufen, ndien didie ke ikeme ndin̄wam mmọ?
8 Ọyọhọ ita, ekeme ndiyom in̄wam owo oro okụt ke idịghe Abasi edi ntak idiọkido oro odude ke ererimbot. Ẹkpep ediwak owo ke Abasi akara ererimbot emi, ke Abasi ama ebebiere kpukpru n̄kpọ oro ẹditịbede ẹnọ nnyịn anyan ini ko, ye nte ke enye enyene ntak oro owo mîkemeke ndifiọk emi esinamde enye otụhọde mme owo. Mme ukpepn̄kpọ emi ẹdi nsu. Mmọ ẹsuene Abasi ẹnyụn̄ ẹnam etie nte enye edi ntak idiọkido ye ndutụhọ ke ererimbot. Ntre, ekeme ndiyom ida Ikọ Abasi inen̄ede mme utọ ukpepn̄kpọ oro. (2 Timothy 3:16) Satan kpa Devil edi andikara idiọk ererimbot emi, idịghe Jehovah. (1 John 5:19) Jehovah ibiereke-biere n̄kpọ inịm inọ mme owo; enye ọnọ mmọ owo kiet kiet ifụre ndimek se ifọnde ye se idiọkde, se inende ye se ikwan̄ade. (Deuteronomy 30:19) Ndien akananam Jehovah inamke idiọkido, enye asasua idiọkido, esinyụn̄ ekere aban̄a mbon oro ẹfịkde.—Job 34:10; Mme N̄ke 6:16-19; 1 Peter 5:7.
9. Nso ke “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ọnọ man an̄wam mme owo ẹfiọk ntak emi Jehovah Abasi ayakde ndutụhọ odu?
9 Ke ama akanam mme akpan n̄kpọ ita oro inemede mi, emekeme ndikụt ke enye eben̄e idem ndikop ntak oro Abasi ayakde ndutụhọ odu. Man an̄wam fi anam emi, “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄” omosio ediwak n̄wed. (Matthew 24:45-47) Ke uwụtn̄kpọ, ke Mbono District “N̄kopuyo Abasi” oro ẹkenịmde ke 2005 esịm 2006, ẹma ẹsio tract oro ẹkotde Ibịghike Kpukpru Ndutụhọ Ẹyetre! Nnyịn imesịn udọn̄ inọ fi ite okot tract emi. N̄ko-n̄ko, ẹda ofụri ibuot kiet ẹneme ibuotikọ emi ke n̄wed oro Nso ke Bible Enen̄ede Ekpep?, emi odude idahaemi ke usem 157. Da mme n̄wed emi nam n̄kpọ ọyọhọ ọyọhọ. Mmọ ẹnen̄ede ẹwụt se N̄wed Abasi etịn̄de aban̄a eneni oro aban̄ade owo emi enyenede unen ndikara ofụri ekondo, emi ẹkedemerede ke Eden, ye ntak oro Jehovah ekebierede eneni oro ntre. Ti n̄ko ke ini enemede n̄kpọ emi, nte ke afo ayarade ata akpan ifiọk ọnọ mbon oro ẹkpan̄de utọn̄ ẹnọ fi. Enye edi ifiọk Jehovah ye mme utịbe utịbe edu esie.
Wụt Mme Edu Jehovah
10. Nso mîsin̄wan̄ake ediwak owo kaban̄a ntak emi Abasi ayakde ndutụhọ odu, ndien nso ke oyom mmọ ẹfiọk?
10 Nte an̄wamde mme owo ẹfiọk ntak emi Jehovah ayakde mme owo ẹkara idemmọ ke ndausụn̄ Satan, domo ndidụri ntịn̄enyịn mmọ n̄wụt mme utịbe utịbe edu Jehovah. Ediwak owo ẹfiọk ke Abasi enyene odudu; mmọ ẹsikop ẹkotde enye Ata Ọkpọsọn̄ Abasi. Edi ekeme ndisọn̄ mmọ ndifiọk ntak oro enye mîdaha akwa odudu esie itre ukwan̄ido ye ndutụhọ. Ekeme ndidi mmọ ifiọkke mme edu Jehovah eken, utọ nte edisana idaha esie, unenikpe, ọniọn̄, ye ima esie. Jehovah esiwụt mme edu emi ke mfọnmma udomo oro adade ukem ukem. Ntre, Bible ọdọhọ ke “utom esie ọfọn ama.” (Deuteronomy 32:4) Didie ke afo ekeme ndinam mme owo ẹkụt mme edu emi ke ini ọbọrọde mme mbụme oro ẹsiwakde ndibụp mban̄a n̄kpọ emi? Ẹyak ineme uwụtn̄kpọ ifan̄.
11, 12. (a) Ntak emi mîkpakanaha ẹfen ẹnọ Adam ye Eve? (b) Ntak emi Jehovah mîdiyakke idiọkido aka iso odu ke nsinsi?
11 Ndi akpakana Jehovah efen ọnọ Adam ye Eve? Owo ikenyeneke ndifen nnọ mmọ. Nte mme mfọnmma owo, Adam ye Eve ẹkekokoi ẹsịn ukara Jehovah, edi ẹnyịme nditiene ndausụn̄ Satan. Ntre, mbon nsọn̄ibuot oro ikatuaha n̄kpọfiọk ke usụn̄ ekededi. Nte ededi, ke ini mme owo ẹbụpde ntak oro Jehovah mîkefenke inọ mmọ, ekeme ndidi mmọ ẹkam ẹkere ke akpakana Jehovah abiat mme n̄kokon̄ idaha esie onyụn̄ ayak idiọkido ye nsọn̄ibuot ẹka iso. Ibọrọ mbụme emi enen̄ede enyene n̄kpọ ndinam ye ata akpan edu Jehovah—kpa edisana idaha esie.—Exodus 28:36; 39:30.
12 Bible ọsọn̄ọ etịn̄ aban̄a edisana idaha Jehovah ediwak ini. Edi n̄kpọ mfụhọ nditịn̄ nte ke ibat ibat owo kpọt ẹfiọk ẹban̄a edu emi. Jehovah edi edisana, anana ndo, onyụn̄ asua idiọkido. (Isaiah 6:3; 59:2) Enye amanam ndutịm man ẹsio isop idiọkn̄kpọ ẹnyụn̄ ẹtre enye, enye idiyakke idiọkido odu ke nsinsi. Edieke Jehovah akpayakde idiọkido aka iso odu ke nsinsi, nnyịn ikpenyeneke idotenyịn ini iso. (Mme N̄ke 14:12) Jehovah ayanam kpukpru edibotn̄kpọ ẹfiak ẹsana ke edikem ini esie. Nnyịn imọfiọk ke oro eyetịbe, koro se Ata Edisana aduakde ndinam edi oro.
13, 14. Ntak emi Jehovah mîkosoboke mbon nsọn̄ibuot oro ke Eden?
13 Ndi akpakana Jehovah osobo mbon nsọn̄ibuot oro ke Eden onyụn̄ afiak ọtọn̄ọ ndibot owo? Ke akpanikọ, enye ama enyene odudu ndinam oro; enye ọyọsọp ndida odudu oro nsobo ndiọi owo. Edi ndusụk owo ẹkeme ndikere ‘Ntak emi enye mîkanamke oro ke ini ndiọi owo ita kpọt ẹkedude ke ekondo? Nte idiọkido ikpeketreke nditara nsuana, ke ntre, akpande kpukpru mfịna oro mme owo ẹsobode?’ Ntak emi Jehovah mîkanamke oro? Deuteronomy 32:4 ọbọrọ ete: “Koro kpukpru usụn̄ esie ẹnende.” Ke nditịm ntịn̄, ‘Jehovah ama edinen ikpe.’ (Psalm 37:28) Sia Jehovah amade edinen ikpe, enye ikosoboke mbon nsọn̄ibuot oro ke Eden. Ntak-a?
14 Nsọn̄ibuot Satan ama edemede eneni aban̄a unen oro Jehovah enyenede nte Andikara. Ke ntak unenikpe Esie, ama oyom ẹtịm ẹbiere eneni Satan. Okposụkedi mmọ ẹkedotde n̄kpa, ndikpokowot mbon nsọn̄ibuot oro ke ebe oro ikpekebiereke eneni oro. Oro okpokowụt ke Jehovah enen̄ede enyene odudu, edi owo ikenenike iban̄a odudu esie. N̄ko-n̄ko, Jehovah ama etetịn̄ se enye akaduakde ọnọ Adam ye Eve. Akana Adam ye Eve ẹnyene nditọ, ẹyọhọ isọn̄, ẹkan enye, ẹnyụn̄ ẹkara kpukpru n̄kpọ oro ẹdude ke isọn̄. (Genesis 1:28) Edieke Jehovah okpokosobode Adam ye Eve, se enye akaduakde aban̄a owo ikpokosụhu. Tutu amama, unenikpe esie ikpayakke oro etịbe koro uduak esie esikụt unen kpukpru ini.—Isaiah 55:10, 11.
15, 16. Didie ke ikpan̄wam mme owo ke ini mmọ ẹtịn̄de nte mmọ ẹkpesede ẹban̄a eneni oro ekedemerede ke Eden?
15 Ndi owo ekededi ekpekekeme ndise mban̄a nsọn̄ibuot oro ke usụn̄ oro ọfọnde akan se Jehovah akanamde? Ndusụk owo ẹkeme nditịn̄ nte mmọ ẹkpekesede ẹban̄a mfịna oro ke Eden. Edi, ndi ndinam ntre ikpowụtke ke mmimọ imọfiọk mfọnn̄kan usụn̄ oro ẹkpesede ẹban̄a mfịna oro? Ekeme ndidi mmọ inamke oro ke idiọk, edi mmọ ikam ifiọkke utọ owo oro Jehovah edide ye akwa ọniọn̄ esie. Ke ini apostle Paul ekewetde leta ọnọ mme Christian ke Rome, enye ama enen̄ede etịn̄ aban̄a ọniọn̄ Abasi oro esịnede “edisana ndịben̄kpọ” emi aban̄ade uduak Jehovah ndida Obio Ubọn̄ Messiah nnyan̄a okopitem ubonowo nnyụn̄ nnam enyịn̄ Esie asana. Nso ke Paul ekekere aban̄a ọniọn̄ Abasi oro akaduakde n̄kpọ emi? Apostle oro ama eberi leta esie ke ndidọhọ ete: “Yak ubọn̄ enyene Abasi, emi enye ikpọn̄-ikpọn̄ enyenede ọniọn̄, ebe ke Jesus Christ ke nsinsi. Amen.”—Rome 11:25; 16:25-27.
16 Paul ama ọfiọk ke Jehovah ‘ikpọn̄-ikpọn̄ enyene ọniọn̄,’ kpa akakan ọniọn̄ ke ekondo. Mmọn̄ọ, ndi odu anana-mfọnmma owo oro ekpekekerede aban̄a mfọnn̄kan usụn̄ oro ẹkpesede ẹban̄a mfịna ekededi, mbak ọkọfọfiọk nte ẹkpesede ẹban̄a n̄kponn̄kan eneni aban̄ade ọniọn̄ Abasi oro akanam ẹnenide? Mmọdo, oyom in̄wam mme owo ẹnyene ukem uten̄e oro nnyịn inyenede inọ Abasi emi edide “ọfiọkn̄kpọ ke esịt.” (Job 9:3) Adan̄a nte ifiọkde iban̄a ọniọn̄ Jehovah, kpa ntre n̄ko ke idinịm ke usụn̄ oro enye esinamde n̄kpọ ọfọn akan.—Mme N̄ke 3:5, 6.
Ndiwụt Esịtekọm Nnọ N̄wọrọnda Edu Jehovah
17. Didie ke editịm mfiọk ima Jehovah ekeme ndin̄wam mbon oro mîfiọkke ntak oro Abasi ayakde ndutụhọ odu?
17 “Abasi edi ima.” (1 John 4:8) Bible ada ikọ ifan̄ emi owụt n̄wọrọnda edu Jehovah, kpa edu oro ẹmade ẹkan, emi esinyụn̄ ọdọn̄de mme owo esịt ke ini ẹnamde mmọ idiọk. Jehovah owụt ima ke kpukpru usụn̄ oro enye adade ese aban̄a enyene-ndịk afanikọn̄ oro idiọkn̄kpọ adade ọsọk edibotn̄kpọ esie. Ima akanam Jehovah ọnọ anamidiọk nditọ Adam ye Eve idotenyịn. (Genesis 3:15) Abasi ama ayak mmọ ẹsibọn̄ akam ẹnọ imọ, onyụn̄ anam mmọ ẹkeme ndinyene eti itie ebuana ye Enye. Ima akanam Abasi ọnọ ufak oro edinamde ẹfen idiọkn̄kpọ mme owo ofụri ofụri onyụn̄ anam ẹfiak ẹnyene mfọnmma uwem ke nsinsi. (John 3:16) Ima n̄ko anam enye enyene ime ye ubonowo, ọnọ kpukpru owo ifet ndisịn Satan nnyụn̄ mmek Jehovah nte Andikara mmimọ.—2 Peter 3:9.
18. Nso ifiọk ke nnyịn inyene, ndien nso ke idineme ke ibuotikọ oro etienede?
18 Ke ini pastọ kiet eketịn̄de ikọ ọnọ mbon oro ẹkesopde idem nditi mbon oro mbon edinam oyomonsia ẹkewotde, enye ama ọdọhọ ete: “Nnyịn ifiọkke ntak emi Abasi ayakde idiọkido ye ndutụhọ ẹka iso ẹdu.” Emi ọkọdiọk didie ntem! Ke akpanikọ, nnyịn imokop inemesịt ndidiọn̄ọ mme n̄kpọ emi. (Deuteronomy 29:29) Ndien sia Jehovah enyenede ọniọn̄, enende, onyụn̄ edide ima, imọfiọk ke ibịghike enye eyetre kpukpru ndutụhọ! Ke akpanikọ, se enye akam ọn̄wọn̄ọde ndinam edi oro. (Ediyarade 21:3, 4) Edi, nso kaban̄a kpukpru mbon oro ẹkekpan̄ade ke ofụri isua emi ẹbede? Ndi nte Jehovah esede aban̄a mfịna oro eketịbede ke Eden anam idotenyịn mmọ akpa mfụhọ? Baba-o. Ima anam enye ọn̄wọn̄ọ ke iyanam mmọ ẹset ke n̄kpa. Se idinemede ke ibuotikọ oro etienede edi oro.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
• Nso ke ikpetịn̄ ye owo oro obụpde ntak emi Abasi ayakde ndutụhọ odu?
• Didie ke Jehovah okowụt edisana ido ye unenikpe esie ke nte enye akanamde n̄kpọ ye mbon nsọn̄ibuot oro ke Eden?
• Ntak emi ikpan̄wamde mme owo ẹtetịm ẹfiọk akwa ima Jehovah?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 21]
Domo ndin̄wam mbon oro ẹkopde editịmede esịt ẹban̄a ndutụhọ ke ererimbot
[Mme ndise ke page 23]
David ye Habakkuk emi ẹkenyenede mbuọtidem ẹma ẹbụp Abasi mbụme ke ofụri esịt