Kpebe Akwa Anam-Mbet
Kpebe Akwa Anam-Mbet
“Ẹkpeme nte mbufo ẹkpan̄de utọn̄.”—LUKE 8:18.
1, 2. Ntak emi nnyịn ikpetịn̄de enyịn ke nte Jesus ekesinamde n̄kpọ ye mme owo ke ini utom ukwọrọikọ esie?
JESUS CHRIST akanam utom esie nte Akwa Andikpep ye Anam-Mbet ke ini enye ọkọdọhọde mme mbet esie ete: “Ẹkpeme nte mbufo ẹkpan̄de utọn̄.” (Luke 8:16-18) Edumbet emi abuana ke utom ukwọrọikọ oro afo anamde. Edieke afo ekpemede, m̀mê etịn̄de enyịn, ke mme item eke spirit, afo ayada mmọ esịn ke edinam onyụn̄ edi anditan̄a Obio Ubọn̄ oro enyenede uforo. Edi akpanikọ ke afo udukopke nte Jesus etịn̄de ikọ mfịn, edi afo emekeme ndikot se enye eketịn̄de onyụn̄ anamde, nte ẹwetde ke N̄wed Abasi. Nso ke N̄wed Abasi etịn̄ aban̄a usụn̄ oro Jesus ekesinamde n̄kpọ ye mme owo ke ini utom ukwọrọikọ esie?
2 Jesus ekedi ata eti andikwọrọ eti mbụk ye n̄wọrọnda andikpep akpanikọ N̄wed Abasi. (Luke 8:1; John 8:28) Utom edinam mbet abuana edikwọrọ ikọ ye edinọ ukpep, edi esisọn̄ ndusụk Christian oro ẹdide ata nti mme ọkwọrọikọ ndikpep mme owo n̄kpọ uforo uforo. Ke adan̄aemi ukwọrọikọ abuanade editan̄a etop, edikpep mme owo mban̄a Jehovah ye uduak esie esiyom anam-mbet anam ufan ye mbet oro enye anamde. (Matthew 28:19, 20) Imekeme ndinam emi ke ndikpebe Jesus Christ, kpa Akwa Andikpep ye Anam-Mbet.—John 13:13.
3. Nso utịp ke edikpebe Jesus ekeme ndinyene ke mme ukeme oro esịnde ndinam mme mbet?
3 Edieke afo ekpebede nte Jesus ekesikpepde mme owo n̄kpọ, ediwọrọ ke afo amanam item apostle Paul emi: “Ẹka iso ẹsan̄a ke ọniọn̄ ye mbon oro ẹdude ke an̄wa, ẹdedep ifet. Ẹyak ikọ mbufo enyene inem kpukpru ini, nte n̄kpọ eke ẹsịnde inụn̄, man mbufo ẹfiọk nte ẹkpenọde owo kiet kiet ibọrọ.” (Colossae 4:5, 6) Ndikpebe Jesus ke utom edinam mbet oyom ukeme, edi ayanam ukpep fo enyene uforo sia ayan̄wam fi ‘ọfiọk nte ọkpọnọde owo kiet kiet ibọrọ’ nte ekemde ye se enye oyomde.
Jesus Ama Esisịn Udọn̄ Ọnọ Mbon En̄wen Ẹtịn̄ Ikọ
4. Ntak emi ikemede ndidọhọ ke Jesus ama ama ndisikpan̄ utọn̄ nnọ mme owo?
4 Toto ke uyen, Jesus ama ama ndisikpan̄ utọn̄ nnọ mme owo onyụn̄ esịn udọn̄ ọnọ mmọ ẹtịn̄ ekikere mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini enye ekedide isua 12, ete ye eka esie ẹma ẹkụt enye ke temple etiede ye mme andikpep, “akpan̄ utọn̄ ọnọ mmọ onyụn̄ obụp mmọ mbụme.” (Luke 2:46) Jesus ikakaha temple man akada ifiọk esie esuene mme andikpep. Enye akaka do man akpakpan̄ utọn̄, okposụkedi oro okobụpde mmọ mbụme n̄ko. Etie nte enye ndikesima ndikpan̄ utọn̄ nnọ mme owo akanam enye okụt mfọn ke iso Abasi ye ke iso owo.—Luke 2:52.
5, 6. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke Jesus ama esikpan̄ utọn̄ ọnọ mbon oro enye ekekpepde n̄kpọ?
5 Ke Jesus ama akana baptism ẹnyụn̄ ẹyet enye aran nte Messiah, enye okosụk esimama ndikpan̄ utọn̄ nnọ mme owo. Enye ikesịnke idem ke ukpepn̄kpọ esie tutu efre enyịn aban̄a mbon oro ẹkedide ndikop se enye etịn̄de. Ediwak ini, enye ama esituak ada, obụp se idide ekikere mmọ, onyụn̄ akpan̄ utọn̄ okop ibọrọ mmọ. (Matthew 16:13-15) Ke uwụtn̄kpọ, ke Lazarus eyeneka Martha ama akakpa, Jesus ama asian Martha ete: “Kpukpru owo eke ẹdude uwem ẹnyụn̄ ẹbuọtde idem ye ami idikpaha tutu amama.” Ekem enye obụp n̄wan emi ete: “Nte afo emenịm emi ke akpanikọ?” Ke akpanikọ, Jesus ama akpan̄ utọn̄ ke ini Martha ọkọbọrọde ete: “Ih, Ọbọn̄; mmenịm nte afo edi Christ Eyen Abasi.” (John 11:26, 27) Ekenem Jesus didie ntem ndikop nte Martha ọdọhọde ke imenịm ke enye edi Christ!
6 Ke ini ediwak mbet ẹkekpọn̄de Jesus, ama ọdọn̄ enye ndikop se ikedide ekikere mme apostle esie. Ntre enye ama obụp mmọ ete: “Nte mbufo n̄ko ẹmeyom nditiene nnyọn̄?” Simon Peter ọbọrọ ete: “Ọbọn̄, nnyịn idinyọn̄ ibịne anie? Afo enyene ikọ nsinsi uwem; ndien nnyịn imenịm ke akpanikọ, imonyụn̄ idi idifiọk ite ke afo edi Edisana Owo Abasi.” (John 6:66-69) Anaedi ikọ oro ekenem Jesus didie ntem! Eyen ukpepn̄kpọ ndiwụt ke imọ imenyene mbuọtidem ntre eyenen̄ede adat fi esịt.
Jesus Ama Esikpan̄ Utọn̄ Ukpono Ukpono
7. Ntak emi ediwak mbon Samaria ẹkedide ẹdibuọt idem ye Jesus?
7 N̄kpọ en̄wen oro akanamde Jesus edi anam-mbet oro enyenede uforo edi ke enye ama esikere aban̄a mme owo onyụn̄ akpan̄ utọn̄ ọnọ mmọ ukpono ukpono. Ke uwụtn̄kpọ, isan̄ kiet enye ama ọkwọrọ ikọ ọnọ n̄wan Samaria ekpere obube mmọn̄ Jacob ke Sychar. Jesus iketịn̄ke ikọ ikpọn̄ ke ini nneme oro; enye ama akpan̄ utọn̄ ọnọ n̄wan oro. Ke ini okosụk akpan̄de utọn̄ ọnọ enye, Jesus ama okụt ke n̄wan oro enyene udọn̄ ke ido ukpono onyụn̄ asian enye ke Abasi oyom mbon oro ẹdituakde ibuot ẹnọ Enye ke spirit ye ke akpanikọ. Jesus ama okpono n̄wan emi onyụn̄ ekere aban̄a enye, ndien ke oro ebede enye ama asian mbon en̄wen aban̄a Jesus, “ndien ediwak mbon Samaria ke obio oro ẹbuọt idem ye enye ke ntak ikọ ntiense oro n̄wan oro eketịn̄de.”—John 4:5-29, 39-42.
8. Didie ke mme owo ndisima nditịn̄ ekikere mmọ ekeme ndin̄wam fi ọtọn̄ọ nneme ye mmọ ke an̄wautom?
8 Mme owo ẹsima nditịn̄ ekikere mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, mbon Athens eset ẹma ẹsima nditịn̄ ekikere mmọ nnyụn̄ n̄kpan̄ utọn̄ n̄kop mbufa n̄kpọ. Emi ama anam apostle Paul ọnọ uforo uforo utịn̄ikọ ke Areopagus ke obio oro. (Utom 17:18-34) Ke ini ọtọn̄ọde nneme ye enyeneufọk ke utom ukwọrọikọ mfịn, afo emekeme ndidọhọ ete, “N̄waha ke ọtọ fo sia nyom ndifiọk ekikere fo kaban̄a [ibuotikọ emi].” Kpan̄ utọn̄ kop ekikere owo oro, tịn̄ n̄kpọ ban̄a, mîdịghe bụp mbụme ban̄a ekikere oro. Ekem da ufan ufan ẹdu wụt enye se Bible etịn̄de aban̄a n̄kpọ oro.
Jesus Ama Ọfiọk nte Ọkpọtọn̄ọde Nneme
9. Nso ke Jesus akanam mbemiso ‘akatatde N̄wed Abasi ọyọhọ ọyọhọ’ ọnọ Cleopas ye nsan̄a esie?
9 Akananam Jesus ifiọn̄ọke-fiọn̄ọ ubọk iyom se editịn̄de. Ke adianade ye enye ndikedi eti andikpan̄ utọn̄, enye ama esifiọk se mme owo ẹkerede, ndien enye ama esifiọk nnennen se ekpetịn̄de. (Matthew 9:4; 12:22-30; Luke 9:46, 47) Ke uwụtn̄kpọ, esisịt ini ke Jesus ama ekeset, mbet esie iba ẹma ẹto Jerusalem ẹka Emmaus. Gospel ọdọhọ ete: “Nte mmọ ẹtịn̄de ikọ ẹnyụn̄ ẹnemede nneme, Jesus ke idemesie asan̄a ekpere onyụn̄ asan̄a ye mmọ; edi mmọ idiọn̄ọke enye. Enye ọdọhọ mmọ ete: ‘Nso n̄kpọ ke mbufo ẹneneni ntem ke otu idem mbufo nte mbufo ẹsan̄ade?’ Ndien mmọ ẹtuak ẹda, ẹtie mfụhọ mfụhọ. Owo kiet emi ekerede Cleopas ọbọrọ enye ete: ‘Nte afo odụn̄ ikpọn̄ nte esenowo ke Jerusalem, ndien ke ntre ufiọkke se itịbede do ke usen ifan̄ emi?’ Ndien enye ọdọhọ mmọ ete: ‘Nso n̄kpọ?’” Akwa Andikpep ama akpan̄ utọn̄ nte mmọ ẹketịn̄de ke Jesus eyen Nazareth ama ekpep mme owo n̄kpọ, anam mme utịben̄kpọ, ye nte ke ẹma ẹwot enye. Edi idahaemi ndusụk owo ẹkedọhọ ke ẹma ẹnam enye eset. Jesus ama ayak Cleopas ye nsan̄a esie ẹtịn̄ se isịnede mmọ ke esịt. Ekem enye ama asian mmọ se akanade mmọ ẹfiọk, onyụn̄ ‘atat N̄wed Abasi ọnọ mmọ ọyọhọ ọyọhọ.’—Luke 24:13-27, 32.
10. Ekeme ndisan̄a didie mfiọk se owo oro afo osobode ke an̄wautom ekerede aban̄a ido ukpono?
10 Ekeme ndidi afo ufiọkke n̄kpọ ndomokiet uban̄a nte enyeneufọk esede ido ukpono. Man ọfiọk, afo emekeme ndidọhọ enye ke ikpama ndifiọk se mme owo ẹkerede ẹban̄a akam. Ekem emekeme ndibụp ete, “Ndi emekere ke odu owo oro esikopde akam?” Ibọrọ owo oro ekeme ndinen̄ede n̄wụt se enye ekerede onyụn̄ anam ọfiọk ido ukpono esie. Edieke enye edide aka ido ukpono, afo emekeme ndika iso mbụp ete: “Ndi emekere ke Abasi esikop kpukpru akam, mîdịghe ndi odu ndusụk akam oro enye mîsikopke?” Mme utọ mbụme emi ẹkeme ndida nsịm ata inem inem nneme. Ke ini oyomde ndiwụt se N̄wed Abasi etịn̄de, nam ntre ke usọ usọ usụn̄, kûkụt ndudue unọ ido ukpono esie. Edieke owo oro amade se afo etịn̄de, enye ekeme ndidọhọ fi afiak edi. Edi nso ikeme nditịbe edieke enye obụpde fi mbụme oro mûkemeke ndibọrọ? Afo emekeme ndinam ndụn̄ọde onyụn̄ eben̄e idem afiak aka man ọkọnọ ‘ntak idotenyịn emi afo enyenede, anam ntre ke ifụre ifụre ido ye ntotụn̄ọ ukpono.’—1 Peter 3:15.
Jesus Ama Esikpep Mbon Oro Ẹdotde
11. Nso idinam ekeme ndikụt mbon oro ẹdotde?
11 Sia Jesus ekedide mfọnmma owo, enye ama esifiọk onyụn̄ ọsọp okụt mbon oro ẹdotde se ẹkpekpepde n̄kpọ. Esinen̄ede ọsọn̄ nnyịn ndikụt mbon oro “ẹnyenede eti esịt ndinyene nsinsi uwem.” (Utom 13:48) Kpasụk ntre ke ekedi ye mme apostle oro Jesus ọkọdọhọde ete: “Ke obio m̀mê obio-in̄wan̄ ekededi eke mbufo ẹdụkde, ẹyom owo eke odotde ke esịt.” (Matthew 10:11) Ukem nte mme apostle Jesus, ana afo oyom mbon oro ẹmade ndikpan̄ utọn̄ ẹnyụn̄ ẹyomde ẹkpep mmimọ akpanikọ N̄wed Abasi. Afo emekeme ndikụt owo emi odotde ke ndinen̄ede n̄kpan̄ utọn̄ nnọ kpukpru mbon oro afo adade enyene nneme, ese nte owo mmọ kiet kiet anamde n̄kpọ.
12. Didie ke afo ekeme ndika iso n̄n̄wam owo oro enyenede udọn̄?
12 Ke ama ekenyene nneme ye owo oro enyenede udọn̄ ke etop Obio Ubọn̄, ọkpọfọn afo aka iso ekere aban̄a unana esie ke n̄kan̄ eke spirit. Edieke afo ewetde se afo okokụtde ke ini ekenemede eti mbụk ọnọ owo, emi ayan̄wam fi aka iso an̄wam owo oro ke n̄kan̄ eke spirit. Ke mfiakn̄ka, oyoyom enen̄ede akpan̄ utọn̄ edieke oyomde ndifiọk n̄kpọ efen efen mban̄a se owo oro enịmde ke akpanikọ, edu, ye mme idaha esie.
13. Nso ikeme ndinam fi ọfiọk nte owo adade Bible?
13 Didie ke afo ekeme ndisịn udọn̄ nnọ mme owo ẹtịn̄ se mmọ ẹkerede ẹban̄a Ikọ Abasi? Ke ndusụk idaha, ekeme ndifọn ẹbụp ẹte, “Ndi ọsọn̄ fi ndifiọk se Bible etịn̄de?” Ibọrọ mbụme oro esiwak ndinam ẹfiọk se idide edu owo kaban̄a mme n̄kpọ eke spirit. Usụn̄ en̄wen edi ndikot itie N̄wed Abasi, ndien obụp ete, “Afo ese didie se ikotde oro?” Ukem nte Jesus, afo emekeme ndinam ekese ke utom ukwọrọikọ edieke esibụpde nti mbụme. Nte ededi, oyom enen̄ede ekpeme.
Jesus Ama Esibụp Mbụme Uforo Uforo
14. Didie ke afo ekeme ndiwụt ke emenyene udọn̄ ke ekikere mme owo edi ubụpke uyịre uyịre mbụme?
14 Wụt ke emenyene udọn̄ ke ekikere mbon en̄wen, edi uyakke bụt anam mmọ. Kpebe Jesus. Enye ikesibụpke owo uyịre uyịre mbụme, edi ekesibụp mme mbụme emi ẹnamde owo ekere n̄kpọ. Jesus ekedi ata eti owo emi ekesikpan̄de utọn̄ ọnọ mme owo onyụn̄ anamde mme owo ẹma ndidu ye enye. (Matthew 11:28) Kpukpru orụk owo ẹma ẹsineme mfịna mmọ ẹnọ enye ifụre ifụre. (Mark 1:40; 5:35, 36; 10:13, 17, 46, 47) Edieke anade mme owo ẹsian fi nte mmọ ẹdade Bible ye se enye ekpepde, ana efep ndibụp uyịre uyịre mbụme.
15, 16. Didie ke afo ekeme ndinam mme owo ẹneme n̄kpọ ẹban̄a ido ukpono?
15 Ke adianade ye edibụp mbụme nte ọfọnde, afo emekeme ndinam mme owo ẹneme nneme ke nditịn̄ n̄kpọ oro mme owo ẹmade nnyụn̄ n̄kpan̄ utọn̄ n̄kop se mmọ ẹdibọrọde. Ke uwụtn̄kpọ, Jesus ọkọdọhọ Nicodemus ete: “Ibọhọke owo ekededi ọtọn̄ọ ntak amana, enye ikemeke ndikụt obio ubọn̄ Abasi.” (John 3:3) Ikọ oro ama edemede Nicodemus udọn̄ tutu enye ikemeke nditre ndibọrọ nnyụn̄ n̄kpan̄ utọn̄ nnọ Jesus. (John 3:4-20) Afo emekeme ndinam mme owo ẹneme nneme kpasụk ntre n̄ko.
16 Mfịn, mme owo ẹsiwak ndineme mban̄a nte mbufa ido ukpono ẹwakde ke mme utọ ebiet nte Africa, Latin America, ye N̄kan̄ Edem Usiahautịn Europe. Afo emekeme nditọn̄ọ nneme ke mme utọ ebiet emi ke ndidọhọ ete: “Esifịna mi ndikụt nte ido ukpono ẹwakde ntem. Edi mmenịm ke ibịghike mme owo ke kpukpru ebiet ẹyediana kiet ke utuakibuot akpanikọ. Ndi akpama ndikụt oro etịbede?” Nditịn̄ n̄kpọ oro akpade owo idem mban̄a idotenyịn fo, ekeme ndinam mme owo ẹtịn̄ ekikere mmọ. Ndien mbụme esimem utom ndibọrọ ke ini ibọrọ edide iba. (Matthew 17:25) Ke enyeneufọk ama ọkọbọrọ mbụme fo, da itie N̄wed Abasi kiet m̀mê iba bọrọ mbụme oro ke idemfo. (Isaiah 11:9; Zephaniah 3:9) Edieke enen̄erede akpan̄ utọn̄ onyụn̄ ewetde ibọrọ esie, afo emekeme ndifiọk se edinemede ke mfiakn̄ka.
Jesus Ama Esikpan̄ Utọn̄ Ọnọ Nditọwọn̄
17. Nso iwụt ke Jesus ama enyene udọn̄ ke idem nditọwọn̄?
17 Jesus ikenyeneke udọn̄ ke idem ikpọ owo kpọt, edi ama enyene n̄ko ke idem nditọwọn̄. Enye ama ọfiọk mbre oro nditọwọn̄ ẹkesibrede ye se mmọ ẹkesitịn̄de. Ndusụk ini enye ama esidọhọ nditọwọn̄ ẹtiene imọ. (Luke 7:31, 32; 18:15-17) Ediwak nditọwọn̄ ẹma ẹdu ke otu mbon oro ẹkekpan̄de utọn̄ ẹnọ Jesus. Ke ini nditọiren ẹkefioride ẹtoro Messiah, Jesus ama okop emi onyụn̄ ọdọhọ ke N̄wed Abasi ama etịn̄ ntịn̄nnịm ikọ aban̄a emi. (Matthew 14:21; 15:38; 21:15, 16) Ediwak nditọwọn̄ ke ẹkabarede ẹdi mbet Jesus mfịn. Ntre, didie ke afo ekeme ndin̄wam mmọ?
18, 19. Didie ke afo ekeme ndin̄wam eyen fo ke n̄kan̄ eke spirit?
18 Ana akpan̄ utọn̄ ọnọ eyen fo man ekeme ndin̄wam enye ke n̄kan̄ eke spirit. Enyene ndifiọk ekikere emi mîkemke ye ekikere Jehovah oro enye enyenede aban̄a n̄kpọ. Inamke n̄kpọ m̀mê nso ke eyen fo etịn̄, ọfọn ebem iso otoro enye. Ke oro ebede, emekeme ndida mme itie N̄wed Abasi oro ẹdotde nnam enye ọfiọk ekikere Jehovah ke n̄kpọ oro.
19 Mme mbụme ẹnyene ufọn n̄ko. Edi nditọwọn̄ isimaha ẹbụp mmimọ uyịre uyịre mbụme, ukem nte ikpọ owo mîsimaha. Utu ke ndiyom eyen fo ọbọrọ ediwak n̄kpọsọn̄ mbụme, tịn̄ n̄kpọ ibio ibio ban̄a idemfo. Edieke odotde ye se ẹnemede, afo emekeme ndidọhọ ke ikesikere ntem ye ntem onyụn̄ etịn̄ ntak emi ekesikerede ntre. Ekem emekeme ndibụp ete, “Ndi afo ekere ntre n̄ko?” Ibọrọ eyen fo ekeme ndinam ẹnen̄ede ẹneme nneme N̄wed Abasi emi ọnọde nsịnudọn̄.
Ka Iso Kpebe Akwa Anam-Mbet
20, 21. Ntak emi afo ekpedide eti andikpan̄ utọn̄ ke utom edinam mbet?
20 Edide afo eneme nneme ye eyen fo m̀mê ye owo en̄wen, ọfọn enen̄ede akpan̄ utọn̄. Ke akpanikọ, emi owụt ke amama owo oro. Edieke akpan̄de utọn̄, oro owụt ke omosụhọde idem, okpono, onyụn̄ ekere aban̄a enye emi etịn̄de ikọ. Nte ededi, oyom enen̄ede okop se owo etịn̄de ke ini akpan̄de utọn̄.
21 Nen̄ede kpan̄ utọn̄ nọ mme enyeneufọk ke ini abuanade ke utom ukwọrọikọ. Edieke enen̄erede akpan̄ utọn̄ okop se mmọ ẹtịn̄de, afo emekeme ndifiọk ikpehe akpanikọ Bible emi mmọ ẹdinen̄erede ima. Do, domo ndida nsio nsio usụn̄ oro Jesus ekesidade ekpep owo n̄kpọ, n̄wam mmọ. Nte anamde oro, afo oyokop idatesịt ye uyụhọ sia ekpebede Akwa Anam-Mbet.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
• Didie ke Jesus ekesịn udọn̄ ọnọ mbon en̄wen ẹtịn̄ ekikere mmọ?
• Ntak emi Jesus akakpan̄de utọn̄ ọnọ mbon oro enye ekekpepde n̄kpọ?
• Didie ke mbụme ekeme ndin̄wam fi ke utom ukwọrọikọ?
• Nso ke afo ekeme ndinam man an̄wam nditọwọn̄ ke n̄kan̄ eke spirit?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 28]
Kụt ete ke amakpan̄ utọn̄ ke ini ọkwọrọde ikọ
[Ndise ke page 30]
Nnyịn ikpebe Jesus ke ini in̄wamde nditọwọn̄ ke n̄kan̄ eke spirit