Tịn̄ Enyịn ke “Usọ Unọ Ukpep” Fo
Tịn̄ Enyịn ke “Usọ Unọ Ukpep” Fo
“Kwọrọ ikọ, . . . nen̄ede mme owo, sua nọ mme owo, teme mme owo, da anyanime ye usọ unọ ukpep nam emi.”—2 TIM. 4:2.
1. Nso ewụhọ ke Jesus ọkọnọ mme mbet esie, ndien nso uwụtn̄kpọ ke enye ekenịm?
OKPOSỤKEDI emi Jesus ekesikọkde mme owo udọn̄ọ ke utịbe utịbe usụn̄ ke ini utom ukwọrọikọ esie mi ke isọn̄, mme owo ikenen̄ekede idiọn̄ọ enye nte ọkọkudọn̄ọ m̀mê nte anam utịben̄kpọ, edi ẹkenen̄ede ẹdiọn̄ọ enye nte andikpep. (Mark 12:19; 13:1) Jesus akada editan̄a eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi nte ata akpan n̄kpọ, ntre n̄ko ke edi ye mbet esie mfịn. Utom mme Christian edi ndika iso nnam mme mbet ebe ke ndikpep mme owo kpukpru n̄kpọ oro Jesus eketemede.—Matt. 28:19, 20.
2. Nso ke oyom man inam utom ukwọrọikọ oro ẹnọde nnyịn?
2 Oyom ika iso idomo ndifori ukeme unọ ukpep nnyịn man inam utom edinam mbet oro ẹnọde nnyịn. Apostle Paul ama owụt nte ukeme emi edide akpan n̄kpọ ke leta oro enye ekewetde ọnọ Timothy nsan̄a esie. Enye ọkọdọhọ ete: “Nọ ntịn̄enyịn kpukpru ini ke idemfo ye ke ukpepn̄kpọ fo. Sọn̄ọ yịre ke mme n̄kpọ emi, koro ke ndinam emi afo ayanyan̄a idemfo ye mmọ eke ẹkopde uyo fo.” (1 Tim. 4:16) Orụk ukpep oro Paul ekenyenede ke ekikere ikedịghe ikpîkpu edinọ owo ifiọk. Mme Christian oro ẹdide nti mme ọnọ ukpep ẹsikpep n̄kpọ ke usụn̄ oro ẹsịmde esịt ẹnyụn̄ ẹsịn udọn̄ ẹnọ mme owo ẹnam ukpụhọde ke uwem mmọ. Usọ edi oro. Mmọdo, didie ke nnyịn ikeme ndinyene “usọ unọ ukpep” ke ini ikwọrọde eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi?—2 Tim. 4:2.
Ndifori “Usọ Unọ Ukpep”
3, 4. (a) Didie ke ikeme ndifori “usọ unọ ukpep”? (b) Didie ke Ufọkn̄wed Utom Ukara Abasi an̄wam nnyịn idi nti mme andikpep?
3 N̄wed ukabadeikọ kiet ọdọhọ ke “usọ” edi “n̄kpọ oro owo ekemede ndinyene ke ini enye ekpepde, anamde, m̀mê etịn̄de enyịn ese nte ẹnamde se ẹkpepde enye.” Oyom nnyịn itịn̄ enyịn ke n̄kpọ ita emi man idi mme andikpep eti mbụk oro ẹnyenede uforo. Se iyomde ndikpep edin̄wan̄a nnyịn edieke ibọn̄de akam inyụn̄ ikpepde enye ke idem nnyịn. (Kot Psalm 119:27, 34.) Ndise nte mme asan̄autom oro ẹnyenede ifiọk ẹkpepde n̄kpọ ayanam nnyịn ifiọk inyụn̄ ikpebe mmọ. Ndien, ndidomo ndida se ikpepde nsịn ke edinam ayanam ifori mme ukeme nnyịn.—Luke 6:40; 1 Tim. 4:13-15.
4 Jehovah edi Akwa Anditeme nnyịn. Enye ada ikpehe esop esie oro ẹkụtde ke enyịn ọnọ mme asan̄autom esie ke isọn̄ ndausụn̄ aban̄a nte mmọ ẹkemede ndinam utom ukwọrọikọ oro ẹnọde mmọ. (Isa. 30:20, 21) Oro anam kpukpru esop ẹsinịm Ufọkn̄wed Utom Ukara Abasi eke urua ke urua, oro ẹtịmde man an̄wam kpukpru mme andisịn enyịn̄ ẹtan̄a etop Obio Ubọn̄ Abasi uforo uforo. Bible edi akpan n̄wed oro ẹsikpepde ke ufọkn̄wed emi. Ikọ oro Jehovah ọkọnọde spirit ẹda ẹwet eteme nnyịn se ikpekpepde. Ke adianade do, enye owụt mme usụn̄ unọ ukpep oro ẹnyenede uforo ẹnyụn̄ ẹdotde. Ufọkn̄wed Utom Ukara Abasi esiti nnyịn ke ididi nti mme andikpep edieke se ikpepde otode Ikọ Abasi, ibụpde nti mbụme, ikpepde n̄kpọ ke mmemmem usụn̄, inyụn̄ inen̄erede inyene udọn̄ ke idem mbon en̄wen. Ẹyak ineme n̄kpọ emi kiet kiet. Ama ekem, iyeneme nte ikemede ndisịm esịt eyen ukpepn̄kpọ.
Yak Ukpepn̄kpọ Fo Oto Ikọ Abasi
5. M̀mọ̀n̄ ke ikpada ukpepn̄kpọ nnyịn, ndien ntak-a?
5 Ukpepn̄kpọ Jesus, kpa Akwa Andikpep, okoto Ikọ Abasi. (Matt. 21:13; John 6:45; 8:17) Enye iketịn̄ke ikọ ke ifiọk idemesie, edi akada ifiọk Owo emi ọkọdọn̄de enye etịn̄. (John 7:16-18) Uwụtn̄kpọ esie ke nnyịn ikpebe. Mmọdo, akpana se nnyịn itịn̄de, edide ke ini ikwọrọde ikọ to ke enyịnusụn̄ sịm enyịnusụn̄ m̀mê ke ini ikpepde mme owo Bible ke ufọk mmọ enyene nsọn̄ọ ke Ikọ Abasi. (2 Tim. 3:16, 17) Idụhe adan̄a nte ikemede ndikọk ibuot ke idem nnyịn emi ekemede ndikop odudu nte Ikọ Abasi oro ẹkedade odudu spirit ẹwet. Bible enyene odudu. Mfọnn̄kan n̄kpọ edi ndidọhọ eyen ukpepn̄kpọ okot se N̄wed Abasi etịn̄de aban̄a se ededi n̄kpọ oro idomode ndinam enye ọdiọn̄ọ.—Kot Mme Hebrew 4:12.
6. Nso ke andikpep akpanam man okụt ete ke se eyen ukpepn̄kpọ ekpepde an̄wan̄a enye?
6 Nte ededi, emi iwọrọke ke inaha andikpep oro edide Christian etịm idem ọnọ ukpepn̄kpọ Bible. Utu ke oro, enye ekpenyene ndinen̄ede n̄kere mban̄a se edikpepde man ọdiọn̄ọ m̀mê ewe ke otu mme itie N̄wed Abasi oro ẹsiakde ẹsịn ke imọ m̀mê eyen ukpepn̄kpọ edikot ke Bible ke ini ukpepn̄kpọ. Nte ido edide, esifọn ẹkot mme itie N̄wed Abasi oro ẹsọn̄ọde se nnyịn inịmde ke akpanikọ. Oyom nnyịn n̄ko inam itie N̄wed Abasi kiet kiet oro eyen ukpepn̄kpọ okotde an̄wan̄a enye.—1 Cor. 14:8, 9.
Bụp Nti Mbụme
7. Ntak emi ọfọnde ndida mme mbụme nnọ ukpep?
7 Ndibụp nti mbụme esinam eyen ukpepn̄kpọ ekere n̄kpọ onyụn̄ anam andikpep esịm esịt eyen ukpepn̄kpọ. Mmọdo, utu ke nditịn̄ se idude ke mme itie N̄wed Abasi nnọ eyen ukpepn̄kpọ fo, dọhọ enye etịn̄ nte mmọ ẹn̄wan̄ade enye ọnọ fi. Ndusụk ini esiyom ẹda mme mbụme en̄wen ẹnam se ẹkpepde an̄wan̄a eyen ukpepn̄kpọ. Ke nditịm ntịn̄, ke ini ekpepde eyen ukpepn̄kpọ fo n̄kpọ ke utọ usụn̄ emi, afo ayan̄wam enye ọfiọk ntak emi ẹnịmde ke se ẹkpepde edi akpanikọ; enye ke idem esiemmọ onyụn̄ enen̄ede enịm se ẹkpepde.—Matt. 17:24-26; Luke 10:36, 37.
8. Didie ke nnyịn ikeme ndifiọk se eyen ukpepn̄kpọ ekerede?
8 Ẹsida mbụme ye ibọrọ ẹnọ ukpep ke mme n̄wed nnyịn. Anaedi ata ediwak owo oro afo ekpepde Bible ẹsisọsọp ẹda se ẹwetde ke ikpehe ekikere ẹbọrọ mme mbụme oro ẹmịn̄de-mịn̄. Kpa ye oro, andikpep oro enyenede mbufiọk ididaha ke nnennen ibọrọ kpọt ekem. Ke uwụtn̄kpọ, eyen ukpepn̄kpọ ekeme nditịn̄ nnennen se Bible etịn̄de aban̄a use. (1 Cor. 6:18) Edi mme usọ usọ mbụme oro ẹdade ẹfiọk ekikere owo ẹkeme ndinam ẹfiọk se inen̄erede idi ekikere eyen ukpepn̄kpọ kaban̄a se enye ekpepde. Ntre, andikpep oro ekeme ndibụp ete: “Ntak emi Bible akpande mbon oro mîdọhọ ndọ ete ẹkûnyene ebuana idan̄? Afo ese didie ibet Abasi emi? Ndi emekere ke emekeme ndinyene ufọn ndomokiet ke ndinịm ibet Abasi emi?” Nte enye ọbọrọde mme utọ mbụme emi ekeme ndiyarade se enye ekerede.—Kot Matthew 16:13-17.
Kpep N̄kpọ ke Mmemmem Usụn̄
9. Nso ke nnyịn ikpeti ke ini ikpepde owo N̄wed Abasi?
9 Ata ediwak n̄kpọ oro Ikọ Abasi ekpepde ẹdi mmemmem. Nte ededi, ekeme ndidi ukpepn̄kpọ nsunsu ido ukpono iyakke mbon oro nnyịn ikpepde Bible ẹfiọk se idide akpanikọ. Sia idide mme andikpep, utom nnyịn edi ndinam se Bible etịn̄de ọsọp an̄wan̄a owo. Nti mme andikpep ẹsitịn̄ n̄kpọ ke usụn̄ oro ememde, an̄wan̄ade, onyụn̄ enende. Se ikpepde idisọn̄ke ndifiọk edieke itienede ndausụn̄ emi. Kûtịn̄ n̄kpọ uban̄a se mînyeneke ebuana ye se ẹnemede. Ufọn idụhe nditịn̄ n̄kpọ mban̄a kpukpru ikpehe itie N̄wed Abasi oro ikotde. Tịn̄ n̄kpọ oro anamde se ẹnemede an̄wan̄a. Nte n̄kpọ ẹn̄wan̄ade eyen ukpepn̄kpọ nte ini akade, enye ọyọfiọk mme ntotụn̄ọ ukpepn̄kpọ N̄wed Abasi.—Heb. 5:13, 14.
10. Nso ikeme ndibiere adan̄a n̄kpọ oro ẹkpekpepde ke ukpepn̄kpọ Bible?
10 Ẹkpekpep n̄kpọ awak adan̄a didie? Oyom ẹda mbufiọk ẹbiere emi. Ukeme ye idaha eyen ukpepn̄kpọ ye eke andikpep idịghe ukem, edi oyom iti kpukpru ini ke uduak nnyịn nte mme andikpep edi ndin̄wam nditọ ukpepn̄kpọ nnyịn ẹnen̄ede ẹnyene mbuọtidem. Ntre, oyom inọ enye ini oro ekemde man okot, ọfiọk, onyụn̄ enyịme mme ukpepn̄kpọ oro ẹdude ke Ikọ Abasi. Iyomke ikpep enye n̄kpọ awak akan se enye ekemede ndifiọk. Oyom inam ukpepn̄kpọ oro ọsọp n̄ko. N̄kpọ kiet ama an̄wan̄a eyen ukpepn̄kpọ, oyom ibe ika en̄wen.—Col. 2:6, 7.
11. Nso ke ikeme ndikpep nto apostle Paul ke nte ẹkpekpepde owo n̄kpọ?
11 Apostle Paul akatan̄a etop eti mbụk ke mmemmem usụn̄ ọnọ mbufa owo. Enye ikadaha usem oro ọsọn̄de owo ndifiọk itịn̄ ikọ okposụkedi emi enye ọkọfiọkde n̄wed etieti. (Kot 1 Corinth 2:1, 2.) Mbon oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹsima mmemmem akpanikọ emi odude ke N̄wed Abasi ndien emi esinyụn̄ oyụhọ mmọ. Idịghe owo enyenyene akwa ifiọk mbemiso se ẹkpepde an̄wan̄a enye.—Matt. 11:25; Utom 4:13; 1 Cor. 1:26, 27.
N̄wam Nditọ Ukpepn̄kpọ Ẹda Se Mmọ Ẹkpepde ke Akpan N̄kpọ
12, 13. Nso ikeme ndinam eyen ukpepn̄kpọ oyom ndinam se enye ekpepde? Nọ uwụtn̄kpọ.
12 Man ukpepn̄kpọ nnyịn enyene ufọn, ana se ikpepde esịm esịt eyen ukpepn̄kpọ. Oyom eyen ukpepn̄kpọ ọfiọk nte se ẹkpepde ebehede enye, ufọn ukpepn̄kpọ oro, ye nte ekemede ndinen̄ede mfori uwem esie edieke enye etienede ndausụn̄ N̄wed Abasi.—Isa. 48:17, 18.
13 Ke uwụtn̄kpọ, nnyịn imekeme ndikot Mme Hebrew 10:24, 25, emi esịnde udọn̄ ọnọ nnyịn mme Christian ete isisop idem ọtọkiet ye nditọete nnyịn man ibọ nsịnudọn̄ N̄wed Abasi inyụn̄ inyene inem inem ebuana. Edieke eyen ukpepn̄kpọ mîtọn̄ọke kan̄a ndisidụk mme mbono esop, nnyịn imekeme nditịn̄ ibio ibio mban̄a nte ẹsinịmde mme mbono esop ye se ẹsinemede. Nnyịn imekeme ndidọhọ ke mme mbono esop ẹdi ubak utuakibuot nnyịn inyụn̄ itịn̄ ufọn oro nnyịn ke idem nnyịn ibọde. Ke oro ebede, imekeme ndidọhọ enye etiene edidụk. Udọn̄ ndikop uyo Jehovah, idịghe ndinem owo oro ekpepde enye n̄kpọ esịt, akpanam enye anam ewụhọ N̄wed Abasi.—Gal. 6:4, 5.
14, 15. (a) Nso ke eyen ukpepn̄kpọ Bible ekeme ndikpep mban̄a Jehovah? (b) Nso ufọn ke eyen ukpepn̄kpọ Bible ndifiọk edu Abasi ekeme ndinam nnọ enye?
14 Akpan ufọn emi nditọ ukpepn̄kpọ ẹbọde ẹto edikpep Bible nnyụn̄ nda se mmọ ẹkpepde nsịn ke edinam edi ke mmọ ẹsidi ẹdifiọk ẹnyụn̄ ẹma Jehovah. (Isa. 42:8) Enye edi edima Ete ye Andibot ye Andinyene ofụri ekondo, enye onyụn̄ anam mbon oro ẹmade enye ẹnyụn̄ ẹnamde n̄kpọ esie ẹfiọk edu ye mme ukeme esie. (Kot Exodus 34:6, 7.) Ke ini Moses okoyomde ndida idụt Israel n̄wọrọ ke ufụn Egypt, Jehovah eketịn̄ owo emi imọ idide ntem: “Ami nyakabade ndi se ededi oro ndikabarede ndi.” (Ex. 3:13-15, NW) Emi ọwọrọ ke Jehovah ama ekeme ndikabade ndi se ededi oro okoyomde man enye anam se enye akaduakde ọnọ ndimek ikọt esie. Mmọdo, nditọ Israel ẹma ẹdifiọk ke Jehovah edi Andinyan̄a, Owoekọn̄, Andinọ, ye Andisu un̄wọn̄ọ esie, ẹnyụn̄ ẹfiọk ke enye esin̄wam mmimọ ke mme usụn̄ en̄wen.—Ex. 15:2, 3; 16:2-5; Josh. 23:14.
15 Ekeme ndidi Jehovah idinyan̄ake eyen ukpepn̄kpọ nnyịn ke utịbe utịbe usụn̄ nte akanyan̄ade Moses. Kpa ye oro, nte nditọ ukpepn̄kpọ ẹkọride ke mbuọtidem ẹnyụn̄ ẹnen̄erede ẹma se mmọ ẹkpepde, mmọ ẹyenen̄ede ẹkụt ke oyom ibuọt idem ye Jehovah man inyene uko, ọniọn̄, ye ndausụn̄. Nte mmọ ẹnamde emi, mmọ n̄ko ẹyedi ẹdikụt ke Jehovah edi enyene-ọniọn̄ Ọnọitem emi ẹkemede ndiberi edem, Andikpeme, ye Andinọ kpukpru se mmọ ẹyomde ke ntatubọk.—Ps. 55:22; 63:7; N̄ke 3:5, 6.
Ma Nyụn̄ Nyene Udọn̄ ke Idem Mmọ
16. Ntak emi ndammana ukeme mîdịghe ata akpan n̄kpọ oro anamde nnyịn idi nti mme andikpep?
16 Edieke etiede fi nte ke unyeneke usọ unọ ukpep nte akpamade ndinyene, kûyak idem emem fi. Jehovah ye Jesus ẹse ẹban̄a utom unọ ukpep emi ẹnamde ke ofụri ererimbot mfịn. (Utom 1:7, 8; Edi. 14:6) Mmọ ẹkeme ndidiọn̄ ukeme oro isịnde man ikọ nnyịn enyene nnennen utịp ke idem mbon oro ẹnyenede eti esịt. (John 6:44) Ima ofụri esịt oro andikpep amade eyen ukpepn̄kpọ ekeme ndinen̄ede n̄kan ndammana ukeme oro enye mînyeneke. Apostle Paul ama owụt ke imọ imọfiọk ufọn edima mbon oro imọ ikekpepde n̄kpọ.—Kot 1 Thessalonica 2:7, 8.
17. Didie ke ikeme ndinen̄ede nnyene udọn̄ ke idem eyen ukpepn̄kpọ kiet kiet?
17 Kpasụk ntre, nnyịn imekeme ndinen̄ede nnyene udọn̄ ke idem eyen ukpepn̄kpọ Bible kiet kiet ebe ke ndinen̄ede mfiọk enye. Ke ini inemede mme edumbet N̄wed Abasi ye enye, emi ekeme ndinam nnyịn imehe ye mme idaha esie. Nnyịn imekeme ndikụt ke enye adada ndusụk n̄kpọ oro enye ekpepde ke Bible esịn ke edinam. Edi ekeme ndiyom enye anam ukpụhọde ke mme ikpehe en̄wen. Nnyịn imekeme ndin̄wam eyen ukpepn̄kpọ akabade edi ata mbet Christ ebe ke ndiwụt enye nte se ẹkpepde ebehede enye.
18. Ntak emi edide akpan n̄kpọ ndibọn̄ akam ye eyen ukpepn̄kpọ nnyụn̄ nsịn enye ke akam?
18 Se ikam idide akpan n̄kpọ ikan edi ke nnyịn imekeme ndibọn̄ akam ye eyen ukpepn̄kpọ nnyụn̄ nsịn enye ke akam. Enye ekpenyene ndikụt ke uduak nnyịn edi ndin̄wam imọ inen̄ede ifiọk Andibot, isan̄a ikpere Enye, inyụn̄ inyene ndausụn̄ Esie. (Kot Psalm 25:4, 5.) Ke ini ibọn̄de akam ite Jehovah ọdiọn̄ ukeme oro eyen ukpepn̄kpọ esịnde ndida se enye ekpepde nsịn ke edinam, eyen ukpepn̄kpọ oro oyokụt ufọn edikabade ndi ‘anam ikọ.’ (Jas. 1:22) Ndien nte eyen ukpepn̄kpọ akpan̄de utọn̄ okop akam ofụri esịt oro ibọn̄de, enye n̄ko eyekpep nte ẹbọn̄de akam. Nso n̄kpọ inemesịt ke edi ntem ndin̄wam nditọ ukpepn̄kpọ Bible ẹnyene ọkpọkpọ itie ebuana ye Jehovah!
19. Nso ke idineme ke ibuotikọ oro etienede?
19 Edi n̄kpọ nsịnudọn̄ ndifiọk ke se ibede miliọn owo itiokiet ye ubak ke ofụri ererimbot ke ẹsịn idem ẹnyene “usọ unọ ukpep” man ẹn̄wam mbon oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹnam kpukpru n̄kpọ oro Jesus eketemede. Nso utịp ke utom ukwọrọikọ nnyịn enyene? Iyeneme ibọrọ mbụme emi ke ibuotikọ oro etienede.
Nte Afo Emeti?
• Ntak emi oyomde mme Christian ẹnyene “usọ unọ ukpep”?
• Didie ke ikeme ndinam se ikpepde enen̄ede enyene uforo?
• Nso idi akpan n̄kpọ ikan ndammana ukeme ekededi oro nnyịn mînyeneke?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 9]
Nte emesịn enyịn̄ ke Ufọkn̄wed Utom Ukara Abasi?
[Ndise ke page 10]
Ntak emi ọfọnde ndidọhọ eyen ukpepn̄kpọ fo okot Bible?
[Ndise ke page 12]
Bọn̄ akam ye eyen ukpepn̄kpọ nyụn̄ sịn enye ke akam