N̄kparawa Owo, Ẹti Akwa Andibot Mbufo Idahaemi
N̄kparawa Owo, Ẹti Akwa Andibot Mbufo Idahaemi
“Nyụn̄ ti Andibot fi ke ini afo edide akparawa.”—ECCL. 12:1.
1. Didie ke Jehovah owụt ke imọbuọt idem ke n̄kparawa owo oro ẹtuakde ibuot ẹnọ imọ?
JEHOVAH ada n̄kparawa Christian ke ata ọsọn̄urua ye nte mbara oro anamde owo okop inem uwem. Ke nditịm ntịn̄, enye ama etịn̄ ete ke n̄kparawa iren ye iban ‘ẹyenọ idemmọ ke ima-esịt’ man ẹnam n̄kpọ ẹnọ Christ ke “usen odudu” Eyen imọ. (Ps. 110:3) Ntịn̄nnịm ikọ emi ekenyene ndisu ke ini emi ata ediwak owo mînyeneke uten̄e Abasi, ẹduọde ẹnyịne ke mbubehe idemmọ ye okụk, ẹnyụn̄ ẹsọn̄de ibuot. Kpa ye oro, Jehovah ama ọfiọk ke n̄kparawa owo emi ẹtuakde ibuot ẹnọ imọ iditiehe ntre. Nso mbuọtidem ke Jehovah enyene ntem ke idem mbufo, n̄kparawa iren ye iban!
2. Nso ke nditi Jehovah ọwọrọ?
2 Kere nte esịt esidatde Abasi ke ini enye okụtde nte n̄kparawa owo ẹtide enye nte Akwa Andibot mmọ. (Eccl. 12:1) Nte ido edide, nditi Jehovah akan ikpîkpu edikere mban̄a enye. Ọwọrọ ndinam n̄kpọ—oro edi, ndinam se inemde enye esịt, ndiyak mbet ye mme edumbet esie ẹda nnyịn usụn̄ kpukpru usen. Ọwọrọ n̄ko ndibuọt idem ye Jehovah, sia ifiọkde ke enye enen̄ede oyom n̄kpọ ọfọn ye nnyịn. (Ps. 37:3; Isa. 48:17, 18) Ndi ntre ke afo ada Akwa Andibot fi?
“Buọt Idem Fo ye Jehovah ke Ofụri Esịt Fo”
3, 4. Didie ke Jesus okowụt ke imọbuọt idem ye Jehovah, ndien ntak emi oyomde ibuọt idem ye Jehovah mfịn?
3 Ke akpanikọ, Jesus Christ edi akakan uwụtn̄kpọ owo oro ọkọbuọtde idem ye Abasi. Enye okodu uwem nte ekemde ye Mme N̄ke 3:5, 6: “Buọt idem fo ye Jehovah ke ofụri esịt fo; ndien kûberi edem ke asian fo. Diọn̄ọ enye ke kpukpru usụn̄ fo, ndien enye eyenen̄ede usụn̄ fo enịm.” Esisịt ini ke Jesus ama akana baptism, Satan ama aka ebịne enye onyụn̄ odomo ndida odudu ye ubọn̄ ererimbot emi ntap enye. (Luke 4:3-13) Jesus ikayakke ẹbian̄a imọ. Enye ama ọfiọk ke “utịp nsụkesịt ye eke uten̄e Jehovah” ẹdi ata “inyene, ye ukpono, ye uwem.”—N̄ke 22:4.
4 Idiọkitọn̄ ye ibụk ẹyọyọhọ ererimbot mfịn. Sia idude ke utọ ererimbot emi, owụt ifiọk nditiene uwụtn̄kpọ Jesus. N̄ko-n̄ko, ti ete ke Satan ayanam se ededi oro enye ekemede man atap mme asan̄autom Jehovah osio ke mfafaha usụn̄ oro adade esịm uwem. Enye oyom kpukpru owo ẹdụk ntatara usụn̄ emi adade esịm nsobo. Kûyak enye abian̄a fi! Utu ke oro, biere nditi Akwa Andibot fi. Buọt idem ye enye ọyọhọ ọyọhọ, nyụn̄ sọn̄ọ mụm “ata uwem” emi mîditreke-tre ndidi ke mîbịghike, kama.—1 Tim. 6:19.
N̄kparawa Owo, Ẹnyene Ọniọn̄!
5. Afo ese ini iso ererimbot emi didie?
5 N̄kparawa owo oro ẹtide Akwa Andibot ẹnen̄ede ẹnyene ọniọn̄ ẹkan ubọkn̄ka mmọ. (Kot Psalm 119:99, 100.) Sia mmọ ẹnyenede ekikere Abasi, mmọ ẹnen̄ede ẹfiọk ke mîbịghike, ererimbot emi ọmọn̄ ebe efep. Idem ke ekpri usen ifan̄ oro mbufo ẹdude uwem mi, anaedi mbufo ẹmekụt nte mme owo ẹkade-ka iso ẹkop ndịk ye editịmede esịt. Edieke ẹsụk ẹdude ke ufọkn̄wed, anaedi ẹmekop n̄kpọ ẹban̄a mme utọ mfịna nte usabaden̄kpọ, ọkpọsọn̄ ufiop, ediwot mme akai, ye mme utọ mfịna ntre. Mme n̄kpọ emi ẹnen̄ede ẹfịna mme owo, edi Mme Ntiense Jehovah kpọt ẹnen̄ede ẹfiọk ke mmọ ẹdi ubak idiọn̄ọ oro owụtde ke ererimbot Satan ọmọn̄ esịm utịt.—Edi. 11:18.
6. Didie ke ẹbian̄a ndusụk n̄kparawa owo?
6 Edi n̄kpọ mfụhọ nditịn̄ nte ke ndusụk n̄kparawa owo oro ẹdide mme asan̄autom Abasi idụhe ke ukpeme ndien ke ntre, ẹfre ke utịt ererimbot emi enen̄ede ekpere. (2 Pet. 3:3, 4) Ndiọi nsan̄a ye n̄wed ye ndise idan̄ ẹtap mbon eken ẹnam akwa idiọkn̄kpọ. (N̄ke 13:20) Ọkpọdiọk ọsọn̄ ndikpataba mfọn Abasi ke ata utịt ini emi! Utu ke oro, ẹkpep n̄kpọ ẹto se iketịbede inọ nditọ Israel ke isua 1473 M.E.N. ke ini mmọ ẹkedude ke Unaisọn̄ Moab, ẹnen̄erede ẹkpere ndidụk Isọn̄ Un̄wọn̄ọ. Nso iketịbe do?
Mmọ Ẹma Ẹduọn̄ọ ke Mben Isọn̄ Un̄wọn̄ọ
7, 8. (a) Nso n̄kari ke Satan ekebre ke Unaisọn̄ Moab? (b) Nso n̄kari ke Satan ebre mfịn?
7 Ini oro, Satan ama enen̄ede oyom ndibiọn̄ọ nditọ Israel mbak mmọ ẹdidụk Isọn̄ Un̄wọn̄ọ. Sia mîkekemeke ndinam prọfet Balaam osụn̄i mmọ, enye ama ada n̄kari en̄wen. Enye ama odomo ndinam mmọ ẹkûdot ndinyene edidiọn̄ Jehovah. Enye ama ada iban Moab atap mmọ, ndien isan̄ enye emi, Devil ama enyene ndusụk mmọ. Mmọ ẹma ẹtọn̄ọ ndinyene oburobụt ebuana ye nditọiban Moab ẹnyụn̄ ẹnụhọ ẹnọ Baal Peor! Okposụkedi emi akayakde ata esisịt nditọ Israel ndidụk Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, n̄kpọ nte owo mmọ 24,000 ẹma ẹkpan̄a. Nso n̄kpọ mmọn̄eyet ke emi ekedi ntem!—Num. 25:1-3, 9.
8 Mfịn, nnyịn ke inen̄ede isan̄a ikpere isọn̄ un̄wọn̄ọ oro akam ọfọnde akan—kpa obufa editịm n̄kpọ. Nte ido Satan esidide, enye ke ada oburobụt ido idan̄ asabade ikọt Abasi. Mme idaha ido uwem ke ererimbot ẹmediọk tutu ẹdida use nte n̄kpọ eke mîdiọkke, ẹnyụn̄ ẹda idan̄ ukemuduot nte n̄kpọ idemowo. Eyenete an̄wan kiet ọkọdọhọ ete: “Ke ufọk ye ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ kpọt ke nditọ mi ẹkpep ke idan̄ ukemuduot ye use ẹdi idiọkn̄kpọ ke enyịn Abasi.”
9. Nso ikeme nditịbe ke ini “nsehe uyen,” ndien didie ke n̄kparawa owo ẹkeme ndinam n̄kpọ mban̄a emi?
9 N̄kparawa owo emi ẹtide Akwa Andibot mmọ ẹfiọk ke ebuana idan̄ edi enọ Abasi emi enyenede n̄kpọ ndinam ye uwem ye edinyene nditọ. Ntem, mmọ ẹfiọk ke ẹkpenyene ebuana idan̄ nte ekemde ye ndausụn̄ Abasi—ke ufọt mme ọdọ ndọ kpọt. (Heb. 13:4) Nte ededi, ke in “nsehe uyen”—kpa ini emi udọn̄ idan̄ esisọn̄de ubọk etieti onyụn̄ ekemede nditịmede owo ekikere—ekeme ndinen̄ede nsọn̄ ndidu edisana uwem. (1 Cor. 7:36) Nso ke afo akpanam edieke idiọk ekikere odụkde fi esịt? Bọn̄ akam ke ofụri esịt nọ Jehovah yom un̄wam man owụk ekikere ke nti n̄kpọ. Jehovah esibiọn̄ utọn̄ ọnọ mbon oro ẹbọn̄de akam ofụri esịt ẹnọ enye. (Kot Luke 11:9-13.) Ndineme se ibọpde-bọp ekeme n̄ko ndinam iwụk ekikere ke se ifọnde.
Da Eti Ibuot Mek Mme Utịtmbuba Fo!
10. Nso idiọk ekikere ke oyom nnyịn ifep, ndien mme mbụme ewe ke ikeme ndibụp idem nnyịn?
10 Ntak kiet emi n̄kparawa ererimbot mînyeneke uberi ẹnyụn̄ ẹsịnde ibuot ẹsịn itọn̄ ẹbịne udọn̄ obụkidem edi emi mmọ mînyeneke “n̄kukụt”—oro edi, ndausụn̄ Abasi m̀mê ata idotenyịn ini iso. (N̄ke 29:18) Mmọ ẹtie nte nditọ Israel eyo Isaiah emi ẹkedude uwem ẹnọ “mbre ye idara, . . . ẹta unam, ẹnyụn̄ ẹn̄wọn̄ wine.” (Isa. 22:13) Utu ke ndifịbe utọ mme owo oro, afo akpakam etie ekere utịbe utịbe idotenyịn emi Jehovah ọnọde ikọt esie oro ẹsọn̄ọde ẹda ye enye! Edieke afo edide akparawa asan̄autom Abasi, ndi afo etetie ebet obufa ererimbot? Ndi afo emesịn ofụri ukeme ‘ndidu uwem ke eti ibuot ke adan̄aemi etiede ebet inem inem idotenyịn’ oro Jehovah enịmde fi ke iso? (Titus 2:12, 13) Ibọrọ fo edibiere mme utịtmbuba oro afo enịmde ọnọ idemfo ye se afo adade nte ata akpan n̄kpọ.
11. Ntak emi n̄kparawa Christian emi ẹsụk ẹdude ke ufọkn̄wed ẹkpesịnde ifịk?
11 Ererimbot oyom n̄kparawa owo ẹda ofụri ukeme mmọ ẹbịne mme utịtmbuba ererimbot. Nte ido edide, mbufo oro ẹsụk ẹdude ke ufọkn̄wed ẹkpenyene ndisịn ifịk man ẹnyene ukeuke ifiọkn̄wed. Mbufo ẹkpenyene nditi ke uduak mbufo idịghe man ẹnyene eti utom kpọt edi n̄ko man ẹnyene ufọn ẹnọ esop ẹnyụn̄ ẹdi ifịk ifịk mme anditan̄a Obio Ubọn̄. Ke ntak emi, afo enyene ndifiọk nte ẹnemede nneme ọfọn, nte ẹkerede n̄kpọ ọfọn, ye nte ẹkọkde ibuot ye mbon en̄wen ifụre ifụre ye ukpono ukpono. Edi n̄kparawa owo emi ẹkpepde Bible ẹnyụn̄ ẹdomode ndida mme edumbet esie nsịn ke edinam ẹbọ mfọnn̄kan ukpep oro akanam ẹnọde, ẹnyụn̄ ẹsịn itiat idakisọn̄ nsinsi ini iso oro okụtde unen.—Kot Psalm 1:1-3. *
12. Nso uwụtn̄kpọ ke ọfọn mme ubon Christian ẹkpebe?
12 Mme ete ye eka ndinọ nditọ mmọ ukpep ekedi ata akpan n̄kpọ ke Israel. Ndien ẹkenọ ukpep ke ekperede ndidi ke kpukpru ikpehe uwem, akpan akpan mme n̄kpọ eke spirit. (Deut. 6:6, 7) Ntem, n̄kparawa Israel emi ẹkekpan̄de utọn̄ ẹnọ mme ete ye eka mmọ ye ikpọ owo eken oro ẹkebakde Abasi ẹma ẹnyene ifiọk, eti ibuot, mbufiọk, asian, ye nti ekikere—kpa nti edu emi ukpepn̄kpọ Abasi anamde owo enyene. (N̄ke 1:2-4; 2:1-5, 11-15) Mme ubon Christian mfịn ẹkpeda ubọ ukpep ntre nte ata akpan n̄kpọ.
Kpan̄ Utọn̄ Nọ Mbon Oro Ẹmade Fi
13. Nso orụk item ke ndusụk n̄kparawa owo ẹsibọ, ndien ntak emi oyomde mmọ ẹkpeme idem?
13 N̄kparawa owo ẹsibọ item ẹto kpukpru orụk owo—esịnede mme ọnọitem ufọkn̄wed, emi ẹsiwakde ndinọ item mban̄a nte ẹkemede ndikụt unen ke mme n̄kpọ ererimbot kpọt. Mbọk bọn̄ akam nọ Jehovah ke ini adade item emi odomo ye Ikọ Abasi ye udia eke spirit oro otu ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄ ọnọde. Se ekpepde ke Bible anam fi ọfiọk ke n̄kparawa owo ye mbon oro mînyeneke mbufiọk ẹdi akpan iso en̄wan Satan. Ke uwụtn̄kpọ, ke In̄wan̄ Eden, Eve emi mîkenyeneke mbufiọk ama akpan̄ utọn̄ ọnọ Satan, kpa owo emi enye mîkọfiọkke, emi mîkonyụn̄ imaha enye. N̄kpọ ikpetiehe ntem edieke enye akpakakpan̄de utọn̄ ọnọ Jehovah, kpa enye emi okowụtde enye ima ke ediwak usụn̄.—Gen. 3:1-6.
14. Ntak emi ikpakpan̄de utọn̄ inọ Jehovah ye ete ye eka nnyịn oro ẹnịmde ke akpanikọ?
14 Akwa Andibot fi ama fi n̄ko, ndien enye ama fi ke ata eti usụn̄. Enye oyom fi okop inemesịt ke nsinsi, idịghe idahaemi kpọt! Ntem, enye ada ima ete eyen ọdọhọ fi ye kpukpru mbon oro ẹtuakde ibuot ẹnọ enye ete: “Emi edi ọkpọ-usụn̄, mbufo ẹsan̄a ke esịt.” (Isa. 30:21) Edieke ete ye eka fo ẹnen̄erede ẹma Jehovah, ọwọrọ ke afo emenyene enọ efen efen. Nen̄ede da ukpono kpan̄ utọn̄ nọ item mmọ ke ini enịmde mme utịtmbuba ye se adade nte ata akpan n̄kpọ. (N̄ke 1:8, 9) Mmọn̄ọ, n̄kọ mmọ ẹyom fi enyene uwem, kpa n̄kpọ oro akam ọsọn̄de urua akan inyene ye uku ke ererimbot emi.—Matt. 16:26.
15, 16. (a) Nso mbuọtidem ke ikeme ndinyene ke Jehovah? (b) Nso akpan n̄kpọ ke ikpep ito se ikọwọrọde Baruch?
15 Mbon oro ẹtide Akwa Andibot mmọ ẹdu mmemmem uwem, sia ẹnịmde ke Jehovah ‘idikpọn̄ke’ mmimọ ‘idinyụn̄ isịnke’ mmimọ. (Kot Mme Hebrew 13:5.) Sia eti edu emi enen̄erede edi isio ye ekikere ererimbot, ana ikpeme idem mbak edu ererimbot edibe nnyịn. (Eph. 2:2) Ke se iban̄ade emi, da Baruch ewetn̄wed Jeremiah ke uwụtn̄kpọ, emi okodude uwem ke ndiọi akpatre usen Jerusalem emi ẹkedade ẹkesịm nsobo ke isua 607 M.E.N.
16 Etie nte Baruch ama oyom uforo obụkidem. Jehovah ama okụt emi onyụn̄ ada ima odụri Baruch utọn̄ ete okûyom “ikpọ n̄kpọ” ke idemesie. Baruch ama osụhọde idem onyụn̄ enyene eti ibuot, koro enye ama akpan̄ utọn̄ ọnọ Jehovah onyụn̄ ọbọhọ nsobo Jerusalem. (Jer. 45:2-5) Edi ikebịghike, mbon eyo Baruch emi ẹkekọde “ikpọ n̄kpọ” obụkidem, ẹnyụn̄ ẹfrede ẹban̄a Jehovah, ẹma ẹtaba kpukpru n̄kpọ oro ke ini mbon Chaldea (Babylon) ẹkekande Jerusalem. Ediwak owo ẹma ẹkpan̄a n̄ko. (2 Chron. 36:15-18) Se ikọwọrọde Baruch an̄wam nnyịn ikụt ke ndinyene eti itie ebuana ye Abasi enen̄ede ọfọn akan inyene ye uwọrọiso ke ererimbot emi.
Beri Edem ke Ata Nti Uwụtn̄kpọ
17. Ntak emi Jesus, Paul, ye Timothy ẹdide nti uwụtn̄kpọ ẹnọ ikọt Jehovah mfịn?
17 Ikọ Abasi ọnọ nnyịn ediwak nti uwụtn̄kpọ man an̄wam nnyịn isan̄a ke usụn̄ uwem. Ke uwụtn̄kpọ, Jesus ekedi owo oro enyenede usọ akan, oro akanam odude uwem, edi enye okowụk ntịn̄enyịn ke n̄kpọ oro edin̄wamde mme owo ke nsinsi—kpa “eti mbụk obio ubọn̄.” (Luke 4:43) Man esịn ofụri ukeme esie ke utom Jehovah, apostle Paul ama ọkpọn̄ uforo uforo ubọkọkọ esie man ada ini ye ukeme esie ọkwọrọ eti mbụk. Timothy emi ekedide “ata eyen ke mbuọtidem” ama ekpebe eti uwụtn̄kpọ Paul. (1 Tim. 1:2) Ndi Jesus, Paul, ye Timothy ẹma ẹtua n̄kpọfiọk ẹban̄a orụk uwem oro mmọ ẹkedude? Baba-o! Ke nditịm ntịn̄, Paul ọkọdọhọ ke imọ ikada ofụri n̄kpọ ererimbot nte “mbio” ke imende idomo ye ifet oro ikenyenede ndinam n̄kpọ Abasi.—Phil. 3:8-11.
18. Nso ikpọ ukpụhọde ke akparawa eyenete kiet akanam, ndien ntak emi enye mîtuaha n̄kpọfiọk?
18 Ediwak n̄kparawa Christian mfịn ẹkpebe mbuọtidem Jesus, Paul, ye Timothy. Ke uwụtn̄kpọ, akparawa eyenete eren kiet emi akanamde utom emi ẹkpede ediwak okụk ekewet ete: “Ikebịghike ẹma ẹsimenede mi itie sia n̄kadade mme edumbet Bible ndu uwem. Kpa ye oro n̄kenyenede ediwak okụk, okosụk etie mi nte mfehe mbịne ofụm. Ke ini n̄kakade mbịne mme akamautom n̄kasian mmọ udọn̄ mi ndidụk utom uyọhọ ini, mmọ ẹma ẹsọsọp ẹsịn okụk ẹnọ mi ye idotenyịn ke oro idiyakke n̄kpọn̄ utom. Edi mma mbebiere ke esịt mi. Ikan̄wan̄ake ediwak owo ntak emi n̄kọkpọn̄de eti ubọkọkọ n̄kodụk utom uyọhọ ini. Nsidọhọ mmọ ke nyom ndinen̄ede ndu uwem ekekem ye idem oro n̄kayakde nnọ Abasi. Sia ndade ofụri uwem mi nnam n̄kpọ Abasi idahaemi, mmokop inemesịt ye uyụhọ oro adan̄a okụk ekededi mîkemeke ndinọ mi.”
19. Nso ubiere oro owụtde eti ibuot ke ẹsịn udọn̄ ẹnọ n̄kparawa owo ẹnam?
19 Ata ediwak n̄kparawa ke ofụri ererimbot ẹmenam ukem ubiere oro. Ntem, n̄kparawa owo, ẹti usen Jehovah ke ini ẹkerede ẹban̄a ini iso mbufo. (2 Pet. 3:11, 12) Ẹkûfịbe mbon oro ẹdade ererimbot emi ẹnam n̄kpọ ọyọhọ ọyọhọ. Utu ke oro, ẹkpan̄ utọn̄ ẹnọ mbon oro ẹnen̄erede ẹma mbufo. Ndibon ‘n̄kpọuto ke heaven’ edi akakan n̄kpọ oro mbufo ẹkemede ndinam, enye onyụn̄ edi n̄kukụre n̄kpọ oro ekemede ndida nsinsi ufọn ndi. (Matt. 6:19, 20; kot 1 John 2:15-17.) Ih, ẹti Akwa Andibot mbufo. Jehovah ọyọdiọn̄ mbufo ke adan̄aemi ẹnamde ntre.
[Ikọ Idakisọn̄]
^ ikp. 11 Ke se iban̄ade ufọkn̄wed ntaifiọk ye utom, se Enyọn̄-Ukpeme, October 1, 2005, page 26-31.
Nte Afo Emeti?
• Didie ke ikeme ndiwụt ke imọbuọt idem ye Abasi?
• Nso idi mfọnn̄kan ukpep?
• Nso ke ikeme ndikpep nto Baruch?
• Mmanie ẹdi nti uwụtn̄kpọ, ndien ntak-a?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Mme Ndise emi ẹdude ke page 13]
Jehovah ọnọ mfọnn̄kan ukpep
[Ndise ke page 15]
Baruch ama akpan̄ utọn̄ ọnọ Jehovah onyụn̄ ọbọhọ nsobo Jerusalem. Nso ke afo ekeme ndikpep nto uwụtn̄kpọ esie?