Mme Akpan N̄kpọ Oro Ẹtode Mme Leta Oro Ẹkenọde Ẹsọk Mbon Corinth
Ikọ Jehovah Enyene Uwem
Mme Akpan N̄kpọ Oro Ẹtode Mme Leta Oro Ẹkenọde Ẹsọk Mbon Corinth
APOSTLE PAUL enen̄ede ekere aban̄a idaha eke spirit esop oro odude ke Corinth. Enye okop ke ubahade odu ke otu nditọete do. Ẹnyịme oburobụt ido. Esop onyụn̄ ewet Paul n̄ko obụp aban̄a ndusụk n̄kpọ. Ntre, ke n̄kpọ nte isua 55 E.N., ke ini enye odude ke Ephesus ke ini isan̄ isụn̄utom esie ọyọhọ ita, enye ewet akpa leta oro ọkọnọde ẹsọk mbon Corinth.
Udiana leta, emi enye ekewetde ke ufan̄ ọfiọn̄ ifan̄ ke ama ekewet akpa, ekedi ndida akpa oro n̄keberi. Sia mme idaha emi ẹkedude ke Corinth akpa isua ikie ke esịt esop ye ke an̄wa ẹbietde eke eyo nnyịn, etop emi odude ke leta mbiba oro Paul ekewetde ọnọ ẹsọk mbon Corinth enen̄ede enyene ufọn.—Heb. 4:12.
‘ẸDU KE EDIDEMEDE, ẸSỌN̄Ọ ẸDA, ẸKOP ODUDU’
Paul eteme ete: “Mbufo kpukpru ẹnyene ikọ inua kiet.” (1 Cor. 1:10) Idụhe ‘itiat idakisọn̄ en̄wen ke ẹsiode Jesus Christ ẹfep,’ emi ẹkemede ndida mbọp mme edu Christian. (1 Cor. 3:11-13) Paul etịn̄ ntem aban̄a owo emi anamde use ke esop: “Ẹsio idiọkowo oro ke otu mbufo ẹfep.” (1 Cor. 5:13) Onyụn̄ ọdọhọ ete: “Ikpọkidem inaha inọ use, edi ana ọnọ Ọbọn̄.”—1 Cor. 6:13.
Ke ndibọrọ “mme n̄kpọ oro [mmọ] ẹkewetde ẹban̄a,” Paul ọnọ nti item aban̄a ndọ ye itie unana ndọ. (1 Cor. 7:1) Ke ama eketịn̄ n̄kpọ aban̄a itie ibuot ke esop Christian, edinam n̄kpọ ke nde ke nde ke mbono esop, ye nte ediset ke n̄kpa edide akpanikọ, Paul ama ọnọ item emi ete: “Ẹdu ke edidemede, ẹsọn̄ọ ẹda ke mbuọtidem, ẹka iso ẹnam n̄kpọ nte irenowo, ẹkop odudu.”—1 Cor. 16:13.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
1:21—Ndi Jehovah enen̄ede ada “ndisịme” anyan̄a mbon oro ẹnịmde ke akpanikọ? Baba, idịghe ntre. Nte ededi, sia “ererimbot [mîdaha] ọniọn̄ esie ifiọk Abasi,” se Abasi adade anyan̄a mme owo etie nte ndisịme ọnọ ererimbot.—John 17:25.
5:5—Nso ke ikọ emi ọwọrọ, “ẹsana [idiọkowo] oro ẹyak ẹnọ Satan ẹte osobo obụkidem [esie], man ẹkpenyan̄a spirit esop”? Ke ini ẹsiode anamidiọk emi akade-ka iso anam idiọk mînyụn̄ ikabakede esịt ẹfep ke esop, enye afiak akabade edi ubak idiọk ererimbot Satan. (1 John 5:19) Ntem, ẹdọhọ ke ẹyak enye ẹnọ Satan. Edisio owo oro mfep ke esop etie nte edisobo, m̀mê edisio, idiọk odudu oro ekemede ndibiat esop, nnyụn̄ nyak esop aka iso enyene spirit, m̀mê eti edu esie.—2 Tim. 4:22.
7:33, 34—Nso idi “mme n̄kpọ ererimbot” emi erenowo m̀mê n̄wan emi ọdọde ndọ ekerede? Paul etịn̄ aban̄a mme n̄kpọ udu uwem eke usen ke usen, emi mme Christian emi ẹdọde ndọ ẹnyenede ndikere mban̄a. Emi esịne udia, ọfọn̄, ye ufọk, edi isịneke ndiọi n̄kpọ ererimbot emi, emi mme Christian ẹnyenede ndidianade idem n̄kpọn̄.—1 John 2:15-17.
11:26—“Adan̄a” didie ke ẹkpeti n̄kpa Jesus, ndien “tutu” ini ewe? Paul ikọdọhọke ke ẹditi n̄kpa Christ ndien ndien. Ikọ Greek oro ẹkabarede “adan̄a nte” ọwọrọ “ini ekededi” m̀mê “kpukpru ini oro.” Ntem, Paul ọkọdọhọ ke kpukpru ini oro mme Christian oro ẹyetde aran ẹdiade mme n̄kpọ idiọn̄ọ Editi, ini kiet ke isua, ke Nisan 14, ke mmọ “ẹtan̄a n̄kpa Ọbọn̄.” Mmọ ẹyenam emi “tutu enye edisịm,” oro edi, tutu enye anam mmọ ẹset ẹkedụk heaven.—1 Thess. 4:14-17.
13:13—Didie ke ima okpon akan mbuọtidem ye idotenyịn? Ke ini ẹkụtde “mme n̄kpọ oro ẹdoride enyịn ẹban̄a,” mme n̄kpọ oro ‘ẹsọn̄ọde ẹbet’ ẹnyụn̄ ẹkabarede ata idem n̄kpọ, mbuọtidem ye idotenyịn itiehe aba nte ẹketiede. (Heb. 11:1) Ima okpon akan mbuọtidem ye idotenyịn koro enye odu ke nsinsi.
15:29—Nso ke ọwọrọ ndina “baptism kaban̄a uduak edidi mme akpan̄kpa”? Paul ikọnọhọ ekikere ite mme odu-uwem ẹna baptism ẹnọ mbon oro mîkanaha baptism mbemiso ẹkpade, nte ẹkemede ndikere ke ntak nte ndusụk edikabade Bible ẹkabarede ufan̄ikọ emi. Paul etịn̄ aban̄a mme Christian oro ẹyetde aran ndibụhọ ke mmọn̄ ndụk usụn̄ uwem emi mmọ ẹdisọn̄ọde ẹda tutu esịm n̄kpa, ndien ekem ẹnam mmọ ẹset nte mme spirit.
Se Nnyịn Ikpepde:
1:26-31; 3:3-9; 4:7. Ndisụhọde idem mbụre mbụre ke Jehovah, idịghe ke idem nnyịn, anam edidianakiet odu ke esop.
2:3-5. Ke ini Paul ọkọnọde ikọ ntiense ke Corinth, akpan ebiet ukpepn̄kpọ ye akwaifiọk Greece, anaedi enye ama enen̄ede ekere m̀mê imọ iyekeme ndinam mme andikpan̄ utọn̄ nnọ imọ ẹnịm ke akpanikọ. Nte ededi, enye ikayakke mmeme m̀mê editịmede esịt akpan enye ndinam utom ukwọrọikọ oro Abasi ọkọnọde enye. Kpasụk ntre, nnyịn ikpayakke mme esen esen afanikọn̄ ẹkpan nnyịn nditan̄a eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi. Nnyịn imekeme ndinen̄ede mbuọt idem nte Paul ọkọbuọtde ke Jehovah ayan̄wam nnyịn.
2:16. Ndinyene “ekikere Christ” ọwọrọ ndifiọk nte enye esikerede n̄kpọ, ndikere n̄kpọ nte enye esikerede, ndinen̄ede mfiọk edu esie, nnyụn̄ n̄kpebe uwụtn̄kpọ esie. (1 Pet. 2:21; 4:1) Ntem, edi ata akpan n̄kpọ nnyịn nditịn̄ enyịn n̄kpep uwem ye utom Jesus.
3:10-15; 4:17. Akpana idụn̄ọde inyụn̄ ifori ukeme nnyịn ndikpep mme owo n̄kpọ nnyụn̄ nnam mme mbet. (Matt. 28:19, 20) Edieke nnyịn mîkpepke n̄kpọ ọfọn, ekeme ndidi eyen ukpepn̄kpọ nnyịn idibehe idomo mbuọtidem, nnyịn imonyụn̄ ikeme ndikụt ntakurua emi abiakde nnyịn tutu etie nte “[ẹnyan̄a nnyịn] ẹsio ke ikan̄.”
6:18. ‘Ndifehe n̄kpọn̄ use’ idịghe ndikpọn̄ ata ata edinam por·neiʹa kpọt, edi edikpọn̄ n̄ko n̄wed ye ndise idan̄, oburobụt ido, ekikere idan̄, ye mfụmmfụm ima—n̄kpọ ekededi oro ekemede ndinam owo anam use.—Matt. 5:28; Jas. 3:17.
7:29. Ebe ye n̄wan ẹkpenyene ndikpeme mbak ẹdikere ẹban̄a kiet eken tutu utom Obio Ubọn̄ akabade edi udiana n̄kpọ ke uwem mmọ.
10:8-11. Esịt ama enen̄ede ayat Jehovah ke ini Israel ẹkesụkde Moses ye Aaron uyo. Ọfọn ikpeme mbak idinyene edu nsụkuyo.
16:2. Iyesitịp okụk kpukpru ini man ẹda ẹnam utom ukwọrọikọ Obio Ubọn̄ edieke isisụhọrede itie idiomi kan̄a ke mbemiso, inyụn̄ inam emi ke nde ke nde.
‘ẸKA ISO ẸNAM UKPỤHỌDE’
Paul ọdọhọ mbon Corinth ete ke mmọ ẹkpenyene “ndifen [anamidiọk oro ẹkesuade ẹnọ emi akabarede esịt] ke mfọnido ẹnyụn̄ ẹdọn̄ enye esịt.” Okposụkedi emi akpa leta Paul akanamde mmọ ẹkop mfụhọ, enye okop idatesịt koro mmọ “ẹkefụhọ man ẹkabade esịt.”—2 Cor. 2:6, 7; 7:8, 9.
Paul esịn udọn̄ ọnọ mbon Corinth ete “kpa nte [mmọ] ẹnyenede kpukpru n̄kpọ uwak uwak,” yak mmọ n̄ko “ẹyọhọ ye enọ.” Ke enye ama ọkọbọrọ mme andibiọn̄ọ, enye ọnọ kpukpru owo akpatre item ete: “Ẹka iso ẹdat esịt, ẹnam ukpụhọde, ẹkop ndọn̄esịt, ẹnyene ekikere kiet, ẹdu uwem emem emem.”—2 Cor. 8:7; 13:11.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
2:15, 16—Didie ke nnyịn idi “edinem ufịk emi Christ osion̄ode”? Sia nnyịn inamde se Bible ekpepde inyụn̄ itienede ibuana ke ndisuan etop esie. Ke adan̄aemi utọ “ufuọn̄” oro ekemede ndidi n̄kpọ itekesịt nnọ ndiọi owo, enye enenem Jehovah ye mbon oro ẹnyenede esịt akpanikọ.
5:16—Ọwọrọ didie ke mme Christian oro ẹyetde aran “ifiọkke baba owo kiet ke ido obụkidem”? Mmọ isehe mme owo ke ido obụkidem, oro edi, imaha owo ke ntak inyene, m̀mê ke ntak orụk, ekpụk, m̀mê idụt emi owo otode. Itie ebuana eke spirit ye nditọete mmọ edi akpan n̄kpọ ọnọ mmọ.
11:1, 16; 12:11—Ndi Paul akanam n̄kpọ ke unana ibuot ye mbon Corinth? Baba, ikanamke. Nte ededi, ekeme ndidi ndusụk owo ẹma ẹkere ke enye obụre mbụre onyụn̄ anana ibuot ke ntak emi enye ekenyenede ndisọn̄ọ n̄wụt idaha esie nte apostle.
12:1-4—Anie ke “[ẹkemen] ẹdụk ke paradise”? Sia Bible mîtịn̄ke owo en̄wen emi okokụtde orụk n̄kukụt emi, ẹnyụn̄ ẹtịn̄de n̄kpọ emi ke Paul ama ọkọsọn̄ọ owụt idaha esie nte apostle, etie nte enye eketịn̄ se enye ke idem esiemmọ okokụtde. Etie nte se apostle oro okokụtde edi paradise eke spirit oro esop Christian odude ke “utịt ini” emi.—Dan. 12:4.
Se Nnyịn Ikpepde:
3:5. Ufan̄ikọ emi asian nnyịn ke Jehovah ada Ikọ, edisana spirit, ye ikpehe esop esie eke isọn̄ anam mme Christian ẹdot ndinam utom ukwọrọikọ. (John 16:7; 2 Tim. 3:16, 17) Ọfọn isịn ifịk ikpep Bible ye mme n̄wed oro ẹkọn̄ọde ke Bible, ikọbọ ke edibọn̄ akam mben̄e edisana spirit, idụk inyụn̄ itiene ibuana ke mme mbono esop kpukpru ini.—Ps. 1:1-3; Luke 11:10-13; Heb. 10:24, 25.
4:16. Sia Jehovah “[esinamde] owo emi nnyịn idide ke esịtidem afiak edi obufa ke usen ke usen,” akpana ibọ ufọn kpukpru ini ito mme ndutịm Jehovah, iyakke baba usen kiet ebe emi nnyịn mîkereke iban̄a mme n̄kpọ eke spirit.
4:17, 18. Nditi ke ‘ukụt edi ke ibio ini onyụn̄ efere’ ekeme ndin̄wam nnyịn isọn̄ọ ida inam akpanikọ inọ Jehovah ke ini nsọn̄ọn̄kpọ.
5:1-5. Ekikere mme Christian oro ẹyetde aran kaban̄a idotenyịn uwem eke heaven ke Paul etịn̄ inem inem ntem!
10:13. Nnyịn ikpenyene ndinam utom ke efakutom oro ẹdemede ẹnọ esop nnyịn ibọhọke ẹdọdọhọ nnyịn ika ebiet emi udọn̄ okponde akan ikọnọ un̄wam.
13:5. Man ‘idomo ise m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem,’ inyene ndida edu uwem nnyịn ndomo nse m̀mê ekem ye se ikpepde ke Bible. Man ‘iwụt se nnyịn ke idem nnyịn idide,’ inyene ndise nte nnyịn isọn̄de idem ke n̄kan̄ eke spirit, emi esịnede nte “ukeme ufiọk n̄kpọ” nnyịn okponde ye adan̄a nte utom mbuọtidem nnyịn okponde. (Heb. 5:14; Jas. 1:22-25) Nnyịn imekeme ndika iso nsan̄a ke usụn̄ akpanikọ edieke idade nti item Paul isịn ke edinam.
[Ndise ke page 26, 27]
Nso ke ikọ emi ọwọrọ, “adan̄a nte mbufo ẹtade uyo ẹnyụn̄ ẹn̄wọn̄de cup emi”?—1 Cor. 11:26