Ntak Emi Ọkpọsọn̄ọde Ada?

“Domo mi, O Jehovah, nte ekemde ye . . . mfọnmma [“nsọn̄ọnda,” “NW”] mi.”—PS. 7:8.

1, 2. Nso idi ndusụk ọsọ n̄kpọ emi ẹsidomode nsọn̄ọnda Christian?

 KERE ban̄a nsio nsio idaha ita emi: Nditọ ufọkn̄wed ekpri eyeneren kiet ẹsak enye nsahi. Mmọ ẹdomo ndiyat enye esịt, eyedi man enye ọtọk owo m̀mê an̄wana en̄wan. Ndi enye oyosio usiene, mîdịghe ndi enye ayafara ke idem onyụn̄ asan̄a adaha? Ebe odu ikpọn̄ ke ufọk anam ndụn̄ọde ke Intanet. Ekebe emi odụride owo ntịn̄enyịn owụt ikpehe Intanet emi ẹsiwụtde mbukpo n̄kpọ ọwọrọ ada ke kọmputa esie. Ndi enye oyokụbọde ikpehe oro, mîdịghe ndi enye oyokụt ete ke imọ idehedei ika do? Christian an̄wan ke eneme nneme ye nditọete iban ifan̄ ndien ẹtọn̄ọ nditịn̄ se mîfọnke, nneme oro onyụn̄ akabade edi edidọk eyenete an̄wan ke esop. Ndi enye eyetiene ọdọk eyenete an̄wan oro, mîdịghe ndi enye oyokpụhọ nneme?

² Okposụkedi emi mme idaha emi ẹdide nsio nsio, enyene n̄kpọ emi edide ukem ke mmọ. Kpukpru mmọ ẹbuana edin̄wana ndika iso nsọn̄ọ nda nte mme Christian. Ndi afo emesikere nte ọkpọsọn̄ọde ada ke ini esede aban̄a se ibehede fi, mme udọn̄ fo, ye mme utịtmbuba fo? Kpukpru usen, mme owo ẹsikere ẹban̄a nte mmọ ẹtiede, nsọn̄idem mmọ, ediyom se ẹdade ubọk ẹka inua, nsịn̄ede mme ufan mmọ, ye iso-ọfọn uyomima. Nnyịn imekeme ndinen̄ede n̄kere mban̄a mme utọ n̄kpọ oro. Edi nso isinen̄ede ibehe Jehovah ke ini enye odụn̄ọrede nnyịn esịt? (Ps. 139:23, 24) Edi nsọn̄ọnda nnyịn.

3. Nso ifet ke Jehovah ọnọ nnyịn, ndien nso ke idineme ke ibuotikọ emi?

³ Jehovah emi edide Andinọ “kpukpru nti enọ ye kpukpru enọ eke ẹfọnde ẹma,” ọmọnọ kpukpru nnyịn nsio nsio enọ. (Jas. 1:17) Enye ọnọ nnyịn mme utọ n̄kpọ nte idem, ekikere, nsọn̄idem, ye nsio nsio ukeme. (1 Cor. 4:7) Kpa ye oro, Jehovah inyịkke-nyịk nnyịn isọn̄ọ ida. Enye ayak nnyịn imek ke idem nnyịn m̀mê iyama ndinyene edu emi. (Deut. 30:19) Do, odot ineme se nsọn̄ọnda edide. Iyeneme n̄ko ntak ita emi edu emi edide ata akpan n̄kpọ.

Nso Idi Nsọn̄ọnda?

4. Nso ke nsọn̄ọnda abuana, ndien nso ke ikeme ndikpep nto ibet Jehovah kaban̄a uwa unam?

⁴ Ediwak owo inen̄ekede ifiọk se nsọn̄ọnda edide. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini mme ebre mbre ukara ẹnamde inua ẹban̄a nsọn̄ọnda mmọ, mmọ ẹsiwak nditịn̄ mban̄a edinam akpanikọ. Edu emi edi eti edu, edi enye edi ikpehe kiet kpọt ke edu nsọn̄ọnda. Ke Bible, nsọn̄ọnda abuana ndifọn mma ke ido uwem. Ikọ Hebrew oro enyenede ebuana ye “nsọn̄ọnda” oto ikọ emi ọwọrọde edifọn, ofụri, m̀mê edinana ndo. Kiet ke otu ikọ oro ke ẹda ke ini ẹtịn̄de ẹban̄a mme uwa oro ẹkenyenede ndiwa nnọ Jehovah. Jehovah ekenyịme uwa unam edieke unam oro mîbiomoke ndo, m̀mê edide ofụri. (Kot Leviticus 22:19, 20.) Jehovah ama enen̄ede asua ọnọ mbon oro ẹkekoide-koi ẹbiat ibet esie ke ndiwa unam emi ẹkedide mbụn̄ọ, ẹdọn̄ọde, m̀mê ẹdide nnan.—Mal. 1:6-8.

5, 6. (a) Mme uwụtn̄kpọ ewe ẹwụt ke nnyịn imesiwak ndida se idide ofụri, m̀mê ọyọhọ, ke ọsọn̄urua? (b) Amaedi mme anana-mfọnmma owo, ndi nsọn̄ọnda ọwọrọ mfọnmma? Nam an̄wan̄a.

⁵ Ediyom nnyụn̄ nda n̄kpọ oro edide ofụri, m̀mê ọyọhọ, nte ọsọn̄urua n̄kpọ idịghe obufa usem. Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a owo emi esimade ndidep n̄wed, emi okụtde ata eti n̄wed ke ama okoyom enye ke ata anyan ini, edi etise ata mme akpan page n̄wed oro idụhe. Iyatesịt ekeme ndinam enye ayak n̄wed oro enịm. Mîdịghe, kere ban̄a n̄wan emi emekde nsenunen emi enye edidepde ke urua. Sia nsenunen emi ẹyede enye etieti, enye atuak  ada onyụn̄ enen̄ede ese ndusụk. Ewe ke enye edimek? Mbon oro mîbomoke. Kpasụk ntre, Abasi oyom mme owo emi ẹnyenede edu emi edide ofụri, m̀mê ọyọhọ mi.—2 Chron. 16:9.

⁶ Nte ededi, afo emekeme ndikere m̀mê nsọn̄ọnda oyom owo edi mfọnmma. Ke idiọkn̄kpọ ye unana mfọnmma nnyịn, nnyịn imekeme ndikere ke nnyịn itie nte n̄wed oro page mîkemke m̀mê nte nsenunen oro obomode. Ndi nte esitiede fi ke idem ndusụk ini edi oro? Nen̄ede fiọk ete ke Jehovah iyomke nnyịn idi ata mfọnmma. Enye idehedei iyom se nnyịn mîkemeke ndinam ito nnyịn. * (Ps. 103:14; Jas. 3:2) Kpa ye oro, enye oyom nnyịn isọn̄ọ ida. Do, ndi mfọnmma edi isio n̄kpọ ye nsọn̄ọnda? Ih. Ke uwụtn̄kpọ: Akparawa ama n̄kaiferi emi enye oyomde ndidọ. Ọkpọwọrọ nditen̄ enye ndiyom n̄kaiferi oro edi mfọnmma. Kpa ye oro, enye oyoyom n̄kaiferi oro osio ofụri esịt esie ama imọ, oro edi, ama imọ ikpọn̄ ima eren ye n̄wan. Kpasụk ntre, Jehovah edi “Abasi ufụp.” (Ex. 20:5) Enye iyomke nnyịn idi mfọnmma, edi oyom ima imọ ke ofụri esịt inyụn̄ ituak ibuot inọ imọ ikpọn̄-ikpọn̄.

7, 8. (a) Nso uwụtn̄kpọ ke Jesus ekenịm ọnọ nnyịn kaban̄a nsọn̄ọnda? (b) Ke N̄wed Abasi, nso ke nsọn̄ọnda ọwọrọ?

⁷ Imekeme nditi ibọrọ oro Jesus ọkọnọde ke ini ẹkebụpde enye m̀mê ewe edi akakan ke otu kpukpru ibet. (Kot Mark 12:28-30.) Jesus ikọbọrọke-bọrọ kpọt, edi enye ama anam se enye ọkọbọrọde. Enye ama enịm akakan uwụtn̄kpọ ke ndima Jehovah ke ofụri ekikere, esịt, ukpọn̄, ye ukeme. Enye ama owụt ke owo idọhọke-dọhọ ke imenyene nsọn̄ọnda, edi ke ẹda nti edinam emi otode eti esịt ẹwụt. Man isọn̄ọ ida, oyom itiene nde ikpat Jesus.—1 Pet. 2:21.

⁸ Do, ke N̄wed Abasi, se nsọn̄ọnda ọwọrọde edi emi: ndima Owo eke heaven, emi edide Jehovah Abasi, ye uduak esie ke ofụri esịt. Ndisọn̄ọ nda ọwọrọ ke se idide ata akpan n̄kpọ inọ nnyịn ke uwem nnyịn eke usen ke usen, edi ndinem Jehovah Abasi esịt. Se nnyịn idade nte ata akpan n̄kpọ ke uwem edidi se enye adade nte ata akpan n̄kpọ. Ẹyak ineme ntak ita emi ẹnamde oro edi ata akpan n̄kpọ.

1. Ebuana Oro Nsọn̄ọnda Nnyịn Enyenede ye Eneni Oro Aban̄ade Unen Edikara Ekondo

9. Nso ebuana ke nsọn̄ọnda nnyịn enyene ye eneni oro aban̄ade unen ndikara ofụri ekondo?

⁹ Idịghe nsọn̄ọnda nnyịn ebiere ke Jehovah enyene unen ndikara. Ukara esie enen, edi ke nsinsi, ye ke ofụri ekondo. Ndien edidi ntre kpukpru ini, inamke n̄kpọ m̀mê mme edibotn̄kpọ eken ẹtịn̄ m̀mê ẹnam nso. Nte ededi, ẹma ẹnen̄ede ẹtịn̄ ikọ ẹbiat ukara Abasi ke heaven ye ke isọn̄. Mmọdo, oyom ẹwụt nte ukara esie enende—oro edi, ke enye akara ke edinen ye ima ima usụn̄—ke iso kpukpru mme angel ye owo. Nnyịn Mme Ntiense Jehovah imama ndida ifet ekededi oro inyenede nneme ye mbon oro ẹmade ndikpan̄ utọn̄ n̄kop ke Abasi enyene unen ndikara ofụri ekondo. Edi didie ke nnyịn ke idem nnyịn ikeme ndiwụt n̄kan̄ emi idade ke eneni emi? Didie ke nnyịn iwụt ke imek Jehovah nte Andikara nnyịn? Ebe ke ndisọn̄ọ nda.

10. Nso idi edori ikọ Satan kaban̄a mme owo ndisọn̄ọ nda, ndien afo akpama ndinam n̄kpọ didie?

¹⁰ Kere ban̄a nte nsọn̄ọnda fo enyenede ebuana. Satan ọdọhọ ke baba owo kiet ikemeke ndisọn̄ọ nda nnọ ukara Abasi, nte ke baba owo kiet ikemeke ndinam n̄kpọ Jehovah ke esịt ima. Devil ama ọdọhọ Jehovah ke iso ata ediwak angel ete: “Ikpa ke ibuot ikpa, ye kpukpru se owo enyenede ke owo edinọ ke ibuot uwem esie.” (Job 2:4) Fiọk ete ke Satan ikodorike edinen Job kpọt ikọ emi, edi okodori ofụri owo. Ntak edi oro Bible okotde Satan “andidori nditọete  nnyịn ikọ.” (Edi. 12:10) Enye asak Jehovah ete ke mme Christian—esịnede fi—idisọn̄ọke ida inam akpanikọ. Satan ọdọhọ ke afo ayakan̄ Jehovah man anyan̄a ikpa, m̀mê uwem fo. Afo ese orụk ikọ oro ẹdoride fi do didie? Ndi afo ukpamaha ifet ndiwụt ke Satan edi osu nsu? Afo emekeme ndinam oro edieke ọsọn̄ọde ada.

11, 12. (a) Mme uwụtn̄kpọ ewe ẹwụt nte ke mme ubiere oro inamde ke usen ke usen ẹnyene ebuana ye nsọn̄ọnda nnyịn? (b) Ntak emi nnyịn ndisọn̄ọ nda edide akwa ifet?

¹¹ Ke ntem, se iban̄ade nsọn̄ọnda fo anam edu uwem fo ye ubiere oro afo anamde ke usen ke usen ẹdi ata akpan n̄kpọ. Fiak kere ban̄a idaha ita oro iketịn̄de iban̄a. Didie ke mmọ ẹkpewụt ke imọsọn̄ọ ida? Enen̄ede ọdọn̄ eyeneren oro nditọ ufọkn̄wed mmọ ẹsakde ndisio usiene, edi enye eti item oro ẹnọde ẹte: “Ẹkûsio usiene ẹnọ idem mbufo, ndima, edi ẹyak ufan̄ ẹnọ iyatesịt Abasi; koro ẹwet ẹte: ‘Jehovah ọdọhọ ete, usiene enyene mi; ami nyosio usiene.’” (Rome 12:19) Enye asan̄a adaha. Ebe oro anamde ndụn̄ọde ke Intanet ekeme ndise ndise oro edemerede owo udọn̄ idan̄, edi enye eti edumbet oro odude ke ikọ Job emi: “Mmodiomi ediomi ye enyịn mi; nnam didie, ndien, ntịn̄ enyịn eyen-an̄wan ke idem?” (Job 31:1) Kpasụk ntre, ọbọn̄ mbon imaha ndise ndiọi ndise oro, efehe utọ n̄kpọ oro nte ibọkn̄kpa. N̄wan oro enemede nneme ye mbon oro ẹkemede nditịn̄ idiọk ikọ-edem imaha nditiene ntịn̄, sia etide item emi: “Yak owo nnyịn kiet kiet enem mbọhọidụn̄ esie esịt ke ndida se ifọnde mbọp enye nnam ọkọri.” (Rome 15:2) Ikọ-edem oro enye ekemede nditịn̄ nnọ mbon en̄wen ifọnke. Idinamke eyenete esie an̄wan ọwọrọ eti etop; idinyụn̄ inemke Ete esie eke heaven esịt. Ntem, enye itieneke itịn̄ ikọ-edem oro onyụn̄ okpụhọ nneme.

¹² Ke idaha mbita emi, Christian kiet kiet anam ubiere emi ke nditịm ntịn̄ ọwọrọde:  ‘Jehovah edi Andikara mi. Nyom ndinam se inemde enye esịt ke n̄kpọ emi.’ Ndi nte afo esisede mme ubiere fo edi oro? Edieke afo anamde ntre, afo emekeme ndinen̄ede nnam se ẹdọhọde ke inem inem nsịnudọn̄ oro ẹnọde ke Mme N̄ke 27:11 ẹte: “Eyen mi, nyene ibuot, nyụn̄ dat mi esịt, man n̄kụt se ndibọrọde owo eke osụn̄ide mi.” Nso akwa ifet ke inyene ntem ndidat Abasi esịt! Ndi emi inamke enen̄ede odot nnyịn isọn̄ọ ida?

2. Abasi Ada Nsọn̄ọnda Nnyịn Ebiere Ikpe Nnyịn

13. Didie ke ikọ Job ye eke David ẹwụt ke Jehovah ada nsọn̄ọnda nnyịn ebiere ikpe ọnọ nnyịn?

¹³ Imokụt ke nsọn̄ọnda anam nnyịn ida inọ ukara Jehovah. Ke ntem, enye ke Abasi ada ebiere ikpe nnyịn. Job ama enen̄ede ọfiọk n̄kpọ emi. (Kot Job 31:6.) Job ama ọfiọk ke Abasi odomo ofụri ubonowo ke “balance eke enende,” ada mfọnmma edumbet edinen ikpe Esie odomo nsọn̄ọnda nnyịn. David ọkọdọhọ kpasụk ntre ete: “Jehovah eyekpe ikpe kpukpru owo: domo mi, O Jehovah, nte ekemde ye eti ido mi, ye mfọnmma mi emi ofụkde mi ke idem. . . . Afo, edinen Abasi, onyụn̄ odomo esịt ye ekpụt.” (Ps. 7:8, 9) Nnyịn imọfiọk ke Abasi ekeme ndise ata esịtidem owo, kpa ndamban̄a “esịt ye ekpụt.” Nte ededi, oyom ifiọk se enye oyomde. Nte David ọkọdọhọde, Jehovah ada nsọn̄ọnda nnyịn ebiere ikpe ọnọ nnyịn.

14. Ntak emi nnyịn mîkpedehedei ikere ke unana mfọnmma iyakke nnyịn isọn̄ọ ida?

¹⁴ Kere nte Jehovah Abasi odụn̄ọrede ediwak biliọn esịt ubonowo mfịn. (1 Chron. 28:9) Owo ifan̄ ke enye esikụt nte ẹsọn̄ọde ẹda nte Christian? Ke akpanikọ, iwakke! Nte ededi, nnyịn ikpekereke ke nnyịn ikemeke ndisọn̄ọ nda sia idide mme anana mfọnmma. Utu ke oro, kpa nte David ye Job, imenyene ntak ndinyene mbuọtidem ke Jehovah oyokụt ke imọsọn̄ọ ida, okposụkedi oro idide mme anana-mfọnmma. Ti ete ke nnyịn ndidi mfọnmma iwọrọke ke iyọsọn̄ọ ida. Mfọnmma owo ita kpọt akanam ẹdu ke isọn̄ emi, ndien iba ke otu mmọ, Adam ye Eve, ikọsọn̄ọke ida. Kpa ye oro, ata ediwak owo emi ẹdide mme anana mfọnmma ẹsọn̄ọ ẹda. Afo n̄ko emekeme ndisọn̄ọ nda.

3. Oyom Nsọn̄ọnda man Inyene Idotenyịn

15. Didie ke David okowụt ke oyom ika iso isọn̄ọ ida man inyene idotenyịn kaban̄a ini iso?

¹⁵ Sia Jehovah adade nsọn̄ọnda nnyịn ebiere ikpe ọnọ nnyịn, imoyom nsọn̄ọnda man inyene idotenyịn kaban̄a ini iso. David ama ọfiọk ke emi edi akpanikọ. (Kot Psalm 41:12.) Enye ama enen̄ede ama idotenyịn oro enye ekenyenede ke Abasi ayama imọ ke nsinsi. Ukem nte ata mme Christian mfịn, David okodori enyịn ndidu uwem ke nsinsi, nnyụn̄ n̄ka iso ndọdiọn̄ nsan̄a n̄kpere Jehovah Abasi ke adan̄aemi anamde n̄kpọ Esie. David ama ọfiọk ke ama oyom imọ ika iso isọn̄ọ ida edieke akanade imọ ikụt nte idotenyịn oro osude. Kpasụk ntre, Jehovah esika iso omụm nnyịn akama, ekpep nnyịn, ada nnyịn usụn̄, onyụn̄ ọdiọn̄ nnyịn nte ikade iso isọn̄ọ ida.

16, 17. (a) Ntak emi afo ebierede ndika iso nsọn̄ọ nda? (b) Mme mbụme ewe ke ẹdibọrọ ke ibuotikọ en̄wen?

¹⁶ Oyom inyene idotenyịn man ikop inemesịt idahaemi. Enye ekeme ndinam nnyịn inyene idatesịt oro iyomde man iyọ ini afanikọn̄. Idotenyịn ekeme ndikpeme ekikere nnyịn n̄ko. Ti ete ke Bible ada idotenyịn odomo ye ndụn. (1 Thess. 5:8) Kpa nte ndụn esikpemede owoekọn̄ ibuot ke ini ekọn̄, ntre ke idotenyịn ekpeme  nnyịn ekikere ọbiọn̄ọ idiọk ekikere ye unana idotenyịn oro Satan esịnde udọn̄ ọnọ ke akani ererimbot emi ẹdisobode mi. Uwem inyeneke se ọwọrọde edieke nnyịn mînyeneke idotenyịn. Oyom inen̄ede idụn̄ọde idem nnyịn, itịn̄ enyịn idụn̄ọde idaha nsọn̄ọnda nnyịn ye idotenyịn oro asan̄ade ye enye. Kûfre ete ke edieke ọsọn̄ọde ada, ke afo ọsọn̄ọ ada ye ukara Jehovah onyụn̄ ọsọn̄ọ enyene ata eti idotenyịn kaban̄a ini iso. Afo akpakam aka iso ọsọn̄ọ ada!

¹⁷ Sia nsọn̄ọnda edide ata akpan n̄kpọ ntre, oyom ibọrọ mme mbụme en̄wen. Didie ke nnyịn ikeme ndinyene edu nsọn̄ọnda? Didie ke ikeme ndika iso nsọn̄ọ nda? Ndien nso ke ẹkpenam edieke owo mîkọsọn̄ọke ida ini kiet ko? Ibuotikọ en̄wen ọyọbọrọ mme mbụme emi.

[Ikọ Idakisọn̄]

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

• Nso idi nsọn̄ọnda?

• Didie ke nsọn̄ọnda enyene ebuana ye eneni oro aban̄ade edikara ofụri ekondo?

• Didie ke nsọn̄ọnda anam nnyịn inyene idotenyịn?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Mme ndise ke page 5]

Uwem ofụri usen esidomo nsọn̄ọnda nnyịn