“Emi Edi Ọkpọ-Usụn̄, Mbufo Ẹsan̄a ke Esịt”

Mbụk Eyouwem Emilia Pederson

Nte Ruth E. Pappas obụkde

EKA mi akamana ke 1878. Enye ekekere Emilia Pederson, ekesinyụn̄ ekpep n̄wed, edi ama enen̄ede ọdọn̄ enye ndin̄wam mme owo ẹsan̄a ẹkpere Abasi. Akamba ekebe emi anade ke ufọk nnyịn ke obio Jasper ke Minnesota ke U.S.A., owụt se enye ekenen̄erede oyom ndinam. Mama akaduak ndida ekebe emi ntan̄ n̄kpoduoho esie n̄ka China man akanam utom isụn̄utom do. Edi ke eka eka mi ama akakpa, Mama ikekemeke aba ndika utom isụn̄utom ke China ke ntak n̄kpri nditọeka esie oro enye ekesede aban̄a. Theodore Holien ama ọdọ enye ke 1907, ẹnyụn̄ ẹman mi ke December 2, 1925. Idi nditọ itiaba; ami ndi ekperedem.

Ama enyene ediwak n̄kpọ ke Bible oro mîkan̄wan̄ake Mama. Kiet ke otu mmọ ekedi ukpepn̄kpọ ikan̄-ikan̄ ndutụhọ ke hell. Enye ama obụp esenyịn oro ekedide Ufọkabasi Lutheran m̀mê ewe itie N̄wed Abasi ọsọn̄ọ ukpepn̄kpọ emi. Edi esenyịn ufọkabasi emi ọkọdọhọ ke ẹnyene ndika iso n̄kpep ukpepn̄kpọ ikan̄ hell edide enye odu ke Bible m̀mê idụhe.

Mama Okụt Akpanikọ

Esisịt ini ke 1900 ama ekebe, Emma ekpri eyeneka eka mi ama aka obio Northfield ke Minnesota man ekekpep ikwọ. Enye okodụn̄ ye andikpep mmọ, Milius Christianson, emi n̄wan esie ekedide Eyen Ukpepn̄kpọ Bible, nte ẹkesikotde Mme Ntiense Jehovah ini oro. Emma ama ọdọhọ mmọ ke eyeneka imọ esinen̄ede ama ndikot Bible. N̄wan Christianson ama ọsọsọp ewet Mama leta, onyụn̄ ọbọrọ mme mbụme Bible oro ẹkesifịnade enye.

Usen kiet, Eyen Ukpepn̄kpọ Bible emi ekekerede Lora Oathout ama odụk tren ke Sioux Falls ke South Dakota, edikwọrọ ikọ ke Jasper. Mama ama esikpep mme n̄wed un̄wam ukpepn̄kpọ Bible oro ẹkenọde enye, ọtọn̄ọ ndikpep mme owo Bible ke 1915, onyụn̄ ọnọ mme owo n̄wed un̄wam ukpep Bible emi Lora ọkọnọde enye.

Ke 1916, Mama ama okop ke Charles Taze Russell oyodụk mbono ke Sioux City ke Iowa. Enye n̄ko ama aduak ndidụk mbono emi. Mama ekenyene nditọ ition ini oro, ndien Marvin ekedi ekperedem, enye ekedi ọfiọn̄ ition kpọt. Mama ama atan̄ kpukpru nditọ esie odụk tren okodụk akamba mbono ke Sioux City emi ekedide n̄kpọ nte kilomita 160. Enye ama okop utịn̄ikọ Brọda Russell, ese “Photo-Drama of Creation,” onyụn̄ ana baptism ke mbono oro. Ke Mama ama ọkọnyọn̄ ufọk, enye ama ewet n̄kpọ aban̄a mbono emi, ndien ẹma ẹmịn̄ se enye ekewetde ke n̄wedmbụk n̄kpọntịbe Jasper.

Mama ama etiene odụk akamba mbono oro owo 18,000 ẹkedụkde ke Cedar Point ke Ohio ke 1922. Ke ẹma ẹkenyọn̄ọ mbono oro, enye iketreke nditan̄a etop Obio Ubọn̄ Abasi. Uwụtn̄kpọ esie ama esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ndinam item emi: “Emi edi ọkpọ-usụn̄, mbufo ẹsan̄a ke esịt.”—Isa. 30:21.

 Utom Obio Ubọn̄ On̄wụm Mfri

Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 1920, ete ye eka mi ẹma ẹwọrọ ke Jasper ẹkedụn̄ ke ebiet en̄wen. Papa ama anam ata eti utom, onyụn̄ ese aban̄a akwa ubon esie. Enye ikenen̄ekede ikpep Bible nte Mama, kpa ye oro, enye ama enen̄ede ọnọ utom ukwọrọikọ ibetedem, esinyụn̄ ayak mme asan̄autom oro ẹsan̄ade-san̄a, ẹdụn̄ ke ufọk nnyịn. Ediwak ini, ke ini kiet ke otu mme asan̄autom emi ọnọde utịn̄ikọ ke ufọk nnyịn, n̄kpọ nte owo ikie ẹma ẹsidi—ẹtie ẹyọhọ kpukpru itụn̄ ye inụk ke ufọk nnyịn.

Ke ini n̄kedide n̄kpọ nte isua itiaba, Lettie eyeneka eka mi ama okot eka mi ke urụk ukopikọ asian enye ke mbọhọidụn̄ imọ, Ed Larson ye n̄wan esie, ẹkpema ndikpep Bible. Mmọ ẹma ẹsọsọp ẹnyịme akpanikọ Bible ẹnyụn̄ ẹkot Martha Van Daalen emi ekedide mbọhọidụn̄ mmọ etiene abuana ke ukpepn̄kpọ oro. Martha ye ofụri ufọk esie ẹma ẹkabade ẹdi Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible. *

Ke ukem ini oro, Gordon Kammerud, ekpri akparawa oro okodụn̄de ekpere nnyịn ama edinam utom ye Papa. Ẹma ẹdụri Gordon utọn̄ ẹte: “Kpeme idem ye nditọ ete utom fo. Mmọ ẹkpep esen ukpepn̄kpọ.” Edi Gordon ama ọtọn̄ọ ndikpep Bible onyụn̄ enyịme ke imokụt akpanikọ. Ke ọfiọn̄ ita ẹma ẹkebe, Gordon ama ana baptism. Ete ye eka esie nde ẹma ẹbọ akpanikọ, ntre, ubon mbita emi—mme Holien, mme Kammerud, ye mme Van Daalen—ẹma ẹkabade ata ufan nnyịn.

Mbono Ọsọn̄ọ Nnyịn Idem

Mbono oro ẹkenịmde ke Cedar Point ama ọsọn̄ọ Mama idem tutu enye ebiere ke imọ iditreke ndidụk mbono en̄wen. Ke nteti nte ikesikade ikodụk mbono ke anyan ebiet ke ini n̄kedide eyenọwọn̄. Mbono 1931 oro ikodụkde ke Columbus ke Ohio ekedi etịp atua, koro ke mbono oro ke ẹketọn̄ọ ndikot nnyịn Mme Ntiense Jehovah. (Isa. 43:10-12) Ke nteti n̄ko mbono oro ikodụkde ke Washington, D.C., ke 1935, oro ẹkenọde enịm-mbụk utịn̄ikọ oro akanamde ẹdiọn̄ọ “akwa otuowo” oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke n̄wed Ediyarade. (Edi. 7:9) Nditọeka mi, Lilian ye Eunice ẹma ẹsịne ke otu owo oro ẹwakde ẹbe 800, oro ẹkenade baptism.

Nnyịn ima ika mbono ke Columbus ke Ohio ke 1937; ika ke Seattle ke Washington ke 1938; ika n̄ko ke New York City ke 1939. Van Daalen ye ubon esie, ye Kammerud ye ubon esie, ye mbon en̄wen ẹma ẹtiene ẹdi mbono emi, ndien ima isitie ọtọkiet ke usụn̄ iduọk odudu. Ke 1940, Leo Van Daalen ama ọdọ Eunice, ndien mmọ mbiba ẹma ẹtọn̄ọ utom usiakusụn̄. Gordon Kammerud ama onyụn̄ ọdọ Lilian kpa isua oro n̄ko, ndien mmọ mbiba ẹma ẹtọn̄ọ utom usiakusụn̄ n̄ko.

Mbono 1941 oro ẹkenịmde ke St. Louis ke Missouri ekedi ata akpan mbono ọnọ mi. Do ke ediwak tọsịn uyen ẹkebọ n̄wed oro Children.  Mbono oro ama okpụhọde uwem mi. Ikebịghike, ami ye Marvin eyeneka mi ye n̄wan esie Joyce, ima itọn̄ọ utom usiakusụn̄ ke September 1, 1941. N̄kedi isua efịt ini oro.

Nnyịn ikodụn̄ ke obio-in̄wan̄ ndien ama esisọn̄ kpukpru nditọete ndidụk mbono koro ẹkesiwak ndinịm mbono ke ini idọk. Ntre, ke mbono ama akasuana, nnyịn ima isifiak itịn̄ se ikokopde ke mbono ke ufọk nnyịn man mbon oro mîkekemeke ndidụk, ẹkop. Utọ mboho emi ama esinem tutu.

Ufọkn̄wed Gilead ye Utom ke Esenidụt

Ke February 1943, ẹma ẹtọn̄ọ ufọkn̄wed Gilead man ẹtịm mme asiakusụn̄ idem ẹnọ utom isụn̄utom. Owo itiokiet ke ubon Daalen ẹma ẹdụk akpa otu ufọkn̄wed emi—oro edi, nditọeka Daalen inan̄: Emil, Arthur, Homer, ye Leo; ye Donald eyen eyeneka ete esie; ye Eunice eyeneka mi emi Leo ọkọdọde. Ke ini mmọ ẹkeyomde ndidaha, esịt ama enem nnyịn, edi sia nnyịn mîkọfiọkke ini emi idifiakde isobo, ima ifụhọ. Ke mmọ ẹma ẹkekụre ukpep, ẹma ẹnọ mmọ mbitiokiet ẹkenam utom ke Puerto Rico, emi Mme Ntiense mîkọyọhọke owo 12 do ini oro.

Ke isua kiet ama ekebe, Gordon ye Lilian n̄wan esie ye Marvin ye Joyce n̄wan esie, ẹma ẹdụk ọyọhọ otu ita ke ufọkn̄wed Gilead. Ẹma ẹnọ mmọ ẹka Puerto Rico n̄ko. Ndien, ke September 1944, ke ini n̄kedide isua 18, mma ndụk ọyọhọ otu inan̄ ke ufọkn̄wed Gilead n̄ko. Ke mma n̄kokụre ukpep ke February 1945, mma ntiene nditọeka mi n̄kanam utom ke Puerto Rico. Nso n̄kpọ nduaidem ke emi ekedi ntem ọnọ mi! Okposụkedi emi mîkememke utom ndikpep usem Spanish, ikebịghike ndusụk nnyịn ima inịm ukpepn̄kpọ Bible oro akawakde ebe 20. Jehovah ama ọdiọn̄ utom nnyịn. Mfịn, Mme Ntiense Jehovah ẹsịm n̄kpọ nte 25,000 ke Puerto Rico!

N̄kpọ Mmọn̄eyet Ama Ọwọrọ Ubon Nnyịn

Leo ye Eunice n̄wan esie ẹkesụk ẹdu ke Puerto Rico ke Mark akpan mmọ ama akamana ke 1950. Ke 1952, mmọ ẹma ẹduak ndida ini nduọkodudu mmọ n̄ka n̄kese iman mmọ. Ke April 11, mmọ ẹma ẹdụk ubomofụm ẹtọn̄ọ isan̄. Ke ndiọkiso, ubomofụm oro ama ọduọ odụk inyan̄. Leo ye Eunice ẹma ẹkpan̄a. Ẹma ẹkụt Mark oro ekedide isua iba nte ọfiọrọde ke enyọn̄ mmọn̄. Kiet ke otu mbon oro ẹkebọhọde ama otop enye esịn ke ekpri ubom onyụn̄ afak enye ukwak ukot-ibifịk ke ibuo. Enye ama ọbọhọ. *

Ke isua ition ẹma ẹkebe, ke March 7, 1957, ofụm ama ọwọrọ ke ọkpọ ubomisọn̄ emi Mama ye Papa ẹkewatde ẹka Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Nte mmọ ẹkedade ke mbenusụn̄ ẹkpụhọ ọkpọ ubomisọn̄ oro, ubomisọn̄ en̄wen ama awat editọ Papa owot ke ebe oro. Mbon oro ẹkedụkde utịn̄ikọ n̄kpa Papa ẹma ẹwak ẹsịm 600, ndien emi ama ọnọ eti ikọ ntiense ke n̄kann̄kụk oro, koro mme owo ke n̄kann̄kụk emi ẹma ẹsikpono Papa etieti.

Obufa Efakutom

Mbemiso Papa akakpade, ẹma ẹdọhọ n̄kanam utom ke Argentina. Ke August 1957, mma n̄kesịm Mendoza, emi odude ke usụk Obot Andes. Ke 1958, ẹma ẹnọ George Pappas, emi okokụrede ukpep ke ọyọhọ otu Gilead 30,  edi Argentina edinam utom n̄ko. Ami ye George ima ikabade ufan, ndien ke April 1960, ima idọ ndọ. Ke 1961, Mama ama akpa ke ini enye ekedide isua 83. Enye ama anam n̄kpọ Abasi ke ediwak isua onyụn̄ an̄wam ata ediwak owo n̄ko ẹnam n̄kpọ Abasi.

Ami ye George ye mme isụn̄utom eken ima inam utom ọtọkiet ke nsio nsio ufọk isụn̄utom ke isua duop. Ima inyụn̄ inam utom circuit ke isua itiaba. Ke 1975, nnyịn ima ifiak inyọn̄ United States man ikese iban̄a mbonubon nnyịn oro idem mîkọsọn̄ke. Ẹma ẹdọhọ ebe mi edinam utom nte esenyịn circuit ke efakutom oro esemde Spanish ke 1980. Ini oro, n̄kpọ nte esop Spanish 600 ẹkedu ke United States. Nnyịn imasan̄a isua 26 idahaemi ise mme esop mi, imonyụn̄ ikụt nte mme esop ẹkọride ẹbe 3,000 idahaemi.

Mmọ Ẹsan̄a ke “Ọkpọ-Usụn̄”

Mama ama okop idatesịt ndikụt ediwak mbonubon esie ẹdụkde utom uyọhọ ini. Ke uwụtn̄kpọ, Carol eyen Ester adiaha mi, ama ọtọn̄ọ utom usiakusụn̄ ke 1953. Dennis Trumbore ama ọdọ Carol, ndien tọn̄ọ oro mmọ ke ẹnam utom uyọhọ ini. Wendell Jensen ama ọdọ eyen Ester efen, Lois. Lois ye ebe esie ẹma ẹdụk ọyọhọ otu ufọkn̄wed Gilead 41, ndien mmọ mbiba ẹma ẹnam utom isụn̄utom isua 15 ke Nigeria. Ruth La Londe eyeneka Leo, ye ebe esie Curtiss ẹma ẹmen Mark ẹkama. Mark ye Lavonne n̄wan esie, ẹma ẹnam utom usiakusụn̄ ke ediwak isua ẹnyụn̄ ẹn̄wam nditọ mmọ mbinan̄ ẹsan̄a ke usụn̄ Abasi.—Isa. 30:21.

Orlen, n̄kukụre eyeneka mi oro osụk odude uwem, edi isua 90 ye ubak idahaemi. Enye ke ananam akpanikọ ọnọ Jehovah tutu esịm emi. Ami ye George ke ikokop idatesịt ke utom uyọhọ ini nnyịn.

Se Mama Akakpade Ọkpọn̄

Ami ndinyene okpokoro oro Mama ekenen̄erede ama. Ete mi ọkọnọ enye ke usen ndọ mmọ. Akani n̄wed oro enye ọkọdọn̄de kpukpru leta esie ye mme ibuotikọ n̄wedmbụk n̄kpọntịbe oro enye ekesiwetde ada ọnọ ikọ ntiense, ẹsịne ke drọwa kiet ke okpokoro emi. Enye ekewet ndusụk n̄kpọ emi ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 1900. Ndusụk leta emi ẹdi mbon oro iketiede ke ikọt isụn̄utom iwet Mama. Mmesikop idatesịt ndikot mfiak n̄kot mmọ. Leta emi Mama ekesiwetde nnyịn ẹma ẹsinen̄ede ẹsịn udọn̄ ẹnọ nnyịn. Mama ikekemeke ndinam utom isụn̄utom nte enye akaduakde. Edi nte enye akamade utom emi ama esịn udọn̄ ọnọ nditọ esie ndinam utom emi. Enen̄ede ọdọn̄ mi ndikụt ini oro kpukpru nnyịn idifiakde isobo ke Paradise, mi ke isọn̄!—Edi 21:3, 4.

[Ikọ Idakisọn̄]

[Ndise ke page 17]

Emilia Pederson

[Ndise ke page 18]

1916: Mama, Papa (akama Marvin); isọn̄ isọn̄, ọtọn̄ọde ke ufien aka nnasia: Orlen, Ester, Lilian, Mildred

[Ndise ke page 19]

Leo ye Eunice, esisịt ini mbemiso mmọ ẹkekpan̄ade

[Ndise ke page 20]

1950: Ọtọn̄ọde ke ufien aka nnasia, enyọn̄: Ester, Mildred, Lilian, Eunice, Ruth; isọn̄: Orlen, Mama, Papa, ye Marvin

[Ndise ke page 20]

George ye Ruth Pappas ke utom circuit ke 2001