Se Isịnede
Ẹkpedeme Utom Didie Ndien Ntak-a?
JEHOVAH edi akpa owo emi ekedemede utom ọnọ owo idem mbemiso enye okobotde isọn̄. Ke ama okobot ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie, Enye ama ọnọ Eyen esie odudu ndibot ekondo. (N̄ke 8:22, 23, 30; John 1:3) Ke Jehovah ama okobot Adam ye Eve, enye ama ọdọhọ mmọ n̄ko ete “ẹyọhọ ke isọn̄, ẹnyụn̄ ẹkan enye.” (Gen. 1:28) Andibot ọkọdọhọ mme owo ẹnam ofụri isọn̄ akabade etie nte Paradise Eden oro. Ih, toto ke editọn̄ọ, edi ido esop Jehovah ndisiyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen ẹnam.
Nso ye nso ibuana ke ndiyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen ẹnam? Ntak emi mbiowo ẹkpekpepde ndiyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen ẹnam ke esop-e, ndien didie ke mmọ ẹkeme ndinam emi?
Nso ke Ndideme Utom Ọwọrọ?
N̄wed ukabadeikọ kiet ọdọhọ ke ndideme utom ọwọrọ ndimek owo en̄wen anam n̄kpọ ke ibuot fo; ndinọ enye ifet m̀mê odudu ndinam n̄kpọ. Ntre, ke ini ayakde ndusụk utom ọnọ mbon en̄wen ẹtiene fi ẹnam, m̀mê ọnọde owo odudu ndinam n̄kpọ, oro ọwọrọ ke emedeme utom.
Akpana mbon oro ẹnọde utom ẹnam ke esop ẹsisian enye emi akayakde utom ọnọ mmọ ke ini ke ini nte n̄kpọ etiede. Utom oro enen̄ede odoro enye emi akayakde enye ọnọ mbon enwen ke ibuot. Ana enye okụt ete ke ẹnam utom emi, onyụn̄ ọnọ item ke ebiet oro oyomde ẹnọ item. Edi ndusụk owo ẹkeme ndibụp ẹte, ‘Ufọn ndiyak utom nnọ owo en̄wen-e ke ini edide mmekeme ndinam enye ke idemmi?’
Ntak Ndiyak Utom Nnọ Mbon En̄wen?
Kere nte Jehovah okobotde ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie onyụn̄ ọnọde enye ifet nditiene mbot mme n̄kpọ eken. Ih, “oto ke enye ke ẹkebot kpukpru n̄kpọ eken ke heaven ye ke isọn̄, se ẹkemede ndikụt ye se owo mîkemeke ndikụt.” (Col. 1:16) Ikpakakakke Andibot ndibot kpukpru n̄kpọ ke idemesie, edi enye okoyom Eyen esie etiene okop idatesịt edida ubọk nnam n̄kpọ. (N̄ke 8:31) Emi ama an̄wam Eyen esie enen̄ede ọfiọk mme edu Abasi. Ke nditịm ntịn̄, Ete akada ifet emi ekpep ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie n̄kpọ.
Ke ini Jesus Christ okodude ke isọn̄, enye ama ekpebe Ete esie ke ndiyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen. Enye ama ekpep mme mbet esie n̄kpọ sụn̄sụn̄. Enye ama ọdọn̄ mbet 12, ekem ọdọn̄ mbet 70 ẹbem enye iso ẹdụk mme itie oro enye ke idemesie akaduakde ndika man ẹda usụn̄ ke utom ukwọrọikọ. (Luke 9:1-6; 10:1-7) Ke ini Jesus ekedide edisịm mme obio oro nte ini akakade, mme mbet esie ẹma ẹnyenyene nneme ye mme owo, ndien emi ama anam emem enye utom ndika iso. Ke Jesus ama ọkọkpọn̄ isọn̄, enye ama ayak ikpọ utom ọnọ mme mbet esie, ndien emi ama esịne edikwọrọ ikọ ke ofụri ererimbot.—Matt. 24:45-47; Utom 1:8.
Ndiyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen nnyụn̄ nnọ mmọ ukpep ama akabade edi ido esop Christian. Apostle Paul ọkọdọhọ Timothy ete: “Yak mme ikọ oro okokopde oto mi, emi ediwak ntiense ẹkesọn̄ọde, sịn ke ubọk mbon akpanikọ, emi, n̄ko, ẹditịmde ẹdot ndikpep mbon en̄wen.” (2 Tim. 2:2) Ih, ana mbon emi ẹfiọkde n̄kpọ ẹkpep mbon en̄wen man mmọ emi ẹkpeda se ẹkekpepde mmọ ẹkpep mbon en̄wen n̄ko.
Edieke ebiowo ayakde ndusụk utom oro ẹnọde enye ọnọ mbon en̄wen, enye ekeme ndinam mbon enwen ẹtiene ẹkop idatesịt edinọ ukpep nnyụn̄ n̄kpeme otuerọn̄. Ke ini mbiowo ẹfiọkde ke mmimọ ikemeke ndinam kpukpru n̄kpọ, emi ọyọdọdiọn̄ anam mmọ ẹyak mbon en̄wen ẹn̄wam ke mme utom esop. Bible ọdọhọ ete: “Eti ibuot odu ye mme osụk idem.” (N̄ke 11:2) Nsụkidem ọwọrọ owo ndidiọn̄ọ se imọ ikemede ndinam ye se imọ mîkemeke ndinam. Edieke odomode ndinam kpukpru n̄kpọ ikpọn̄, idem ekeme ndimem fi, udunyụn̄ unyeneke ini ndidu ye ubon fo. Ke ntre, enen̄ede owụt eti ibuot ndiyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen. Da eyenete oro edide anam-ndutịm otu mbiowo ke uwụtn̄kpọ. Enye ekeme ndidọhọ mbiowo en̄wen ẹdụn̄ọde ibatokụk esop. Mbiowo oro ndisidụn̄ọde ibatokụk esop ayanam mmọ ẹfiọk ibatokụk oro esop enyenede.
Ke adan̄aemi ndiyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen ekemede ndinọ mmọ ifet ndikpep usọ ye mbufiọk unam n̄kpọ, emi esinyụn̄ anam owo emi ayakde utom ọnọ owo ọfiọk ukeme owo oro enye ayakde utom ọnọ. Ntem, ke ndiyak ndusụk utom oro odotde nnọ mbon en̄wen ke esop, mbiowo ẹkeme ndidomo mbon oro ẹkemede ndimek nte asan̄autom unamutom nse “m̀mê ẹdot.”—1 Tim. 3:10.
Ke akpatre, mbiowo ndiyak utom nnọ mbon en̄wen owụt ke mmọ ẹnyene mbuọtidem ke idem mbon en̄wen. Paul akasan̄a ye Timothy anam utom isụn̄utom man ekpep enye utom oro. Mmọ ẹma ẹkabade itai ye aban̄. Paul okokot Timothy “ata eyen ke mbuọtidem.” (1 Tim. 1:2) Kpasụk ntre, Jehovah ye Jesus ẹkedi itai ye aban̄ nte mmọ ẹkedianade kiet ẹbot kpukpru n̄kpọ eken. Mbiowo ndiyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen ekeme ndinam mmọ ẹnen̄ede ẹkpere mmọ idem.
Ntak Emi Ndusụk Nditọete Mîsimaha Ndiyak Ndusụk Utom Nnọ Mbon En̄wen?
Okposụkedi emi mbiowo ẹfiọkde ufọn ediyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen, esisọn̄ ndusụk mmọ ndinam ntre. Etie nte mmọ ẹsimen̄e sia ẹkerede ke oro idiyakke mmimọ inyene odudu nte ikesinyenede ke esop. Mmọ ẹkeme ndikere ke ana mmimọ ibiere kpukpru n̄kpọ. Edi ti ete ke mbemiso Jesus ọkọnyọn̄de heaven, ke enye ama ọnọ mme mbet esie akamba utom, onyụn̄ ọdiọn̄ọ ke mmọ ẹyenam utom emi edikponde ikan esiemmọ.—Matt. 28:19, 20; John 14:12.
Ekeme ndidi ndusụk mbiowo ẹma ẹyak utom ẹnọ mbon en̄wen edi mmọ ikanamke utom oro ọfọn. Mmọ ẹkeme ndikere ke mmimọ imekeme ndinam utom oro ọfọn onyụn̄ ọsọp akan. Edi kere ban̄a uwụtn̄kpọ Paul. Paul ama ọfiọk ufọn ediyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen, edi ama ọfiọk n̄ko ke owo oro imọ inọde ukpep ekeme nditre ndinam utom oro nte imọ iyomde. Paul ama ekpep Mark nte ẹnamde utom isụn̄utom ke ini akadade enye aka akpa isan̄ isụn̄utom esie. Ama enen̄ede abiak Paul ke ini Mark ọkọkpọn̄de utom emi mmọ ẹkekade ndinam afiak ọnyọn̄ ufọk. (Utom 13:13; 15:37, 38) Edi oro ikakpanke Paul ndinọ mbon en̄wen ukpep. Nte ima iketetịn̄, enye ama ọdọhọ ekpri Timothy etiene imọ aka utom isụn̄utom. Ke ama okokụt ke Timothy odot ndikama akwa ifetutom, Paul ama ọkpọn̄ enye ke Ephesus onyụn̄ ọnọ enye odudu ndimek mbiowo ye mme asan̄autom unamutom ke esop.—1 Tim. 1:3; 3:1-10, 12, 13; 5:22.
Kpasụk ntre, mbiowo eyomfịn ikpetreke ndinọ nditọete ukpep ke ntak emi owo kiet mînamke ọfọn. Ọfọn onyụn̄ odot ẹkpep ndibuọt idem ke idem mbon en̄wen nnyụn̄ nnọ mmọ ukpep. Edi nso ke mbiowo ẹkpeti ke ini ẹyakde utom ẹnọ mbon en̄wen?
Nte Ẹkpeyakde Utom Ẹnọ Owo
Ẹkere ẹban̄a se inamde owo odot mbemiso ẹyakde utom ẹnọ enye. Mme apostle ẹma ẹmek ‘owo itiaba emi ẹdide mbon akpanikọ, oro ẹyọhọde ye spirit ye ọniọn̄’ ẹte ẹse ẹban̄a utom edideme udia ke usen ke usen ke Jerusalem. (Utom 6:3) Edieke ayakde utom ọnọ owo emi owo mîkemeke ndiberi edem, ekeme ndidi enye idinamke utom oro. Ke ntre, nọ enye n̄kpri utom kan̄a. Edieke enye anamde akpanikọ, ẹkeme ndinọ enye ikpọ utom.
Edi ikụreke ke oro. Edu ye ukeme owo ẹdi nsio nsio. Mme owo inyụn̄ inyeneke ukem mbufiọk. Eyenete oro esinamde n̄kpọ ufan ufan onyụn̄ enemde itie ekeme ndidot nte adaidaha, ke ini eyenete oro esinamde n̄kpọ ke nde ke nde ekemede ndinen̄ede ndot nte andin̄wam ewetn̄wed esop. Ẹkeme ndidọhọ eyenete an̄wan oro enyenede usọ ndudiọn̄ obon flawa ke ini Editi.
Ke ini ọnọde owo utom, tịn̄ nnennen se oyomde enye anam. Mbemiso John Baptist ọkọdọn̄de isụn̄utom ẹka ebịne Jesus, enye ama asian mmọ se enye okoyomde ndifiọk ye se mmọ ẹdibụpde Jesus. (Luke 7:18-20) Edi ke ini Jesus ọkọdọhọde mme mbet esie ẹtan̄ mben̄e udia oro enye ọkọnọde otuowo ke utịbe utịbe usụn̄, enye akayak mmọ ẹbiere ke idemmọ se ẹdinamde. (John 6:12, 13) Orụk utom ye mbufiọk owo emi ẹyakde utom ẹnọ ẹdibiere se ẹyakde ẹnọ enye. Owo emi ọnọde utom ye enye emi ẹnọde utom ẹkpenyene ndinen̄ede mfiọk se anade ẹnam ye adan̄a nte owo emi ẹnọde utom ekpenyenede ndisitọt nte utom oro akade iso. Mmọ mbiba ẹkpenyene ndifiọk n̄kpọ oro anade owo emi ẹnọde utom ada mbufiọk esiemmọ anam. Edieke anade ẹkụre utom oro ke akpan usenọfiọn̄, ekpenen̄ede ọfọn mmọ mbiba ẹneme ẹnyụn̄ ẹbiere usenọfiọn̄ oro anade ẹkụre, utu ke owo oro ọnọde utom ndinịm usenọfiọn̄.
Ẹkpenyene ndinọ owo emi ẹdọhọde anam utom oro okụk oro ẹdidade ẹnam utom oro, mme n̄kpọutom, ye un̄wam oro odotde. Ekeme ndifọn ẹsian mbon en̄wen ndutịm emi. Jesus akada ke iso mme mbet esie eken ọnọ Peter “ukpọhọde obio ubọn̄ heaven.” (Matt. 16:13-19) Kpasụk ntre, ndusụk ini, ekeme ndifọn ẹsian esop owo emi esede aban̄a akpan ifetutom ke esop.
Oyom ẹkpeme nte ẹnamde n̄kpọ n̄ko. Edieke afo osụk odomode ndibiere kpukpru n̄kpọ ke utom oro akayakde ọnọ owo, ọwọrọ ke afo ọdọhọ enye ete, “Mfiọkke m̀mê eyekeme ndinam utom oro ọfọn.” Edi akpanikọ ke ekeme ndidi enye idinamke utom oro nte okoyomde. Edi edieke ọnọde enye ifụre ndinam utom oro, oro ọyọnọ enye uko, onyụn̄ anam enye ọfiọk se akpanamde. Oro iwọrọke ke ana osion̄o idem ọkpọn̄ utom oro ofụri ofụri. Okposụkedi emi Jehovah akayakde utom edibot n̄kpọ esịn Eyen esie ke ubọk, enye ikosion̄oke idem ikpọn̄ utom oro. Enye ọkọdọhọ etubom anamutom ete: ‘Ẹyak nnyịn inam owo isịn ke mbiet nnyịn.’ (Gen. 1:26) Yak ikọ ye edinam fo ẹwụt ke ọmọnọ utom oro ibetedem, nyụn̄ toro owo emi ọnọde utom ke ukeme oro enye esịnde. Nditịn̄ unen oro enye okụtde ibio ibio ekeme ndin̄wam enye. Kûmen̄e ndinọ item m̀mê un̄wam efen efen edieke enye mînamke utom oro ọfọn. Ti ete ke nte afo anamde n̄kpọ edibiere nte utom oro editiede ke akpatre.—Luke 12:48.
Ediwak owo ẹbọ ufọn ke ntak emi mbiowo oro ẹkenen̄erede ẹnyene udọn̄ ke idem mmọ ẹkeyakde ndusụk utom esop ẹnọ mmọ. Ke nditịm ntịn̄, oyom kpukpru mbiowo ẹkpep ndiyak ndusụk utom nnọ mbon en̄wen, nte Jehovah esinamde.
[Ekebe ke page 29]
NDIYAK NDUSỤK UTOM NNỌ OWO EDI
• usụn̄ ndinam mbon en̄wen ẹtiene ẹkop idatesịt ke ndinam utom
• usụn̄ ndinam ekese
• usụn̄ ndiwụt ke owo enyene ọniọn̄ ye nsụkidem
• usụn̄ ndinọ mbon en̄wen ukpep
• usụn̄ ndiwụt ke imenyene mbuọtidem ke idem nditọete nnyịn
[Ekebe ke page 30]
NTE ẸKPEYAKDE UTOM ẸNỌ OWO
• Mek mbon oro ẹdotde ye utom oro oyomde ndinọ
• Nam mme n̄kpọ ẹn̄wan̄a ẹnyụn̄ ẹneme nneme
• Tịn̄ nnennen se ẹkpenamde
• Nọ mme n̄kpọ oro ẹyomde
• Nyene udọn̄ ke utom oro nyụn̄ nam owo emi ọnọde utom ọfiọk ke emenyene mbuọtidem ke enye ayanam utom oro ọfọn
• Nyịme ke imọ inam utom oro etie nte editiede ke akpatre
[Mme ndise ke page 31]
Ndiyak ndusụk utom nnọ owo abuana ndinọ owo utom nnyụn̄ nse nte enye anamde