Ndiyom Inyene Oro ‘Ẹtịmde Ẹdịp ke Christ’
Ndiyom Inyene Oro ‘Ẹtịmde Ẹdịp ke Christ’
“Ke enye ke ẹtịm ẹdịp ofụri inyene ọniọn̄ ye ifiọk.”—COL. 2:3.
1, 2. (a) Nso ke ẹkekụt ke 1922, ndien m̀mọ̀n̄ ke mme n̄kpọ oro ẹdu idahaemi? (b) Nso ke Ikọ Abasi esịn udọn̄ ọnọ kpukpru nnyịn ndinam?
ẸSIWAK ndida mbụk oro aban̄ade n̄kpọ emi ẹfiọhọde nte ata akpan mbụk. Ke uwụtn̄kpọ, Howard Carter, eyen Britain emi ekedide ọdọkisọn̄ nyom n̄kpọeset ama okụt ata akamba n̄kpọ ke 1922 ke ama ekesịn idem anam utom emi ke ediwak isua. Enye okokụt udi Pharaoh Tutankhamen ye kpukpru n̄kpọ oro ẹkedọn̄ọde ke esịt, ẹsịnede n̄kpoduoho oro awakde ekpere 5,000.
2 Okposụkedi emi se ọdọkisọn̄ nyom n̄kpọeset emi okokụtde ekedide akpan n̄kpọ, ediwak ke otu n̄kpọ oro ẹdu idahaemi ke ufọk mme owo mîdịghe ke mme itie ubon n̄kpọeset. Mme n̄kpọ emi ẹkeme ndinam ifiọk se iketịbede ke eset onyụn̄ eye ndise, edi nso ufọn ke enye anam ọnọ nnyịn ke usen ke usen? Nte ededi, Ikọ Abasi esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ete iyom inyene oro edinyenede ata ufọn inọ nnyịn. Ẹsịn udọn̄ ẹnọ kpukpru owo ndiyom inyene emi, ndien utịp oro idinyenede oyokpon akan n̄kpọ ekededi oro inyene ekemede ndinọ nnyịn.—Kot Mme N̄ke 2:1-6.
3. Nso idi ufọn inyene oro Jehovah esịnde udọn̄ ọnọ nnyịn ete iyom?
3 Kam kere ban̄a ufọn inyene oro Jehovah esịnde udọn̄ ọnọ mme andituak ibuot nnọ enye ẹyom. Kiet ke otu n̄kpọ oro idinyenede edi “uten̄e Jehovah,” emi ekemede ndikpeme nnyịn ke ndiọkeyo emi. (Ps. 19:9) Ndinyene “ifiọk Abasi” ekeme ndinọ nnyịn ukpono oro mînyeneke mbiet—oro edi, ndidi ufan Andikon̄ N̄kan. Ndien ọniọn̄, ifiọk, ye mbufiọk oro Ikọ Abasi ọnọde nnyịn ayan̄wam nnyịn iyọ mfịna ye editịmede esịt oro inyenede ke usen ke usen. (N̄ke 9:10, 11) Idisan̄a didie ikụt mme utọ ọsọn̄urua inyene emi?
Ndiyom Inyene Eke Spirit
4. Nso iwụt nnyịn ebiet oro ikemede ndikụt inyene eke spirit?
4 Nnyịn ibietke mme ọdọkisọn̄ nyom n̄kpọeset ye mme anam-ndụn̄ọde oro ẹsifụn̄de kpukpru ebiet ẹyom n̄kpọ, imọfiọk nnennen itie oro ikemede ndikụt inyene eke spirit. Ukem nte n̄kpọ emi esiwụtde owo ebiet oro ẹkemede ndikụt inyene oro edịbede, Ikọ Abasi owụt nnyịn ata nnennen itie oro ikemede ndikụt inyene oro Abasi ọn̄wọn̄ọde ọnọ nnyịn. Apostle Paul ọkọdọhọ ke Christ “ke ẹtịm ẹdịp ofụri inyene ọniọn̄.” (Col. 2:3) Emi ekeme ndinam nnyịn ibụp ite: ‘Ntak emi ikpoyomde inyene oro? Didie ke “ẹdịp” mmọ ke Christ? Ndien didie ke ikeme ndikụt mmọ?’ Ẹyak inen̄ede idụn̄ọde se apostle Paul ekewetde man ibọrọ mbụme emi.
5. Nso ikanam Paul ewet aban̄a inyene eke spirit?
5 Paul ekewet mme ikọ oro ọnọ nditọete esie ke Colossae. Enye ọkọdọhọ mmọ ke imọ in̄wana ọkpọsọn̄ en̄wan ke ibuot mmọ ‘man mmọ ẹkpekop ndọn̄esịt ẹnyụn̄ ẹdiana ọtọkiet ke ima.’ (Kot Colossae 2:1, 2.) Ntak emi enye ekekerede aban̄a mmọ ntem-e? Etie nte Paul ekekere ke mme owo ẹkeme ndisịn udọn̄ nnọ nditọete ndikpep ukpepn̄kpọ mbon akwaifiọk Greece m̀mê nditọn̄ọ ntak nnịm Ibet Moses. Enye ama odụri nditọete utọn̄ ete: “Ẹkpeme idem: mbak edidi odu owo eke edidade ukpepn̄kpọ akwaifiọk owo ye ikpîkpu abian̄a obụme mbufo nte asan̄ade ekekem ye item owo, nte asan̄ade ekekem ye mme akpa n̄kpọ eke ererimbot inyụn̄ isan̄ake ikekem ye Christ.”—Col. 2:8.
6. Ntak emi ikpekerede iban̄a item oro Paul ọkọnọde?
6 Mfịn, Satan ye idiọk ererimbot esie emi ẹnyen̄e nnyịn uwem ata idiọk idiọk. Mme owo ẹdu uwem idahaemi ẹtiene se mbon akwaifiọk ẹkpepde ye ukpepn̄kpọ edito ke unam mforo owo. Nsunsu ido ukpono ẹkam ẹda iso ke mme usọrọ ini nduọkodudu. Ẹnam ediwak mbre ekebe ndise, ndise senima, ikwọ, ye usụn̄ unọ idem inemesịt eken man edemede owo udọn̄ idan̄, ndien ediwak se idude ke Intanet ẹkeme ndisabade ikpọ owo ye nditọwọn̄. Ndisikụt utọ n̄kpọ emi ye mme edu ererimbot eken kpukpru ini ekeme nditụk nte nnyịn ikerede inyụn̄ inamde n̄kpọ iban̄a ndausụn̄ oro Jehovah ọnọde, onyụn̄ anam nnyịn inen̄ekede isọn̄ọ imụm ata uwem aba ikama. (Kot 1 Timothy 6:17-19.) Mmọdo, oyom itịm ifiọk se ikọ emi Paul ekewetde ọnọ ẹsọk mbon Colossae ọwọrọde, inyụn̄ inam item esie oro mbak nnyịn ididuọ idụk afia Satan.
7. Akpan n̄kpọ iba ewe ke Paul ọkọdọhọ ke ayan̄wam mbon Colossae?
7 Ima ifiak ikese se Paul ekewetde ọnọ mbon Colossae ke enye ama eketịn̄ aban̄a ọkpọsọn̄ en̄wan oro enye an̄wanade ke ibuot mmọ ama, enye asiak n̄kpọ iba emi edin̄wamde mmọ ẹkop ndọn̄esịt ẹnyụn̄ ẹdiana ọtọkiet ke ima. Akpa, enye ama etịn̄ aban̄a “ofụri uwak ifiọk emi enyenede ọyọhọ nsọn̄ọ.” Akana mmọ ẹnen̄ede ẹnịm nte ke se mmimọ ikpepde ke N̄wed Abasi enen, man mbuọtidem mmọ enyene ata nsọn̄ọ. (Heb. 11:1) Ekem enye asiak “nnennen ifiọk . . . edisana ndịben̄kpọ Abasi.” Ama oyom mmọ ẹnen̄ede ẹfiọk ntọtụn̄ọ n̄kpọ Abasi utu ke ndinyene esisịt ifiọk akpanikọ kpọt. (Heb. 5:13, 14) Item emi ama enen̄ede an̄wam mbon Colossae, onyụn̄ ekeme ndin̄wam nnyịn n̄ko mfịn! Edi, didie ke ikeme ndinyene utọ nsọn̄ọ ye nnennen ifiọk oro? Paul ama owụt nte ikemede ndinam emi ke ọkpọikọ emi enye eketịn̄de aban̄a Jesus Christ mi: “Ke enye ke ẹtịm ẹdịp ofụri inyene ọniọn̄ ye ifiọk.”
Inyene ‘Emi Ẹdịpde ke’ Christ
8. Nso ke ikọ oro, ‘ẹtịm ẹdịp ke’ Christ ọwọrọ?
8 Ndidọhọ ke ẹtịm “ẹdịp” ofụri inyene ọniọn̄ ye ifiọk ke Christ iwọrọke ite ke owo ndomokiet ikemeke ndikụt inyene emi. Utu ke oro, ọwọrọ nte ke man ikụt inyene emi, ana inen̄ede isịn ukeme ikpep n̄kpọ iban̄a Jesus Christ. Emi ekem ye se enye Jesus eketịn̄de aban̄a idem esie ete: “Ami ndi usụn̄ ye akpanikọ ye uwem. Baba owo kiet itieneke Ete ibọhọke ebe ke ami.” (John 14:6) Ih, Jesus kpọt ekeme ndin̄wam nnyịn inyene ifiọk Abasi.
9. Nso utom ke Abasi ọnọ Jesus?
9 Jesus ọkọdọhọ ke imọ idi “usụn̄ ye akpanikọ ye uwem.” Emi owụt nte ke adianade ye edin̄wam nnyịn isan̄a ikpere Ete, Jesus n̄ko an̄wam nnyịn idiọn̄ọ akpanikọ inyụn̄ inyene idotenyịn uwem nsinsi. Ke akpanikọ, ẹtịm ẹdịp mme ọsọn̄urua inyene eke spirit ke Jesus, ndien ana nti nditọ ukpepn̄kpọ Bible ẹyom mmọ ẹkụt. Ẹyak idụn̄ọde ndusụk inyene emi ẹnen̄erede ẹtụk ini iso nnyịn ye itie ebuana nnyịn ye Abasi.
10. Nso ke Colossae 1:19 ye 2:9 ẹkpep nnyịn ẹban̄a Jesus?
10 “Ofụri uyọhọ edu Abasi odụn̄ enye ke idem.” (Col. 1:19; 2:9) Sia Jesus okodude ye Ete esie eke heaven ke anana-ibat isua, enye enen̄ede ọfiọk edu ye uduak Abasi ọfọn akan owo en̄wen ekededi. Ke ofụri ini oro Jesus akanamde utom ukwọrọikọ esie mi ke isọn̄, enye ama ekpep mme owo se Ete esie ekekpepde enye, onyụn̄ ada mme edu oro Abasi ekekpepde enye odu uwem ye mme owo. Ntak edi oro enye ọkọdọhọde ete: “Owo eke okụtde mi okụt Ete n̄ko.” (John 14:9) Kpukpru ọniọn̄ ye ifiọk Abasi ẹdịbe m̀mê ẹdụn̄ọ Christ ke idem, ndien idụhe usụn̄ en̄wen oro ọfọnde ndikpep mban̄a Jehovah akan nnyịn ndinen̄ede n̄kpep mban̄a Jesus.
11. Jesus enyene nso ebuana ye mme ntịn̄nnịm ikọ Bible?
11 “Editie ntiense nnọ Jesus edi uduak editịn̄ ntịn̄nnịm ikọ.” (Edi. 19:10) Mme ikọ oro ẹwụt ke ata ediwak ntịn̄nnịm ikọ oro ẹdude ke Bible ẹsu Jesus ke idem. N̄kukụre nnennen usụn̄ oro ẹkemede nditịm ndiọn̄ọ kpukpru ntịn̄nnịm ikọ Bible, ọtọn̄ọde ke akpa ntịn̄nnịm ikọ Jehovah oro ẹwetde ke Genesis 3:15, sịm ubọn̄ ubọn̄ n̄kukụt n̄wed Ediyarade, edi ke ini ẹkerede ẹban̄a udeme oro Jesus enyenede ke Obio Ubọn̄ Abasi. Ntak edi oro ediwak ntịn̄nnịm ikọ ke N̄wed Abasi Usem Hebrew mîn̄wan̄ake mbon oro mîdaha Jesus nte Messiah oro ẹken̄wọn̄ọde. Enye n̄ko owụt ntak emi mbon oro mîdaha N̄wed Abasi Usem Hebrew, emi esịnede ediwak ntịn̄nnịm ikọ oro ẹban̄ade Messiah ke akpan n̄kpọ, ẹkerede ke Jesus onyụn̄ edi kiet ke otu mme ọwọrọetop owo. Ikọt Abasi ndidiọn̄ọ Jesus an̄wam mmọ ẹfiọk se mme ntịn̄nnịm ikọ Bible eken oro mîsụhu kan̄a ẹwọrọde.—2 Cor. 1:20.
12, 13. (a) Didie ke Jesus edi “un̄wana ererimbot”? (b) Nso mbiomo ke mme mbet Christ ẹnyene ke emi ẹma ẹkesio mmọ ke ekịm ido ukpono?
12 “Ami ndi un̄wana ererimbot.” (Kot John 8:12; 9:5.) Prọfet Isaiah ama etịn̄ ntịn̄nnịm ikọ ata ediwak isua mbemiso Jesus edi edimana mi ke isọn̄. Enye ọkọdọhọ ete: “Mbio oro ẹkesan̄ade ke ekịm ẹkụt akwa un̄wana: ama edi mmọ eke ẹketiede ke isọn̄ mfụt n̄kpa, un̄wana ayama ọnọ mmọ.” (Isa. 9:2) Apostle Matthew ama anam an̄wan̄a nte ke Jesus ama osu ntịn̄nnịm ikọ emi ke ini Enye ọkọtọn̄ọde ndikwọrọ ikọ nnyụn̄ ndọhọ ete: “Mbufo ẹkabade esịt, koro obio ubọn̄ heaven asan̄a ekpere.” (Matt. 4:16, 17) Utom ukwọrọikọ Jesus ama anam mme owo ẹnyene un̄wana eke spirit ẹnyụn̄ ẹbọhọ ufụn nsunsu ido ukpono. Enye Jesus ọkọdọhọ ete: “Mmedi nte un̄wana ke ererimbot, man kpukpru owo eke ẹbuọtde idem ye ami ẹkûka iso ẹdu ke ekịm.”—John 1:3-5; 12:46.
13 Ke ata ediwak isua ama ekebe, apostle Paul ama ọdọhọ ekemmọ mme Christian ete: “Mbufo ẹkedi ekịm ini kiet ko, edi mbufo idahaemi ẹdi un̄wana ke ebuana ye Ọbọn̄. Ẹka iso ẹsan̄a nte nditọ un̄wana.” (Eph. 5:8) Sia ẹma ẹkesion̄o mme Christian ke ufụn nsunsu ido ukpono, mmọ ẹnyene ndisan̄a nte nditọ un̄wana. Emi ekem ye se Jesus akasiande mme mbet esie ke ini enye ọkọkwọrọde ikọ ke Obot, ete: “Ẹyak un̄wana mbufo ayama ke iso owo, man mmọ ẹkpekụt nti utom mbufo ẹnyụn̄ ẹnọ Ete mbufo emi odude ke heaven ubọn̄.” (Matt. 5:16) Ndi afo amama mme inyene eke spirit oro okụtde ke Jesus tutu edi se otorode enye ọnọ mme owo ke ikọ ye ke edinam?
14, 15. (a) Didie ke ẹkesida mme erọn̄ ye unam eken ẹnam n̄kpọ ke utuakibuot akpanikọ ke eyo Bible? (b) Nso inam “Eyenerọn̄ Abasi” edi akakan n̄kpọuto?
14 Jesus edi “Eyenerọn̄ Abasi.” (John 1:29, 36) Bible owụt ke ẹkesida uwa erọn̄ ẹfen mme idiọkn̄kpọ, ndien emi ama esinam mme owo ẹkeme ndisan̄a n̄kpere Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, ke Abraham ama okowụt ke imeben̄e idem ndiwa Isaac eyen esie, ẹma ẹdọhọ enye okûnam Isaac n̄kpọ ndomokiet edi ẹnọ enye okukịm erọn̄ man ada awa uwa oro. (Gen. 22:12, 13) Ke ini ẹkenyan̄ade nditọ Israel ẹsio ke Egypt, ẹma ẹda erọn̄ ẹnam “Passover Jehovah.” (Ex. 12:1-13) Ke adianade do, Ibet Moses ama eteme ete ẹsiwa nsio nsio orụk unam, emi esịnede erọn̄ ye ebot.—Ex. 29:38-42; Lev. 5:6, 7.
15 Ke nditịn̄ akpanikọ, idụhe uwa ndomokiet emi mme owo ẹwade emi ekemede ndinam owo ọbọhọ idiọkn̄kpọ ye n̄kpa ofụri ofụri. (Heb. 10:1-4) Edi Jesus edi “Eyenerọn̄ Abasi oro emende mme idiọkn̄kpọ ererimbot efep.” Ifiọk emi akan n̄kpọuto ekededi oro akanam ẹkụtde. Ke ntem, ọkpọfọn ida ini inen̄ede ikpep iban̄a uwa ufak Christ inyụn̄ ibuọt idem ke utịbe enọ oro. Ima inam emi, iyodori enyịn ndibọ ikpọ edidiọn̄ ye nti utịp—eke “ekpri otuerọn̄” edidi ubọn̄ ye ukpono edikara ye Christ, ndien eke “mme erọn̄ en̄wen” edidi nsinsi uwem ke Paradise ke isọn̄.—Luke 12:32; John 6:40, 47; 10:16.
16, 17. Ntak emi anade ifiọk ifetutom Jesus nte “Akpan Isụn̄utom ye Andinam mbuọtidem nnyịn ọfọn ama”?
16 Jesus edi “Akpan Isụn̄utom ye Andinam mbuọtidem nnyịn ọfọn ama.” (Kot Mme Hebrew 12:1, 2.) Nnyịn imokụt nte Paul enen̄erede eneme aban̄a mbuọtidem ke Mme Hebrew ibuot 11, enye etịn̄ ibio ibio se mbuọtidem edide onyụn̄ abat mbon mbuọtidem nte Noah, Abraham, Sarah, ye Rahab. Ke ama akabat emi ama, enye ama esịn udọn̄ ọnọ mme Christian ete ‘ẹwụk enyịn ẹse Jesus, Akpan Isụn̄utom ye Andinam mbuọtidem nnyịn ọfọn ama.’ Ntak-a?
17 Okposụkedi emi mbon oro ẹsiakde ke Mme Hebrew ibuot 11 ẹkenyenede ọkpọsọn̄ mbuọtidem ke un̄wọn̄ọ Abasi, mmọ iketịmke ifiọk nte Abasi edidade Messiah ye Obio Ubọn̄ Abasi isu un̄wọn̄ọ esie. Ke ntem, mbuọtidem mmọ ama anana ndusụk n̄kpọ. Ke akpanikọ, mbon oro Jehovah akadade ewet ediwak ntịn̄nnịm ikọ Messiah iketịmke idiọn̄ọ kpukpru se mmọ ẹkewetde. (1 Pet. 1:10-12) Jesus ikpọn̄-ikpọn̄ ekeme ndinam mbuọtidem owo ọfọn ama, m̀mê ọyọhọ. Edi akpan n̄kpọ didie ntem nte nnyịn itịm idiọn̄ọ ifetutom Jesus nte “Akpan Isụn̄utom ye Andinam mbuọtidem nnyịn ọfọn ama”!
Ka Iso Yom
18, 19. (a) Siak mme ọsọn̄urua inyene eke spirit eken oro ẹdịpde ke Christ. (b) Ntak emi ikpakade iso iyom mme inyene eke spirit ke Jesus-e?
18 Imeneme ata akpan utom ifan̄ oro Jesus anamde man osu uduak Abasi kaban̄a edinyan̄a ubonowo. Odu mme ọsọn̄urua inyene eke spirit eken oro ẹdịbede ke Christ. Ndikụt mmọ ayanam ikop inemesịt onyụn̄ ọnọ nnyịn ediwak ufọn. Ke uwụtn̄kpọ, apostle Peter okokot Jesus “Akpan Isụn̄utom uwem” ye “ntantaọfiọn̄ usenubọk” emi asiahade. (Utom 3:15; 5:31; 2 Pet. 1:19) Ndien Bible ọdọhọ ke Jesus edi “Amen.” (Edi.3:14) Ndi ọmọdiọn̄ọ se mme udorienyịn̄ emi ẹdide ẹnyụn̄ ẹwọrọde? Jesus ọkọdọhọ, “ẹka iso ẹyom, ndien mbufo ẹyekụt.”—Matt. 7:7.
19 Idụhe owo ndomokiet ke ofụri emana oro uwem esie enyenede se ọwọrọde, emi onyụn̄ ekemede ndinyan̄a nnyịn nte Jesus. Mme inyene eke spirit emi owo ekededi oro oyomde mmọ ke ofụri esịt ekemede ndikụt, ẹdịbe ke enye. Ẹyak nnyịn iyom mme inyene emi ‘ẹtịmde ẹdịp ke Christ’ man ikop inemesịt inyụn̄ ibọ edidiọn̄.
Nte Afo Emeti?
• Nso orụk inyene ke ẹsịn udọn̄ ẹnọ mme Christian ẹyom?
• Ntak emi item oro Paul ọkọnọde mbon Colossae osụk enyenede ufọn ọnọ nnyịn-e?
• Siak nyụn̄ tịn̄ ban̄a ndusụk inyene eke spirit oro “ẹdịpde ke” Christ.
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Mme ndise ke page 5]
Bible etie nte n̄kpọ emi esiwụtde owo ebiet oro ẹkemede ndikụt inyene oro edịbede, enye an̄wam nnyịn ikụt inyene emi “ẹtịmde ẹdịp ke” Christ