Ndi Mme Christian Ẹdidu Nsinsi Uwem Mi ke Isọn̄?

“[Abasi] ọyọkwọhọde kpukpru mmọn̄eyet ke enyịn mmọ efep, n̄kpa idinyụn̄ idụhe aba.”—EDI. 21:4.

1, 2. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke mme Jew eyo Jesus ẹkedori enyịn ndidu uwem ke isọn̄ ke nsinsi?

OWO inyene oro ekedide ọwọrọiso owo ama efehe ebịne Jesus ọkọtọn̄ọ edọn̄ ke iso esie obụp ete: “Eti Andikpep, nso ke nnyene ndinam man nnyene nsinsi uwem?” (Mark 10:17) Akparawa oro okoyom nsinsi uwem, edi mmọn̄ ke enye okodori enyịn ndidu nsinsi uwem emi? Nte ikenemede ke akpa ibuotikọ, ko ke ata eset, Abasi ama ọnọnọ mme Jew idotenyịn ediset ke n̄kpa ye idotenyịn nsinsi uwem mi ke isọn̄. Ediwak mme Jew eyo Jesus ẹkesụk ẹnyenyene idotenyịn emi.

² Ke ini Martha ufan Jesus ọkọdọhọde ke ‘imọfiọk ke eyeneka imọ eyeset ke ini ediset ke n̄kpa ke akpatre usen,’ anaedi enye eketịn̄ aban̄a ediset ndidu mi ke isọn̄. (John 11:24) Imọfiọk ke mme Sadducee ikenịmke ke owo eyeset. (Mark 12:18) Edi n̄wed George Foot Moore oro ẹkotde Judaism in the First Centuries of the Christian Era ọdọhọ ke “se ẹkewetde . . . ke n̄kpọ nte isua 200 mbemiso Christ amana ẹwụt ke mme owo ẹma ẹnịm ke eyenyene ini emi mbon emi ẹma ẹkekpan̄a ẹdisetde ẹfiak ẹdidu uwem mi ke isọn̄.” Owo inyene oro ekefehede ebịne Jesus okoyom ndidu uwem ke isọn̄ ke nsinsi.

3. Mme mbụme ewe ke idibọrọ ke ibuotikọ emi?

 ³ Mfịn, ediwak ido ukpono ye nditọ ukpepn̄kpọ Bible ẹdọhọ ke Jesus ikọdọhọke ke mme owo ẹyedu uwem ke isọn̄ ke nsinsi. Ata ediwak owo ẹkere ke mmimọ ima ikpa ke idika heaven. Ke ntre, ke ini mbon oro ẹsikotde N̄wed Abasi Christian Usem Greek ẹkụtde ikọ oro “nsinsi uwem,” ediwak mmọ ẹsikere ke ẹtịn̄ ẹban̄a uwem ke heaven. Ndi mmọ ẹnen? Jesus ọkọdọhọ ke nso idi nsinsi uwem? Nso ke mme mbet Jesus ẹkenịm ke akpanikọ? Ndi N̄wed Abasi Christian Usem Greek ekpep ke mme owo ẹyedu uwem ke isọn̄ ke nsinsi?

Nsinsi Uwem “ke Ini Ẹdifiakde Ẹbot Mme N̄kpọ”

4. Nso iditịbe “ke ini ẹdifiakde ẹbot mme n̄kpọ”?

⁴ Bible ọdọhọ ke mme Christian oro ẹyetde aran ke edisana spirit kpọt, ẹdiset ika heaven ikodu do ikara mbon oro ẹdidude mi ke isọn̄. (Luke 12:32; Edi. 5:9, 10; 14:1-3) Edi idịghe mmọ kpọt ke Jesus ekesinyene ke ekikere ke ini enye eketịn̄de n̄kpọ aban̄a nsinsi uwem. Idịghe ẹmeti se enye ọkọdọhọde mme mbet esie ke ini owo inyene kiet ọkọnyọn̄de ye mfụhọ sia Jesus ọdọhọ enye aka akanyam kpukpru inyene esie edi edisan̄a ye imọ. (Kot Matthew 19:28, 29.) Jesus ama ọdọhọ mme apostle esie ke mmọ ẹdisịne ke otu mbon emi ẹdidide ndidem inyụn̄ ikpe ikpe inọ “esien Israel duopeba,” oro edi, mbon emi ẹdidude mi ke isọn̄. (1 Cor. 6:2) Enye n̄ko ama etịn̄ aban̄a utịp oro ẹdinọde “kpukpru” mbon oro ẹditienede imọ. Mmọ n̄ko ‘ẹyenyene nsinsi uwem.’ Kpukpru emi ẹditịbe “ke ini ẹdifiakde ẹbot mme n̄kpọ.”

5. Afo ọdọhọ ke nso idi ‘edifiak mbot mme n̄kpọ’?

⁵ Nso ke ‘edifiak mbot mme n̄kpọ’ oro Jesus eketịn̄de aban̄a ọwọrọ? The Bible—An American Translation akabade ikọ oro nte “obufa ererimbot.” The Jerusalem Bible akabade enye nte, “ke ini ẹdinamde kpukpru n̄kpọ ẹdi mbufa,” ndien The Holy Bible—New International Version akabade enye nte, “ke ini n̄kani n̄kpọ ẹdifiakde idi mbufa.” Sia Jesus mîkakpaha idem ndinam ikọ emi an̄wan̄a, anaedi enye eketịn̄ aban̄a se mme Jew ẹkenyenede idotenyịn ẹban̄a ke ediwak isua ikie ke edem. Akana ẹfiak ẹbot mme n̄kpọ ke isọn̄, man uwem ekpetie nte eketiede ke In̄wan̄ Eden mbemiso Adam ye Eve ẹkenamde idiọkn̄kpọ. Ke ẹma ẹkefiak ẹbot mme n̄kpọ, ini oro ndien ke un̄wọn̄ọ Abasi “[ndibot] mbufa enyọn̄ ye obufa isọn̄” edisu.—Isa. 65:17.

6. Uwụtn̄kpọ oro Jesus ọkọnọde aban̄a erọn̄ ye ebot ekpep nnyịn nso aban̄a idotenyịn nsinsi uwem?

⁶ Jesus ama afiak etịn̄ aban̄a nsinsi uwem ke ini enye eketịn̄de aban̄a utịt editịm n̄kpọ emi. (Matt. 24:1-3) Enye ọkọdọhọ ete: “Ke ini Eyen owo edidide ke ubọn̄ esie, kpukpru mme angel ẹnyụn̄ ẹsan̄a ye enye, ndien enye oyosụhọde etetie ke ebekpo ubọn̄ esie. Ndien ẹyebon kpukpru mme idụt ke iso esie, enye oyonyụn̄ abahade mme owo kiet ye eken, kpa nte ekpemerọn̄ abaharede erọn̄ ye ebot.” Mbon oro  ẹbiomde ikpe “ẹyedaha ẹkedụk ke nsinsi edisịbe mfep, edi ndinen owo ẹyedụk ke nsinsi uwem.” “Ndinen owo” oro ẹdinọde nsinsi uwem ẹdi mbon oro ẹkesọn̄ọde ẹda ẹn̄wam “nditọete” Christ oro ẹyetde aran ke edisana spirit. (Matt. 25:31-34, 40, 41, 45, 46) Sia ẹmekde mmọ ndikakara ke Obio Ubọn̄ heaven, ọwọrọ ke “ndinen owo” ẹdi mbon oro ẹdidude ke isọn̄ ke idak ukara Obio Ubọn̄ emi. Ẹma ẹtetịn̄ ke Psalm 72:8 ẹte: “[Edidem emi Jehovah emekde] ayada ubọn̄ ọtọn̄ọde ke inyan̄ kiet tutu esịm eken, onyụn̄ ọtọn̄ọde ke akpa tutu esịm ke utịt isọn̄.” Mbon emi ẹdidude ke idak Obio Ubọn̄ emi ẹdidu mi ke isọn̄ ke nsinsi.

Nso ke Gospel John Owụt?

7, 8. Ewe idotenyịn iba ke Jesus eketịn̄ aban̄a ke ini enye ekenemede nneme ye Nicodemus?

⁷ Gospel Matthew, Mark, ye Luke ẹwụt ke Jesus ama esitịn̄ aban̄a “nsinsi uwem” ke nsio nsio idaha oro inemede ke enyọn̄ emi. Gospel John owụt ke Jesus ama etịn̄ aban̄a nsinsi uwem utịm ike-17. Ẹyak idụn̄ọde ndusụk itien̄wed oro ise se Jesus eketịn̄de aban̄a idotenyịn nsinsi uwem ke isọn̄.

⁸ John owụt ke akpa owo emi Jesus akadade eneme nneme aban̄a nsinsi uwem ekedi owo Pharisee oro ekerede Nicodemus. Jesus ọkọdọhọ Nicodemus ete: “Ibọhọke owo ekededi amana oto ke mmọn̄ ye spirit, enye ikemeke ndidụk ke obio ubọn̄ Abasi.” Mbon oro ẹdidụkde Obio Ubọn̄ heaven ẹnyene ‘nditọn̄ọ ntak mmana.’ (John 3:3-5) Jesus iketreke nneme esie do. Enye ama asiak idotenyịn en̄wen oro ẹnọde ofụri ubonowo. (Kot John 3:16.) Jesus ọkọdọhọ ke mbet imọ oro ẹyetde aran ke edisana spirit ẹdinyene nsinsi uwem ke heaven ye nte ke mbon eken ẹdinyene nsinsi uwem ke isọn̄.

9. Nso idotenyịn ke Jesus ọkọnọ n̄wan Samaria?

⁹ Jesus ama adaha Galilee ke ama ekeneme nneme ama ye Nicodemus ke Jerusalem. Nte enye akade ke usụn̄, enye ama osobo n̄wan kiet ke obube mmọn̄ Jacob emi odude ke Sychar ke Samaria. Enye ama ọdọhọ n̄wan oro ete: “Owo ekededi emi ọn̄wọn̄de mmọn̄ eke ndinọde enye idikopke aba nsatitọn̄ tutu amama, edi mmọn̄ eke ndinọde enye ayakabade edi idịm mmọn̄ ke esịt esie emi otopde ọwọrọ ndinọ nsinsi uwem.” (John 4:5, 6, 14) Mmọn̄ emi ada aban̄a ndutịm emi Abasi anamde man kpukpru owo ẹnyene nsinsi uwem, emi esịne mbon oro ẹdidude uwem ke isọn̄. N̄wed Ediyarade etịn̄ nte Abasi ke idemesie ọdọhọde ete: “Owo ekededi eke itọn̄ asatde, ami nyokoi mmọn̄ ke obube mmọn̄ uwem nnọ enye ke mfọn.” (Edi. 21:5, 6; 22:17) Mmọdo, ke ini Jesus ekenemede nneme ye n̄wan Samaria aban̄a nsinsi uwem, enye eketịn̄ aban̄a nsinsi uwem oro ẹdinọde mbon oro ẹditienede imọ ikara ke Obio Ubọn̄ heaven, ye enye oro ẹdinọde mbon oro ẹnịmde Abasi ke akpanikọ, emi ẹdoride enyịn ndidu mi ke isọn̄.

10. Ke Jesus ama ọkọkọk eren kiet udọn̄ọ ke n̄kpọdiọhọ mmọn̄ Bethzatha, nso ke enye eketịn̄ aban̄a nsinsi uwem ọnọ mbon ido ukpono oro ẹkekọbọde enye?

¹⁰ Ke isua oro ama ekebe, Jesus ama afiak aka Jerusalem. Isan̄ emi, enye ama ọkọk eren kiet udọn̄ọ ke n̄kpọdiọhọ mmọn̄ emi ẹkotde Bethzatha. Mme Jew ẹma ẹsua ẹnọ enye, edi Jesus ọkọdọhọ mmọ ete: “Eyen ikemeke ndinam baba n̄kpọ kiet ke odudu idemesie, ke mîbọhọke se enye okụtde nte Ete anamde.” Ke Jesus ama ọkọdọhọ mmọ ke Ete “amayak kpukpru ikpe esịn Eyen ke ubọk,” enye ama adian do ete: “Owo eke okopde ikọ mi onyụn̄ enịmde enye emi ọkọdọn̄de mi enyene nsinsi uwem.” Enye ama afiak ọdọhọ mmọ ete: “Ini ke edi eke kpukpru mme andidu ke udi editi ẹdikopde [Eyen owo] uyo ẹnyụn̄ ẹwọn̄ọ ẹdi, mbon oro ẹkenamde se ifọnde ẹyeset ke n̄kpa ẹdụk uwem, mbon oro ẹkenamde se idiọkde ẹyeset ke n̄kpa ẹdụk ikpe.” (John 5:1-9, 19, 22, 24-29) Jesus ọkọdọhọ mme Jew oro ẹkekọbọde enye ete ke Abasi emek imọ ete inọ mmọ nsinsi uwem oro mmọ ẹkedoride enyịn ndinyene mi ke isọn̄, ndien ke idinam oro ke ndinam mme akpan̄kpa ẹset.

11. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke se Jesus eketịn̄de ke John 6:48-51 ama esịne idotenyịn nsinsi uwem ke isọn̄?

 ¹¹ Ediwak tọsịn owo oro ẹkeyomde Jesus ọnọ mmimọ uyo ke utịbe utịbe usụn̄ ẹma ẹtiene enye ke Galilee. Jesus ama anam mmọ ẹfiọk ke orụk uyo en̄wen mmọdo, oro edi “uyo uwem.” (Kot John 6:40, 48-51.) Enye ọkọdọhọ mmọ ete: “Uyo eke ndinọde edi obụkidem mi.” Jesus ikakpaha inọ mbon emi ẹdikarade ye enye ke heaven kpọt, edi n̄ko “man ererimbot odu uwem,” oro edi, mbon oro ẹdidude ke isọn̄ emi. “Edieke owo ekededi atade uyo emi,” oro edi, ọbuọtde idem ke uwa ufak Jesus, enye eyenyene nsinsi uwem. Mmọdo, ‘nsinsi uwem’ oro Jesus eketịn̄de aban̄a mi ama esịne nsinsi uwem oro mme Jew ẹkedoride enyịn ndidu mi ke isọn̄ ke ini Messiah edikarade.

12. Ewe idotenyịn ke Jesus eketịn̄ aban̄a ke ini enye ọkọdọhọde mme andibiọn̄ọ enye ‘ke iyọnọ erọn̄ imọ nsinsi uwem’?

¹² Ekem, ke Usọrọ Ediyak Nnọ ke Jerusalem, Jesus ama ọdọhọ mme andibiọn̄ọ enye ete: “Mbufo inịmke ke akpanikọ, koro mbufo mîdịghe erọn̄ mi. Mme erọn̄ mi ẹkop uyo mi, ami mmonyụn̄ mfiọk mmọ, ndien mmọ ẹtiene mi. Ami nnyụn̄ nnọ mmọ nsinsi uwem.” (John 10:26-28) Ndi Jesus eketịn̄ aban̄a uwem eke heaven kpọt, mîdịghe ndi enye ama enyene nsinsi uwem ke Paradise ke isọn̄ ke ekikere? Ibịghike Jesus ọkọdọn̄ mme mbet esie esịt, ete: “Ẹkûfehe ndịk, ekpri otuerọn̄, koro Ete mbufo emenyịme ndida obio ubọn̄ oro nnọ mbufo.” (Luke 12:32) Kpa ke ini Usọrọ Ediyak Nnọ emi, Jesus ama ọdọhọ ete: “Mmonyụn̄ nnyene mme erọn̄ en̄wen, emi mîtoho ke ufọkerọn̄ emi; ana nda mmọ oro n̄ko ndi.” (John 10:16) Ke ntre, se Jesus eketịn̄de ye mme andibiọn̄ọ enye akaban̄a idotenyịn nsinsi uwem ke heaven oro “ekpri otu erọn̄” ẹdinyenede ye nsinsi uwem mi ke isọn̄ oro ediwak miliọn “erọn̄ en̄wen” ẹdinyenede.

Idotenyịn Oro Mîyomke Ẹnanam An̄wan̄a

13. Nso ke Jesus eketịn̄ aban̄a ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Afo oyodu ye ami ke Paradise”?

¹³ Ke ini Jesus okosụk okopde ubiak n̄kpa ke eto ndutụhọ, enye ama etịn̄ ikọ emi ekenen̄erede ọsọn̄ọ ke mme owo ẹyedu uwem ke isọn̄ ke nsinsi. Anamidiọk oro ẹkekọn̄de ke eto ekpere enye ọkọdọhọ ete: “Jesus, ti mi ke ini afo odụkde ke obio ubọn̄ fo.” Ntre, Jesus ama ọn̄wọn̄ọ ọnọ enye ete: “Ke akpanikọ ke ndọhọ fi mfịn emi, Afo oyodu ye ami ke Paradise.” (Luke 23:42, 43) Sia etiede nte owo emi ekedi eyen Jew, enye ikoyomke ẹnanam an̄wan̄a  imọ se Paradise edide. Enye ama enyene ifiọk aban̄a idotenyịn nsinsi uwem ke isọn̄ oro ekenyenede ndida itie ke ini iso.

14. (a) Nso iwụt ke idotenyịn uka heaven ikan̄wan̄ake mme apostle? (b) Ini ewe ke idotenyịn uka heaven ekenen̄ede an̄wan̄a mme mbet Jesus?

¹⁴ Se ikakam iyomde ẹnanam an̄wan̄a mme owo ekedi idotenyịn uka heaven. Ke ini Jesus ọkọdọhọde mme mbet esie ke imọn̄ ika heaven iketịm itie inịm inọ mmọ, ikọ esie ikan̄wan̄ake mmọ. (Kot John 14:2-5.) Nte ini akakade, enye ama ọdọhọ mmọ ete: “Mmenyene ediwak n̄kpọ nditịn̄ nnọ mbufo, edi mbufo idikemeke ndibiom mmọ ke emi. Edi, ke ini enye oro ama edi, kpa spirit akpanikọ, enye ayada mbufo usụn̄ odụk ke ofụri akpanikọ.” (John 16:12, 13) Ekedi ke Pentecost eke isua 33 E.N. ama ekebe, kpa ini oro ẹkeyetde mme mbet Jesus aran nte ndidem ini iso, ke mmọ ẹkedi ẹdifiọk ke ebekpo mmimọ edidu ke heaven. (1 Cor. 15:49; Col. 1:5; 1 Pet. 1:3, 4) Ẹkeyayarade idotenyịn uka heaven emi ẹnọ mme mbet, ntre mme leta oro mmọ ẹkedade odudu spirit Abasi ẹwet, oro ẹdọn̄ọde ke N̄wed Abasi Christian Usem Greek, ẹkenen̄ede ẹtịn̄ n̄kpọ ẹban̄a idotenyịn emi. Edi ndi mme leta emi ẹwụt n̄ko ke mme owo ẹyedu uwem ke isọn̄ ke nsinsi?

Nso Idọn̄ọ ke Mme Leta Emi Ẹkedade Odudu Spirit Abasi Ẹwet?

15, 16. Didie ke leta oro ẹkedade odudu spirit Abasi ẹwet ẹnọ ẹsọk Mme Hebrew ye se Peter ekewetde, ẹwụt ke mme owo ẹyedu nsinsi uwem mi ke isọn̄?

¹⁵ Ke leta oro Paul ekewetde ọnọ ẹsọk Mme Hebrew, enye okokot nditọete esie “ndisana nditọete, mme andibuana ke ikot eke heaven.” Nte ededi, enye ama ọdọhọ n̄ko ke Abasi ada “isọn̄ oro edidide” esịn Jesus ke ubọk. (Heb. 2:3, 5; 3:1) Ke N̄wed Abasi Christian Usem Greek, ẹsiwak ndida akpasarade ikọ Greek oro ẹkabarede “isọn̄” ntịn̄ mban̄a ererimbot oro mme owo ẹdụn̄de. Ntre, “isọn̄ oro edidide” edi obufa ererimbot emi Jesus Christ edikarade ke ini iso. Do ke Jesus edisu un̄wọn̄ọ Abasi emi: “Nti owo ẹyeda isọn̄ ẹnyene, ẹnyụn̄ ẹdụn̄ ke esịt ke nsinsi.”—Ps. 37:29.

¹⁶ Ẹma ẹnọ apostle Peter odudu spirit ndiwet n̄kpọ mban̄a ini iso ubonowo. Enye ekewet ete: “Ẹmụm enyọn̄ ye isọn̄ emi ẹdude ke emi ẹnịm ẹnọ ikan̄ ẹnyụn̄ ẹnịm ẹnọ usen ubiereikpe ye nsobo mbon unana uten̄e Abasi.” (2 Pet. 3:7) Nso iditịbe inọ enyọn̄ emi adade aban̄a ukara owo? Nso idinyụn̄ itịbe inọ ndiọi owo oro ẹdude idahaemi? (Kot 2 Peter 3:13.) “Mbufa enyọn̄” emi edide Obio Ubọn̄ Messiah Abasi, ye “obufa isọn̄” emi edide ndinen owo oro ẹtuakde ibuot ẹnọ Abasi, emi ẹdidude ke isọn̄, ẹyeda itie mmọ.

17. Nso idotenyịn ke Ediyarade 21:1-4 ọnọ ubonowo?

¹⁷ Esinem ndikot n̄kukụt oro ẹdude ke n̄wed Ediyarade, emi ẹwụtde nte ẹdinamde ubonowo ẹfọn ẹma. (Kot Ediyarade 21:1-4.) Se mbon oro ẹnịmde Abasi ke akpanikọ ẹtiede ẹbet edi oro tọn̄ọ Adam ye Eve ẹkenam idiọkn̄kpọ ke In̄wan̄ Eden. Nti owo ẹyedụn̄ ke Paradise ke isọn̄ emi ke nsinsi nsinsi, idinyụn̄ isọn̄ke tutu amama. Se N̄wed Abasi Usem Hebrew ye N̄wed Abasi Christian Usem Greek ẹtịn̄de edi oro, ndien emi aka iso ndisọn̄ọ mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah idem tutu esịm mfịn.—Edi. 22:1, 2.

Nte Afo Emekeme Ndinam An̄wan̄a?

• Nso ke ‘edifiak mbot mme n̄kpọ’ oro Jesus eketịn̄de aban̄a ọwọrọ?

• Nso ke Jesus ekeneme ye Nicodemus aban̄a?

• Nso ke Jesus ọkọn̄wọn̄ọ ọnọ anamidiọk oro ẹkekọn̄de ke eto ekpere enye?

• Didie ke n̄wed Mme Hebrew ye se Peter ekewetde, ẹwụt ke mme owo ẹyedu nsinsi uwem mi ke isọn̄?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 8]

Mbon mbieterọn̄ ẹyedu uwem ke isọn̄ ke nsinsi

[Mme ndise ke page 10]

Jesus ama esikpep mme owo n̄kpọ aban̄a nsinsi uwem