Ndi Odu Ini Oro Akakamade Ifetutom? Ndi Emekeme Ndifiak N̄kama?

NDI odu ini oro akakamade ifetutom ke esop Abasi? Ekeme ndidi ekedi asan̄autom unamutom m̀mê ebiowo. Mîdịghe, ama anam utom uyọhọ ini. Eyịghe idụhe nte ke ama enen̄ede okop inem utom emi. Edi enyene se ikanamde ataba ifetutom fo.

Ekeme ndidi afo akasana ifetutom emi ayak man ekeme ndise mban̄a ubonmbon fo. Onyụn̄ ekeme ndidi usọn̄ m̀mê udọn̄ọ ekedi ntak. Edieke emi ekedide ntak, mbọk kûkere ke omokụt edikpu. (1 Tim. 5:8) Philip ekedi isụn̄utom ke eyo mme apostle, edi nte ini akakade, enye ama aka okodụn̄ ke Caesarea, ese ubon esie enyịn. (Utom 21:8, 9) Ke Edidem David ama ọkọsọn̄, enye ama anam ndutịm man Solomon eyen esie akpada itie esie nte edidem. (1 Ndi. 1:1, 32-35) Edi Jehovah okosụk amama Philip ye David, ndien mme owo ke ẹkpokpono mmọ tutu emi.

Ekeme ndinyụn̄ ndi ẹkebọbọ fi ifetutom. Ndi ama enyene se ekeduede? Mîdịghe, ndi mfịna ubon fo akanam? (1 Tim. 3:2, 4, 10, 12) Ekeme ndidi ama ekere ke ikpanaha ẹbọ fi ifetutom, ndien ekeme ndidi esịt ke ọdọdiọk fi tutu emi.

Ndi Emekeme Ndinam N̄kpọ man Afiak Akama Ifetutom?

Ndi ẹsibọ owo ifetutom ke nsinsi? Isiwakke ndidi ntre. Nte ededi, enyene se anade anam man ekeme ndifiak n̄kama ifetutom. (1 Tim. 3:1) Edi ntak emi okpoyomde ndifiak n̄kama ifetutom? Kpa se ikanamde ayak idem fo ọnọ Abasi—ima oro amade Jehovah ye ikọt esie. Edieke ọdọn̄de fi ndifiak n̄kama ifetutom man owụt ke amama Abasi, emi ayanam Jehovah ada ifiọk oro ekenyenede ye enye oro enyenede tọn̄ọ ẹkebọ fi ifetutom ada an̄wam ikọt esie.

Ti nte Jehovah ọkọsọn̄ọde Israel idem ke enye ama ọkọbọ mmọ ifetutom. Ikọ esie ọdọhọ ete: “Koro ami ndide Jehovah, n̄kpụhọkede; ndien isoboke mbufo nditọ Jacob ima.” (Mal. 3:6) Jehovah ama ama nditọ Israel onyụn̄ oyom ndifiak nnọ mmọ ifetutom. Se Jehovah onyụn̄ oyomde ndinam ye afo edi oro. Nso ke afo akpanam idahaemi? Se isinamde owo odot ndikama ifetutom ke esop edi n̄kọri oro enye anamde ke n̄kan̄ eke spirit, idịghe ukeme oro enye enyenede. Mmọdo, ke emi mûkamake kan̄a ifetutom mi, sịn idem bọk idem fo ke n̄kan̄ eke spirit.

Se idinamde fi ‘okop odudu ke mbuọtidem’ edi ‘ndibịne Jehovah ye odudu esie.’ (1 Cor. 16:13; Ps. 105:4) Usụn̄ kiet oro ekemede ndinam emi edi ndibọn̄ akam ke ofụri esịt nnọ Jehovah. Ke ini etịn̄de mfịna fo ọnọ Jehovah, sian enye nte etiede fi ke idem nyụn̄ ben̄e enye spirit esie. Emi ayanam asan̄a ekpere Jehovah, onyụn̄ ọsọn̄ọ fi idem. (Ps. 62:8; Phil. 4:6, 13) Usụn̄ en̄wen oro ekemede ndibọk idemfo ke n̄kan̄ eke spirit edi ndisịn ifịk n̄kpep Ikọ Abasi. Sia mûnyeneke ekese ndinam ke esop idahaemi, afo emekeme ndisịn ifịk n̄kpep Bible ke idemfo nnyụn̄ nnịm ukpepn̄kpọ ubon. Ndusụk emekeme ndifiak ntọn̄ọ ndutịm oro mîkememke utom inọ fi ndisinam kpukpru ini.

Edi kûfre ke enyene ifetutom oro osụk enyenede—oro edi, ndidi kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah. (Isa. 43:10-12) Idụhe ifetutom  oro okponde nte ndidi kiet ke otu “nsan̄autom Abasi.” (1 Cor. 3:9) Edieke esiwọrọde an̄wautom kpukpru ini, afo ye nsan̄a fo ẹyesọn̄ idem ke n̄kan̄ eke spirit.

Ndiyọ Se Itịbede

Nditaba ifetutom ekeme ndinam owo bụt mîdịghe anam owo atua n̄kpọfiọk. Ekeme nditie nte ke akpana etịn̄ ikọ m̀mê anam n̄kpọ anyan̄a idem. Edi nso ke akpanam edieke mbiowo ẹkpan̄de utọn̄ ẹkop se etịn̄de edi mmọ ẹsụk ẹkere ke akpana ẹbọ fi ifetutom? Afo emekeme ndikop idiọkesịt mbịghi, ndien emi akam ekeme ndibiọn̄ọ fi ndinam n̄kpọ man afiak odot ndikama ifetutom, mîdịghe, ekeme ndinam ọsọn̄ fi ndikpep n̄kpọ nto se itịbede. Ẹyak ikere nte se iketịbede inọ Job, Manasseh, ye Joseph, ẹkemede ndin̄wam owo ọdiọn̄ọ se akpanamde ke ini esịt ọdiọkde enye.

Job ama esida enyịn̄ Jehovah anam n̄kpọ ke ibuot mme owo, esinyụn̄ anam n̄kpọ nte ebiowo ye ebiereikpe. (Job 1:5; 29:7-17, 21-25) Ekem Job ama ataba inyene esie, ataba nditọ, onyụn̄ ọduọ udọn̄ọ. Emi ama anam mme owo ẹtọn̄ọ ndise enye ke mbio. Job ọkọdọhọ ke idem “mbon emi ẹdide nditọwọn̄” ẹnọ imọ ẹma ‘ẹsak imọ nsahi.’—Job 30:1.

Job ama enen̄ede ekere ke inyeneke se iduede, onyụn̄ eben̄e idem ndikan̄ idem ke iso Abasi. (Job 13:15) Edi Job ama enyịme ndibet Jehovah, ndien emi ama ọfọn ye enye. Enye ama edikụt ke ima idue akpan akpan ke nte iketịn̄de ikọ ke ini idomo oro. (Job 40:6-8; 42:3, 6) Nsụhọdeidem Job ama anam Abasi enen̄ede ọdiọn̄ enye.—Job 42:10-13.

Edieke akatabade ifetutom ke ntak idiọkn̄kpọ, ekeme nditie fi nte ke Jehovah ye nditọete fo idifenke inọ fi idinyụn̄ ifreke idiọkn̄kpọ oro akanamde. Edi ti se iketịbede inọ Edidem Manasseh emi akakarade Judah. Enye ama “awak ndinam se idiọkde ke iso Jehovah, onyụn̄ ayat enye esịt.” (2 Ndi. 21:6) Kpa ye oro, Manasseh akakpa nte edidem oro anamde akpanikọ ọnọ Abasi. Oro akasan̄a didie etịbe?

Manasseh ama edinyịme ndibọ ntụnọ. Edi mbemiso oro, enye ekedi owo ntụtutọn̄, ntre Jehovah ama ayak mbonekọn̄ Assyria ẹdi ẹdisịn enye ke ufat-ubọk ẹda ẹnyọn̄ Babylon. Do ke enye eketie “ekpe Jehovah Abasi esie ubọk, onyụn̄ ọsụk idem esie eti-eti ke iso Jehovah Abasi mme ete esie, onyụn̄ ọbọn̄ akam ọnọ enye.” Manasseh ama anam n̄kpọ ndiwụt ke imenen̄erede ikabade esịt, Abasi ama onyụn̄ efen ọnọ enye. —2 Chron. 33:12, 13.

Owo isiwakke ndifiak nyak kpukpru ifetutom nnọ owo ini kiet. Nte ini akade, ekeme ndifiak nnọ fi ifetutom nsịtnsịt. Edieke enyịmede ndibọ ifetutom emi nnyụn̄ nnam ofụri ukeme fo, oro ekeme ndinam ẹnọ fi mme ifetutom en̄wen. Emi iwọrọke ke kpukpru n̄kpọ edidi ata mmemmem mmemmem. Emekeme ndisobo edikpu. Edi edieke enyịmede ndinam se ẹdọhọde anam, mûnyụn̄ uyakke idem emem fi, oyokụt uforo.

 Da Joseph eyen Jacob ke uwụtn̄kpọ. Ke ini enye ekedide isua 17, nditọete esie ẹma ẹnyam enye nte ofụn. (Gen. 37:2, 26-28) Joseph ikekereke-kere ke ata nditọete imọ ẹkpesọn̄ esịt ẹnam imọ utọ n̄kpọ oro. Nte ededi, enye ama ebiere ndiyọ se iketịbede, ndien Jehovah ama anam enye ‘akabade edi andise enyịn ke ufọk eteufọk esie.’ (Gen. 39:2, NW) Ekem ẹma ẹsịn Joseph ke ufọk-n̄kpọkọbi. Edi eyen mbon okosụk ananam akpanikọ ọnọ Jehovah, ndien Jehovah ama onyụn̄ odu ye enye, tutu edi se ẹyakde kpukpru n̄kpọ ke ufọk-n̄kpọkọbi ẹsịn Joseph ke ubọk.—Gen. 39:21-23.

Joseph ikọfiọkke ke kpukpru emi enyene uduak. Enye n̄kukụre akaka iso anam se enye ekemede. Ntre, Jehovah ama ada enye anyan̄a ubon oro Mfri un̄wọn̄ọ okotode. (Gen. 3:15; 45:5-8) Okposụkedi emi nnyịn mîkpekereke ke Abasi ayada nnyịn anam se enye akadade Joseph anam, N̄wed Abasi owụt ke Jehovah enyene ubọk ke ifetutom oro mme asan̄autom esie ẹkamade. Mmọdo, kpebe Joseph.

Kpep N̄kpọ To Se Iwọrọde Fi

Job, Manasseh, ye Joseph, ẹma ẹsobo afanikọn̄ oro ekemede ndimem owo idem. Edi kpukpru mmọ ẹma ẹnyịme ndiyọ se Jehovah akayakde esịm mmọ, ẹnyụn̄ ẹkpep n̄kpọ ẹtọ oro. Nso ke emi ekpep fi?

Kere ban̄a se Jehovah oyomde ndikpep fi. Ke ini afanikọn̄ ekesịmde Job, enye ama enen̄ede ekere aban̄a idemesie inyụn̄ ikereke se ikakam inamde kpukpru afanikọn̄ oro ẹsịm imọ. Ke Jehovah ama ekenen̄ede Job ke ima ima usụn̄, enye ama edikụt ndien ke imọ ikanamke ọfọn, onyụn̄ enyịme ke ‘iketịn̄ se imọ mîketịmke ifiọk.’ (Job 42:3) Edieke esịt ọdiọkde fi ke ntak ifetutom emi ẹkebọde fi, ‘kûkere uban̄a idemfo ukan nte ekpekerede; edi kere nte enyene-ibuot owo ekpekerede.’ (Rome 12:3) Ekeme ndidi Jehovah oyom ndinọ fi ukpep ke usụn̄ oro afo mûtịmke ufiọk.

Nyịme ndibọ ntụnọ. Ekeme ndidi Manasseh ama ekere ke ntụnọ oro ẹkenọde imọ ikenenke. Edi enye ama enyịme ndibọ ntụnọ oro, akabade esịt, onyụn̄ etre ndinam idiọk. Idem ọkpọkọm ekere ke ntụnọ oro ẹnọde fi inenke, ‘sụhọde idem ke enyịn Jehovah, ndien enye eyemenede fi enịm ke enyọn̄.’—1 Pet. 5:6; Jas 4:10.

Nyene ime nyụn̄ nyịme ndinam se ẹdọhọde. Se ikọwọrọde Joseph edi n̄kpọ oro akpakanamde enye asua nditọete esie onyụn̄ oyom ndisio mmọ usiene. Edi enye ama ada okụt n̄kpọ anyan usụn̄ onyụn̄ atua mmọ mbọm. (Gen. 50:15-21) Edieke n̄kpọ mîtiehe nte ekekerede, nyene ime. Yak Jehovah ọnọ fi ukpep.

Ndi odu ini oro akakamade ifetutom ke esop? Nọ Jehovah ifet ndifiak nnọ fi ifetutom. Sọn̄ọ idem fo ke n̄kan̄ eke spirit. Me ime nyụn̄ sụhọde idem. Nyịme ndinam se ededi oro ẹdọhọde anam. Diọn̄ọ ke Jehovah ‘idisịnke mmọ eke ẹnen̄erede ẹsan̄a, nti n̄kpọ.’—Ps. 84:11.

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 30]

Bọn̄ akam ke ofụri esịt man ọsọn̄ idem ke n̄kan̄ eke spirit

[Ndise ke page 31]

Edieke esiwọrọde an̄wautom kpukpru ini, ọyọsọn̄ idem ke n̄kan̄ eke spirit

[Ndise ke page 32]

Nọ Jehovah ifet ndifiak nnọ fi ifetutom