Ukara Satan Ikemeke-Keme Ndifọn!
Ukara Satan Ikemeke-Keme Ndifọn!
“Idifọnke fọn inọ idiọk owo.”—ECCL. 8:13.
1. Ntak emi edide n̄kpọ ndọn̄esịt ndifiọk ke ẹyesobo ndiọi owo?
EBEBỊGHI m̀mê awawara, ndiọi owo ẹyebọ utịp idiọkn̄kpọ mmọ. Mmọ iditreke-tre ndinam ibat ke se mmọ ẹkenamde. (N̄ke 5:22; Eccl. 8:12, 13) Emi edi ata etop ndọn̄esịt ọnọ mme ama edinen ido, emi ndiọi owo ẹfịkde ẹnyụn̄ ẹtụhọrede. Akakan anamidiọk, kpa ete ibak emi ẹkotde Satan kpa Devil iditreke nditiene mbọ utịp idiọkn̄kpọ esie.—John 8:44.
2. Ntak emi akanade ediwak isua ẹbe man ẹkeme ndibiere eneni oro ẹkenenide ke In̄wan̄ Eden?
2 Ke In̄wan̄ Eden, n̄kụtidem ama anam Satan anam Adam ye Eve ẹsịn ukara Jehovah. Ntem, mmọ ẹma ẹtiene Satan ẹdọhọ ke ukara Jehovah ifọnke, ẹnyụn̄ ẹkabade ndiọi owo. (Rome 5:12-14) Jehovah ama ọfiọk se usọn̄enyịn ye nsọn̄ibuot mmọ ẹdidade isọk mmọ. Edi akana ẹnam kpukpru owo ke heaven ye ke isọn̄ ẹfiọk utịp emi n̄ko. Ntre, akana ediwak isua ẹbe man ẹkeme ndinen̄ede n̄wụt ke ukara Jehovah enen ye nte ke mbon nsọn̄ibuot oro ikenenke ke usụn̄ ndomokiet.
3. Nnyịn ikpanam n̄kpọ didie ye ukara owo?
3 Jehovah ama ayak mme owo ẹtọn̄ọ ndikara idemmọ sia mmọ mîkamaha ukara esie. Ke leta emi apostle Paul ekewetde nditọete ke Rome, enye okokot ukara owo “mme odudu eke ẹkponde ẹkan.” Ke eyo mme Paul, Ukara Rome emi Akwa Edidem Nero akakarade, ọtọn̄ọde ke isua 54 E.N. esịm 68 E.N., ekedi kiet ke otu mme odudu eke ẹkponde ẹkan. Paul ọkọdọhọ ke “Abasi enịm mmọ ke ukeuke itie mmọ.” (Kot Rome 13:1, 2.) Paul ọkọdọhọ ke ukara owo okpon akan eke anie? Eke Abasi? N̄wan̄ansa-o. Ikọ esie ọkọwọrọ ke adan̄a ini nte Abasi ayakde ukara owo aka iso odu, ke akpana mme Christian ẹkpono “ndutịm Abasi” emi, ẹkûnyụn̄ ẹbiọn̄ọ mmọ.
Afan̄ Nsobo
4. Tịn̄ ntak emi ukara owo mîkemeke-keme ndifọn.
4 Edi ukara owo emi Satan adade usụn̄ mi ikemeke-keme ndifọn. Ntak-a? Akpa ntak edi ke mme owo idaha ifiọk Abasi ikara. Idụhe eke ọfiọkde n̄kpọ nte Jehovah. Ntre, enye ikpọn̄-ikpọn̄ ekeme ndiwụt nte ẹkpekarade ukara ọfọn. (Jer. 8:9; Rome 16:27) Jehovah ọfiọk nnennen usụn̄ oro ẹkpenamde n̄kpọ; enye itiehe nte mme owo emi ẹsidomode-domo ẹse m̀mê se iduakde ndinam ọyọfọn m̀mê idifọnke. Ukara ekededi oro mîtieneke ndausụn̄ esie ikemeke-keme ndifọn. Ntre, toto ke editọn̄ọ, Abasi ama ọfọfiọk ke mme owo ẹduọk inụn̄ ke nsia ebiọn̄, ke ukara mmọ ikemeke-keme ndifọn, ke Satan ọkọdọk kpukpru ubi emi oyom utuakibuot.
5, 6. Nso ikanam Satan ọsọn̄ ibuot ye Jehovah?
5 Owo emi ọdiọn̄ọde idem isinamke n̄kpọ emi enye ọfiọkde ke idifọnke. Edi edieke enye osụk ọsọn̄de ibuot anam, enye iditreke-tre ndikụt ke ikabiat idem ini. Se itịbede ke ererimbot owụt ke mbon oro ẹdomode ndibiọn̄ọ Andibot ẹsibiat idem ini. (Kot N̄ke 21:30.) N̄kụtidem akanam Satan ọsọn̄ ibuot ye Jehovah. Mmọdo, enye okokokoi emek ndidụk afan̄ nsobo.
6 Edidem Babylon kiet okonyụn̄ eseri iseri nte Satan. Enye ọkọdọhọ ete: “Nyọdọk ke enyọn̄, nyemenede ebekpo mi nnịm ke enyọn̄ n̄kan ntantaọfiọn̄ Abasi: nnyụn̄ ntie ke obot emi mmọ ẹsopde esop, ke edem edere edere: nyọdọk n̄kan n̄kokon̄o mbubịt enyọn̄; nyenịm idem mi nte Ata Edikon̄.” (Isa. 14:13-15) Ndisịme ekikere andikara emi ama okpu enye; ekem ẹma ẹsobo Babylon. Se idinyụn̄ itịbede inọ Satan ye ererimbot esie edi oro ke mîbịghike.
Ntak Emi Jehovah Akayakde Emi?
7, 8. Jehovah ndiyak idiọkido odu ke esisịt ini enyene nso ufọn?
7 Ndusụk owo ẹkeme ndibụp ntak emi Jehovah akayakde mme owo ẹtiene Satan ẹsọn̄ ibuot, ẹnyụn̄ ẹtọn̄ọ ukara emi enye ama ọkọfọfiọk ke idifọnke. Enye enyene odudu ekem ndiketre mmọ sia enye edide Ata Ọkpọsọn̄ Abasi. (Ex. 6:3) Edi Jehovah ikanamke oro. Enye ama ọfiọk ke edieke iyakde mme owo inọ usụn̄ mmọ ke esisịt ini, ke emi eyenyene ufọn ke ini iso. Ke mbon oro ẹmade akpanikọ ẹyedi ẹdikụt ke imọ idi edinen Andikara oro akarade ke ima, ẹnyụn̄ ẹkụt ke imọ ikanam kpukpru emi ke ufọn mmọ.
8 Ubaha mme owo ẹkpekesịnde nditiene Satan nyom ukaraidem! Ofụri nnanenyịn emi ikpesịmke nnyịn. Edi Jehovah ndikayak owo akara idem ke esisịt ini enyene ufọn. Emi anam mbon oro ẹnyenede eti esịt ẹtịm ẹfiọk ke ọfọn ẹkpan̄ utọn̄ ẹnọ Jehovah ẹnyụn̄ ẹbuọt idem ye enye. Mme owo ẹdomo nsio nsio ukara ẹse ke ata ediwak isua idahaemi, edi idụhe eke ọfọnde. Emi anam mbon emi ẹtuakde ibuot ẹnọ Jehovah ẹnen̄ede ẹfiọk ke ukara Esie ọfọn akan. Imọfiọk ke Jehovah ndiyak Satan akara ererimbot anam kpukpru owo, esịnede mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi ẹbọ ufen. Edi esisịt ini oro Abasi ayakde idiọkido odu mi enyene ufọn ọnọ mme anam-akpanikọ asan̄autom esie.
Nsọn̄ibuot Oro Anamde Ẹnọ Jehovah Ubọn̄
9, 10. Didie ke ukara Satan anam ẹnọ Jehovah ubọn̄?
9 Jehovah ndikayak Satan anam mme owo ẹkara idemmọ iwọrọke ke ukara Abasi ikọfọnke. Utu ke oro, se itịbede ke ererimbot ẹkam ẹwụt ke se spirit Abasi akanamde Jeremiah ewet ete ke owo ikemeke ndikara idem edi akpanikọ. (Kot Jeremiah 10:23.) Ke adianade do, nsọn̄ibuot Satan akam ọnọnọ Jehovah ifet ndinen̄ede n̄wụt nti edu Esie. Ntak idọhọde ntre?
10 Idiọk ukara Satan anam mme owo ẹnen̄ede ẹkụt nte Jehovah ọfọnde, ndien ekeme ndidi nnyịn ikpọkọfiọkke ke Abasi ọfọn ntem. Emi anam mbon emi ẹmade Jehovah ẹtetịm ẹkpono enye. Utu ke ndidi nte Satan ekekerede, ukara esie akam ananam ẹnọ Abasi ubọn̄. Enye anam nnyịn ikụt ata eti usụn̄ oro Jehovah ebierede ndida mbiere eneni oro ẹkenenide ẹban̄a ukara esie. Man inam emi enen̄ede an̄wan̄a, ẹyak ineme iban̄a ndusụk edu Jehovah ye nte idiọk ukara Satan anamde Jehovah enen̄ede owụt orụk owo emi imọ idide.
11. Didie ke Jehovah owụt ke imama owo?
11 Ima. N̄wed Abasi ọdọhọ ke “Abasi edi ima.” (1 John 4:8) Ima akanam Abasi obot owo. N̄ko-n̄ko, utịbe utịbe usụn̄ oro Abasi obotde nnyịn owụt ke enye enen̄ede enyene ima. Ima emi n̄ko akanam Jehovah ọnọ nnyịn ata ediye ebietidụn̄ ye kpukpru se ikemede ndinam owo okop inemesịt. (Gen. 1:29-31; 2:8, 9; Ps. 139:14-16) Edi Jehovah ama owụt ima oro enye amade owo ke usụn̄ en̄wen ke ini owo ọkọsọn̄de ibuot. Didie? Apostle John ọkọdọhọ ke Jesus ọkọdọhọ ete: “Abasi ama enen̄ede ama ererimbot tutu enye ọnọ ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie, man owo ekededi eke ọbuọtde idem ye enye okûtak edi enyene nsinsi uwem.” (John 3:16) Idụhe se Abasi akpakanamde ndiwụt ke imama ubonowo nte enye ndikọnọ ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie edifak nnyịn. (John 15:13) Akakan ima emi owụt nnyịn nte ẹkpemade ima, onyụn̄ ọnọ nnyịn ifet ndiwụt ke imenyene ima Abasi ke esịt kpukpru usen, ukem nte Jesus ekenyenede.—John 17:25, 26.
12. Didie ke Jehovah owụt odudu esie?
12 Odudu. ‘Ata Ọkpọsọn̄ Abasi’ kpọt ekeme ndibot odu-uwem n̄kpọ. (Edi. 11:17; Ps. 36:9) Ke ini owo amanade, mfre esie esitie nte ikọn̄n̄wed emi owo mîwetke n̄kpọ kan̄a. Edi mbemiso enye akpade, mfre esie esiyọhọ ye ediwak n̄kpọ, se enye akanamde, ido esie, se enye ekekpepde, ye se enye ekedide. Jehovah ọfiọk onyụn̄ ekeme nditi kpukpru n̄kpọ emi. Ndien ini ama ekem, Jehovah ayanam owo emi afiak eset onyụn̄ afiak etie nte enye eketiede. (John 5:28, 29) Mmọdo, okposụkedi emi mîkedịghe uduak Abasi mme owo ndikpa, n̄kpa ọnọ enye ifet ndiwụt ke Imọ imenyene odudu ikan n̄kpa. Ke akpanikọ, Jehovah edi ‘Ata Ọkpọsọn̄ Abasi.’
13. Didie ke n̄kpa Jesus owụt ke Jehovah edi Abasi ata edinen ikpe?
13 Edinen Ikpe. Akananam Jehovah isụhu nsu inyụn̄ inamke ukwan̄n̄kpọ. (Deut. 32:4; Titus 1:2) Enye esitịn̄ akpanikọ onyụn̄ anam se inende kpukpru ini, idem ke ini oro atakde enye n̄kpọ. (Rome 8:32) Ama enen̄ede abiak Jehovah ndikụt ẹwotde edima Eyen esie ke eto ndutụhọ nte owo emi osụn̄ide Abasi. Edi ima emi Jehovah amade mme anana-mfọnmma owo akanam enye ayak Eyen esie ọbọ ofụri ufen emi man owụt ke idi Abasi emi esinamde se inende. (Kot Rome 5:18-21.) Ukwan̄ikpe ye ufịk emi ẹyọhọde ererimbot mfịn ọnọ Jehovah ifet ndiwụt ke edinen ikpe imọ inyeneke mbiet.
14, 15. Didie ke Jehovah owụt ke imenen̄ede inyene ọniọn̄ ye ime?
14 Ọniọn̄. Ke ndondo oro Adam ye Eve ẹma ẹkesọn̄ ibuot, Jehovah ama owụt nte imọ idisan̄ade ibiat kpukpru ndiọi utịp nsọn̄ibuot owo. (Gen. 3:15) Nte Jehovah akanamde n̄kpọ usọp usọp onyụn̄ ayararede uduak esie nsịtnsịt ọnọ mme asan̄autom esie owụt ke enye enen̄ede enyene ọniọn̄. (Rome 11:33) N̄kpọ ndomokiet ikemeke ndibiọn̄ọ Abasi ndinam uduak esie. Sia ererimbot emi ọyọhọde ye oburobụt ido, ekọn̄, nsọn̄ibuot, asari, mbubịk, mbon unana ibuot, ye mme anana esịtmbọm, emi ọnọ Jehovah ifet ndiwụt mme edibotn̄kpọ esie se idide ata ọniọn̄. James mbet Jesus ọkọdọhọ ete: “Ọniọn̄ eke otode ke enyọn̄ edi edisana ke akpa ifet, ekem etie emem emem, enyene eti ibuot, enyịme ndikop item, ọyọhọ ye mbọm ye nti mfri, itọhọ ubahade, isan̄ake ye mbubịk.”—Jas. 3:17.
15 Anyanime. Jehovah ndiyọ unana mfọnmma, ndiọi n̄kpọ, ye ndudue nnyịn anam itetịm ifiọk nte enye enyenede ime emi edide nnyịn ikpọkọfiọkke ke enye ekeme ndiyọ n̄kpọ ntre. Enye ndiyọ kpukpru emi ke ediwak tọsịn isua emi ẹbede owụt ke enye enen̄ede enyene ime, ndien akpana inen̄ede ikọm enye. Apostle Peter ọkọdọhọ ke akpana “[ibat] ime Ọbọn̄ nnyịn nte edinyan̄a.”—2 Pet. 3:9, 15.
16. Ntak emi Jehovah ndinyịme ndifen mme idiọkn̄kpọ nnyịn anamde inen̄ede ikop inemesịt?
16 Ama Ndidahado. Kpukpru nnyịn idi mme anamidiọk, imesinyụn̄ inam ndudue ediwak ini. (Jas. 3:2; 1 John 1:8, 9) Akpana inen̄ede ikop inemesịt koro Jehovah ‘awak ndidahado.’ (Isa. 55:7) Sia ikadade-da idiọkn̄kpọ imana, esịt esinen̄ede enem nnyịn ndifiọk ke Abasi efen mme idiọkn̄kpọ nnyịn. (Ps. 51:5, 9, 17) Jehovah ndifen mme idiọkn̄kpọ nnyịn anam inen̄ede ima enye onyụn̄ owụt ke akpana itiene ifen inọ mbon en̄wen n̄ko.—Kot Colossae 3:13.
Ntak Emi Afanikọn̄ Ọyọhọde Ererimbot Ntem
17, 18. Nso iwụt ke ukara Satan ifọnke?
17 Ebịghi ukara ererimbot Satan akabiara. N̄wedmbụk n̄kpọntịbe oro ẹkotde European ama obụp mbụme kiet ke 1991 ete: “Ndi ererimbot emi ọdọdọn̄ọ?” Ekem enye ama ọbọrọ ete: “Ih, ererimbot ọdọdọn̄ọ, edi idịghe Abasi anam enye ọdọn̄ọ, mme owo ẹnam.” Emi edi akpanikọ. Satan ama anam akpa ete ye eka nnyịn ẹsịn ukara Jehovah ẹnyụn̄ ẹbiere ndikara idemmọ. Ntre ke ẹketọn̄ọ idiọk ukara oro ẹsụk ẹkarade mi. Ufen ye unana inemesịt emi ẹdepde nte edịm ọbọn̄ kpukpru ọkọm mi ẹwụt ke ukara owo abiara aka anyan.
18 Mme andikara ererimbot Satan emi ẹsiyom ufọn idemmọ kpọt. Edi sia Jehovah akarade ke ima, ima esie enyene odudu akan oro. Ukara Satan emi edide aka iso afiak edem mi inọhọ mme owo inemesịt ye ukpeme. Idụhe ukara eke ọfọnde nte ukara Jehovah. Ndi odu mme n̄kpọ oro ẹtịbede mfịn, emi ẹwụtde ke ukara Jehovah ọfọn akan? Ih! Se idinemede edi oro ke ibuotikọ oro etienede.
Nso ke Ikpep Iban̄a Ukara ke Ndikot Mme Itien̄wed Emi . . .
• Rome 13:1, 2?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 25]
Inyeneke eti n̄kpọ ndomokiet emi ukara Satan anamde ọnọ owo
[Ebiet ẹdade n̄kpọ ẹto]
U.S. Army photo
WHO photo by P. Almasy
[Ndise ke page 26]
Jehovah enyene odudu akan n̄kpa
[Ndise ke page 27]
Jehovah ndiyak Eyen esie edikpa owụt ke enye enyene ima onyụn̄ ama edinen ikpe