Nte Edisana Spirit Anamde Uduak Jehovah Osu

‘Ikọ emi ọwọrọde mi ke inua oyokụt unen ke utom emi ndọn̄de enye.’—ISA. 55:11.

1. Tịn̄ nte ndutịm okpụhọrede ye uduak.

YAK idọhọ ke owo iba ẹyom ndisan̄a ke nsio nsio ubomisọn̄ n̄ka isan̄. Owo kiet etie ewet nte enye edisan̄ade, ye usụn̄ oro enye ediwatde ikesịm ebiet emi enye oyomde ndika. Owo enye eken enen̄ede ọfiọk ebiet emi enye oyomde ndika, ye nsio nsio usụn̄ emi enye ekemede ndiwat n̄kesịm. Enye eben̄e idem ndisan̄a usụn̄ en̄wen n̄ka se enye aduakde edieke n̄kpọ ekededi oyomde ndibiọn̄ọ enye ke usụn̄. Nte owo iba emi ẹnamde n̄kpọ anam inen̄ede ikụt nte ndutịm okpụhọrede ye uduak. Ndinam ndutịm onyụn̄ etie nte ndiwewet ofụri ofụri nte owo edisan̄ade inam n̄kpọ nsịn ke n̄wed, edi uduak itiehe ntre. Owo emi aduakde n̄kpọ ọfiọk se enye aduakde, ye nsio nsio usụn̄ emi enye ekemede ndinam uduak esie.

2, 3. (a) Nso idi uduak Jehovah, ndien didie ke enye akanam n̄kpọ ke Adam ye Eve ẹma ẹkenam idiọkn̄kpọ? (b) Ntak emi ikpodude uwem ekekem ye uduak Jehovah?

² Ke ini Jehovah oyomde ndinam n̄kpọ, enye isitiehe-tie iwet nte idisan̄ade inam emi nte mme owo ẹsinamde, edi esinam se enye aduakde ke edikem ini esie. (Eph. 3:11) Abasi akaduak ndinam ofụri isọn̄ emi akabade ediye paradise emi mfọnmma owo ẹdụn̄ọde ke ifụre ye idatesịt ke nsinsi nsinsi. (Gen. 1:28) Ke Adam ye Eve ẹma  ẹkenam idiọkn̄kpọ, Jehovah ama ọsọsọp anam n̄kpọ ndikụt ete ke se imọ ikaduakde edisụk idada itie. (Kot Genesis 3:15.) Jehovah ama ebiere ndinam ndamban̄a n̄wan esie aman Eyen oro edisobode andikada afanikọn̄ emi ndi, Satan, nnyụn̄ ntre kpukpru afanikọn̄ oro enye esịnde.—Heb. 2:14; 1 John 3:8.

³ Idụhe odudu ndomokiet ke heaven m̀mê ke isọn̄ emi ekemede ndinam uduak Abasi okûsu. (Isa. 46:9-11) Ntak emi idọhọde ntre? Sia edisana spirit Jehovah enyene ubọk ke n̄kpọ emi. Uduak Abasi iditreke ndikụt unen sia idụhe odudu ndomokiet oro ekemde ubọk ye spirit Abasi. (Isa. 55:10, 11) Ana itịn̄ enyịn ise nte spirit Abasi anamde n̄kpọ inyụn̄ idu uwem ekekem ye uduak Abasi. Edieke uduak Abasi mîsụhu, ọwọrọ nsinsi uwem emi isụk itịn̄de mi edi ikpîkpu. N̄ko ke ini ikụtde se Jehovah adade edisana spirit esie anam, oro anam mbuọtidem nnyịn etetịm ọsọn̄. Ẹyak ineme idahaemi nte edisana spirit akanamde uduak Jehovah osu ke eset, nte enye anamde enye osu idahaemi, ye nte enye edinamde enye osu ke ini iso.

Nte Edisana Spirit Akanamde Uduak Abasi Osu ke Eset

4. Didie ke Jehovah akayararede uduak esie nsịtnsịt?

⁴ Jehovah akayararede uduak esie nsịtnsịt ke ini Bible. Akpa, owo ikọfiọkke se idide Mfri oro enye ọkọn̄wọn̄ọde ke In̄wan̄ Eden. (1 Cor. 2:7) Ekedi isua 2,000 ẹbebe mbemiso Jehovah afiak etịn̄ n̄kpọ aban̄a Mfri emi. (Kot Genesis 12:7; 22:15-18.) Se Jehovah ọkọn̄wọn̄ọde ọnọ Abraham ama anam ẹnen̄ede ẹfiọk enye emi edidide Mfri emi ye ufọn emi enye edidade edi. Ikọ oro, ubon m̀mê mfri fo, ama owụt in̄wan̄-in̄wan̄ nte ke Mfri emi edidi owo, onyụn̄ oto ubon Abraham. Imọfiọk ke Satan ama enen̄ede atat utọn̄ okop nte Abasi ayararede emi ọnọ Abraham. Eyịghe idụhe nte ke Asua Abasi emi ama enen̄ede oyom usụn̄ ndisobo m̀mê ndibiat ubon Abraham man uduak Abasi okpu. Edi kpukpru se Satan akanamde ọkọwọrọ ikpîkpu sia spirit Abasi ama enyene ubọk ke n̄kpọ emi. Didie?

5, 6. Didie ke Jehovah akada spirit esie ekpeme mbon oro Mfri emi edimanade ke ubon mmọ?

⁵ Jehovah ama ada spirit esie ekpeme mbon oro Mfri emi edimanade ke ubon mmọ. Jehovah ọkọdọhọ Abram (Abraham) ete: “Ami ndi otu ekọn̄ fo.” (Gen. 15:1) Se Abasi akanamde ama owụt ke se enye eketịn̄de emi ekedi ata akpanikọ. Ke uwụtn̄kpọ, emeti se iketịbede ke n̄kpọ nte isua 1919 M.E.N. ke ini Abraham ye Sarah ẹkedụn̄de ke Gerar? Abimelech, edidem obio oro ikọfiọkke ke Sarah edi n̄wan Abraham, ntre ọbọn̄ mbon ama eben̄e idem ndimen Sarah ndọ. Ndi Satan ekedịbe ọdọk kpukpru ubi emi mbak Sarah ediman eyen inọ Abraham? Bible itịn̄ke. Se Bible etịn̄de edi nte ke Jehovah ama esịbe odụk, onyụn̄ odụri Abimelech utọn̄ ke ndap ete okudedei otụk Sarah.—Gen. 20:1-18.

⁶ Idịghe ini kiet oro kpọt ke Jehovah akanyan̄a ikọt esie ntre. Jehovah ama anyan̄a Abraham ye ubon esie ediwak ini. (Gen. 12:14-20; 14:13-20; 26:26-29) Ntak edi oro andiwet psalm ọkọdọhọde ke Jehovah ikayakke “owo baba kiet otụk mmọ [oro edi, Abraham ye nditọ esie], edi asua ọnọ ndidem aban̄a mmọ; ete, Mbufo ẹkûtụk mbon emi nyetde aran nnịm ke idem mi, ẹkûnyụn̄ ẹnam mme prophet mi idiọk.”—Ps. 105:14, 15.

7. Didie ke Jehovah ekekpeme idụt Israel?

⁷ Jehovah ama ada spirit esie ekpeme idụt Israel eset emi Mfri oro enye ọkọn̄wọn̄ọde akamanade odụk. Jehovah ama onyụn̄ ada spirit esie ọnọ Israel Ibet emi mîkayakke ẹsabade utuakibuot akpanikọ, inyụn̄ iyakke mme Jew ẹsabade idem ke usụn̄ ekededi. (Ex. 31:18; 2 Cor. 3:3) Ke eyo mme ebiereikpe,  Jehovah ama esida spirit esie ọnọ ndusụk mmọ odudu ndinyan̄a Israel nsio mme asua ke ubọk. (Judg. 3:9, 10) Ediwak isua mbemiso Jesus emi ekedide akpan mfri Abraham edimana, anaedi edisana spirit ama an̄wam ndikpeme Jerusalem, Bethlehem, ye temple, kpa mme ebiet emi ẹkenyenede n̄kpọ ndinam ye edisu ntịn̄nnịm ikọ aban̄ade Jesus.

8. Nso iwụt ke edisana spirit ama enen̄ede enyene ubọk ke uwem ye utom Jesus?

⁸ Edisana spirit ama enen̄ede enyene ubọk ke uwem ye utom Jesus. Edisana spirit ọkọtọn̄ọ ke idịbi Mary emi mîkọfiọkke erenowo anam n̄kpọ emi akanam mîtịbeke, emi mînyụn̄ itịbeke aba tọn̄ọ oro. Oro edi, ndinam n̄wan emi edide anana-mfọnmma owo aman Eyen emi ọfọnde ama, emi n̄kpa idiọkn̄kpọ Adam mînyeneke odudu ke idem esie. (Luke 1:26-31, 34, 35) Spirit emi ikonyụn̄ iyakke ẹwot Jesus ke ini enye ekedide nsek. (Matt. 2:7, 8, 12, 13) Ke ini Jesus ekedide n̄kpọ nte isua 30, Abasi ama eyet enye aran ke edisana spirit man ekpetie ke ebekpo ete esie David, onyụn̄ ọdọn̄ enye ọkọkwọrọ ikọ. (Luke 1:32, 33; 4:16-21) Edisana spirit ama ọnọ Jesus odudu ndinam utịben̄kpọ, utọ nte edinam idem ọsọn̄ mbon udọn̄ọ, ọnọ ata ediwak owo udia, onyụn̄ anam mme akpan̄kpa ẹset. Utọ utịben̄kpọ emi ẹkewụt mme edidiọn̄ oro itiede ibet ke ini ukara Jesus.

9, 10. (a) Didie ke edisana akada mme akpa mbet Jesus anam n̄kpọ? (b) Nso ke Jehovah akayarade aban̄a uduak esie ke akpa isua ikie?

⁹ Ọtọn̄ọde ke usen Pentecost eke isua 33 E.N., Jehovah ama ada spirit esie eyet udiana mfri Abraham aran, ndien ata ediwak ke otu mmọ ikedịghe nditọ Abraham. (Rome 8:15-17; Gal. 3:29) Edisana spirit akada akpa mme mbet Jesus emi usụn̄, anam mmọ ẹkwọrọ ikọ uko uko, ẹnyụn̄ ẹnam mme utịben̄kpọ. (Utom 1:8; 2:1-4; 1 Cor. 12:7-11) Jehovah akada emi anam mme owo ẹfiọk usụn̄ en̄wen oro imọ iyomde ndida nsu uduak imọ. Oro edi, ke owo idisituakke ibuot aba inọ imọ ke temple Jerusalem nte ekesidide ke ediwak isua ke edem. Jehovah akakabade anam n̄kpọ ye esop Christian oro ẹkesụk ẹsiakde obufa do. Tọn̄ọ oro, Jehovah edida esop esie oro ẹyetde aran anam uduak esie.

¹⁰ Se inemede emi owụt usụn̄ ita oro Jehovah akadade edisana spirit esie anam n̄kpọ ke eyo Bible man okụt ete ke uduak imọ osu—oro edi, ndida enye nnọ ukpeme, nyet Jesus ye esop Christian aran, nnyụn̄ nnọ mmọ odudu ndinam utịben̄kpọ. Nso kaban̄a eyo nnyịn? Didie ke Jehovah ada spirit esie anam uduak esie? Oyom ifiọk emi sia iyomde nditiene ndausụn̄ spirit emi. Ẹyak ineme idahaemi usụn̄ inan̄ emi Jehovah adade spirit esie anam n̄kpọ mfịn.

Nte Edisana Spirit Anamde Uduak Abasi Osu Mfịn

11. Nso iwụt ke edisana spirit anam ikọt Abasi ẹdu edisana uwem, ndien didie ke afo ekeme ndiwụt ke imayak spirit emi ada fi usụn̄?

¹¹ Akpa, edisana spirit esinam ikọt Abasi ẹdu edisana uwem. Mbon oro ẹnamde uduak Jehovah ẹnyene ndidu edisana uwem. (Kot 1 Corinth 6:9-11.) Ndusụk mbon oro ẹkekabarede ẹdi ata mme Christian ẹkesidi mbon use, mme esịn efịbe, iren ẹdan̄ ye iren, iban ye iban. Udọn̄ idiọkn̄kpọ ekeme ndinen̄ede ndọn̄ n̄kam ke idem owo. (Jas. 1:14, 15) Edi, ‘ẹma ẹyet utọ mbon oro ẹsana,’ emi owụtde ke mmọ ẹma ẹnam ukpụhọde ke uwem mmọ man ẹnem Abasi esịt. Nso isinam owo emi amade Abasi akan idiọk udọn̄? Akpa Corinth 6:11 ọdọhọ ke “spirit Abasi nnyịn” esinam. Ndidu edisana uwem owụt ke amayak spirit emi ada fi usụn̄.

12. (a) N̄kukụt Ezekiel owụt ke Jehovah ada nso ọnọ esop esie ndausụn̄? (b) Didie ke ikeme ndiwụt ke spirit Abasi ada nnyịn usụn̄?

¹² Ọyọhọ iba, Jehovah ada spirit esie ada  esop esie usụn̄ aka ebiet emi enye oyomde. Ke n̄kukụt emi Ezekiel okokụtde, ikpehe esop Jehovah ke heaven etie nte chariot emi awatde anam uduak Jehovah ke usụn̄ oro n̄kpọ baba kiet mîkemeke ndibiọn̄ọ enye. Nso isida chariot emi usụn̄? Edisana spirit. (Ezek. 1:20, 21) Yak iti ke esop Jehovah edi ikpehe iba, kiet ke heaven, kiet ke isọn̄. Edieke edide edisana spirit ada ikpehe eke heaven usụn̄, ọwọrọ ke enye ada ikpehe eke isọn̄ usụn̄ n̄ko. Edieke okopde item onyụn̄ akade iso etiene ndausụn̄ oro ikpehe esop Abasi ke isọn̄ ọnọde, oro owụt ke asan̄a ikpat kiet ye chariot Jehovah eke heaven, ye nte ke edisana spirit ada fi usụn̄.—Heb. 13:17.

13, 14. (a) Mmanie ẹsịne ke otu “emana emi” Jesus eketịn̄de aban̄a? (b) Wụt nte edisana spirit esịnde un̄wana ke akpanikọ Bible. (Se ekebe oro “Ndi ke Asan̄a Ikpat Kiet ye Esop Abasi?”)

¹³ Ọyọhọ ita, edisana spirit esinam Ikọ Abasi an̄wan̄a nnyịn. (N̄ke 4:18) Magazine emi edi akpan usụn̄ oro “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄” adade aka iso esịn un̄wana ke Ikọ Abasi ke ediwak isua idahaemi. (Matt. 24:45) Ke uwụtn̄kpọ, kere nte ikasan̄ade ifiọk se “emana emi” Jesus eketịn̄de aban̄a edide. (Kot Matthew 24:32-34.) Ewe emana ke Jesus eketịn̄ aban̄a mi? Ibuotikọ oro, “Nso ke Edidu Christ Ọwọrọ Ọnọ Fi?” ama anam an̄wan̄a ke Jesus iketịn̄ke iban̄a ndiọi owo, edi eketịn̄ aban̄a mme mbet esie emi ẹdiyetde aran ke edisana spirit ke mîbịghike. * Mme mbet Jesus oro ẹkeyetde aran ke akpa isua ikie ye mbon oro ẹyetde aran ke eyo nnyịn ẹdi mbon oro ẹkụtde idiọn̄ọ oro Jesus eketịn̄de aban̄a, ẹnyụn̄ ẹfiọk se enye adade aban̄a, oro edi, ke Jesus “odu ke enyịnusụn̄.”

¹⁴ Nso ke emi ọwọrọ? Okposụkedi emi nnyịn mîkemeke nditịn̄ nte “emana emi” Jesus eketịn̄de aban̄a ọniọn̄de eketre, ana iti ke “emana” kiet esisịne mme owo oro ẹdide nsio nsio isua emana emi ẹdude uwem ke ukem iduọk ini. Ke uwụtn̄kpọ, edieke ete odude uwem okụt eyen ye eyeyen esie, mmọ mbita ẹdi emana kiet, okposụkedi emi mmọ mîdịghe n̄ka. N̄kpọ en̄wen edi nte ke emana kiet isiniọn̄ke ikaha, esinyụn̄ enyene utịt. (Ex. 1:6) Nso ndien idi “emana emi” Jesus eketịn̄de aban̄a? Etie nte ikọ esie ọkọwọrọ ke ndusụk mme Christian oro ẹyetde aran, emi ẹdikụtde ntọn̄ọ akwa ukụt ẹma ẹkụt ndusụk mbon oro ẹyetde aran  emi ẹkedude uwem ke ini ẹketọn̄ọde ndikụt idiọn̄ọ oro imọ ikọnọde ke 1914. Ntre, mmọ ẹsụk ẹdi emana kiet. Emana emi ama enyene ntọn̄ọ, oyonyụn̄ enyene utịt. Nte nsio nsio ikpehe idiọn̄ọ emi osude owụt ke akwa ukụt enen̄ede ekpere. Edieke anamde n̄kpọ usọp usọp onyụn̄ aka iso odu ke ukpeme, oro owụt ke afo ke asan̄a ikpat kiet ye esop Abasi, ke onyụn̄ etiene ndausụn̄ edisana spirit.—Mark 13:37.

15. Nso iwụt ke edisana spirit ọnọ nnyịn odudu ndikwọrọ eti mbụk?

¹⁵ Ọyọhọ inan̄, edisana spirit ọnọ nnyịn odudu ndikwọrọ eti mbụk. (Utom 1:8) Ntak edi oro ikemede ndikwọrọ eti mbụk ke ofụri ererimbot. Kam kere ise. Ekeme ndidi esịne ke otu mbon oro bụt ye ndịk akanamde ekere ke udukemeke ndiwọrọ an̄wautom tutu amama. Edi idahaemi-e, idịghe afo edidi enyene-ifịk asuanetop emi! * Ediwak mme anam-akpanikọ Ntiense Jehovah ẹka iso ẹkwọrọ ikọ kpa ye ubiọn̄ọ m̀mê ukọbọ. Edisana spirit Abasi kpọt ekeme ndinam ikan ikpọ ubiọn̄ọ inyụn̄ ika iso inam n̄kpọ oro nnyịn mîkpekemeke ndinam ke odudu idem nnyịn. (Mic. 3:8; Matt. 17:20) Nditiene nnen̄ede nsịn idem n̄kwọrọ ikọ owụt ke amayak edisana spirit ada fi usụn̄.

Nte Edisana Spirit Edisude Uduak Abasi ke Ini Iso

16. Ntak emi ikpenịmde ke Jehovah eyekpeme nnyịn ke ini akwa ukụt?

¹⁶ Jehovah ayada edisana spirit esie anam uduak esie osu ke n̄wọrọnda usụn̄ ke ini iso. Kam kere nte enye edisan̄ade ikpeme ikọt esie. Nte ima ikokokụt, Jehovah ama ada spirit esie ekpeme mme owo ye ofụri idụt Israel ke eset. Ntre, imenen̄ede inịm ke enye ayafiak ada spirit emi ekpeme ikọt esie ke ini akwa ukụt emi edide esesịm ama mi. Ufọn idụhe nditie n̄kere nte Jehovah edisan̄ade ikpeme nnyịn. Utu ke oro, akpana inyene idotenyịn, ifiọk ke idụhe ebiet ndomokiet emi ikọt Jehovah ẹdude emi enye mîkemeke ndikụt mmọ, inyụn̄ idụhe ebiet emi edisana spirit esie mîkemeke ndisịm.—2 Chron. 16:9; Ps. 139:7-12.

17. Didie ke Jehovah edida edisana spirit esie inam n̄kpọ ke obufa ererimbot?

¹⁷ Didie ke Jehovah edida edisana spirit esie inam n̄kpọ ke obufa ererimbot? Spirit emi eyenyene ubọk ke obufa n̄wed oro ẹdikụbọrede ini oro. (Edi. 20:12) Nso idisịne ke n̄wed emi? Ekeme ndidi se Jehovah ediyomde nnyịn inam ke tọsịn isua oro. Ndi idọn̄ke fi ndibọhọ n̄kụt se idisịnede ke obufa n̄wed oro? Enen̄ede etie nnyịn ke idem nte obufa ererimbot emi ekpedi idahaoro. Inua ikemeke ndibụk nte uwem editiede ke ini Jehovah edidade edisana spirit esie isu kpukpru se enye akaduakde ọnọ isọn̄ ye ubonowo.

18. Nso ke ebiere ndinam?

¹⁸ Ẹyak ikûdedei ufre ke uduak Jehovah iditreke ndikụt unen, sia edisana spirit esie, emi enyenede odudu akan kpukpru odudu ke ekondo, ke enye ada anam uduak esie. Uduak esie emi ebehe fi. Mmọdo, biere ke udutreke ndika iso mben̄e Jehovah spirit esie, nyụn̄ nyịme nditiene ndausụn̄ spirit emi. (Luke 11:13) Edieke anamde emi, afo eyekeme ndidu uwem nte Abasi akaduakde—oro edi, ke nsinsi nsinsi ke Paradise ke isọn̄ emi.

[Mme Ikọ Idakisọn̄]

Nte Afo Emeti?

• Didie ke Jehovah akada edisana spirit esie ke eyo Bible okụt ete ke uduak imọ enyene ndisu?

• Didie ke Jehovah ada spirit esie anam n̄kpọ mfịn?

• Didie ke Jehovah edida spirit esie isu uduak esie ke ini iso?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ekebe ke page 10]

Ndi ke Asan̄a Ikpat Kiet ye Esop Abasi?

Jehovah aka iso anam akpanikọ Bible an̄wan̄a ikọt esie. Nso idi ndusụk n̄kpọ oro Enyọn̄-Ukpeme akafiakde esịn un̄wana?

▪ Nso eti n̄kpọ ke ikeme ndikpep nto uwụtn̄kpọ leaven oro Jesus ọkọnọde aban̄a n̄kọri eke spirit? (Matt. 13:33)—July 15, 2008, page 19-20.

▪ Ini ewe ke ẹditre ndimek mme Christian oro ẹdikade heaven?—May 1, 2007, page 30-31.

▪ Nso ke ndituak ibuot nnọ Jehovah “ke spirit” ọwọrọ? (John 4:24) —July 15, 2002, page 15.

▪ Okụre temple ewe ke akwa otuowo ẹnam utom? (Edi. 7:15)—May 1, 2002, page 30-31.

▪ Ini ewe ke ẹditọn̄ọ ndibahade erọn̄ ye ebot? (Matt. 25:31-33)—October 15, 1995, page 18-28.