Dịbe ke Otu Ikọt Abasi
Dịbe ke Otu Ikọt Abasi
“Nyọkọm fi ke akwa esop.”—PS. 35:18.
1-3. (a) Nso ikeme ndidụri ndusụk Christian nsịn ke idiọk akpa ererimbot emi sụn̄sụn̄? (b) M̀mọ̀n̄ ke ikọt Abasi ẹkeme ndidịbe?
JOE ye n̄wan esie ẹkeka ewọk ke ini nduọkodudu. Nsio nsio uduot iyak ẹkeyọyọhọ akpa oro. Mmọ ẹma ẹwọk ẹdụk esịt akpa man ẹkụt n̄kpọ ẹma enyịn. Ke mmọ ẹma ẹkesịm ebiet emi enen̄erede otụn̄ọ, n̄wan esie ama ọdọhọ m̀mê enye ikereke ke mmimọ imaka anyan ikaha. Enye ama ọbọrọ ete: “Nneyen kûfịna, idịghe mfịn ke ntọn̄ọ ewọk.” Ekem enye ama ọtọn̄ọ ndikere m̀mê nso ikpanam iyak mîdụhe ke n̄kan̄ oro. Edi itimenede ibuot, sese akwa anịm ko ebịnede imọ. Ntak edi oro iyak mîkodụhe ke n̄kan̄ oro. Ọwọrọ enye ke anịm oyom ndida nnam udia oro. Edi iso ama ọfọn enye sia anịm mbon ama ọwọn̄ọde iso aka ebiet en̄wen.
2 Mme n̄kpọ ererimbot Satan emi—utọ nte unọ idem inemesịt, utom, ye inyene—ẹkeme ndinam Christian ọtọn̄ọ ndidụk idiọk akpa ererimbot emi sụn̄sụn̄, ifiọkke ke n̄kpa ke ika oro. Joe emi anịm ekpekemende anam udia edi ebiowo idahaemi. Enye ọdọhọ ete: “Se iketịbede usen oro anam mfiak ntie n̄kere utọ mbon oro isinamde ufan. Mûyomke n̄kpọ anam fi, kûka ewọk ke esịt udem, wọk mben mben, ke esịt esop Abasi!” Kûyak n̄kpọ ererimbot emi odụri fi odụk ebiet emi n̄kpọ edimụmde fi ita. Edieke eduede-due okụt idemfo do, mbọk sọsọp wọk wọrọ. Mîdịghe ntre, anịm idiọk ererimbot emi iditreke ndida fi nnam udia.
3 Ererimbot emi ifọnke ye mme Christian. (2 Tim. 3:1-5) Satan ọfiọk ke ini imọ edi ibio, ntre, enye ke oyo oyom eke etiede ke ndueidem man omụm ata. (1 Pet. 5:8; Edi. 12:12, 17) Edi nnyịn imenyene itie udịbe. Jehovah ọnọ ikọt esie ata eti itie udịbe—oro edi, esop esie.
4, 5. Ediwak owo ẹse didie ini iso, ndien ntak-a?
4 Ukara ikemeke ndikpeme nnyịn ke kpukpru idaha. Ndusụk owo ẹsikop ndịk ke ntak ubiatibet, afai, nsọn̄ọn̄kpọ, ye mme n̄kpọ eken emi ẹsitịbede ke n̄kann̄kụk. Idụhe eke mîsidọn̄ọke, emi mîdinyụn̄ isọn̄ke. Idem mbon emi ẹnyenede ubọkutom, ufọk, okụk, ye nsọn̄idem, ẹsikere m̀mê mme n̄kpọ emi ẹdibịghi adan̄a didie.
5 Ndusụk owo ẹsinyụn̄ ẹkop inem uwem ke utọn̄ kpọt. Ediwak owo ẹsikere ke ima idọdọ ndọ inyene ubon ke iyokop inemesịt inyụn̄ inyene ifụre, edi idotenyịn mmọ ẹsikpa mfụhọ. Nso kaban̄a n̄kpọ Abasi? Ediwak mme aka ufọkabasi ifiọkke-fiọk se ẹkpepde mmimọ, inyụn̄ ikwe ufọn ufọkabasi oro isikade. Oburobụt uwem mme adaiso ido ukpono ye nsu emi mmọ ẹsude ẹdori Bible ada kpukpru emi edi. Ntak edi oro ediwak owo ẹwọn̄ọrede ẹbịne ifiọk ntaifiọk m̀mê mbon esịtmbọm. Ikpaha nnyịn idem ndikụt mme owo ẹkopde ndịk ẹban̄a uwem emi, ndusụk iyomke-yom ndinen̄ede n̄kere mban̄a ini iso.
6, 7. (a) Ntak emi mbon emi ẹkponode Abasi ẹkpụhọrede ye mbon emi mîkponoke? (b) Nso ke iyom ndineme idahaemi?
6 Omokụt do nte mbon emi ẹdude ke esop Abasi ẹkpụhọrede ye mbon an̄wa. Kpa ye emi nnyịn emi idide ikọt Jehovah isitienede isobo mfịna ererimbot emi, nte isinamde n̄kpọ esinen̄ede okpụhọde ye nte mmọ ẹsinamde. (Kot Isaiah 65:13, 14; Malachi 3:18.) Ntak-a? Koro Bible anam inen̄ede ifiọk ntak emi n̄kpọ etiede ntem, onyụn̄ owụt nte ikpọyọde mme mfịna nnyịn. Ntre, nnyịn isifịnake idem ikakaha iban̄a ini iso. Ndikpono Jehovah iyakke ikere ndiọi n̄kpọ ye mme n̄kpọ oro mîkemke ye N̄wed Abasi, idu oburobụt uwem, inyụn̄ itiene ibọ ndiọi utịp. Nnyịn emi idude ke esop Abasi imenyene ata emem emi mbon ererimbot mînyeneke.—Isa. 48:17, 18; Phil. 4:6, 7.
7 Imenyene mme uwụtn̄kpọ emi ẹkemede ndinam ikụt nte ikọt Jehovah ẹkebọhọde afanikọn̄ oro mmọ eken ẹkeduọde ẹdụk. Emi ayanam ifiak idụn̄ọde ekikere nnyịn ye nte isinamde n̄kpọ man ifiọk m̀mê akpana inen̄ede inam item oro Abasi ọnọde ke ufọn nnyịn.—Isa. 30:21.
“Osụk Esisịt Ukot Ọkpọfiọnọde Mi”
8. Nso ke mme asan̄autom Jehovah ẹnyene ndinam kpukpru ini?
8 Toto ke ata eset, mbon emi ẹkponode Jehovah isiyomke ndụk ye mbon emi mîkponoke enye. Jehovah ama etetịn̄ ke ikọt Satan ẹyesua ikọt imọ. (Gen. 3:15) Se inamde ikọt Abasi ẹnen̄ede ẹkpụhọde ye mbon eken edi sia mmọ ẹnen̄ede ẹma ndikop uyo Abasi. (John 17:15, 16; 1 John 2:15-17) Edi emi isimemke utom ndusụk ini. Idem ndusụk mme asan̄autom Jehovah ẹsikere ndusụk ini m̀mê ufọn akam odu ndiwa idem nnam n̄kpọ Abasi.
9. Nso ikafịna andiwet Psalm 73?
9 Asan̄autom Jehovah kiet emi ekekerede m̀mê ufọn akam odu ndinam n̄kpọ Jehovah ekedi andiwet Psalm 73, emi etiede nte okoto ubon Asaph. Enye ama obụp ntak emi ndiọi owo ẹsikụtde unen ke se mmọ ẹnamde, ẹkop inem uwem, ẹnyụn̄ ẹforo ke ini ikọt Abasi ẹbọde ufen.—Kot Psalm 73:1-13.
10. Ntak emi mbụme andiwet Psalm 73 ebehede fi?
10 Ndi akanam omobụp ukem mbụme emi? Edieke edide ntre, kûkere ke unyeneke aba mbuọtidem, kûnyụn̄ uyak esịt amia fi ufen akaha. Ke nditịm ntịn̄, ediwak mme asan̄autom Jehovah—idem ndusụk mbon emi ẹketienede ẹwet Bible—ẹma ẹbụp ukem mbụme emi. (Job 21:7-13; Ps. 37:1; Jer. 12:1; Hab. 1:1-4, 13) Edi ana kpukpru mbon emi ẹyomde ndikpono Jehovah ẹfiọk ẹnyụn̄ ẹnyịme ibọrọ mbụme emi: Ndi ndinam n̄kpọ Abasi nnyụn̄ n̄kop uyo esie edi mfọnn̄kan n̄kpọ emi owo akpanamde? Mbụme emi enyene n̄kpọ ndinam ye eneni oro Satan ọkọtọn̄ọde ke In̄wan̄ Eden. Enye enyene n̄kpọ ndinam ye mbụme emi n̄ko: Anie odot ndikara ekondo? (Gen. 3:4, 5) Ntre, akpana kpukpru nnyịn ifiak ikere mbụme andiwet psalm oro. Ndi ọfọn ndifịbe ndiọi owo emi ẹtiede nte ke n̄kpọ ọfọn ye mmọ? Ndi akpana ikpọn̄ Jehovah ikodu uwem nte mmọ? Se Satan oyomde inam edi oro.
11, 12. (a) Nso ikan̄wam andiwet psalm, ndien nso ke ikeme ndikpep nto se iketịbede emi? (b) Nso inam ebiere ndinam ukem se andiwet psalm emi akanamde?
11 Nso ikan̄wam andiwet psalm oro? Kpa ye emi enye ọkọdọhọde ke ayak esisịt ukot ọkpọfiọnọde imọ, enye ama okpụhọde ekikere ke ini akakade “edisana ebiet Abasi” okodu ye mbon oro ẹmade Abasi onyụn̄ etie ekere mme uduak Esie. Enye ama edikụt ke ikpanaha itiene ndiọi owo mbak imọ iditiene ibọ ufen idiọkn̄kpọ mmọ. Enye ama onyụn̄ edikụt ke nte ndiọi owo ẹdude uwem odori mmọ ke “mfọfiọnọ ebiet.” N̄ko ke “n̄kpọ ndịk” ediwot mbon emi ẹkpọn̄de Jehovah ẹkedu etịme etịme uwem, edi ke Jehovah oyodu ye mbon emi ẹtuakde ibuot ẹnọ Enye. (Kot Psalm 73:16-19, 27, 28.) Anaedi emetiene okụt ke se ẹtịn̄de emi edi akpanikọ. Ekeme ndinem ndusụk owo ndidu uwem nte ẹmama, idọn̄ke enyịn ke ibet Abasi, edi utọ mbon oro iditreke ndidọk se mmọ ẹtọde.—Gal. 6:7-9.
12 Nso en̄wen ke ikpep ito se iketịbede inọ andiwet psalm emi? Ndidu ye ikọt Abasi akanam enye enyene ọniọn̄ onyụn̄ ọbọhọ afanikọn̄. Enye ọkọtọn̄ọ ndikere n̄kpọ ọfọn ke ini enye okodude ke ebiet emi ẹtuakde ibuot ẹnọ Jehovah. Ntre n̄ko mfịn, imekeme ndikụt nti mme ọnọitem inyụn̄ idia nti udia eke spirit ke mme mbono esop nnyịn. Ntak edi oro Jehovah ọdọhọde mme asan̄autom esie ẹsidụk mme mbono esop emi. Do ke mmọ ẹdibọ nsịnudọn̄ ndika iso nnam nti n̄kpọ.—Isa. 32:1, 2; Heb. 10:24, 25.
Da Eti Ibuot Mek Ufan
13-15. (a) Nso ikọwọrọ Dinah, ndien nso ke emi ekpep nnyịn? (b) Ntak emi n̄kpọ mîdinamke nnyịn edieke idụkde ndụk ye nditọete nnyịn-e?
13 Kiet ke otu mbon emi idiọk ndụk ekesịnde ke fehesan̄ ekedi Dinah eyen Jacob. N̄wed Genesis ọdọhọ ke enye ama esima ndidụk ndụk ye mme n̄kaiferi Canaan emi ẹkedụn̄ọde ẹkpere mmọ. Mbon Canaan ẹkedu ata oburobụt uwem, mmọ iketiehe nte ikọt Jehovah. Se mme ọdọkisọn̄ nyom n̄kpọeset ẹkụtde owụt ke mbon Canaan ẹma ẹkpono ndem ẹbe nde, ẹdu obukpo uwem, ẹda idan̄ ye ndido idan̄ nte abasi, ẹnyụn̄ ẹnam afai. (Ex. 23:23; Lev. 18:2-25; Deut. 18:9-12) N̄kọ emeti se idiọk ndụk akanamde Dinah.
14 Shechem eyen Canaan emi Bible ọdọhọde ke enye ke ‘ẹkekpono ekan ke ofụri ufọk ete esie,’ ama okụt Dinah “onyụn̄ ada enye, ọfiọk enye, onyụn̄ asabade enye.” (Gen. 34:1, 2, 19) Nso n̄kpọ mmọn̄eyet ke emi ekedi ntem! Ndi emekere ke Dinah ama ekere ke utọ n̄kpọ emi ekeme ndiwọrọ imọ? Ekeme ndidi enye ekekere ke inyeneke se idiọkde ndinyụn̄ nsan̄a ye akparawa mbọhọ mmimọ. Edi ikedịghe nte enye ekekerede.
15 Nso ke mbụk emi ekpep nnyịn? Se ikpepde edi nte ke idụhe owo ererimbot emi idụkde ndụk, emi mîdisịnke nnyịn ke mfịna. Akpa Corinth 15:33 ọdọhọ ke “idiọk nsan̄a ababiat eti ido.” Edi ndidụk ndụk ye nditọete nnyịn, mbon emi ẹdude edisana uwem ẹnyụn̄ ẹmade Jehovah nte afo idiyakke odụk mfịna. Mme ufan ntem ẹdikam isesịn udọn̄ inọ fi anam nti n̄kpọ.—N̄ke 13:20.
“Ẹmeyet Mbufo” Ẹsana
16. Paul ọkọdọhọ ke nso ke ndusụk nditọete ke esop Corinth ẹkesinam?
16 Esop Abasi anam ediwak owo ẹtre etịme etịme uwem. Ke akpa leta emi apostle Paul ekewetde esop Corinth, enye ama otoro mmọ ke ndikakabade esịt ndu uwem nte Abasi oyomde. Ndusụk mmọ ẹkedi mbon use, mme okpono ndem, mme esịn efịbe, ndusụk iban ẹdan̄ ye iban, irenowo ẹdan̄ ye irenowo, ẹyịp inọ, ẹkpa mmịn, ẹnyụn̄ ẹdu etịme etịme uwem eken. Edi Paul ọkọdọhọ ke ẹma ‘ẹyet mmọ ẹsana.’—Kot 1 Corinth 6:9-11.
17. Didie ke Bible okpụhọde ediwak owo?
17 Mbon emi mîfiọkke Abasi ẹnyụn̄ ẹyo ntre ẹsan̄a nte ofụm. Mmọ ẹkeme ndinam se inemde-nem mmọ, mîdịghe ẹtiene ererimbot ẹdu oburobụt uwem, nte ndusụk nditọete ke esop Corinth ẹkedude mbemiso ẹkedụkde esop Abasi. (Eph. 4:14) Nnennen ifiọk Ikọ Abasi ye uduak esie ẹkeme ndikpụhọde owo ama akam edi enye ama ndinam se enye ekpepde. (Col. 3:5-10; Heb. 4:12) Ediwak mbon emi ẹdude ke esop Abasi mfịn ẹkeme nditịn̄ nte mmimọ ikesidude oburobụt uwem mbemiso ifiọkde Abasi inyụn̄ itọn̄ọ ndidu uwem ekekem ye ndinen edumbet esie. Edi mmọ ikokopke inemesịt. N̄kukụre ini emi mmọ ẹketọn̄ọde ndikop inemesịt ekedi ke mmọ ẹma ẹketọn̄ọ ndibuana ye ikọt Abasi nnyụn̄ nda mme edumbet Bible ndu uwem.
18. Nso iketịbe inọ uyen kiet, ndien nso ke emi owụt?
18 Ediwak mbon emi ẹkekpọn̄de esop Abasi ẹnen̄ede ẹtua n̄kpọfiọk idahaemi. Eyenete an̄wan kiet emi nnyịn ikotde Tanya ọdọhọ ke ẹkekpep imọ akpanikọ toto ke nsek, edi ke ima ikpọn̄ esop Abasi ikadia ererimbot ke ini ikedide isua 16. Ndusụk se ikọwọrọde enye ekedi ndimen idịbi nnyụn̄ nsion̄o idịbi oro. Enye ọdọhọ ete: “Udia uwem isua ita ọnọ mi unan oro mîdikpaha. Esidi anam anam nti ke ami n̄kada ubọk mi n̄wot eyen mi. . . . Mmekpe mme uyen emi ẹkerede ke akpana ikatabi ererimbot esisịt ise ubọk nte: Mbọk ẹfiak! Nsonso oro ekeme ndinịn̄e nte aranọkwọk edi utịt esie esidoro akan etidot ekpe. N̄kukụre se ererimbot edinọde fi edi nnanenyịn ye afanikọn̄. Idịghe owo etịn̄ ọnọ mi, ntịn̄ se itịbede inọ mi. Kûkpọn̄ esop Abasi. N̄kukụre ebiet emi ekemede ndinyene inemesịt edi emi.”
19, 20. Didie ke esop Abasi ekpeme nnyịn?
19 Kere ise se ikpetịbede inọ fi edieke ọkpọn̄de esop Abasi emi edide itie udịbe ikọt Abasi. Edieke etịn̄de utọ ikọ emi ye mbon emi ẹketode ererimbot ẹdidụk esop Abasi, nditi nte mmimọ ikesidude uwem ayanam mmọ ẹtop afara ẹte, Abasi akan utọ n̄kpọ oro! (John 6:68, 69) Edikokop ekese afanikọn̄ oro ẹsịmde mbon ererimbot Satan ke utọn̄ edieke akade iso adian idem ye nditọete ke esop Abasi. Ndidụk ndụk ye ikọt Abasi nnyụn̄ ndụk mbono esop kpukpru ini ayanam okụt ufọn edidu uwem ekekem ye ndinen edumbet Jehovah, onyụn̄ esịn udọn̄ ọnọ fi ndika iso nnam oro. Omokụt do ntak emi ekpetienede andiwet psalm ‘ọkọm Jehovah ke akwa esop.’—Ps. 35:18.
20 Imọfiọk ke enyene mme ini emi esisọn̄de ndika iso nnam n̄kpọ Abasi. Idụhe Christian oro mîsisoboke utọ idaha emi. Imesinen̄ede iyom eke okpowụtde nnyịn se ikpanamde. Didie ke afo ye mbon eken ke esop ẹkeme ndin̄wam eyenete emi odude ke utọ idaha emi? Ibuotikọ urua en̄wen eyetịn̄ nte ekemede ‘ndika iso nsọn̄ọ kiet eken idem’ ke esop.—1 Thess. 5:11.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
• Nso ke ikeme ndikpep nto se iketịbede inọ andiwet Psalm 73?
• Nso ke mbụk Dinah ekpep nnyịn?
• Didie ke esop Abasi edi itie udịbe?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 7]
Wọk ewọk ke ebiet emi n̄kpọ mîdinamke fi, oro edi, sọn̄ọ sịne, ke esop Abasi!