Nam N̄kpọ Abasi man Enyene Ata Nduọkodudu

“Ẹmen ọkpọnọ mi ẹkọn̄ọ . . . , ndien mbufo ẹyekụt nduọkodudu ẹnọ ukpọn̄ mbufo.”—MATT. 11:29.

1. Nso ndutịm ke Abasi akanam ke Obot Sinai, ndien ntak-a?

IBET ediomi emi ẹkenọde ke Obot Sinai ama ọdọhọ ẹsinịm Sabbath kpukpru urua. Jehovah ama anam Moses ọdọhọ nditọ Israel ke ibuot Esie ete: “Nam utom fo ke ofụri usen itiokiet, ndien ke ọyọhọ [usen] itiaba dop; man enan̄ fo ye ass fo ẹtie sụn̄, man eyen ofụn an̄wan fo ye esen owo ẹnyụn̄ ẹduọk odudu.” (Ex. 23:12) Ima akanam Jehovah osio usen enịm ke Ibet emi enye ọkọnọde idụt Israel ete ikọt esie “ẹduọk odudu.”

2. Nso ufọn ke Sabbath ekenyene ọnọ nditọ Israel?

² Ndi Sabbath ekedi usen nduọkodudu kpọt? Ihih, enye ekedi akpan usụn̄ kiet emi nditọ Israel ẹkesidade ẹtuak ibuot ẹnọ Jehovah. Sabbath ama esinọ mme ibuot ufọk ifet ndikpep ubon mmọ ẹtiene “usụn̄ Jehovah,” ẹnyụn̄ ẹnam “se ifọnde.” (Gen. 18:19) Onyụn̄ anam ubon ye mme ufan ẹtie kiet ẹneme se Jehovah anamde, ẹnyụn̄ ẹkop inemesịt. (Isa. 58:13, 14) Ndien enye ekenen̄ede owụt ata nduọkodudu oro mme owo ẹdinyenede ke tọsịn isua oro Christ edikarade isọn̄ emi. (Rome 8:21) Edi nso kaban̄a mfịn? M̀mọ̀n̄ ke ata mme Christian emi ẹmade usụn̄ Jehovah ẹdikụt utọ nduọkodudu oro, ndien nso ikeme ndinọ mmọ utọ nduọkodudu emi?

Ndidu ye Nditọete Fo Ọyọnọ Fi Nduọkodudu

3. Didie ke akpa mme Christian ẹken̄wam kiet eken, ndien nso ikedi ufọn?

³ Apostle Paul ọkọdọhọ ke esop Abasi edi “adaha ye isọn̄ akpanikọ.” (1 Tim. 3:15) Se ikenen̄erede in̄wam akpa mme Christian ekedi ndisịn udọn̄ nnọ nnyụn̄ nnam kiet eken ẹkọri ke ima. (Eph. 4:11, 12, 16) Ke ini Paul okodude ke Ephesus, nditọete ẹma ẹto Corinth ẹdise enye. Paul etịn̄ nte eketiede enye ke idem ete: “Mmadara mban̄a edidu Stephanas ye Fortunatus ye Achaicus, . . . koro mmọ ẹmedemede spirit mi.” (1 Cor. 16:17, 18) N̄ko, ke ini Titus akakade akasan̄a utom ọnọ nditọete ke Corinth, Paul ama afiak ewet esop Corinth ete: “Kpukpru mbufo ẹmenam spirit esie ọbọ nduọkodudu.” (2 Cor. 7:13) Se isinyụn̄ itịbede mfịn edi oro; Mme Ntiense Jehovah ẹsinyene ata nduọkodudu ke ini ẹdude ye nditọete mmọ.

4. Esitie nnyịn didie ke idem ke ini idụkde mbono esop?

⁴ Afo ọmọfiọk nte esịt esinemde fi ke ini odụkde mbono esop. Do ke isibọ ‘nsịnudọn̄ inyụn̄ isịn udọn̄ inọ mbon eken, oto ke mbuọtidem edem mbiba.’ (Rome 1:12) Nditọete nnyịn iren ye iban itiehe nte ọdiọn̄ọ emi ikụtde ke usụn̄, mmọ ẹdi ata nti ufan nnyịn, emi imade inyụn̄ ikponode. Ndidụk mbono esop kpukpru ini ye mmọ esinam inen̄ede ikop idatesịt ye ndọn̄esịt.—Philem. 7.

5. Didie ke ikeme ndinam nditọete nnyịn ẹnyene nduọkodudu ke n̄kpri ye ikpọ mbono?

⁵ N̄kpọ en̄wen emi esinọde ukpọn̄ nnyịn nduọkodudu edi n̄kpri ye ikpọ mbono nnyịn. Ke adianade ye ndinọ nnyịn mmọn̄ uwem emi edide akpanikọ Bible, mme mbono emi ẹsinọ nnyịn ifet ndinyene mbufa ufan. (2 Cor. 6:12, 13) Edi nso ke ikpanam  edieke isikopde bụt ke otuowo? N̄kpọ kiet oro ikpanamde man imehe ye nditọete nnyịn edi ndinam utom unyịmesịt ke itie mbono. Eyenete an̄wan kiet ọkọdọhọ ke ama akan̄wam ke itie mbono ofụri ererimbot, ete: “Mbonubon nnyịn ye owo ifan̄ kpọt ke n̄kọdiọn̄ọ ke itie mbono oro, edi ke mma n̄ketiene nnịm ebiet asana, mma mmehe ye ediwak nditọete nnyịn iren ye iban! Ama enem mi tutu!”

6. Tịn̄ n̄kpọ kiet oro ikpadade ini nduọkodudu nnyịn inam man ikop inemesịt.

⁶ Nditọ Israel ẹma ẹsika Jerusalem ẹketuak ibuot ikata ke isua. (Ex. 34:23) Mmọ ẹma ẹsikpọn̄ in̄wan̄ ye urua ẹsan̄a ediwak usen ke usụn̄ emi eketiede obu obu ẹka Jerusalem. Ekedi n̄kpọ “akamba idara” ndisịm do ntiene ‘ntoro Jehovah.’ (2 Chron. 30:21) Esịt esinen̄ede enem mme asan̄autom Jehovah mfịn n̄ko ke ini ẹsan̄ade ye ubon mmọ ẹkese Bethel. Ndi ke anam ndutịm ndisan̄a ye ubon fo ndi ndise Bethel ke ini nduọkodudu?

7. (a) Didie ke ekpri usọrọ ekeme ndinyene ufọn? (b) Nso isinam usọrọ enem tutu owo isọpke ifre?

⁷ Ndinam ekpri usọrọ ye ubon mbufo nnyụn̄ n̄kot mme ufan ekeme ndinam idem enem owo. Enyene-ọniọn̄ Edidem Solomon ọkọdọhọ ke “baba n̄kpọ kiet ifọnke ye owo, ikan ndidia n̄kpọ, nnyụn̄ n̄n̄wọn̄, nnyụn̄ nnam ukpọn̄ esie adia se ifọnde ke utom esiemmọ.” (Eccl. 2:24) Ekpri usọrọ esinọ owo nduọkodudu onyụn̄ anam inen̄ede ima nditọete nnyịn inyụn̄ inen̄ede imehe ye mmọ. Edieke oyomde ndinam utọ usọrọ emi, kûyak mme owo ẹwawak, nyụn̄ nen̄ede nọ ntịn̄enyịn akpan akpan edieke ọkpọsọn̄ mmịn odude. Edieke anamde emi, usọrọ fo eyenen̄ede enem, owo idinyụn̄ isọpke ifre.

Utom Ukwọrọikọ Esinọ Owo Nduọkodudu

8, 9. (a) Nso ikanam ukpepn̄kpọ Jesus okpụhọde ye eke mme ewetn̄wed ye mme Pharisee? (b) Nso ufọn ke isibọ ima ikpep mme owo akpanikọ Bible?

⁸ Jesus ama enen̄ede esịn ifịk ọkwọrọ ikọ,  onyụn̄ ọdọhọ mme mbet esie ẹnam kpasụk ntre. Se enye eketịn̄de anam ifiọk emi. Enye ọkọdọhọ ete: “Idọk okpon, edi mme anamutom iwakke. Mmọdo, ẹben̄e Enyene idọk ẹte osio mme anamutom ọnọ ẹdi ke idọk esie.” (Matt. 9:37, 38) “Eti mbụk” oro Jesus ọkọkwọrọde ama enen̄ede enem mme owo. (Matt. 4:23; 24:14) Iketiehe nte ekikak ekikak ibet emi mme Pharisee ẹkesidade ẹfịk mme owo.—Kot Matthew 23:4, 23, 24.

⁹ Ke ini ikwọrọde etop Obio Ubọn̄ inọ mme owo, isin̄wam mmọ ẹfiọk Abasi inyụn̄ inam ọsọn̄urua akpanikọ emi odude ke Bible enen̄ede odụk nnyịn esịt. Andiwet psalm ekesịn ediye ediye ntem ete: “Mbufo ẹtoro Jah, Koro ọfọnde ndikwọ edinem ikwọ nnọ Abasi nnyịn; Koro emi enem.” (Ps. 147:1, NW ) Ndi eyesịn ifịk otoro Jehovah ke iso mbọhọidụn̄ fo man enen̄ede okop inemesịt?

10. Ndi tutu mme owo ẹnyenyịme ndikop etop nnyịn mbemiso ẹdọhọ ke imokụt unen? Nam an̄wan̄a.

¹⁰ Idịghe kpukpru efakutom ke ẹsima ndikop eti mbụk. (Kot Utom 18:1, 5-8.) Edieke mme owo ke efakutom mbufo mîsimaha ndikop etop Obio Ubọn̄, kûkere. Kam kere adan̄a ediwak owo oro utom ukwọrọikọ fo an̄wamde. Ti ke ofụri ukeme oro esịnde aka iso atan̄a enyịn̄ Jehovah itakke-tak. (1 Cor. 15:58) Idem n̄kpọ, idịghe tutu mme owo ẹnyenyịme ndikop eti mbụk mbemiso ẹdọhọ ke imokụt unen. Imenịm ke Jehovah ayanam mbon emi ẹmade akpanikọ ẹnyene ifet ndikop etop Obio Ubọn̄.—John 6:44.

Utuakibuot Ubon Ọnọ Owo Nduọkodudu

11. Nso ke Jehovah ọdọhọ mme ibuot ufọk ẹnam, ndien didie ke mmọ ẹkeme ndinam emi?

¹¹ Mme ete ye eka emi ẹbakde Abasi ẹnyene ndikpep nditọ mmọ usụn̄ Jehovah. (Deut. 11:18, 19) Edieke edide ibuot ufọk, ndi emenyene ini emi esikpepde nditọ fo n̄kpọ aban̄a edima Ete nnyịn ke heaven? Man an̄wam fi anam emi onyụn̄ ọnọ ubon fo se mmọ ẹyomde, Jehovah ọnọ nnyịn akpakịp udia eke spirit ke mme n̄wed, mme magazine, mme vidio, nsemnsem usan umụmikọ, ye mme kaset oro ẹtịn̄de n̄kpọ ẹban̄a Enye.

12, 13. (a) Nso ke ubon ẹkpenam man mbubreyo Utuakibuot Ubon enen̄ede enyene ufọn? (b) Tịn̄ se mme ibuot ufọk ẹkpenamde man utuakibuot ubon mmọ enem.

¹² Ke adianade do, ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄ ọnọ nnyịn mbubreyo kiet ke urua ete isida inam Utuakibuot Ubon. Ọwọrọ ke ubon kiet kiet enyene ndisio mbubreyo kiet nnịm kpukpru urua nda n̄kpep Bible. Ediwak ubon ẹdọhọ ke ndutịm emi anam inen̄ede idiana kiet, ima kiet eken, inyụn̄ inen̄ede isan̄a ikpere Jehovah. Edi mme ibuot ufọk ẹdisan̄a didie ifiọk m̀mê utuakibuot ubon mmimọ esinem?

¹³ Mbubreyo Utuakibuot Ubon ikpetiehe nte ufọk udomo, owo isakke ukpọk imam. N̄kọ Abasi nnyịn edi “Abasi inemesịt” emi oyomde inam n̄kpọ esie ke inemesịt? (1 Tim. 1:11; Phil. 4:4) Edi ata edidiọn̄ ndinyene mbubreyo kiet ke urua ntie nneme n̄kpọ Abasi. Mme ibuot ufọk ẹkpenyene ndida mbufiọk nnam nsio nsio n̄kpọ man ukpepn̄kpọ emi enyene inem. Ke uwụtn̄kpọ, ubon kiet ẹma ẹdọhọ Brandon eyeneren mmọ emi edide isua duop ẹte ewet n̄kpọ aban̄a ibuotikọ emi: “Ntak Emi Bible Okotde Satan Urụkikọt?” Sia Brandon amade urụkikọt, esịt ikenemke enye ndifiọk ke Bible okot Satan Urụkikọt. Ndusụk ubon ẹsinam drama Bible. Ke uwụtn̄kpọ, owo kiet ekeme ndidi Pharaoh, enye eken edi Moses, m̀mê Aaron. Enye emi edide Pharaoh oyokot se Pharaoh eketịn̄de ke Bible, enye emi edide Moses m̀mê Aaron anam kpa ntre, ye  ntre ntre. Utọ ukpepn̄kpọ emi esinem etieti, anam nditọ ẹnen̄ede ẹsịn idem, onyụn̄ ayak mme edumbet Bible odụk mmọ ọwọn̄esịt. *

Kûnam Se Idinamde Idem Emem Fi

14, 15. (a) Tịn̄ nte nsịn̄ede ye afanikọn̄ okponde ke mme akpatre usen emi. (b) Siak mfịna en̄wen emi nnyịn ikemede ndisobo.

¹⁴ Mme akpatre usen idiọk editịm n̄kpọ emi okpon nsịn̄ede tutu, inyụn̄ idụhe eke ọfiọkde nte n̄kpọn̄ editiede. Ata ediwak miliọn owo inyeneke utom, nsọn̄ọn̄kpọ ndien-e, idịghe-di se utọn̄ okopde. Esitie idem mme anamutom nte ke in̄wana idọn̄ ke ekpat emi enyenede ndudu, sia okụk ọfiọn̄ isikemke ubon n̄kpọ ndomokiet. (Men Haggai 1:4-6 domo.) Ikpọ owo ukara ye ikpọ owo eken ke ererimbot ẹtịme nte ẹkpekekeme nditre edinam oyomonsia ye ndiọi n̄kpọ eken, edi ibuot idụhe. Ndien ata ediwak owo ke ẹdọk se ẹketọde.—Ps. 38:4.

¹⁵ Afanikọn̄ idiọk ererimbot Satan emi isioho ata mme Christian eto. (1 John 5:19) Ndusụk ini, mme Christian ẹsisobo mme afanikọn̄ efen ke ntak edinam akpanikọ nnọ Jehovah. Jesus ọkọdọhọ ke ‘edieke ẹkekọbọde imọ, ke ẹyekọbọ nnyịn n̄ko.’ (John 15:20) Abasi ‘isikpọn̄ke nnyịn’ idem ke ini ‘ẹkọbọde nnyịn.’ (2 Cor. 4:9) Ntak-a?

16. Nso ikeme ndinam ika iso ikop idatesịt?

¹⁶ Jesus ọkọdọhọ ete: “Ẹtiene mi, kpukpru mbufo emi ẹkpade utom ẹnyụn̄ ẹbiomde ndodobi mbiomo, ndien nyọnọ mbufo nduọkodudu.” (Matt. 11:28) Edieke ibuọtde idem ọyọhọ ọyọhọ ke uwa ufak Christ, ọwọrọ ke imayak uwem nnyịn isịn Jehovah ke ubọk. Emi ọyọnọ nnyịn “odudu eke ebede ukeme owo.” (2 Cor. 4:7) Edisana spirit Abasi ayanam mbuọtidem nnyịn enen̄ede ọsọn̄ man ikeme ndiyọ kpukpru idomo ye afanikọn̄ oro isobode, inyụn̄ ika iso ikop idatesịt.—John 14:26; Jas. 1:2-4.

17, 18. (a) Nso ke ana ikpeme? (b) Nso ikeme nditịbe edieke iyakde unọ idem inemesịt akabade etie nte abasi ọnọ nnyịn?

¹⁷ Ana ata mme Christian ẹkpeme mbak edu ererimbot emi mme owo ẹyomde inemesịt n̄kpa ye uwem mi edibe mmọ. (Kot Ephesus 2:2-5.) Edieke nnyịn mîkpemeke, “mbumek obụkidem ye mbumek enyịn ye n̄wụtidem ke n̄kpọ eke owo adade odu uwem” ẹkeme ndinam nnyịn iduọ. (1 John 2:16) Mîdịghe anam nnyịn ikere ke mme n̄kpọ emi ẹnọ owo inemesịt. (Rome 8:6) Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk owo ẹsida ọkpọsọn̄ ibọk, ẹkpa mmịn, ẹse ndise idan̄, ẹkot n̄wed idan̄, ẹbre mbuba emi edide edue ukot akpa itọn̄, mîdịghe ẹnam mme n̄kpọ ntre man ẹnem idem esịt. Satan ebre ofụri n̄kari emi sia enye iyomke mme owo ẹfiọk se isinen̄erede inọ owo inemesịt.—Eph. 6:11.

¹⁸ Ke akpanikọ, idiọkke ndidia n̄kpọ, n̄n̄wọn̄ n̄kpọ, nnyụn̄ nnọ idem inemesịt ke ufat. Edi ikpanaha iyak mme n̄kpọ emi ẹkabade ẹtie nte abasi ẹnọ nnyịn. Mmọdo, oyom inen̄ede ikpeme se inamde sia imọfiọk ke ererimbot emi ọmọn̄ ebebe efep. Mîdịghe ntre, imekeme ndinam n̄kpọ tutu nnyịn inyeneke aba ibifịk inam n̄kpọ Abasi,  inyụn̄ ‘itre ndin̄wụm mfri kaban̄a nnennen ifiọk Ọbọn̄ nnyịn Jesus Christ.’—2 Pet. 1:8.

19, 20. Tịn̄ se ikpanamde man inyene ata nduọkodudu.

¹⁹ Edieke ikpepde ndise n̄kpọ nte Jehovah esede, iyokụt ke inemesịt ererimbot emi isibịghike. Moses ama ọfiọk emi, nnyịn n̄ko imọfiọk. (Heb. 11:25) Ndinam uduak Ete nnyịn eke heaven esinọ owo ata inemesịt emi ebịghide, onyụn̄ ọnọ owo uyụhọ ye ata nduọkodudu.—Matt. 5:6.

²⁰ Mmọdo, ẹyak ika iso inam n̄kpọ Abasi man inyene ata nduọkodudu oro ọnọde owo ata inemesịt. Edieke inamde emi, nnyịn ididụhe uwem ‘unana uten̄e Abasi m̀mê ndiyak mme n̄kpọ ererimbot emi ẹdọn̄ nnyịn itọn̄,’ edi iyaka iso itie “ibet inem inem idotenyịn ye ubọn̄ ubọn̄ ediyarade akwa Abasi ye eke Andinyan̄a nnyịn, Christ Jesus.” (Titus 2:12, 13) Ntre, ẹyak ibiere ndika iso n̄kọn̄ọ ọkpọnọ Jesus, isụk ibuot inọ enye, inyụn̄ itiene ndausụn̄ esie. Edieke inamde emi, iyokop inemesịt inyụn̄ inyene ata nduọkodudu!

[Ikọ Idakisọn̄]

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

• Tịn̄ se isinọde ikọt Jehovah mfịn nduọkodudu.

• Didie ke utom ukwọrọikọ esinam nnyịn ye mbon ikwọrọde ikọ inọ ẹkop inemesịt?

• Tịn̄ se mme ibuot ufọk ẹkpenamde man utuakibuot ubon mmọ enem.

• Nso ye nso ikeme ndinam idem emem nnyịn tutu nnyịn ikemeke aba ndinam n̄kpọ Abasi?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 26]

Ndimen ọkpọnọ Jesus n̄kọn̄ọ ayanam ifiọk ekese n̄kpọ oro ẹdinọde nnyịn ata nduọkodudu