Ẹka Iso Ndibem Iso Nyom “Edinen Ido Esie”
Ẹka Iso Ndibem Iso Nyom “Edinen Ido Esie”
“Ẹka iso, ndien, ndibem iso nyom obio ubọn̄ ye edinen ido esie, ndien ẹyedian kpukpru n̄kpọ eken ẹnọ mbufo.”—MATT. 6:33.
1, 2. Nso idi edinen ido Abasi, ndien enye enyene n̄kpọ ndinam ye nso?
“ẸKA iso, ndien, ndibem iso nyom obio ubọn̄.” (Matt. 6:33) Mme Ntiense Jehovah ẹnen̄ede ẹmehe ye item Jesus Christ emi enye ọkọnọde ke Ukwọrọikọ esie oro ke Obot. Nnyịn imesiwụt ke kpukpru se inamde ke imama Obio Ubọn̄ emi ke imonyụn̄ ima ndisụk ibuot nnọ enye. N̄kpọ en̄wen emi nnyịn mîkpefreke ke item Jesus oro edi nte ke ana iyom “edinen ido” Abasi. Nso idi edinen ido Abasi, ndien nso ke ndibem iso nyom enye ọwọrọ?
2 Ikọ Hebrew oro ẹkabarede “edinen ido” ekeme n̄ko ndiwọrọ “unenikpe” m̀mê “se inende.” Edinen ido Abasi edi ndinen edumbet ye mme idaha oro enye Abasi ke idemesie enịmde. Sia Jehovah edide Andibot, enye enyene unen ndibiere se idide eti m̀mê idiọk ye se inende m̀mê se ikwan̄ade. (Edi. 4:11) Edinen ido Abasi idịghe ibet emi edide edue ukot akpa itọn̄, inyụn̄ idịghe anana-ibat ibet m̀mê ewụhọ. Utu ke oro, edinen ido Abasi enyene n̄kpọ ndinam ye orụk Abasi emi Jehovah edide ye n̄wọrọnda edu esie emi ẹdide ima, unenikpe, ọniọn̄, ye odudu. Do, edinen ido Abasi enyene n̄kpọ ndinam ye uduak esie. Enye abuana n̄ko mme n̄kpọ oro enye oyomde oto mbon oro ẹtuakde ibuot ẹnọ enye.
3. (a) Nso ke ndibem iso nyom edinen ido Abasi ọwọrọ? (b) Ntak emi isidade ndinen edumbet Jehovah idu uwem?
3 Nso ke ndibem iso nyom edinen ido Abasi ọwọrọ? Ke nditịn̄ ibio ibio, enye ọwọrọ ndinam uduak Abasi man inem enye esịt. Ndiyom edinen ido Abasi abuana ndidu uwem ekekem ye mfọnmma edumbet ye mme idaha oro Abasi enịmde utu ke ndidu uwem nte imama. (Kot Rome 12:2.) Orụk uwem emi abuana nnyịn ndidi ufan ye Jehovah. Enye idịghe ndinịm ibet Abasi mbak idibọ ufen. Edi ima emi imade enye esinam isịn ofụri ukeme ida mme edumbet esie idu uwem man inem enye esịt, utu ke ndinam se imama. Imọfiọk ke nnennen n̄kpọ ke inam emi, ndien ke se Abasi okonyụn̄ obotde nnyịn ọnọ edi emi. Ana ima edinen ido ukem nte Jesus Christ, Edidem Obio Ubọn̄ Abasi, amade.—Heb. 1:8, 9.
4. Ntak emi edide ata akpan n̄kpọ ndiyom edinen ido Abasi?
4 Ntak emi edide ata akpan n̄kpọ ndiyom edinen ido Jehovah? Kere ban̄a emi: Idomo oro ẹkedomode Adam ye Eve ke In̄wan̄ Eden ekedi man ẹse m̀mê mmọ ẹyenyịme ke Jehovah enyene unen ndibiere se idide eti ye idiọk nnọ mmimọ. (Gen. 2:17; 3:5) Mmọ ndikesịn ndinyịme Jehovah ebiere n̄kpọ ọnọ mmimọ anam nnyịn ibọ ufen inyụn̄ ikpan̄a, sia idide nditọ mmọ. (Rome 5:12) Edi Ikọ Abasi ọdọhọ ete: ‘Owo eke etienede eti m̀mê edinen ido ye ima oyokụt uwem, ye eti ido, ye ubọn̄.’ (N̄ke 21:21) Ih, ndibem iso nyom edinen ido Abasi ayanam inen̄ede ikpere Jehovah ndien emi ayanam ibọhọ.—Rome 3:23, 24.
Fep Edida Idem ke Edinen
5. Nso ke oyom ifep?
5 Ke ini apostle Paul ekewetde leta ọnọ mme Christian ke Rome, enye ama asiak n̄kpọ emi oyomde kpukpru nnyịn ifep man ikpekeme ndibem iso nyom edinen ido Abasi. Paul eketịn̄ ntem aban̄a mme Jew, ete: “Ndi ntiense nnọ mmọ nte ke mmọ ẹnyene ifịk ẹban̄a Abasi; edi emi isan̄ake ikekem ye nnennen ifiọk; koro, ke ntak emi mmọ mîfiọkke edinen ido Abasi edi ẹyomde ndisọn̄ọ edinen ido eke mmọ, mmọ isụkke idem inọ edinen ido Abasi.” (Rome 10:2, 3) Paul ọkọdọhọ ke mme Jew emi ikọfiọkke edinen ido Abasi koro mmọ ẹkesịn ifịk ẹyom ndisọn̄ọ edinen ido idemmọ.
6. Ewe edu ke ikpefep, ndien ntak-a?
6 N̄kpọ kiet emi ekemede ndinam idụk afia emi edi ndida utom Abasi oro inamde n̄kodomo ye se nditọete nnyịn ẹnamde. Utọ edu emi ekeme ndinam nnyịn ikere ke imọfiọk n̄kpọ ikaha inyụn̄ ifọn ikaha. Edieke ikpenyenede utọ edu emi, ọkpọwọrọ ke imefre edinen ido Jehovah. (Gal. 6:3, 4) Ima oro imade Jehovah edi ata eti ntak emi akpanamde inam se inende. Ndidedei nda idem ke edinen ekeme ndiwụt ke nnyịn imaha Abasi.—Kot Luke 16:15.
7. Didie ke Jesus okowụt ke ifọnke ndida idem ke edinen?
7 Jesus ama etịn̄ aban̄a mbon “emi ẹkebuọtde idem ke idemmọ ẹte mmimọ idi ndinen owo ẹnyụn̄ ẹsede mmọ eken ke ndek.” Enye ama ọnọ uwụtn̄kpọ kiet ndiwụt ke ifọnke ndida idem ke edinen, ete: “Owo iba ẹkedọk ẹka ke temple ndibọn̄ akam, kiet edi Pharisee enye eken edi ọbọ a-tax. Pharisee ada ọbọn̄ akam emi aban̄a idemesie ete, ‘O Abasi, mmọkọm fi koro mmentiehe nte mmọ en̄wen, mbon n̄kanubọk, mme anam ukwan̄ido, mme esịn efịbe, m̀mê idem nte ọbọ a-tax emi. Ntre udia utịm ikaba ke urua, nsosio ubak kiet ke itie duop nnọ ke kpukpru se nnyenede.’ Edi ọbọ a-tax emi adade nsannsan inyịmeke ndikam mmenede enyịn esie nse enyọn̄, edi ọdọdiọn̄ amia ubọk ke ikpanesịt esie, ete, ‘O Abasi, tua mi, anamidiọk, mbọm.’” Jesus ekeberi uwụtn̄kpọ emi ntem: “Ndọhọ mbufo nte, Owo emi osụhọde ọnyọn̄ ufọk esie nte edinen owo akan owo enye eken; koro kpukpru owo eke emenerede idemesie ẹyesụhọde enye ẹnịm, edi owo eke osụhọrede idemesie ẹyemenede enye.”—Luke 18:9-14.
“Kûda Idem ke Edinen Owo Ukaha”
8, 9. Nso ke ndida ‘idem ke edinen n̄kaha’ ọwọrọ, ndien nso mfịna ke emi ekeme ndisịn owo?
8 Ecclesiastes 7:16 (NW) asiak mfịna en̄wen emi ikpefepde, ete: “Kûda idem ke edinen owo ukaha, kûnyụn̄ uwụt idemfo ke owo ọniọn̄ ukaha. Ntak emi akpadade nsobo ọsọk idemfo?” Andiwet itien̄wed emi etịn̄ ntak emi ikpefepde utọ edu emi ke Ecclesiastes 7:20 (NW) ete: “Koro baba edinen owo kiet idụhe ke isọn̄ eke anamde eti mînyụn̄ inamke idiọkn̄kpọ.” Owo emi adade idem ke ‘edinen akaha’ esibiere se enye adade nte edinen ido onyụn̄ ada oro ekpe ikpe ọnọ mbon en̄wen. Utọ owo emi ifiọkke ke ndinam n̄kpọ ntem owụt ke imọ imanam idaha imọ okon̄ akan eke Abasi, ndien emi anam imọ ikûdi edinen ke iso esie.
9 Ndida idem ke edinen n̄kaha ekeme ndinam nnyịn iyịk m̀mê nte Jehovah esikam anamde n̄kpọ esinen. Ikpanaha ifre ite ke ndiyịk m̀mê Jehovah enen ke mme n̄kpọ oro enye anamde owụt ke ida nte ke edinen ido nnyịn okon̄ akan eke Jehovah. Oro onyụn̄ etie nte ndikot Jehovah ikpe nnyụn̄ nda se nnyịn ibatde nte eti ye idiọk mbiere ikpe nnọ enye. Jehovah ikpọn̄-ikpọn̄ enyene unen ndibiere se edinen ido edide, idịghe nnyịn!—Rome 14:10.
10. Nso ikeme ndinam nnyịn ikpe ikpe inọ Abasi ukem nte Job?
10 Idụhe owo nnyịn ndomokiet emi akpamade ndikpe ikpe nnọ Abasi, edi unana-mfọnmma ekeme ndinam idue inam emi. Emi ekeme nditịbe ke ini ikụtde n̄kpọ emi nnyịn ikerede ke ifọnke m̀mê ke ini ikụtde afanikọn̄. Job emi akakam edide anam-akpanikọ asan̄autom Abasi ama anam emi. Ntọn̄ọ ntọn̄ọ n̄wed Job ọdọhọ ke Job ama “ọfọn ama, onyụn̄ enen, onyụn̄ abak Abasi, onyụn̄ afara ke idiọk.” (Job 1:1) Edi ikebịghike, udịm udịm afanikọn̄ ẹma ẹsịm Job, ndien enye ekekere ke idịghe imọ ikpọbọ utọ ufen oro. Emi ama anam enye enịm “idem esie ke edinen akan Abasi.” (Job 32:1, 2) Akana ẹnen̄ede Job. Ntre, ikpanaha idem akpa nnyịn edieke inamde utọ ndudue emi ndusụk ini. Edieke utọ n̄kpọ emi etịbede, nso ke ikpanam man inen̄ede ekikere nnyịn?
Idịghe Kpukpru Ini ke Isinyene Ọyọhọ Ifiọk Iban̄a N̄kpọ
11, 12. (a) Nso ke ikpeti edieke etiede nte n̄kpọ isan̄ake ọfọn? (b) Nso ikeme ndinam owo ekere ke enyeneufọk oro ke uwụtn̄kpọ Jesus ama otụk mbonutom esie?
11 Akpa n̄kpọ oro ikpetide edi nte ke idịghe kpukpru ini ke isinyene ọyọhọ ifiọk iban̄a n̄kpọ. Nte okonyụn̄ edide ye Job edi oro. Enye ikọfiọkke n̄kpọ ndomokiet iban̄a mbono emi mme angel ẹsinyenede ye Abasi ke heaven, emi Satan akakade okodori enye ikọ. (Job 1:7-12; 2:1-6) Job ikọfiọkke ke Satan ekedi ntak mfịna imọ. Nnyịn itịmke idiọn̄ọ m̀mê enye ama akam ọfọfiọk owo emi ẹkotde Satan! Ntre, Job ke unana ifiọk ama ekere ke Abasi edi ntak mfịna imọ. Ih, edi ata mmemmem n̄kpọ nditịn̄ se mînenke ke ini nnyịn mînyeneke ọyọhọ ifiọk iban̄a se iketịbede.
12 Kere ban̄a uwụtn̄kpọ oro Jesus ọkọnọde aban̄a mme anamutom ke in̄wan̄ vine. (Kot Matthew 20:8-16.) Jesus ama etịn̄ aban̄a enyeneufọk emi ekekpede kpukpru mbonutom esie ukem okụk, edide owo oro akanam utom ofụri usen kiet m̀mê akanam hour kiet kpọt. Utọ n̄kpọ emi etie fi didie ke idem? Ndi se enyeneufọk oro akanamde ama enen? Ekeme ndidi mbọm mbon emi ẹkedade ke eyo tọn̄ọ usenubọk ẹnam utom anam fi. Ndien ke akpanikọ, okụk mmọ okpokonyụn̄ awak akan. Ndikere n̄kpọ ntem ekeme ndinam etie nte ke enyeneufọk emi ama otụk mbonutom oro, ke enye inyụn̄ inyeneke ima. Idem nte enye ọkọbọrọde mmọ ikọ ekeme nditie nte ke enye ekefefịk mmọ. Edi ndi imọfiọk kpukpru se ikanamde enyeneufọk oro anam n̄kpọ ntre?
13. Ewe usụn̄ en̄wen ke ikeme ndise uwụtn̄kpọ Jesus oro aban̄ade mme anamutom ke in̄wan̄ vine?
13 Ẹyak ise uwụtn̄kpọ emi ke usụn̄ en̄wen. Imekeme ndidọhọ ke enyeneufọk oro ke uwụtn̄kpọ emi ama ọfiọk ke ana kpukpru mbonutom emi ẹnọ ubon mmọ udia. Ke eyo Jesus, ẹkesikpe mme anamutom ke in̄wan̄ okụk ke usen. Okụk oro ẹkesikpede mmọ ke usen ke mmọ ẹkesida ẹnọ ubon mmọ udia. Ye emi ke ekikere, kere nte n̄kpọ eketiede ye mbon emi enyeneufọk oro okokotde ke mbubreyo ete ẹdinam utom, emi ẹkenyụn̄ ẹnamde utom hour kiet kpọt. Ekeme ndidi okụk utom hour kiet idikemke mmọ ndida nnọ ubon udia, edi mmọ ẹma ẹnen̄ede ẹyom ndinam utom, ẹnyụn̄ ẹda ofụri usen ẹbet owo eke edikpede mmimọ utom. (Matt. 20:1-7) Idịghe mmọ ẹkenam owo okûkot mmọ ẹditọn̄ọ usenubọk ẹnam utom. Mbụk emi inyụn̄ iwụtke ke mmọ ẹkededịbe mbak ẹdikot mmimọ idinam utom. Kere nte ekpetiede fi ke idem ekpedi afo ekebet oro ofụri usen unyeneke utom, ọfiọkde ke okụk usen oro ke edida ọnọ ubon fo udia. Esịt ekpenem fi ndinyene utom, idem okponyụn̄ akpa fi ndibọ okụk emi ekemde ndida nnọ ubon fo udia.
14. Nso akpan n̄kpọ ke ikeme ndikpep nto uwụtn̄kpọ in̄wan̄ vine?
14 Yak ifiak idụn̄ọde edinam enyeneufọk oro. Enye ikotụkke owo mmọ ndomokiet. Edi nte enye akakam anamde n̄kpọ ye mmọ okowụt ke imọdiọn̄ọ ke kpukpru mmọ ẹnyene ubon ndise mban̄a. Sia mme anamutom ẹkewakde ntre, enye akpakada ifet oro osụhọde urua utom, edi enye ikanamke oro. Enye ama ọnọ kpukpru mmọ okụk emi ekemde ndida nnọ ubon mmọ udia. Ndifiọk mme n̄kpọ en̄wen emi isụk inemede mi ẹn̄wam nnyịn ifiọk ntak emi enye akanamde n̄kpọ ntre. Enye akanam n̄kpọ ye mmọ ke ima ima usụn̄, ikefịkke-fịk mmọ. Nso ke mbụk emi ekpep nnyịn? Enye ekpep nnyịn nte ke ifọnke ibiere n̄kpọ ke ini nnyịn mînyeneke ọyọhọ ifiọk iban̄a n̄kpọ oro. Ke akpanikọ, uwụtn̄kpọ emi owụt adan̄a nte edinen ido Abasi okon̄de, emi mîdịghe sụk ndinen ntiene ibet ye se mme owo ẹkerede ke ọfọn.
Imekeme Ndinyene Ukwan̄ Ekikere m̀mê Esisịt Ifiọk
15. Nso ikeme ndinam inyene ukwan̄ ekikere?
15 Ọyọhọ n̄kpọ iba emi anade iti ke ini etiede nte ke owo inamke n̄kpọ nte akpanade ẹnam edi ke nnyịn imekeme ndinyene ukwan̄ ekikere m̀mê esisịt ifiọk mban̄a n̄kpọ. Unana mfọnmma, asari, m̀mê ebiet emi owo otode ekeme ndinam owo enyene ukwan̄ ekikere. N̄kpọ en̄wen edi ke nnyịn isikemeke ndifiọk ntak emi owo anamde n̄kpọ m̀mê se isịnede owo ke esịt. Edi Jehovah ye Jesus inyeneke utọ mfịna emi.—N̄ke 24:12; Matt. 9:4; Luke 5:22.
16, 17. Ntak emi Jehovah mîkowotke David ye Bath-sheba nte Ibet esie eketemede ete ẹnam ye mme esịn efịbe?
16 Ẹyak idụn̄ọde mbụk efịbe David ye Bath-sheba. (2 Sam. 11:2-5) Akpakana ẹwot mmọ mbiba nte Ibet Moses eketemede. (Lev. 20:10; Deut. 22:22) Kpa ye oro Jehovah ọkọnọde mmọ mbiba ufen, enye ikowotke mmọ nte ibet esie eketemede. Ndi se Jehovah akanamde oro ama enen? Ndi enye ama ama David tutu abiat ndinen edumbet esie? Ndusụk mbon emi ẹsikotde Bible ẹsikere ntre.
17 Edi Jehovah ọkọnọ mme anana-mfọnmma ebiereikpe emi mîkemeke ndifiọk esịt owo, ibet efịbe emi. Ndien ibet emi ama an̄wam mmọ ndibiere ikpe nte enende kpukpru ini, kpa ye emi mmọ mîkekemeke ndifiọk esịt owo. Edi Jehovah ọfiọk esịt nnyịn. (Gen. 18:25; 1 Chron. 29:17) Ntre, ikpanaha ikere ke enye ekpenyene ndinam ibet emi enye ọkọnọde mme ebiereikpe oro ẹdide mme anana-mfọnmma owo. Ndinam ntem okponyụn̄ etie nte ndinyịk owo emi enyịn ọfọnde ete esịne akrasi enyịn owo emi enyịn mîfọnke. Jehovah ama okụt esịt David ye Bath-sheba onyụn̄ ọfiọk ke mmọ ẹma ẹnen̄erede ẹkabade esịt. Emi akanam Jehovah atua mmọ mbọm utu ke ndibiere n̄kpa nnọ mmọ.
Ẹka Iso Ẹyom Edinen Ido Jehovah
18, 19. Nso idin̄wam nnyịn ikûdedei ukere ke akpana Jehovah anam n̄kpọ nte nnyịn?
18 Ntre, ke ini ikụtde n̄kpọ emi etiede nte ke Jehovah inamke ọfọn—edide ikot ke Bible m̀mê etịbe ọnọ nnyịn—ẹyak ikûdedei ukere ke akpana Jehovah anam n̄kpọ nte nnyịn. Ti ete ke idịghe kpukpru ini ke isinyene ọyọhọ ifiọk iban̄a n̄kpọ, ye nte ke imekeme ndinyene ukwan̄ ekikere m̀mê esisịt ifiọk iban̄a se iketịbede. Ti n̄ko ete ke “iyatesịt owo idaha edinen ido Abasi idi.” (Jas. 1:19, 20) Emi ayanam ‘ikûyat esịt ye Jehovah.’—N̄ke 19:3.
19 Ukem nte Jesus, ẹyak ikûdedei ufre ke Jehovah ikpọn̄-ikpọn̄ enyene unen ndibiere se inende ye se ifọnde. (Mark 10:17, 18) Ẹyak isịn ifịk ikọ “nnennen ifiọk” oro aban̄ade mme edumbet Abasi. (Rome 10:2; 2 Tim. 3:7) Edieke inamde se inemede emi inyụn̄ idude uwem ekekem ye uduak Jehovah, emi ọwọrọ ke imoyom “edinen ido esie.”—Matt. 6:33.
Nte Afo Emeti?
• Ntak emi edide akpan n̄kpọ ndiyom edinen ido Jehovah?
• Ewe n̄kpọ iba ke inyene ndifep?
• Didie ke ikeme ndibem iso nyom edinen ido Abasi?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 9]
Uwụtn̄kpọ Jesus oro aban̄ade owo iba emi ẹkekade temple ẹkebọn̄ akam ekpep nnyịn nso?
[Ndise ke page 10]
Ndi ama ọfọn ndikekpe mbon oro ẹkenamde utom hour kiet kpọt ukem okụk emi ẹkekpede mbon emi ẹkenamde utom ofụri usen?