Ẹnọ Odudu Ndikan Idomo Ekededi
Ẹnọ Odudu Ndikan Idomo Ekededi
“Mmenyene ukeme ndinam kpukpru n̄kpọ ebe ke enye emi ọnọde mi odudu.”—PHIL. 4:13.
1. Ntak emi ikọt Jehovah ẹsisobode ediwak afanikọn̄?
IKỌT Jehovah ẹsiwak ndisobo nsio nsio afanikọn̄. Ndusụk idomo ẹto unana mfọnmma nnyịn mîdịghe ẹto editịm n̄kpọ emi idude uwem mi. Mbon en̄wen ẹto ntak usua emi odude ke ufọt mbon oro ẹnamde n̄kpọ Abasi ye mbon oro mînamke. (Gen. 3:15) Toto ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ini emi ẹkebotde owo, Abasi aman̄wam mme anam-akpanikọ asan̄autom esie man ẹyọ ukọbọ ido ukpono, ẹtre ndikpebe uke ke idiọk usụn̄, ẹnyụn̄ ẹyọ mme orụk afanikọn̄ en̄wen. Edisana spirit esie ekeme ndinọ nnyịn odudu itiene iyọ ntre.
Ẹn̄wam Nnyịn Iyọ Ukọbọ Ido Ukpono
2. Nso idi uduak ukọbọ ido ukpono, ndien enye ekeme ndidi ke mme usụn̄ ewe?
2 Ukọbọ ido ukpono edi mfiomo m̀mê unan emi ẹkoide-koi ẹnọ mme owo ke ntak mbuọtidem m̀mê se mmọ ẹnịmde ke akpanikọ. Ẹsinam emi man ẹtre se ẹnịmde ke akpanikọ oro, ẹtre ndisuan enye, m̀mê ẹbiat nsọn̄ọnda mbon oro ẹnịmde enye. Ukọbọ ekeme ndidi ke nsio nsio usụn̄, ndusụk in̄wan̄-in̄wan̄, ndusụk n̄kari n̄kari. Bible ada en̄wan Satan odomo ye eke abak ekpe ye ebre.—Kot Psalm 91:13.
3. Nso ke ẹda ẹdiọn̄ọ ukọbọ emi ebietde eke ekpe ye eke ebre?
3 Ukem nte afai afai ekpe, Satan esiwak ndida afai, ukọbọ, m̀mê ukpan n̄n̄wana ata en̄wan. (Ps. 94:20) Mbụk Yearbook oro ẹban̄ade edinam Mme Ntiense Jehovah ke eyomfịn ẹsịne ediwak mbụk oro ẹban̄ade mme utọ en̄wan oro. Otu mbon ntịme, emi mme ọkwọrọ ederi m̀mê mbon emi ẹnyenede idiọk ifiopesịt ẹban̄a ukara ẹdade iso, ẹmefiomo ikọt Abasi ke ediwak ebiet. En̄wan emi ebietde en̄wan ekpe mi amanam ndusụk owo ẹtuak ukot ẹduọn̄ọ. Ukem nte ebre, Devil emedịbe an̄wana ye mme owo man abiat onyụn̄ abian̄a mmọ ẹnam uduak esie. Ẹn̄wana utọ en̄wan enye emi man ẹbiat owo ke n̄kan̄ eke spirit. Edi edisana spirit Abasi ekeme ndin̄wam nnyịn ikan orụk ukọbọ mbiba emi.
4, 5. Nso idi mfọnn̄kan usụn̄ nditịm idem nnọ ukọbọ, ndien ntak-a? Nọ uwụtn̄kpọ.
4 Nditie n̄kere nsio nsio idaha emi ukọbọ ekemede nditịbe ke ini iso idịghe ata eti usụn̄ ndiben̄e idem nnọ enye. Se idude edi ke nnyịn ikemeke ndifiọk orụk ukọbọ emi idisobode ke ini iso, ntre ufọn idụhe nditịmede esịt mban̄a mme n̄kpọ oro ẹkemede ndidi iditịbeke. Edi odu n̄kpọ emi nnyịn ikemede ndinam. Ata ediwak mbon oro ẹkeyọde ukọbọ uforo uforo ẹkeyọ ke ntak emi ẹketiede ẹkere ẹban̄a uwem mme asan̄autom Jehovah oro ẹkesọn̄ọde ẹda emi ẹwetde ke N̄wed Abasi, ọkọrọ ye editie n̄kere mme ukpepn̄kpọ ye uwụtn̄kpọ Jesus. Emi amanam mmọ ẹnen̄ede ẹma Jehovah. Ima oro akanam mmọ ẹkan idomo ekededi oro mmọ ẹkesobode.
5 Kere ban̄a uwụtn̄kpọ nditọete nnyịn iban iba ke Malawi. Man ẹnam mmọ ẹdep kad n̄ka mbre ukara, otu mbon ntịme ẹma ẹmia mmọ, ẹsion̄o mmọ ọfọn̄, ẹnyụn̄ ẹdọhọ ke imọn̄ idan̄ mmọ ke n̄kanubọk. Otu mbon ntịme oro ẹma ẹbian̄a mmọ ke idem mbon ubon Bethel ẹma ẹdep kad oro. Nditọete iban oro ẹkebọrọ didie? “Nnyịn inam n̄kpọ Jehovah Abasi ikpọn̄. Ntre edieke edide nditọete ke n̄kọk itieutom ẹma ẹdep kad oro, oro iwọrọke n̄kpọ ndomokiet. Nnyịn idikan̄ke mbuọtidem ọkpọkọm ẹwowot nnyịn!” Ke nditọete oro ẹma ẹkesọn̄ọ ẹda ntre uko uko, ẹma ẹsana mmọ ẹyak.
6, 7. Didie ke Jehovah ọnọ mme asan̄autom esie odudu man ẹyọ ukọbọ?
6 Apostle Paul ama okụt ke mme Christian ke Thessalonica ẹkenyịme etop akpanikọ “ke idak ọkpọsọn̄ ukụt,” kpa ye oro ẹkenyịme “ye idatesịt edisana spirit.” (1 Thess. 1:6) Ke nditịm ntịn̄, ediwak Christian, ke eset ye idahaemi, oro ẹsobode ẹnyụn̄ ẹkande idomo ẹtọt ke ndiọkn̄kan ini idomo mmimọ, ke mmimọ ima inyene ata emem, kpa ikpehe mbun̄wụm edisana spirit Abasi. (Gal. 5:22) Emem oro ama ekpeme esịt ye ukeme ukere n̄kpọ mmọ. Ih, Jehovah esida anamutom odudu esie ọnọ mme asan̄autom esie odudu man ẹyọ mme idomo ẹnyụn̄ ẹnam n̄kpọ ye eti ibuot ke ini afanikọn̄. *
7 Idem esikpa mbon en̄wen ndikụt ikọt Abasi ẹbierede ndika iso nsọn̄ọ nda ke ini ẹsobode ikan̄ ikan̄ ukọbọ. Eketie mmọ nte ẹnọ Mme Ntiense emi ukeme oro akande eke owo, ndien ke akpanikọ ẹma ẹnọ mmọ. Apostle Peter ọdọhọ nnyịn ete: “Edieke ẹsuenede mbufo ke ntak enyịn̄ Christ, mbufo ẹkop inemesịt, koro spirit ubọn̄, kpa spirit Abasi, omodoro mbufo ke idem.” (1 Pet. 4:14) Ndikọbọ nnyịn ke ntak edinen ido ọwọrọ ke Abasi ama nnyịn. (Matt. 5:10-12; John 15:20) Ikop idatesịt didie ntem ke ntak emi Jehovah ọdiọn̄de nnyịn!
Ẹn̄wam Mbak Idikpebe Uke
8. (a) Nso ikanam Joshua ye Caleb ẹtre ndikpebe uke? (b) Nso ke ikeme ndikpep nto uwụtn̄kpọ Joshua ye Caleb?
8 Ata n̄kari n̄kari ubiọn̄ọ oro anade mme Christian ẹyọ edi edikpebe uke ke idiọk usụn̄. Nte ededi, sia spirit Jehovah enen̄erede okop odudu akan spirit ererimbot, nnyịn imekeme ndibiọn̄ọ mme owo emi ẹsakde nnyịn, emi ẹsuande abian̄a ẹban̄a nnyịn, m̀mê emi ẹdomode ndinyịk nnyịn idu uwem nte mmọ ẹyomde. Ke uwụtn̄kpọ, nso ikanam Joshua ye Caleb ẹkûnyịme ekikere mbon uyep duop eken emi ẹkedọn̄de ẹkeyep isọn̄ Canaan? Edisana spirit ama edemede mmọ “spirit,” m̀mê edu ukere n̄kpọ efen ke idem.—Kot Numbers 13:30; 14:6-10, 24.
9. Ntak emi anade mme Christian ẹnyịme ndidi isio ye ata ediwak owo?
9 Edisana spirit ama ọnọ mme apostle Jesus odudu ntre n̄ko ndikop uyo Abasi utu ke eke mbon oro ediwak owo ẹkedade nte mme andikpep ido ukpono akpanikọ. (Utom 4:21, 31; 5:29, 32) Ata ediwak owo ẹma ndinam se kpukpru owo ẹnamde mbak ikọ m̀mê mfịna. Edi ata mme Christian ẹsiwak ndimek ndinam se mmọ ẹfiọkde ke enen. Kpa ye oro, ke ntak ukeme emi anamutom odudu Abasi ọnọde, mmọ isikopke ndịk ndidi isio. (2 Tim. 1:7) Kere ban̄a usụn̄ kiet emi mînaha nnyịn ikpebe uke.
10. Nso mfịna ke ndusụk Christian ẹkeme ndisobo?
10 Ndusụk uyen ẹkeme ndikere se ikpanamde ke ini ẹfiọkde ke ufan mmọ anam n̄kpọ oro N̄wed Abasi akpande. Mmọ ẹkeme ndikere ke ndidọhọ mbiowo ẹn̄wam ufan mmimọ ke n̄kan̄ eke spirit ediwọrọ ke mmimọ imaha enye; ke ntre, mmọ ẹsitre nditọt n̄kpọ emi mbak ẹdibiat itie ebuana mmọ ye ufan mmọ. Anamidiọk akam ekeme ndidọhọ mme ufan esie ẹkûtịn̄ idiọkn̄kpọ esie ẹnọ owo. Edi akpanikọ ke idịghe mme uyen kpọt ẹsinyene utọ mfịna emi. Ekeme ndisọn̄ ndusụk ikpọ owo n̄ko ndika mbịne mbiowo esop n̄ketịn̄ idiọkn̄kpọ emi ufan m̀mê owo ke ubon mmọ akanamde. Edi didie ke ata mme Christian ẹkpenam n̄kpọ ẹban̄a utọ mfịna oro?
11, 12. Nso idi mfọnn̄kan n̄kpọ ndinam edieke owo ke esop ọdọhọde fi okûyarade idiọkn̄kpọ imọ, ndien ntak-a?
11 Kere ban̄a utọ idaha emi. Yak idọhọ ke Alex, akparawa eyenete okop ke Steve ufan esie ke esop, esima ndise n̄wed ye ndise idan̄. Alex ọdọhọ Steve ke se enye anamde enen̄ede afịna imọ. Edi Steve idaha oro ke n̄kpọ ndomokiet. Ke ini Alex esịnde udọn̄ ọnọ Steve ufan esie ete eketịn̄ ọnọ mbiowo, Steve ọdọhọ ke edieke Alex edide ata ufan imọ ke enye idisianke mbiowo. Ndi akpana Alex okop ndịk ke Steve ididịghe aba ufan imọ? Enye ekeme ndikere m̀mê anie ke mbiowo ẹdinịm ke akpanikọ edieke Steve akan̄de ofụri ofụri. Edi edieke Alex mîtịn̄ke, owo idikemeke ndinen̄ede se ikakwan̄ade. Ke nditịm ntịn̄, emi akam ekeme ndinam Steve ataba itie ebuana esie ye Jehovah. Ọkpọfọn Alex eti ke “editen̄e owo enyịn ọkọk afia, edi ẹyekpeme owo eke ọbuọtde idem ye Jehovah.” (N̄ke 29:25) Nso ndien ke Alex akpanam? Ima ekeme ndinam enye afiak aka ebịne Steve ekeneme n̄kpọ oro ye enye. Oro oyom uko. Ekeme ndidi isan̄ emi, Steve ayama ndineme n̄kpọ emi. Alex ekpenyene ndifiak nsịn udọn̄ nnọ enye etịn̄ ọnọ mbiowo onyụn̄ ọdọhọ enye ke edieke enye mîtịn̄ke ke adan̄a ini oro inọde enye, ke imọ iyetịn̄ inọ mbiowo.—Lev. 5:1.
12 Edieke akanam orụk n̄kpọ oro ọwọrọde fi, ekeme ndidi ufan fo ikowụtke esịtekọm ke akpa iban̄a ukeme oro ekesịnde ndin̄wam enye. Edi nte ini akade enye ekeme ndidi ndikụt ke afo akanam oro ke ufọn imọ. Edieke ẹnọde anamidiọk oro un̄wam enye onyụn̄ enyịmede ndibọ, do enye ekeme ndiwụt esịtekọm nnọ fi kpukpru ini ke ntak uko ye nsọn̄ọnda fo. Edi edieke enye adade fi isiọ, ndi enye enen̄ede edi orụk owo emi afo oyomde ndida nnam ufan? Ndinem Jehovah, akakan Ufan nnyịn esịt, edi nnennen n̄kpọ oro ikpanamde kpukpru ini. Ke ini inịmde Jehovah akpa, mbon en̄wen oro ẹmade Enye ẹyekpono nnyịn ke ntak nsọn̄ọnda nnyịn ẹnyụn̄ ẹkabade ẹdi mme ufan nnyịn. Nnyịn ikpedehedei inọ Devil ufan̄ ke esop Christian. Edieke ikpọnọde, ke akpanikọ, nnyịn ikpayat edisana spirit Jehovah esịt. Edi nnyịn inam n̄kpọ ke n̄kemuyo ye edisana spirit ke ndinam n̄kpọ man inịm esop Christian asana.—Eph. 4:27, 30.
Ẹnọ Odudu man Ẹyọ Kpukpru Orụk Afanikọn̄
13. Nso orụk afanikọn̄ ke ikọt Jehovah ẹsobo, ndien ntak emi utọ n̄kpọ oro ẹwakde?
13 Afanikọn̄ ekeme ndidi ke nsio nsio usụn̄—edinana okụk, editaba utom, oto-obot afanikọn̄, n̄kpa owo nnyịn, udọn̄ọ, ye ntre ntre eken. Sia nnyịn idude uwem ke “ndiọkeyo,” ọfọn ifiọk ke ebebịghi awawara ke kpukpru nnyịn iyosobo orụk idomo ekededi. (2 Tim. 3:1) Ke ini oro etịbede, ufọn idụhe ndinyek idem. Edisana spirit ekeme ndinọ nnyịn odudu ndiyọ orụk afanikọn̄ ekededi.
14. Nso ikọnọ Job odudu ndiyọ mme afanikọn̄ oro ẹkesịmde enye?
14 Job ama osobo ediwak afanikọn̄. Enye ama ataba ofụri inyene, nditọ, ufan, ye nsọn̄idem esie, ndien n̄wan esie ikenyeneke aba mbuọtidem ke Jehovah. (Job 1:13-19; 2:7-9) Edi Elihu ama enen̄ede ọdọn̄ Job esịt. Etop esie, ọkọrọ ye ofụri etop oro Jehovah ke idemesie ọkọnọde Job, ekedi: “Tuak da nyụn̄ nen̄ede kere ban̄a mme utịbe utom Abasi.” (Job 37:14) Nso ikan̄wam Job ọyọ mme idomo oro ẹkesịmde enye? Ndien nso ikeme ndin̄wam nnyịn iyọ eke nnyịn? Nditi nnyụn̄ ntie n̄kere nsio nsio edinam edisana spirit ye odudu Jehovah. (Job 38:1-41; 42:1, 2) Ekeme ndidi nnyịn imeti ini ke uwem nnyịn emi ikokụtde ke Abasi an̄wam nnyịn ọkpọkpọ. Enye osụk enyenyene udọn̄ ke idem nnyịn.
15. Nso ikọnọ apostle Paul odudu ndiyọ mme idomo?
15 Apostle Paul ama ọyọ ediwak afanikọn̄ oro ẹkekemede ndida enye ibuot ke ntak mbuọtidem esie. (2 Cor. 11:23-28) Nso ikanam enye ekeme ndiwụt eti ibuot nnyụn̄ nnyene iwụk ke ini enye okosobode mme idomo oro? Ke ndibọn̄ akam mberi edem ke Jehovah. Ke ini idomo emi etiede nte oro akada ekesịm Paul ndikpa n̄kpa usụn̄ Abasi, enye ekewet ete: “Ọbọn̄ akada ekpere mi onyụn̄ ọnọ mi odudu, man ami n̄kpọkwọrọ ikọ ọyọhọ ọyọhọ mma, kpukpru idụt ẹkpenyụn̄ ẹkop; ndien ẹma ẹnyan̄a mi ẹsio ke inua ekpe.” (2 Tim. 4:17) Ke ntre, se Paul okosobode ama anam enye ekeme ndidọhọ ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ke ufọn idụhe “[nditịmede] esịt ke baba n̄kpọ kiet.”—Kot Philippi 4:6, 7, 13.
16, 17. Nọ uwụtn̄kpọ ban̄a nte Jehovah ọnọde ikọt esie odudu man ẹyọ afanikọn̄ mfịn.
16 Asiakusụn̄ emi ekerede Roxana ama okụt nte Jehovah esinọde ikọt esie se inanade mmọ. Ke ini enye ọkọdọhọde eteutom esie ọnọ imọ usen ifan̄ ida ika kiet ke otu ikpọ mbono nnyịn, eteutom esie ama ọbọrọ ke iyatesịt ete ke edieke enye akade ke iyosio enye ke utom. Nte ededi, Roxana ama aka, onyụn̄ enen̄ede ọbọn̄ akam ete ikûtaba utom imọ. Ke oro ebede, enye ama enyene ifụre. Ke mbono oro ama akasuana, ke Monday, eteutom esie ama osio enye ke utom kpa nte enye ọkọdọhọde. Esịt ama etịmede Roxana. Enye ama oyom ndika iso nnam utom man ese aban̄a ubon esie, okposụkedi emi ẹkekpede enye esisịt okụk. Enye ama afiak ọbọn̄ akam, ndien ama etie ekere ke Abasi ama ese aban̄a imọ ke n̄kan̄ eke spirit ke mbono oro, ke enye eyese aban̄a imọ n̄ko ke n̄kan̄ eke obụk. Nte Roxana akasan̄ade ọnyọn̄ ufọk, enye ama okụt idiọn̄ọ emi ẹkewetde ẹyom owo emi ọfiọkde ndikịm n̄kpọ ke ata akamba masịn emi ẹsidade ẹkịm n̄kpọ ke usiakifia, onyụn̄ esịn eben̄e oyom utom oro. Eteutom oro ama ọfiọk ke enye inyeneke ifiọk oro edi ada enye ke utom oro onyụn̄ ekpe enye okụk oro ekperede ndiwak utịm ikaba n̄kan se ẹkesikpede enye. Roxana akada ke ẹma ẹyere akam imọ. Edi akakan edidiọn̄ ekedi ke enye ama ọnọ ediwak ekemmọ mbonutom esie eti mbụk. Owo ition ke otu mmọ, emi esịnede eteutom, ẹma ẹbọ akpanikọ ẹnyụn̄ ẹna baptism.
17 Ndusụk ini, ekeme nditie nte ke owo ibọrọke akam nnyịn—ekeme ndidi ke owo ibọrọke iwiwa m̀mê ke usụn̄ oro nnyịn ikekerede. Ke edide ntre, eyịghe idụhe ke eti ntak odu. Jehovah ọfiọk ntak, edi ekeme ndidi nnyịn idifiọk ke ini iso. Edi enyene n̄kpọ kiet oro ifiọkde—Abasi isikpọn̄ke mme anam-akpanikọ asan̄autom esie.—Heb. 6:10.
Ẹn̄wam man Ikan Mme Idomo ye Mme Etabi
18, 19. (a) Ntak emi ikpodoride enyịn ndisobo idomo ye mme etabi? (b) Didie ke afo ekeme ndiyọ idomo uforo uforo?
18 Ikpaha ikọt Jehovah idem ndisobo idomo, mmemidem, ukọbọ, ye udọn̄ ndikpebe uke ke idiọk usụn̄. Ererimbot imaha nnyịn. (John 15:17-19) Edi edisana spirit ekeme ndin̄wam nnyịn ikan idomo ekededi oro isobode ke utom Abasi. Jehovah idiyakke ẹdomo nnyịn ẹbe se ikemede ndiyọ. (1 Cor. 10:13) Enye ididehedei ikpọn̄ m̀mê isịn nnyịn. (Heb. 13:5) Ndinam Ikọ esie eke odudu spirit eyekpeme onyụn̄ ọsọn̄ọ nnyịn idem. Akan oro, spirit Abasi ekeme ndinam ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ẹn̄wam nnyịn ke ini inen̄erede iyom un̄wam.
19 Kpukpru nnyịn ikpakam ika iso iyom edisana spirit ke ndibọn̄ akam nnyụn̄ n̄kpep N̄wed Abasi. Nnyịn ikpakam ika iso ‘ida kpukpru odudu isọn̄ọ idem ke udomo oro ekemde ye ubọn̄ ubọn̄ ukeme Abasi man inen̄ede iyọ inyụn̄ inyene anyanime ye idatesịt.’—Col. 1:11.
[Ikọ Idakisọn̄]
^ ikp. 6 Ke uwụtn̄kpọ, se Enyọn̄-Ukpeme, May 1, 2001, page 16; ye Awake! February 8, 1993, page 21 ye 22.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
• Didie ke afo ekeme ndiben̄e idem ndiyọ ukọbọ?
• Afo akpanam n̄kpọ didie edieke owo ọdọhọde fi ete okûyarade idiọkn̄kpọ?
• Afo ekeme ndibuọt idem ke nso ke ini osobode orụk afanikọn̄ ekededi?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 28]
Nso ke ikeme ndikpep nto Joshua ye Caleb?
[Ndise ke page 29]
Didie ke afo ekeme ndin̄wam ufan emi anamde idiọkn̄kpọ?