Kûdedei Ufụmi Nditọete Fo

“KE ISUA duop ofụri ekikere nnyịn okowụhọ ke unam mbubehe, ndien nnyịn ima inen̄ede inyene n̄kpọ. Okposụkedi emi ẹkebọkde nnyịn ke akpanikọ, nnyịn ima iyo ika anyan tutu inyeneke ukeme eke spirit ndifiak ndi,” ntre ke Jarosław ye Beata * n̄wan esie ẹdọhọ.

Marek, eyenete en̄wen, eti ete: “Mma ntaba utom ediwak ini ke ntak mme ukpụhọde oro ẹkedade itie ke Poland. Ama abiak mi-e. Mma nsikop ndịk nditọn̄ọ mbubehe idemmi sia mîkesidọn̄ke mi ndinam mbubehe. Ke akpatre, n̄kekemeke ndinyan̄a, mma ntọn̄ọ mbubehe sia n̄kekerede ke emi ayan̄wam mi nnen̄ede nse mban̄a ubon mi, ndien ke idifịnake se nnamde nnọ Abasi. Nte ini akakade, mma ndikụt ke n̄kanam ndudue.”

Ke ererimbot emi n̄kpọ ọsọn̄de, utom onyụn̄ akade-ka iso anana ntem mi, enyịn anan ndusụk owo, ndien emi esinam mmọ ẹnam ndiọi ubiere. Ediwak nditọete ẹnyịme ndinam utom mbe ini, ndinam utom iba, m̀mê nditọn̄ọ mbubehe idemmọ kpa ye oro mînyeneke mbufiọk. Mmọ ẹkere ke okụk en̄wen oro idinyenede ayan̄wam ubon, idinyụn̄ ifịnake idaha eke spirit mmimọ. Edi  mme idaha oro owo mîkodorike enyịn ye mfịna ndutịm uforo ẹkeme ndibiat idem ata nti ndutịm oro ẹkenamde. Emi amanam ndusụk owo ẹduọ ke afia idiọkitọn̄ ẹnyụn̄ ẹyak mme n̄kpọ obụkidem ẹda itie n̄kpọ eke spirit.—Eccl. 9:11, 12.

Ndusụk nditọete ẹmesịn idem ke mme n̄kpọ ererimbot tutu inyeneke aba ini inọ ukpepn̄kpọ idemowo, mme mbono esop, m̀mê utom ukwọrọikọ. Ana in̄wan̄-in̄wan̄ ke utọ edinam oro abiat idaha eke spirit mmọ ye itie ebuana mmọ ye Jehovah. Mmọ ẹkeme ndifụmi n̄ko akpan itie ebuana en̄wen—kpa itie ebuana mmọ ye ‘mmọ emi ẹbuanade n̄kpọ ye mmọ ke mbuọtidem.’ (Gal. 6:10) Ndusụk ẹkpọn̄ esop Christian nsịtnsịt. Nen̄ede kere ban̄a ikpehe enye emi.

Se Inyenede Ndinam Nnọ Nditọete Nnyịn

Sia idide nditọete, nnyịn imenyene ediwak ifet ndima kiet eken. (Rome 13:8) Anaedi afo omokụt ‘mbon ukụt emi ẹsemede ẹyom un̄wam’ ke esop mbufo. (Job 29:12) Ekeme ndidi ndusụk mmọ inyeneke mme n̄kpọ udu uwem. Apostle John ama eti nnyịn ifet oro utọ idaha oro ọnọde nnyịn. Enye ọkọdọhọ ete: “Owo ekededi eke enyenede n̄kpọ udu uwem ke ererimbot emi onyụn̄ okụtde eyenete esie odude ke unana ndien enye eberi usụn̄ mbọm esie abaha enye, ke usụn̄ ewe ke ima Abasi odu enye ke esịt?”—1 John 3:17.

Ekeme ndidi afo ama anam n̄kpọ aban̄a orụk unana oro onyụn̄ an̄wam mbon en̄wen. Edi idịghe n̄kpọ obụkidem kpọt edi n̄kukụre n̄kpọ oro ikemede ndinọ nditọete nnyịn. Ndusụk owo ẹkeme ndiseme nyom un̄wam ke ntak emi ẹkopde ndobo m̀mê mmemidem. Mmọ ẹkeme ndikere ke mmimọ idotke ndinam n̄kpọ Jehovah, ẹdọn̄ọ idiọk idiọk, mîdịghe owo mmọ akpa. Usụn̄ kiet emi ikemede ndisịn udọn̄ nnọ mmọ edi ndikpan̄ utọn̄ nnọ mmọ nnyụn̄ nneme nneme ye mmọ, ntem ke ikeme ndinọ se inanade mmọ nnyụn̄ n̄n̄wam mmọ ke n̄kan̄ eke spirit. (1 Thess. 5:14) Emi esinam idọdiọn̄ ima nditọete nnyịn.

Ekeme ndiyom mbiowo ẹnen̄ede ẹkpan̄ utọn̄ ye esịtmbọm, ẹwụt edikere mban̄a, ẹnyụn̄ ẹnọ item N̄wed Abasi ke ima. (Utom 20:28) Ke ini mme esenyịn ẹnamde ntem, mmọ ẹkpebe apostle Paul, emi ‘ekenyenede esịt ima ọnọ’ nditọete esie.—1 Thess. 2:7, 8.

Edi edieke Christian oyode ọkpọn̄ otuerọn̄, enye edisan̄a didie in̄wam nditọete esie? Idomo uma-inyene esisịm kpukpru owo, esịnede mme esenyịn. Nso ke Christian akpanam edieke ọduọde ke utọ idomo oro?

Editịmede Esịt Uwem Anam Idem Emem Owo

Nte ima iketetịn̄, edinam ọkpọsọn̄ utom man inọ ubon nnyịn mme n̄kpọ udu uwem  esida editịmede esịt edi, onyụn̄ ekeme ndinam itek ke ifịk kaban̄a mme n̄kpọ eke spirit. (Matt. 13:22) Marek, oro iketịn̄de iban̄a, ọdọhọ ete: “Ke ini mbubehe mi akataharede, mma n̄ka ndiyom utom oro ẹkpede eti okụk ke idụt en̄wen. N̄kaka ọfiọn̄ ita kpọt, ekem mfiak n̄ka ọfiọn̄ ita, ye ntre ntre, nsinyụn̄ ndi ufọk ke esisịt ini. N̄kpọ emi ama afịna n̄wan mi emi mînịmke ke akpanikọ.”

Idịghe uwem ubon esie kpọt eketịmede. Marek aka iso ete: “Ke adianade ye edinam utom anyan ini ke ebiet emi enen̄erede ofiop, mma nsisobo ndiọi owo emi ẹkedomode ndida mbon en̄wen nnam mbubịne. Mmọ ẹkesinam n̄kpọ nte mme abiatibet. Eketie nte ẹfefịk ẹnyụn̄ ẹkara mi. Sia mmen̄kenyeneke ini ndise mban̄a idemmi, mma ntọn̄ọ ndikere ke ndotke ndinam n̄kpọ nnọ mbon en̄wen.”

Ndiọi utịp ubiere oro Marek akanamde ẹkpenyene ndinam nnyịn inen̄ede ikere n̄kpọ. Idem edieke etiede nte ndiwọrọ n̄ka idụt en̄wen ayanam owo enyene okụk, ndi oro ididaha mme mfịna en̄wen idi? Ke uwụtn̄kpọ, n̄kpọ editie didie ye ubon nnyịn ke n̄kan̄ eke spirit, mbọbọ ubon nnyịn edinyụn̄ etie didie? Ndi ndiwọrọ n̄ka idụt en̄wen ayanam nnyịn itre ndidu ye esop? Ndi oro ikpọbọhọ nnyịn ifet edinam n̄kpọ nnọ nditọete nnyịn?—1 Tim. 3:2-5.

Anaedi afo ọmọfiọk ke idịghe owo ọwọwọrọ aka idụt en̄wen ndien enye esịn idem akaha ke utom idịbi udia. Kere ban̄a Jarosław ye Beata. Jarosław ọdọhọ ete: “Iketiehe nte ayada mfịna edi. Ikọdọ ndọ obufa, ndien ima itọn̄ọ ndisinyam unam ke eti itie. Akpakịp udori oro ikadiade ama anam nnyịn itat mbubehe nnyịn. Edi nnyịn ikenyeneke ini, ntre ima isifiak mme mbono esop Christian. Ikebịghike, mma ntre ndinam utom nte asiakusụn̄ ye asan̄autom unamutom. Udori oro ikadiade ama anam nnyịn itọn̄ọ akamba ufọkurua inyụn̄ itọn̄ọ ndinam mbubehe ye owo oro mînịmke ke akpanikọ. Ikebịghike, mma nsika idụt en̄wen n̄kọbọ utom emi akpade ediwak miliọn dollar. N̄kesiwakke ndidu ke ufọk, ndien ami ye n̄wan mi ye adiaha nnyịn ikenen̄ekede idiana aba. Ke akpatre, eti mbubehe nnyịn ama anam nnyịn ide sụn̄sụn̄ ke n̄kan̄ eke spirit. Sia nnyịn mîkabuanake aba ye esop, nnyịn ikekereke aba iban̄a nditọete nnyịn.”

Nso ke ikeme ndikpep nto emi? Udọn̄ edinam “paradise” eke idem nnyịn ekeme nditap Christian, ada ekesịm ediyụhọ udọn̄ idemowo, idem ye editaba “ewụra esie,” kpa se ẹdade ẹdiọn̄ọ enye nte Christian. (Edi. 16:15) Emi ekeme ndinam nnyịn itre ebuana ye nditọete emi ikpekekemede ndin̄wam ke mbemiso.

Nen̄ede Dụn̄ọde Idemfo

Nnyịn imekeme ndikere ite, ‘Oro ikemeke nditịbe nnọ mi.’ Edi oyom kpukpru nnyịn inen̄ede ikere m̀mê nso ke ẹnen̄ede ẹyom man ẹdu uwem. Paul ekewet ete: “Nnyịn ikadaha baba n̄kpọ kiet idụk ererimbot, idinyụn̄ ikemeke ndida baba n̄kpọ kiet n̄wọrọ. Ntre, ke inyenede se idiade ye se isịnede ye itie udakibuot, nnyịn iyoyụhọ ye mme n̄kpọ emi.” (1 Tim. 6:7, 8) Edi akpanikọ ke idaha udu uwem idịghe ukem ke kpukpru idụt. Se ẹkemede ndida nte ikpîkpu n̄kpọ udu uwem ke idụt uforo ekeme ndidi se ẹdade nte ọkpọmiọk uwem ke ediwak idụt en̄wen.

Se ededi oro idaha udu uwem edide ke ebiet emi idude, kere ban̄a se Paul akakade iso etịn̄: “Mbon oro ẹbierede ndinyene inyene ẹduọ ẹdụk idomo ye ekpọ ye ediwak ndisịme ye ndiọi udọn̄, emi ẹdụride mme owo ẹsịn ke nsobo ye nditaha.” (1 Tim. 6:9) Ẹsidedịp ekpọ mbak se ẹyomde ndimụm edikụt. Esinam emi man ẹmụm enye ke mbuari. Nso ke ikeme ndinam mbak “ndiọi udọn̄” ẹdimụm nnyịn nte ekpọ?

Ndinịm mme n̄kpọ oro ẹdide ebeiso n̄kpọ ke itie mmọ ekeme ndinam nnyịn inyene ini inọ mme n̄kpọ Obio Ubọn̄, emi esịnede ukpepn̄kpọ idemowo. Utọ ukpepn̄kpọ oro asan̄ade ye akam do ekeme ndinam Christian “etịm odot, eben̄e idem ọyọhọ ọyọhọ” ndin̄wam mbon en̄wen.—2 Tim. 2:15; 3:17.

 Ke ufan̄ isua ifan̄, ndima mbiowo ẹma ẹdomo ndisịn udọn̄ nnọ Jarosław. Emi ama anam enye anam ata ikpọ ukpụhọde. Enye ọdọhọ ete: “Ke akpan nneme kiet oro ikenemede, mbiowo ẹma ẹkot uwụtn̄kpọ N̄wed Abasi oro aban̄ade akparawa emi ekedide imọ owo, emi okoyomde ndidu uwem ke nsinsi edi emi mîkamaha ndikpọn̄ inyene esie. Ekem mmọ ẹma ẹda usọ ẹbụp m̀mê n̄kpọ emi ekeme ndibehe mi. Oro ama atat mi enyịn!”—N̄ke 11:28; Mark 10:17-22.

Jarosław ama odụn̄ọde idaha esie ke ofụri esịt onyụn̄ ebiere nditre akwa mbubehe emi. Ke ufan̄ isua iba, enye ye n̄wan esie ẹma ẹfiak ẹsọn̄ idem ke n̄kan̄ eke spirit. Enye ke anam n̄kpọ ọnọ nditọete esie idahaemi nte ebiowo. Enye ọdọhọ ete: “Ke ini nditọete ẹsịnde idem ke mbubehe tutu mmọ ẹfụmi nsọn̄idem eke spirit mmọ, mmesida uwụtn̄kpọ idemmi n̄wụt mmọ nte ọdiọkde ndidian idem utịn̄e utịn̄e ye mmọ eke mînịmke ke akpanikọ. Imemke utom ndisịn mbubehe emi etiede etabi etabi nnyụn̄ ntre unana edinam akpanikọ.”—2 Cor. 6:14.

Marek n̄ko ama ekpep n̄kpọ ke n̄kpọ ama akabiara. Okposụkedi emi utom oro ẹkekpede eti okụk ke idụt en̄wen ọkọnọde ubon mmọ okụk, itie ebuana esie ye Abasi ye nditọete esie ama abiara. Nte ini akakade, enye ama afiak enịm se idide mme akpa n̄kpọ ke akpa itie. Enye ọdọhọ ete: “Ke ediwak isua emi ẹbede, n̄ketie nte Baruch eset emi ‘okosụk oyomde ikpọ n̄kpọ ọnọ idemesie.’ Ke akpatre, mma n̄n̄wan̄a esịt mi nnọ Jehovah, nsian enye se itịmerede mi esịt, ndien idahaemi mmenịm ke mmafiak nda ọfọn ke n̄kan̄ eke spirit.” (Jer. 45:5) Idahaemi Marek ke anyanarede ebịne “eti utom” nte esenyịn ke esop.—1 Tim. 3:1.

Marek eteme mbon oro ẹyomde ndiwọrọ n̄ka idụt en̄wen n̄koyom utom oro ẹkpede eti okụk, ete: “Ama esịm idụt en̄wen, edi ata mmemmem n̄kpọ ndiduọ ndụk mme afia idiọk ererimbot emi. Udukemeke ndinyene nneme ye mbon en̄wen sia mûfiọkke usem mmọ. Emekeme ndida okụk nnyọn̄ ndi ufọk, edi ayada n̄ko unan eke spirit emi ekemede ndida ini mbemiso akpade.”

Edieke inịmde utom idịbi udia ke itie esie inyụn̄ inịm se inyenede ndinam nnọ nditọete nnyịn ke itie esie, emi ayanam nnyịn inem Jehovah esịt. Ndien imekeme ndinịm ata eti uwụtn̄kpọ emi ekemede ndisịn udọn̄ nnọ mbon en̄wen ẹnam nti ubiere. Mbon oro ẹkpade mba ẹyom nditọete mmọ ẹnọ mmimọ un̄wam, ẹtua mmọ mbọm, ẹnyụn̄ ẹnịm eti uwụtn̄kpọ ẹnọ mmọ. Mbiowo ye mbon eken oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha ẹkeme ndin̄wam nditọete mmọ ẹnam n̄kpọ ye eti ibuot inyụn̄ iyakke editịmede esịt uwem emi adia mmọ idem.—Heb. 13:7.

Ih, akpakam nnyịn idehedei ifụmi nditọete nnyịn ebe ke ndisịn ibuot nsịn itọn̄ ke utom idịbi udia! (Phil. 1:10) Utu ke oro, ẹyak inyene “inyene ke n̄kan̄ Abasi” nte inịmde mme n̄kpọ Obio Ubọn̄ akpa ke uwem nnyịn.—Luke 12:21.

[Ikọ Idakisọn̄]

[Mme Ndise ke page 21]

Ndi utom idịbi udia esinam fi afiak mme mbono esop?

[Mme Ndise ke page 23]

Ndi afo amada ifet oro enyenede ndinam n̄kpọ nnọ nditọete fo ke ọsọn̄urua?