Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

‘Ọniọn̄ Abasi Otụn̄ọ Adan̄a Didie!’

‘Ọniọn̄ Abasi Otụn̄ọ Adan̄a Didie!’

‘Ọniọn̄ Abasi Otụn̄ọ Adan̄a Didie!’

“Inyene ye ọniọn̄ ye ifiọk Abasi ẹtụn̄ọ adan̄a didie! Mme ikpe esie ẹkak owo ndidụn̄ọde adan̄a didie onyụn̄ ayan̄a owo ndifiọk mme usụn̄ esie didie ntem!”—ROME 11:33.

1. Nso idi akakan ifet oro mme Christian oro ẹnade baptism ẹnyenede?

NSO idi akakan ifet oro akanam ẹnọde fi? Afo emekeme ndikere mban̄a ndusụk n̄kpọ emi ẹkenọde fi anam m̀mê ukpono emi ẹnọde fi. Edi amaedi mme Christian oro ẹnade baptism, akakan ifet oro inyenede edi ndinyene n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye ata Abasi kierakiet, kpa Jehovah. Emi anam ‘enye ọfiọk nnyịn.’—1 Cor. 8:3; Gal. 4:9.

2. Ntak emi nnyịn ndidiọn̄ọ Jehovah, Jehovah ndinyụn̄ ndiọn̄ọ nnyịn edide akakan ifet ntre?

2 Ntak emi nnyịn ndidiọn̄ọ Jehovah, Jehovah ndinyụn̄ ndiọn̄ọ nnyịn edide akakan ifet ntre? Koro enye edi akakan Owo ke ofụri ekondo ye Andikpeme mbon oro enye amade. Ẹma ẹnọ prọfet Nahum odudu spirit Abasi ada ewet ete: “Jehovah ọfọn, onyụn̄ edi ọkpọsọn̄ ebiet ke usen nnanenyịn. Enye onyụn̄ ọfiọk mmọ eke ẹyomde ubọhọ ẹto enye.” (Nah. 1:7; Ps. 1:6) Ke nditịm ntịn̄, nnyịn idinyene nsinsi uwem edieke idide idifiọk ata Abasi kierakiet ye Eyen esie, Jesus Christ.—John 17:3.

3. Ndidi ndifiọk Abasi abuana nso?

3 Ndidi ndifiọk Abasi ikụreke ke ndidiọn̄ọ enyịn̄ esie. Ana inen̄ede ifiọk ke enye edi Ufan nnyịn, ifiọk se enye amade ye se asuade. Ndida ifiọk oro ndu uwem edi n̄ko akpan usụn̄ ndiwụt ke imenen̄ede ifiọk Abasi. (1 John 2:4) Edi odu n̄kpọ efen emi anade inam edieke inen̄erede iyom ndifiọk Jehovah. Ana ifiọk se enye anamde, nte enye anamde, ye ntak emi enye anamde ntre. Adan̄a nte ifiọkde mme uduak Jehovah, ntre ke idem editetịm ikpa nnyịn ndifiọk nte ‘ọniọn̄ Abasi otụn̄ọde.’—Rome 11:33.

Abasi Uduak

4, 5. (a) Ke ini ẹtịn̄de ẹban̄a “uduak” ke Bible, enye esiwọrọ nso? (b) Nọ uwụtn̄kpọ nte owo ekemede ndida nsio nsio usụn̄ nnam uduak esie.

4 Jehovah edi Abasi uduak ndien Bible etịn̄ aban̄a “nsinsi uduak” esie. (Eph. 3:10, 11) Ikọ emi enen̄ede ọwọrọ nso? Ke ini ẹtịn̄de ẹban̄a “uduak” ke Bible, enye esiban̄a akpan utịtmbuba m̀mê se owo oyomde ndinam emi ẹkemede ndida nsio nsio usụn̄ nnam.

5 Ke uwụtn̄kpọ: Owo ekeme ndinyene akpan ebiet emi enye oyomde ndika. Utịtmbuba, m̀mê uduak, esie edi ndisịm ebiet oro. Enye ekeme ndinyene nsio nsio orụk n̄kpọisan̄ ye usụn̄ emi enye ekemede ndisan̄a. Nte enye akade ke usụn̄ emi enye emekde, edịm, n̄kpọisan̄ ndiwak n̄kaha ke usụn̄, ye usụn̄ ndisịre ẹkeme ndinam enye akasan̄a usụn̄ en̄wen. Edi, enye edisụk isesịm ebiet emi enye akade kpa ye ukpụhọde ekededi oro enye anamde.

6. Didie ke Jehovah akanam ukpụhọde man osu uduak esie?

6 Jehovah esida nsio nsio usụn̄ ntre osu uduak esie. Sia enye esikerede aban̄a ifụre oro mme owo ye mme angel ẹnyenede ndimek n̄kpọ, enye esikpụhọde usụn̄ oro adade anam uduak esie. Ke uwụtn̄kpọ, ẹyak ineme nte Jehovah okosude uduak esie kaban̄a Mfri oro enye ọkọn̄wọn̄ọde. Ke editọn̄ọ, Jehovah ọkọdọhọ akpa erenowo ye n̄wan mi ke isọn̄ ete: “Mbufo ẹtọt ẹnyụn̄ ẹwak ẹnyụn̄ ẹyọhọ ke isọn̄ ẹnyụn̄ ẹkan enye.” (Gen. 1:28) Ndi nsọn̄ibuot oro ẹkesọn̄de ke In̄wan̄ Eden ama abiat uduak Abasi oro? Ikabiatke! Jehovah ama ọsọsọp anam n̄kpọ aban̄a oro ke ndisio se itiede nte ndisan̄a usụn̄ en̄wen ndi man osu uduak esie. Enye ama ọdọhọ ke “mfri” eyedi, emi edidiọn̄de se mbon nsọn̄ibuot oro ẹkebiatde.—Gen. 3:15; Heb. 2:14-17; 1 John 3:8.

7. Nso ke ikpep ito se Jehovah etịn̄de aban̄a idemesie ke Exodus 3:14?

7 Jehovah ndikeme ndikpụhọde n̄kekem ye se itịbede man osu uduak esie ekem ye se enye eketịn̄de aban̄a idemesie. Ke ini Moses akasiande Jehovah se ikemede ndinam ọsọn̄ imọ ndinam se enye ọdọn̄de imọ, Jehovah ama ọdọhọ enye ete: “‘Ami nyakabade ndi se ndikabarede ndi.’ Onyụn̄ adian do ete: ‘Ntem ke afo edidọhọ nditọ Israel ete, “Ami nyakabade ndi ọdọn̄ mi utom ọnọ mbufo.”’” (Ex. 3:14) Ke akpanikọ, Jehovah ekeme ndikabade ndi se ededi oro enye oyomde man osu uduak esie! Apostle Paul ama ọnọ ediye uwụtn̄kpọ aban̄a emi ke Rome ibuot 11. Enye ama etịn̄ aban̄a ndamban̄a eto olive. Ndidụn̄ọde uwụtn̄kpọ emi ayanam itetịm ifiọk adan̄a nte ọniọn̄ Jehovah otụn̄ọde, edide inyene idotenyịn ndika heaven m̀mê ndidu nsinsi uwem mi ke isọn̄.

Uduak Jehovah Kaban̄a Mfri Oro Ẹketịn̄de Ẹban̄a

8, 9. (a) Akpan n̄kpọ inan̄ ewe ẹdinam uwụtn̄kpọ oro aban̄ade eto olive an̄wan̄a nnyịn? (b) Ibọrọ mbụme ewe owụt nte Jehovah esinamde ukpụhọde man osu uduak esie?

8 Man uwụtn̄kpọ eto olive oro etịm an̄wan̄a nnyịn, ana idiọn̄ọ akpan n̄kpọ inan̄ iban̄a nte Jehovah akayararede uduak esie kaban̄a Mfri oro ẹketịn̄de ẹban̄a do. Akpa, Jehovah ama ọn̄wọn̄ọ ọnọ Abraham ke “kpukpru mme idụt isọn̄ ẹyebọ edidiọn̄” eke otode mfri, m̀mê nditọ, esie. (Gen. 22:17, 18) Ọyọhọ iba, ẹma ẹnọ idụt Israel emi ẹkedide nditọ Abraham ifet edinyene “obio ubọn̄ mme oku.” (Ex. 19:5, 6) Ọyọhọ ita, ke ini ata ediwak nditọ Israel ẹkesịnde Messiah, Jehovah ama anam n̄kpọ efen man ẹnyene “obio ubọn̄ mme oku.” (Matt. 21:43; Rome 9:27-29) Ke akpatre, okposụkedi emi Jesus edide akpan ubak mfri Abraham, ẹnọ mbon en̄wen ifet n̄ko ndidi ubak mfri oro.—Gal. 3:16, 29.

9 Ke adianade ye n̄kpọ inan̄ emi, imokụt ke n̄wed Ediyarade nte ke owo 144,000 ẹdikara ye Jesus nte ndidem ye mme oku ke heaven. (Edi. 14:1-4) Ẹkot mmọ n̄ko “nditọ Israel.” (Edi. 7:4-8) Edi ndi kpukpru owo 144,000 emi ẹdi ata nditọ Israel m̀mê mme Jew? Ibọrọ mbụme oro owụt nte Jehovah esinamde ukpụhọde man osu uduak esie. Ẹyak ise nte leta oro apostle Paul ekewetde ọnọ mbon Rome an̄wamde nnyịn ibọrọ mbụme oro.

“Obio Ubọn̄ Mme Oku”

10. Nso ifet ke idụt Israel kpọt ẹkenyene?

10 Nte ima iketetịn̄, idụt Israel kpọt ẹkenyene ifet edinyene mme owo emi ẹdidude ke “obio ubọn̄ mme oku ye edisana idụt.” (Kot Rome 9:4, 5.) Edi nso ikenyene nditịbe ke ini Mfri oro ẹken̄wọn̄ọde edide edisịm? Ndi idụt Israel ẹyenyene owo 144,000 oro ẹnamde Israel eke spirit, oro ẹdikabarede idi udiana mfri Abraham?

11, 12. (a) Ini ewe ke ẹketọn̄ọ ndimek mbon oro ẹdinamde Obio Ubọn̄ heaven, ndien didie ke ata ediwak mme Jew emi ẹkedude uwem ini oro ẹkenam n̄kpọ? (b) Didie ke Jehovah akanam “ibat” mbon oro ẹdidide mfri Abraham ‘ọyọhọ’?

11 Kot Rome 11:7-10. Ofụri idụt mme Jew ẹma ẹsịn Jesus ke eyo mme apostle. Ntem mbon en̄wen ẹma ẹditiene ẹnyene ifet ndinyene mfri Abraham. Nte ededi, ke ini ẹketọn̄ọde ndimek mbon oro ẹdidide “obio ubọn̄ mme oku” eke heaven, ke Pentecost 33 E.N., ama odu ndusụk mme Jew oro ẹkenyenede eti esịt, emi ẹkenyịmede ikot oro. Sia mmọ ẹkedide tọsịn ifan̄ kpọt, mmọ ẹketie nte “nsụhọ” ke ini ẹmende ẹdomo ye ofụri idụt mme Jew.—Rome 11:5.

12 Didie ke Jehovah edinam “ibat” mbon oro ẹdikabarede idi mfri Abraham ‘ọyọhọ’? (Rome 11:12, 25) Se ibọrọ oro apostle Paul ọnọde mi: “Idịghe nte ke ikọ Abasi ama okpu. Koro idịghe kpukpru mbon oro ẹwọrọde ẹto Israel [eke obụk] ẹnen̄ede ẹdi ‘Israel.’ Inyụn̄ idịghe koro mmọ ẹdide mfri [nditọ] Abraham anam kpukpru mmọ ẹdi nditọ [ubak mfri Abraham] . . . Oro edi, idịghe nditọ eke obụk ẹnen̄ede ẹdi nditọ Abasi, edi nditọ eke ẹtode ke un̄wọn̄ọ ke ẹbat nte mfri.” (Rome 9:6-8) Ntem, Jehovah ikọsọn̄ọke iyịre ke edi owo ededi ata eyen Abraham mbemiso odot ndidi ubak mfri oro.

Ndamban̄a Eto Olive

13. Nso ke mme n̄kpọ emi ẹda ẹban̄a: (a) eto olive, (b) orụn̄ esie, (c) ekpat esie, ye (d) mme n̄kọk esie?

13 Apostle Paul ama aka iso emen mbon oro ẹdide ubak mfri Abraham odomo ye n̄kọk eto olive. * (Rome 11:21) Eto olive oro ẹtọde-tọ do ada aban̄a nte uduak Abasi kaban̄a ediomi Abraham osude. Orụn̄ eto oro edi edisana onyụn̄ ada aban̄a Jehovah nte enye emi ọnọde Israel eke spirit uwem. (Isa. 10:20; Rome 11:16) Ekpat eto oro ada aban̄a Jesus, emi edide akpan ubak mfri Abraham. Ofụri n̄kọk esie ẹda ẹban̄a ‘ọyọhọ’ ibat mbon oro ẹbuanade ke udiana ubak mfri Abraham.

14, 15. Mmanie ke ‘ẹkesịbe ẹfep’ ke eto olive, ndien mmanie ke ẹkesịbe ẹdidian do?

14 Ke uwụtn̄kpọ eto olive oro, ẹmen ata mme Jew oro ẹkesịnde Jesus ẹdomo ye mme n̄kọk emi ‘ẹkesịbede ẹfep.’ (Rome 11:17) Ke ntem mmọ ẹma ẹtaba ifet edidi ubak mfri Abraham. Edi mmanie ẹkenyene ndida itie mmọ? Mme Jew oro ẹketan̄de ase edidi ata nditọ Abraham ẹkekere ke ibọrọ mbụme oro ididụhe. Edi John Andinịm Owo Baptism ama ododụri mmọ utọn̄ ete ke edieke Jehovah oyomde, ke enye ekeme ndinam mme itiat ẹdaha ẹda ẹdi nditọ Abraham.—Luke 3:8.

15 Nso ke Jehovah akanam man osu uduak esie? Paul ọdọhọ ke ẹma ẹsịbe n̄kọk olive ikọt ẹdidian ke itie n̄kọk ata olive oro ẹketọde-tọ, emi ẹkesịbede ẹfep. (Kot Rome 11:17, 18.) Ntre, ẹkeda mme Christian oro ẹyetde aran ke spirit, emi ẹdide mme Gentile, nte ndusụk mbon oro ẹkedude ke esop ke Rome, ẹdidian ke ndamban̄a eto olive emi. Ntem ke mmọ ẹkekabade ẹdi ubak mfri Abraham. Ke akpa, mmọ ẹketie nte n̄kọk olive ikọt, inyeneke ifet ndomokiet ndidi ubak san̄asan̄a ediomi emi. Edi Jehovah ama anam mmọ ẹkeme ndidi mme Jew eke spirit.—Rome 2:28, 29.

16. Didie ke apostle Peter akanam edisiak obufa idụt eke spirit an̄wan̄a?

16 Apostle Peter anam n̄kpọ emi an̄wan̄a ntem: “Enye [Jesus Christ] ọsọn̄ urua ke enyịn mbufo [nditọ Israel eke spirit, esịnede mme Christian oro ẹdide mme Gentile], sia mbufo ẹdide mme andinịm ke akpanikọ; edi ye mbon oro mînịmke ke akpanikọ, ‘kpa itiat emi mme ọbọpufọk ẹkesịnde amakabade edi etubom inụk,’ ye ‘itiat iduọ ye akwa itiat utuaha ukot.’ . . . Edi mbufo ẹdi ‘orụk eke ẹmekde, ẹdi mme oku emi ẹdide ndidem, ẹdi edisana idụt, mbon emi ẹdide akpan inyene, man ke kpukpru ebiet mbufo ẹkpetan̄a nti ido’ enye emi okokotde mbufo osio ke ekịm esịn ke utịbe un̄wana esie. Koro mbufo mîkedịghe ikọt owo baba kiet ini kiet ko, edi idahaemi mbufo ẹdi ikọt Abasi; mbufo ẹkedi mbon oro owo mîkatuaha mbọm, edi idahaemi ẹdi mbon oro ẹtuade mbọm.”—1 Pet. 2:7-10.

17. Nso ikanam se Jehovah akanamde edi n̄kpọntịbe “uduot efen”?

17 Jehovah ama anam se ata ediwak owo mîkodorike enyịn. Paul okokot se iketịbede oro n̄kpọntịbe “uduot efen.” (Rome 11:24) Emi akasan̄a didie edi ntre? Ekeme nditie nte ikemeke nditịbe, ke inyụn̄ idịghe ndammana n̄kpọ, ndisịbe eto ke akai ndidian ke eto emi ẹtọde-tọ, edi se ndusụk mme ọtọin̄wan̄ ke eset ẹkesinamde edi oro. * Kpasụk ntre, Jehovah ama anam se ẹkekerede ke ikemeke nditịbe. Mme Jew ẹkekere ke mme Gentile ikemeke ndin̄wụm mfri emi ọfọnde. Edi Jehovah ama anam mme Gentile ẹkabade ẹdi ubak “idụt” emi on̄wụmde mfri Obio Ubọn̄. (Matt. 21:43) Ọtọn̄ọde ke ini emi ẹkeyetde Cornelius aran—kpa akpa Gentile oro mîkanaha mbobi, emi akakabarede esịt—ke 36 E.N., ẹma ẹberede usụn̄ ẹnọ mbon oro mînaha mbobi, oro mîdịghe mme Jew ndidi se ẹdade ẹdidian ke ndamban̄a eto olive oro.—Utom 10:44-48. *

18. Nso ifet ke ata mme Jew ẹkenyene ke isua 36 E.N. ama ekebe?

18 Ndi emi ọwọrọ ke isua 36 E.N. ama ekebe ke ifet ikodụhe aba inọ ata mme Jew ndidi ubak mfri Abraham? Iwọrọke ntre. Paul anam emi an̄wan̄a ete: “Edieke mmọ [ata mme Jew] n̄ko mîkaha iso inana mbuọtidem, ẹyesịbe mmọ ẹdidian; koro Abasi ekeme ndifiak nsịbe mmọ ndidian. Koro edieke ẹkesịbede fi ẹsio ke eto olive ikọt emi edide uduot efen ẹnyụn̄ ẹdade fi ẹdidian ke eto olive in̄wan̄esa emi mbufo mîdịghe ukem uduot, adan̄a didie akan oro ke ẹdisịbe mmọ emi ẹdide ukem uduot ẹdidian ke eto olive emi edide eke mmọ!” *Rome 11:23, 24.

“Ẹyenyan̄a Ofụri Israel”

19, 20. Nte ẹdade ndamban̄a eto olive ẹwụt, nso ke Jehovah anam?

19 Ke akpanikọ, ke ẹsu uduak Jehovah oro aban̄ade “Israel Abasi” ke utịbe utịbe usụn̄. (Gal. 6:16) Nte Paul ọkọdọhọde, “ẹyenyan̄a ofụri Israel.” (Rome 11:26) Ini Jehovah ama ekem, “ofụri Israel”—oro edi, ofụri ibat mme andibuana ke Israel eke spirit—ẹdidi ndidem ye mme oku ke heaven. Baba n̄kpọ kiet ikemeke ndinam uduak Jehovah okpu!

20 Nte ẹkebemde iso ẹtịn̄, mfri Abraham—oro edi, Jesus Christ ye owo 144,000—ẹyeda edidiọn̄ ẹsọk “mbon idụt.” (Rome 11:12; Gen. 22:18) Ntem ke ofụri ikọt Abasi ẹdibọ ufọn ndutịm emi. Ke akpanikọ, nte nnyịn ikpepde nte nsinsi uduak Jehovah osude, emi esinam idem akpa nnyịn aban̄a adan̄a nte “inyene ye ọniọn̄ ye ifiọk Abasi [ẹtụn̄ọde].”—Rome 11:33.

[Mme Ikọ Idakisọn̄]

^ ikp. 13 Nte an̄wan̄ade, idịghe idụt ekedi ndamban̄a eto olive. Kpa ye oro ata Israel ẹkenyenede ndidem ye mme oku, idụt oro ikedịghe obio ubọn̄ mme oku. Ibet ikayakke ndidem Israel ẹnam utom oku. Ke ntre, ata idụt Israel ikedịghe ndamban̄a eto olive. Paul owụt nte ẹdade Israel eke spirit ẹsu uduak Abasi oro aban̄ade edinyene “obio ubọn̄ mme oku.” Emi edi edinam se ẹkemịn̄de ke Enyọn̄-Ukpeme [Ikọmbakara] eke August 15, 1983, page 14-19, an̄wan̄a ke obufa usụn̄.

^ ikp. 17 Emi eketịbe ke ufan̄ isua ita ye ubak oro ẹkenọde ata mme Jew ifet ndidi ubak obufa idụt eke spirit ẹma ẹkebe. Ntịn̄nnịm ikọ oro aban̄ade urua 70 emi ẹdide isua akaban̄a n̄kpọ emi.—Dan. 9:27.

^ ikp. 18 Ikọ Greek oro ẹkabarede “in̄wan̄esa” ke Rome 11:24 oto ikọ oro ọwọrọde “eti, ata eti” m̀mê “oro adade ekekem ye uduak esie.” Ẹsida enye ẹtịn̄ ẹban̄a mme n̄kpọ oro ẹtịmde ẹnam se ẹkenamde mmọ ẹnọ.

Nte Afo Emeti?

• Nso ke nte Jehovah esisude uduak esie ekpep nnyịn aban̄a enye?

• Ke Rome ibuot 11, nso ke . . .

eto olive oro ada aban̄a?

orụn̄ esie ada aban̄a?

ekpat esie ada aban̄a?

mme n̄kọk esie ẹda ẹban̄a?

• Ntak emi edisịbe n̄kọk olive ikọt ndidian edide n̄kpọntịbe “uduot efen”?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ekebe/Ndise ke page 24]

 Ntak Emi Ẹkedade Olive Ikọt Ẹdidian?

▪ Lucius Junius Moderatus Columella ekedi owoekọn̄ Rome ye ọtọin̄wan̄ emi okodude uwem ke eyo mme apostle. Ẹnen̄ede ẹda n̄wed 12 emi enye ekewetde aban̄a uwem obio-in̄wan̄ ye utọin̄wan̄ ẹdiọn̄ọ enye.

Enye okot n̄ke eset emi esịn ke ọyọhọ n̄wed esie ition: “Owo emi ọtọde olive, oyom enye on̄wụm mfri; owo emi esịnde udia ke isọn̄ ọnọ enye, ekpe enye ubọk ete on̄wụm mfri; owo emi okpon̄ode enye, enyenyịk enye on̄wụm mfri.”

Ke enye ama eketịn̄ aban̄a ndusụk eto emi ẹsehede edi mîn̄wụmke mfri, enye ama eteme ete: “Ọfọn ẹda n̄kpọ ẹtịbi odudu ke ekpat esie ẹnyụn̄ ẹsịbe n̄kọk olive ikọt ẹfak ke odudu oro; emi ọwọrọ ndida enye oro on̄wụmde mfri nnam eto oro ekeme ndin̄wụm mfri.”

[Ndise ke page 23]

Ndi uwụtn̄kpọ ndamban̄a eto olive oro an̄wan̄a fi?